مقاله پیش بینی مؤلفه های شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله پیش بینی مؤلفه های شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه دارای ۱۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله پیش بینی مؤلفه های شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله پیش بینی مؤلفه های شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله پیش بینی مؤلفه های شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه :

مقدمه

در سالهای اخیر، حوزه روانشناسی شاهد ظهور رویکردی جدید، هرچنـد بـا سـابقهای کهـن، بـه نـام »روانشناسی مثبتگرا« بوده که به جای پرداختن به ترمیم آسیبها و اختلالات روانی، بـه مطالعـه نقـاط قوت و کمالات انسانی و بهطورکلی، ابعاد مثبت وجود آدمی پرداختـه اسـت و در پـی آن اسـت کـه از نقاط قوت انسانها، بهعنوان سپری علیه بیماریهای روانی اسـتفاده نمایـد (سـلیگمن((Seligman، ۲۰۰۲، ص۵۷؛ لوپز و اشنایدر، ۲۰۱۱، ص.(۱۸۹ از بنیادیترین مفاهیم مطرح در ایـن رویکـرد مفهـوم شـادمانی میباشد. به همین لحاظ، حجم وسیعی از پژوهشها در سالهای اخیر، به تبیین این سازه و پیشـایندها و پیامـدهای آن پرداختـهانـد (میـرز و دینـر((Myers & Diener، ۱۹۹۵؛ چـن و فرنهـام((Cheng & furnham، ۲۰۰۳؛ دیویـد و همکـاران، ۲۰۱۳، ص.(۳۳۹ نظریــهپـردازان در تحلیــل مفهـوم شــادمانی، بـه دو مؤلفــه شناختی و عاطفی اشاره نمودهاند. مؤلفه شناختی، بر رضـایت فـرد از زنـدگی (ارزیـابی فـرد مبتنـی بـر استانداردهای ذهنیاش) و مؤلفه عاطفی، بر توازن لذت (تعادل بین هیجانات مثبت و منفی) اشاره دارنـد (دینر((Dinner، ۱۹۸۴؛ آرجیل((Argyle، ۲۰۰۱، ص۲۲-۱۹؛ کیتایاما((Kitayama و همکاران، .(۲۰۰۴

رضایت از زندگی، فرایندی است بر مبنای قضاوت شناختی، که بـهعنوان شاخصـی در جهـت ارزیابی کلی از کیفیت زندگی فرد مطرح شده است. در حقیقـت، رضـایت از زنـدگی، دنبـال ایـن است که تا چه حد نیازهای اساسی انسان برآورده شده است و تا چه اندازه انواع دیگر اهداف، بـه عنوان اهدافی قابل دسترس میباشند (مهرابی و همکاران، .( ۱۳۸۵ رضـایت از زنـدگی، یـک سـازه مرکزی در شکل دادن به نظریههای روانشناسـی اجتمـاعی در مـورد شـادمانی میباشـد (کولیـک ۲۰۰۶؛ دیوید و همکاران، ۲۰۱۳، ص.(۴۰۵-۳۳۹

در مؤلفه عاطفی، یکی از عمدهترین بحثهـا، مسـئله پیوسـتار شـادمانی اسـت. در گذشـته، غالـب نظریهپردازان بر این باور بودند که شادمانی عکس غم اسـت (لـوپز و اشـنایدر((Lupez & Snyder، ۲۰۱۱، ص(۱۹۰، اما در سالهای اخیر، بررسیهای نظری و تجربی مؤید آن است که عواطـف مثبـت و منفـی، مستقل از یکدیگر میباشند؛ فرد میتواند همزمان آنهـا را تجربـه نمایـد. بـرای نمونـه، یـک دانشـجوی جدیدالورود ممکن است در آغاز ورودش به دانشگاه، شور و شـعف و نگرانـی را بـا هـم تجربـه کنـد. محققان در توجیه این استقلال، بـه دو مؤلفـه »برانگیختگـی« و »خوشـایندی« اشـاره نمودهانـد. بـه ایـن ترتیب، بر اساس تعامل این دو بعد، عواطف از یکدیگر متمایز میشوند. آنها معتقدند: عاطفه مثبـت بـالا نشاندهنده همه تجارب خوشایند نمیباشد، بلکه تنها تجارب خوشایندی را شامل میشود که همـراه بـا

