کارآموزی در پالایشگاه نفت کرمانشاه

فهرست مطالب

تاریخچه                                    1
پیش گفتار                                    5
کلیاتی راجع به نفت                                9
نام گذاری فرآورده  های نفتی                        14   
فصل اول: جستجو و تولید نفت                        16
۱-۱-    منشأ نفت                                16
۲-۱- زمین شناسی نفت                            16
۱-۲-۱- انواع مخازن نفت                            19
۳-۱- اکتشاف نفت                                21
۱-۳-۱- روش های ژئوفیزیکی                        23
۲-۳-۱- روشهای ژئوشیمی                            24
۴-۱- حفاری                                    25
حفاری برای استخراج                                26
فصل دوم: ترکیب شیمیایی نفت خام فرآورده های نفتی            31
۱-۲- ترکیب شیمیایی نفت خام                        31
۲-۲- ترکیب شیمیایی فراورده های نفتی                         36    1-2-2- مشتقات  ایدروکربور نفت طبیعی                     36   
الف- بنزین                                        36   
ب – نفت چراغ، نفت گاز                                37
ج- روغن ها                                           38
۲-۲-۲- مشتقات غیر ایدروکربورنفت طبیعی                    41
الف- ترکیبات گوگردار دار                                41
ب – ترکیبات اکسیژندار                                42 
ج- ترکیبات ازت دار                                    43
د- ترکیبات فلز دار                                     43
فصل سوم- مشخصات شیمی فیزیکی ایدروکربوهای خالص
 و برشهای نفتی                                      45
۱-۳- کلیات                                             45
۲-۳- نقطه جوش متوسط برشهای نفتی                          46
۳-۳- عامل تشخیص     KUOP                        47          1-3-3- ایدروکربورهای خالص                        47
۲-۳-۳- برشهای نفتی                            47
۵-۳- فشار بخار                                48
۱-۵-۳- ایدروکربورهای خالص                        48
۲-۵-۳- برشهای نفتی                            48
۳-۵-۳- مخلوط ایدروکربورها                        48
فصل چهارم
آزمایشهای انجام شده                            50

تاریخچه:
 پالایشگاه کرمانشاه در سال ۱۳۱۴ با تولید روزانه ۴۲۰۰ شبکه، در شمال شهر کرمانشاه در کنار رودخانه قره مو شروع  به غعالیت کرد. در سال ۱۳۴۰ طرح توسع? پالایشگاه به ظریت ۱۵۰۰۰ شبکه در روز به انجام رسید و در ۲۷ اردیبهشت سال ۱۳۵۰ به طور رسمی افتتاح شد، متماقب آن ظرفیت پالایشگاه در سال ۱۳۵۷ به حدود ۱۹۰۰۰ شبکه  در روز افزایش یافت. همزمان با احداث پالایشگاه، خط لوله ۳ اینچ نفت شهر برپیده و به جای آن خط لوله ای  به قطر ۸ اینچ و به طول۲۶۰ کیلومتر احداث شده در آبان ماه ۱۳۶۲ نیز خط لوله افرینه به کرمانشاه به قطر ۱۶ اینچ و به طول ۱۷۲ کیلومتر آماده بهره برداری شد.
در حال حاضر خوراک پالایشگاه از طریق دو خط لوله نفت شهر به کرمانشاه و اهواز به کرمانشاه و حوزه  سرکان ماله کوه تأمین می شود. در سال ۱۳۶۳ نیز با ایجاد تغییراتی تحت عنوان  پروژه نوسازی، ظرفیت پالایشی آن به حدود ۳۰۰۰۰ شبکه در روز افزایش داده شد که نسبت به رفیت طراحی اولیه ۱۰۰ درصد افزایش نشان می دهد. در سال ۱۳۷۸ شرکت پالایش نفت کرمانشاه به ثبت رسید و پالایشگاه در زیر مجموع?  آن قرار گرفت.
پروژه های اجرا شده:
 1/ تغییرات آرایش و تعداد مبدلهای پیشگرم
۲/ نصب Studed tube در قسمت کنوکسیون کوره  تقطیر
۳/ نصب فلاش درام
۴/ نصب دوده گیر در کوره  واحد تقطیر
۵/ نصب دستگاه نمک گیر
۶/ نصب دودکش مستقل برای کوره سوم واحد تبدیل کاتالسیتی
۷/ پروژه تصفیه فاضلاب صفتی و بهداشتی
۸/ اخذ گواهینامه بین المللی مدیریت کیفیت Iso 9002
۹/ اخذ گواهینامه بین الملی سیستم مدیریت زیست محیطی Iso 14001
پروژه های در دست اجرا:
۱/ پروژه دیگهای بخار جدید شامل ۲ دستگاه بویار
هر یک به ظرفیت ۳۰ تن  در ساعت با فشار ۶۰۰ پوند بر اینچ مربع
۲/ پروژه تولید آب صتی(DM) به ظریفت ۱۰۰ متر مکعب در ساعت
۳/ سیستم جمع آوری آبهای مقطر برگشتی
۴/ پروژه نصب دو دستگاه ژنواتورهای بخاری هر یک به ظرفیت ۳ مگاوات
۵/ پروژه استفاده از MTBE بجای تترااستیل سرب
۶/ پروژه بازیافت سلاپس بدون  سرب و تزریق آن به نفت خام
تولیدات پالایشگاه:
با توجه به استقرار نظام های کنترل کیفی Iso9002  و  زیست محیطی Iso 14001  فعلاً این شرکت حداکثر روزانه۲۵۰۰۰ شبکه فراورده  نفتی را به شرح زیر تولید می کند.
A بنزین معمولی۵۶/۱۷
B نفت سفید۵۴/۱۴
C نفت گاز۸/۱۶
D گاز مایع ۲۴/۳
E نفت کوره ۲۴/۴۳
F سوخت و ضایعات ۶۲/۴
جدول مقایسه ای
واحد های پالایش    ظرفیت حرارتی اولیه شبکه در روز     طرفیت بالقوه شبکه در روز
نمک گیر    30000    30000
فلاش درام    30000    30000
تقطیر در جو    15000    25000
تصفیه نفتا    2800    3400
 تبدیل کاتالیسی    2800    3400
تصفیه نفت شفید    2800    4000
 تولید گاز مایع    700    1150
 واحر مراکس    1050    2200

