آزمایش های روانشناسی ۵۰ ص

آزمایش ۱

تأثیرآگاهی ازنتایج بر عملکرد

هدف :

فایلات نشان داده است که آگاهی از نتیجه موجب بهبودی یادگیری می شود. در کتاب اصول روانشناسی مان امده است که برای کسب مهارتهای حرکتی لازم است که شخص بتواند نتیجه کار خود را ببیند. واقعیت این است که رفتار انسان در هر لحظه به طور ضمنی یا صریح تابع اطلاعاتی است که از یک موقعیت به دست می آید. اگر اطلاعات تغییر کند رفتار نیز تغییر می یابد. هدف آزمایش کنونی این بود که این قانون ساده را با دید تربیتی مورد مطالعه قرار دهیم. به عبارتی نشان دادن اینکه آگاهی از نتایج موجب بهبود عملکردهای جاری وعملکردهای بعدی می شود. در کتاب اصول روانشناسی مان درخصوص علل تأثیر مثبت آگاهی ازنتایج چنین آمده است:۱. آزمودنی عملی را که نتیجه بهتر داده است را تکرار می کند۲. آزمودنی خطاهای خود را تکرار می کند.۳. وضع نفسانی همراه با دقت وآگاهی در آزمودنی به وجود می آید که موجب بهتر شدن کار او می شود.

دراین آزمایش در مرحل اول رفتار آزمودنی ازطریق اطلاعی که قبل از اجرای عمل در اختیار او قرار می گرفت تعیین می شد(ترسیم یک خط ۱۰سانتی متری). در مرحل دوم بعد از اجرای هر عمل از کیفیت عملکرد خود آگاهی می یافت.مرحل سوم نشان داد که تمرین صرف تأثیر کمتری بر یادگیری دارد. یادگیری بستگی به تشویق و تنبیه تمرینهای متوالی دارد. تشویق یا تنبیه عبارت خواهد بود از مقایس نتایج مرحل اول با نتایجی که از تکرار همان مرحله بدست آمده، با این تفاوت که مرحل تکراری گاهی بعد از آگاهی از نتایج عملکرد و گاهی بدون اطلاع از آن آغاز می شود.

وسایل آزمایش : سه برگ کاغذ میلی متری، دو عدد خط کش معمولی، چشم بند، مداد

نمونه : نمونه این آزمایش فقط از یک نفر تشکیل می شود با این مشخصات:

جنس: زن سن: ۳۲سال

روش آزمایش :

آزمودنی را درمقابل خود نشاندیم، چشمانش را بستیم و مدادی را در دستش قرار دادیم. یک برگ کاغذ میلی متری ویک عدد خط کش که بر روی ضلع پایین کاغذ قرار گرفته بود در مقابلش بر روی میز قرار دادیم. وبه او گفتیم که باید با دست چپ خط کش را نگه دارد.خط کش دوم را در ده سانتی خط کش اول وبه موازات آن قرار دادیم. خط کش دوم به عنوان نشانه مورد استفاده قرار می گرفت. در این شرایط مراحل آزمایش را آغاز کردیم.

مرحله اول. هدف این مرحله بررسی این واقعیت بود که آزمودنی در حالیکه فقط از توانایی حسی ــ حرکتی خود استفاده می کند، با چه دقتی می تواند فاصله را ارزیابی کند. دست آزمودنی را گرفتیم و نوک مداد او را در مقابل ودر انتهای سمت چپ کاغذ میلی متری قرار دادیم وبه او گفتیم که از طرف خود به طرف ما خطوط ده سانتی رسم کند و برای اینکه بداند خط ترسیمی ده سانت شده یانه به او گفتیم که خط کش دیگری در ده سانتی خط کش شما قرار دارد. این خط کش برای ۵ تمرین اول سر جایش قرار دارد. پس از رسم ۵خط خط کش دوم را برداشتیم ودست آزمودنی را گرفتیم و نوک مدادش را در نقط دیگری که یک سانت داز نقط اول فاصله داشت قرار دادیم. وازاو خواستیم یک خط ده سانتی رسم کند. این عمل مرتباً تکرار شد تا ۲۰ خط بدین طریق رسم شد.(جمعاً ۲۵خط) در این اوضاع از دادن هر گونه تفسیری خودداری می کردیم. سپس کاغذ را عوض کردیم بدون آنکه آزمودنی خطوط را ببیند.

مرحل دوم. هدف این مرحله تأثیر آگاهی از نتایج بر عملکرد جاری بود.

برای ۵تمرین اول خط کش دوم را سر جایش قرار دادیم وبعد از آن نشانه را برداشتیم و از آزمودنی خواستیم ۲۰خط ده سانتی رسم کند. در این مرحله در هر ترسیم طول خط ترسیمی را به اطلاع آزمودنی می رساندیم. پس از ترسیم خطوط کاغذ را عوض کردیم. بدون آنکه آزمودنی خطوط را ببیند.

مرحله سوم. تکرار دقیق مرحله اول. هدف این مرحله آن بود که ثابت کنیم که آگاهی از نتایج در مرحله دوم، نتایج مرحله سوم را تحت تأثیر قرار می دهد یعنی کاری که در مرحل دوم انجام گرفته موجب یادگیری شده است. به عبارتی آگاهی از نتایج عملکردهای بعدی را تحت تأثیر قرار می دهد.