پیشبینی مؤلفههای شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه ۷۲

برانگیختگی بالاست و بعکس (واتسون((Watson و همکاران، .(۱۹۸۵ با توجه به مبانی نظری در ارتبـاط با مفهوم شادمانی، برای دستیابی به تصویر جامعی از این مفهوم، بهتر است ارزیابی شـناختی رضـایت از زندگی و ارزیابیهای عاطفی مثبت و منفی، مجـزای از هـم مـورد بررسـی قـرار گیرنـد. ازایـنرو، ایـن پژوهش نیز برای بررسی سازه شادمانی هر دو مؤلفه شناختی و عاطفی مورد توجه قرار گرفت.

در تحلیل مطالعات انجامشده در زمینه شـادمانی، دینـر (۱۹۸۴) بـین دو رویکـرد تمـایز قائـل شـد: »رویکرد پایین به بالا« و »رویکـرد بـالا بـه پـایین.« در رویکـرد پـایین بـه بـالا، پژوهشـگران بیشـتر بـه رویدادهای بیرونی، عوامل موقعیتی و ویژگـیهـای جمعیـتشـناختی مـؤثر بـر شـادمانی مـیپردازنـد. درحالیکه در رویکرد بالا به پایین، فرایندهای درونی زیربنـای شـادمانی، مـوردنظـر محققـان اسـت. بـر اساس رویکرد دوم، انسانها به شرایط یکسان، واکنشهای متفاوتی نشان میدهنـد و بـر اسـاس باورهـا، ارزشها، انتظارات و تجربیات منحصر به فرد خود، شرایط را ارزیابی میکنند.

تحقیقات مختلف در بررسی رویکرد پایین به بالا (دینر و همکاران، (۱۹۹۹، نشان دادهاند کـه عوامـل بیرونی، میزان کمی از واریانس شادمانی (تنها ۸ درصد) را تبیین میکنند. با توجه بـه نتـایج تحقیقـات و تأثیر اندک عوامل بیرونی، مسیر تحقیق در حوزه شادمانی تغییر یافت و محققان به سمت رویکرد بالا بـه پایین گرایش یافتند. آنها به این نتیجه دست یافتند که باورها و ارزشهـای درونـی، عـواملی هسـتند کـه تأثیر عوامل موقعیتی را تعدیل میکنند (وان دیرنداک، .(۲۰۱۲ ازاینرو، در این پژوهش نیز بـا رویکـردی بالا به پایین، به بررسی باورهای معنوی فرد، بهعنوان زیرمجموعهای مهم از سیستم باورهای درونـی او و نقش این باورها در شادمانی پرداخته شد.

اهمیت معنویت و باورهای معنوی در انسان، در چنـد دهـه گذشـته بـه صـورتی روزافـزون، توجـه روانشناسان و متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده اسـت. پیشـرفت علـم روانشناسـی از یکسو، و ماهیت پویا و پیچیده جوامع نوین از سوی دیگر، موجب شده است که نیازهای معنوی بشـر، در برابر خواستهها و نیازهای مادی اهمیت بیشـتری یابنـد. بـهطـوریکـه سـازمان بهداشـت جهـانی، در تعریف ابعاد وجودی انسان، به ابعاد جسمانی، روانی، اجتماعی و معنـوی اشـاره مـیکنـد و نقـش بعـد چهارم، یعنی بعد معنوی را نیز در رشد و تکامل انسان مطرح مـیسـازد (وسـت((West، ۱۳۸۳، ص.(۲۳ در متن تجدیدنظرشده چهارمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، بخـش جدیـدی تحت عنوان »مشکلات معنوی« وجود دارد. در این بخش، میخوانیم: این طبقه زمانی به کار میرود کـه کانون توجه بالینی، یک مشکل معنوی باشد و نمونههایی از قبیل تجربههای پریشـانکننده از دسـت دادن ایمان یا تردید در مورد آن و مشکلات مربوط به تردید در مورد ارزشهای معنوی را شامل میشود.