مخازن  شامل:                                             ظرفیت شبکه:
نفت خام                                                      400000
محصولات نفتی                                              420000
مواد غیر نفتی                                               130000   

     ظرفیت طراحی     ظرفیت بالقوه
واحد تولید آب صنعتی                            ( مترمکعب در ساعت)    (100)+27    27
واحد تولیدبخار( تن در ساعت)    (60)+44    44
 واحد تولید برق( مگاوات در ساعت)    (6)+2/5    2/5

در دست راه اندازی (Future)
پیش گفتار:
 عظمت صنایع نفت که در زمانی کوتاه در صف  بزرگترین صنایع سنگین جهان قرار گرفته مدیون تکنولوژی پیشرفته آن است که تمام قدرت علمی و  دانش بشری قرن بیستم را به خدمت گمارده است. خصوصیت واحدهای پالایش نفت را شاید بتوان در پیچیدگی ماد? اولیه آن به لحاظ شیمیایی و حجم زیاد ماد? اولیه از نظر فیزیکی خلاصه کرد. همین خصوصیات تکنولوژی خاصی را برای صنایع پالایش نفت بوجود آورده که آنرا از تکنولوژی عمومی صنایع شیمیایی متمایز می سازد.
در این کتاب که تکنولوژی پالایش نفت است به اصول و پایه های که تکنولوژی صنایع پالایش برآن استوار است پرداخته است. بدون اغراق امروزه، امور جهان پیشرفته، بر پایه نفت می گردد. برای درک بهتر مسأله کافی است تصور کنیم که اگر عرضه نفت در جهان  یکباره قطع شود، چه اتفاقی می افتد. روشن است که منظور از  نفت، تنها  بنزین نیست،  گر اینکه بنزین یکی از مهمترین فراورده های نفتی است، اما نفت شامل فراورده هایی چون گازوئیل برای وسایل نقلیه سنگین، نفت گاز برای سیستم های حرارت مرکزی، نفت کوره برای استفاده در کشتی ها، نیروگاهها و کوره هزاران کارخانه  و سوخت جت برای هواپیماها نیز می شود.
انواع روغن های مورد استفاده در ماشین آلات  و قر که در ساختن  سطح جاده ها مورد مصرف دارد از جمله فراورده های نفتی محسوب می شود. از نفت همچنین هزاران فرآورد? دیگر ماننده پلاستیک ها ، رنگها، شوینده ها، لاستیک های مصنوعی، پارچه ،لوازم آرایشی و بهداشتی، شمع، ضد یخ،  حشره کش ها کودهای شیمیایی و مواد فراوانی که در زندگی روزمره بشر کاربرد دارد و بدست می آید. به این ترتیب نفت خام نقش بسیار مهمی در زندگی جوامع ایفا می کند. و بدون وجود آن ،تمدن امروزی، با پس رفت فاحشی روبرو می شود. با این وجود، مردم عادی کمتر به اهمیت چنین نشی آگاهند و شاید به همین دلیل است که  موقعت نفت خام و فرآورده های آن در زندگی  روزمره دست کم گرفته می شود.
میلیون ها سال پیش نفت خام چگونه درژ رخای زمین و زیر بستر دریاها تشکیل شده است؟
نفت معدنی، « پترولیوم» Petroleum خوانده می شود که از دو حکم«پترا» به معنی سنگ  و « اولیوم» به معنی روغن تشکیل شده است. پترولیوم، « ترکیبات مایع» (نفت خام)، «گاز طبیعی»  ( منابع مستقل و یا همراه نفت) و حتی مواد جامد و نیمه جامد مانند قیر می شود.
نفت چکونه بوجود آمد؟