۸۲ ، سال هشتم، شماره اول، بهار ۴۹۳۱

با وجود تأکید روزافزون دانشمندان بر بعد معنـوی انسـان، هنـوز تعریـف واحـدی کـه دربرگیرنـده تمامیت معنویت باشد، ارائه نشـده اسـت. در تعریـف لغـوی، واژه »معنویـت«، برگرفتـه از کلمـه لاتـین اسپیریتوس است که به معنای »نفس زندگی« است (شریفی و همکـاران، .(۱۳۸۷ از نظـر شـولز((Schulz (2002)، معنویت عبارت است از: تجربه ارتباط معنادار با خود، دیگـران، جهـان و قـدرت برتـر کـه بـه صورت عکسالعملها، روایتها و اعمال بیان میشود. وون، معنویـت را بـهعنـوان تـلاش دائمـی بشـر برای پاسخ دادن به چراهای زندگی تعریف کرده است (مؤمنی و شـهبازیراد، .(۱۳۹۱ بیکـر، »معنویـت« را چیزی که به همه مسائل زندگی معنا میبخشـد، تعریـف مـیکنـد (عباسـی و همکـاران، .(۱۳۹۱ وی معتقد است: معنویت، تمرکز بر یک باور یا رابطـه بـا یـک نیـروی متعـالی اسـت. معنویـت، جنبـهای از زندگی است که به آن هدف، معنا و شیوه عملکرد میدهد. اسوینتون و پاتیسون، معنویـت را جنبـهای از وجود انسان میدانند که به فرد انسانیت میدهد(مؤمنی و شهبازیراد، .(۱۳۹۱ آنها معتقدنـد: معنویـت بـا ساختارهای مهم فرد در ارتباط است و به فرد برای مقابله با مسائل زنـدگی کمـک مـیکنـد. پترسـون و سلیگمن (۲۰۰۴)، معنویت را ارتباط خصوصی و صمیمی بین انسان و خدا میدانند و معتقدند: دامنـهای از فضیلتها که نشانه معنویت میباشد، در زندگی نمایانند و در یـک زنـدگی خـوب تجلـی مـییابنـد. یونگ (۱۳۷۰)، بر اصیل و درونی بودن این گرایشات تأکیـد مـیکنـد و ایـن گرایشـات را اصـیلتـرین تجربیاتی میداند که در ذات هر انسانی نهفته است. اما فروید، در برابر ادعاهای مربـوط بـه تجربـههـای معنوی، موضع دیگری اتخاذ کرده و گفته است: »من نمیتوانم این احساسات اقیانوسگونـه را در خـود کشف کنم« (پترسون و سلیگمن، ۲۰۰۴، ص.(۵۹۹ گرچه تعریف غالبی از معنویت نمیتـوان بـه دسـت داد، اما مرور ادبیات، حکایت از آن دارد که در اکثر تعاریف، ارتباط با وجود مقدس یـا واقعیتـی غـایی و احساس هدفمندی در زندگی مدنظر قرار گرفته شده است.

الکینز و همکاران (۱۹۸۸)، معنویت را یک پدیده انسانی میدانند که به صورت قابلیت و ظرفیـت در همه افراد وجود دارد و مترادف با مذهبی بودن نیست. مطالعات اخیر نشـان مـیدهنـد کـه تفـاوتی بـین معنویت و مذهبی بودن وجود دارد (ماتیس، ۲۰۰۰؛ زینباور و همکاران، .(۱۹۹۷ هنگامی کـه آلپـورت از جهتگیری مذهبی صحبت میکند، دو نوع جهتگیری را از هم متمـایز مـیکنـد: یکـی، جهـتگیـری افرادی که مذهب آنها ناپخته و بیرونی است و دیگری، جهتگیری افرادی کـه مـذهبی پختـه و درونـی دارند (افراد معنوی). معنویت، مفهومی وسیعتر از مذهب دارد و به یک رونـد پویـا، شخصـی و تجربـی اشاره میکند. زینباور و همکاران (۱۹۹۷)، معتقد است که هـر دو کلمـه مـذهبی بـودن و معنویـت بـر