با اینکه نفت و ترکیبات گوناگون آن، پس از آب فراوانترین مایع در داخل پوته سطحی کره زمین است، اما چگونگی تشکیل آن، هنوز بطور قطعی و دقیق، روشن نیست. شاید مناسب ترین راه برای یافتن پاسخ این  پرسش، بازگشت به صدها میلیون سال پیش و تجسم این نکته باشد که در آن دوران، در بستر اقیانوس ها که بخش اعظم خشکی های امروز را تشکیل می دهد، چه گذشته است. نظریه مورد قبول همگان در شرایط  کنونی این است که نفت محصول آمیختگی لاشه میلیاردها موجود ریز و درشت آبزی با گیاهان بستر دریا و نیز تجزیه بقایای گیاهان مناطق خشکی است که توسط رودخانه ها به دریا حمل شده است. به  مرور زمان ،رسوبات اولیه و زیرین، با افزایش رسوبات در ماحل بعدی و  متأثر از حوادث موجود در اعماق زمین، فشرده تر شده و به این ترتیب،  رسوبات اولیه و تحت فشار، به صورت لایه های سخت در زیر بستر دریاها طبقات بزرگ سنگی را به وجود آورده است و در نهایت،  به صورت نیروی وارده بر پوست? خارجی زمین به تدریج لایه های سنگی را فشرده تر ساخته و آنرا به صورت خمیده در آورده است. و بستر دریا تحت چین فشاری به سطح دریا رانده شده و خشکی ها را تشکیل داده است. هم اینک در بسیاری از مناطق می توان سنگریزه های کنار دریا را کیلومترها دورتر از ساحل و در مواردی در نوک تپه ها مشاهده کرد.  در طول این مدت، بقایای موجودات دریایی و گیاهان خشکی که به اعماق زمین رانده و  در آنجا محبوس شده بودند به تدریج تجزیه و به نفت تبدیل شدند و این روند تجزیه و تبدیل طی میلیون ها سال ادامه یافت. هم اکنون در اعماق زمین و یا بستر دریاها در بسیاری از مناطق جهانف لایه های سنگی و عظیمی از جنس سنگ آهک یا ماسه سنگ وجود دارد. 
که در داخل برخی از آنها ثروت هنگفتی از نفت نهفته است.
نفت درچه مناطقی بدیت می آید؟
نفت در کشورهای زیادی یافت می شود. در برخی کشورها بیشتر و در برخی دیگر کمتر. در شرایط کنونی  در هفت منطقه اصلی جهان،  منابع نفت در مقیاس بالا،  وجود دارد. این مناطق عبارت است از:
۱-    روسیه و کشورهای بلوک شرق از جمله چین
۲-    خاورمیانه
۳-    آمریکای شمالی( ایالات متحده و کانادا)
۴-     آمریکای لاتین( مکزیک ،ونزوئلا، آرژانتین و برزیل)
۵-    آفریقا( نیجریه، لیبی،  مصر ، الجزایر)
۶-     اروپای غربی( بیشتر در دریای شمال)
۷-    خاور دور و اقیانوسیه( اندونزی، اترالیا، هند و مالزی)
در سال ۱۹۷۵ روسیه بزرگترین تولید کننده نفت در جهان بود و این  موقعیت را برای مدت کوتاهی در اختیار داشت سپس ایالات متحد? آمریکا این مقام را بدست آورد. آمریکاهم اینک در مرتب? سوم و  خاورمیانه در مرتب? دوم تولید کنندگان نفت جهان قرار دارند. خاورمیانه به لحاظ پایین بودن میزان مصارف داخلی بیشترین تولید خود را به خارج صادر می کند. پس از جنگ جهانی دوم،  خاورمیانه منبع اصلی واردات نفت انگلستان به شمار می رفت. کشف نفت در دریای شمال انگلیس در ده? ۱۹۷۰ این  موقعیت را تغییر داد. با این وجود هنوز منابع عظیمی از نفت در خاورمیانه وجود دارد. که می تواند در آینده استخراج شود بر پایه بررسی های انجام شده در سال ۱۹۸۴ و ۶/۵۶ درصد از ذخایر نفتی جهان در خاورمیانه قرار دارد. اروپای غربی تنها  دارای ۴/۳ درصد از ذخایر نفتی جهان است که بیشتر این منابع نیز در دریای شمال انگلیس واقع است.