پیشبینی مؤلفههای شناختی و عاطفی شادمانی بر اساس تجارب معنوی روزانه ۹۲ ۰۳ ، سال هشتم، شماره اول، بهار ۴۹۳۱
باوری نسبت به وجود یک جنبه متعالی از زندگی دلالت میکنند. به هر حـال، مـذهبی بـودن عقیـدهای از آنهافَأَماعبارتند الذینَاز:عَمِلُوا»آمَنُواالصالِحاتِوَ فَهُمرَوْضَهٍیُحْبَرُونَفی« (روم: (۱۵؛ اما کسـانی کـه
است که درجهای از پذیرش افراد در فعالیتهای عمومی و خصوصی عبادت کـردن را نشـان مـیدهـد. ایمان آورده و به عملهای شایسته پرداختهاند، در آن روز مسرور و محترم به بـاغ بهشـت منـزل گیرنـد.
إِن الذینَ قالُوا رَبنَا» اللهُقامُوا ثُمفَلا خَوْفٌاسْتَ عَلَـیْهِمْلاهُـمْیَحْزَنُـونَو» (احقـاف: (۱۳؛ آنهـا کـه گفتنـد
معنویت در مقابل، به توصیف ارتباطهای خصوصی و صمیمی بـین انسـان و خـدا اطـلاق مـیشـود و آفریننده ما خداست و بر این سخن پایدار و ثابت ماندند بر آنها هیچ ترس و حـزن و انـدوهی نخواهـد
دامنهای از فضیلتها نشانه این ارتباط میباشد. در نهایـت، مـیتـوان گفـت: کـه افعـال مـذهبی، تجلـی
قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْها جَمیعاً فَإِما یَأْتِیَنکُمْبود.» مِنیبِعَهُدىًهُدایَفَمَنْفَلاختَـوْفٌ عَلَـیْهِمْلاهُـمْیَحْزَنُـونَو«
معنویت را تسهیل میکند تا شخصیت معنوی سریعتر شکل گیرد. (بقره: (۳۸؛ گفتیم همه از بهشت فرود آیید تا آنگاه که از جانب من راهنمایی بـرای شـما آیـد پـس هـر
در مطالعات حوزه روانشناسی معنویت، اخیراً سازهای را جهت توصیف ارتباطات خصوصی انسـان
و قدرت متعال به کار بردهاند که »تجارب معنوی روزانه« نام دارد. درواقـع ایـن تجـارب، ادراک فـرد از کس پیروی او کند هرگز بیمناک و اندوهگینتَطْمَـئِننخواهدالذینَشد.»آمَنقُلُـووَابُهُمْ بِـذِکْرِلـهِال أَلا
بِذِکْرِ اللهِ تَطْمَئِن الْقُلُوبُ« (رعد: (۲۸؛ همان کسانی کـه ایمـان آوردهانـد و دلهایشـان بـه یـاد خـدا آرام
یک نیروی برتر در زندگی روزمره و ادراک او از تعاملش با این وجود مافوق جهـان مـادی اسـت. ایـن مییابد، آگاه باشید که تنها یاد خدا آرامبخش دلهاست.
تجارب شامل تجربیاتی است از قبیل ارتباط، لذت، احساس تعالی، قـدرت، راحتـی، آرامـش، کمـک و
یاری خداوند، هدایت خداوند، دریافت عشق خداوند، احساس حیـرت، شـکرگذاری، محبـت تـوأم بـا همچنین در کتاب غرر الحکم و درر الکلم حضرت علی میسـفرمایُنـد:رورُ» المـؤمِنِبطاعرَهِبـهِ
دلسوزی و احساس نزدیکی به خداوند است. این تجارب جنبه مهمی از زندگی روزانه بسیاری از افـراد وحُزنُهُ علی ذَنبِهِ«، شادی مؤمن، به طاعت پروردگارش و حـزنش بـر گنـاه و عصـیان اسـت (اشـرفی و
هستند. تحقیقات مختلف نشان داده است که تجارب ایـن جهـانی تعـالی یـا احسـاس الهـی معنویـت، براری، .(۱۳۹۱ آنچه در قالب آیات و روایات به آن اشاره شد، تنهـا بخـش کـوچکی اسـت از آنچـه در
میتواند نقش برجستهای در سلامت روان و پیامدهای مثبت روانشناختی داشته باشـند (الیسـون و فـن، متون اسلامی با تعابیر مختلف، در خصوص اهمیت شادمانی باطنی و عوامل مـؤثر بـر آن، مطـرح شـده
Wardell است. اکثر تحقیقاتی که تاکنون در زمینه رابطه مفاهیم مذهبی- معنوی و شادمانی انجام گرفته اسـت، بـر
۲۰۰۸؛ واردل( ) و انگبرتسون، .(۲۰۰۶ نقش سازههای دینی و مذهبی تأکید داشتهاند. در اکثر مـوارد، رابطـهای مثبـت و معنـادار بـین شـادی و