مقاله شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا دارای ۲۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا :

مقدمه

کتاب گویا۱تلفیقی اسـت از متن کتاب و صدای خوانده شـدن آن. به عبارت دیگر، یک کتاب گویا از گویندهای کمک میگیرد که متنی را برای مخاطبی میخواند. این گوینده میتواند خود پدیدآورنده اثر باشد، یا گویندهای حرفهای، یا بازیگری معروف یا حتی فردی آماتور. گاهی در کتاب گویا از جلوههای موسیقایی و صوتی نیز استفاده میشود و گاهی فقط صدای گوینده یا گویندگان شنیده میشود. )ایروین۲، )۲۰۰۹

واژهنامه پیوسته کتابداری و اطالعرسانی۳در مقابل واژه کتاب گویا آورده: کتابی که با صدای بلند خوانده میشود و بر روی نوار و یا سیدی ضبط میشود و، معموالً، این کار توسط یک بازیگر و یا گویندهای حرفهای و یا نویسنده کتاب انجام میشود. در اصل، این کتابها برای افرادی که دارای مشکالت بینایی هستند بر روی نوار تولید میشد، اما بازار کتابهای گویا و متقاضیان آن گسترش یافته است، مثلِ افرادی که پیادهروی میکنند و دوست دارند در حین ورزش کردن به این کتابها گوش دهند؛ افرادی که باید ساعات طوالنی را در سفر بگذرانند؛ افرادِ بیسواد و یا دارای مشکالتِ خوانشی

)کمسواد(؛ افرادی که گوش دادن به کتابها را به خواندن آنها ترجیح میدهند. )ریتز، )۲۰۰۴ واژهنامه آکسـفورد)۲۰۱۲( ۴ نیزکتاب گویا را این طور تعریف کرده: یک کتاب، به طور
معمول رمان، که خوانده میشود و بر روی سیدی یا نوار کاست ضبط میشود.

در دانشنامه آزاد ویکی پدیا )۲۰۱۲( در ذیل مدخل کتاب گویا آمده است: کتاب گویا متن کتابی است که توسط یک یا چند گوینده خوانده میشود و به صورت فایل صوتی درمیآید و یا گاهی اوقات به صورت نمایشنامه بازی میشود. کتاب گویا ممکن است با موسیقی یا افکتهای صدایی

۸

زمستان۹۲و بهار۹۳ شماره ۱۱ و ۱۲

شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتاب گویا

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

همراه باشد. گاهی اوقات نویسنده با صدای خودش کتاب را میخواند و گاهی گویندگان حرفهای این کار را انجام میدهند.

پیترز)۲۰۰۷( ۵ در تعریف کتاب گویا گفته است: کتابهای گویا آثار داستانی، غیر داستانی، شعر، و درام هستند که در درجه اول، به جای خواندن بصری، گوش داده می‏شوند.

به گفته هریس۶، در سـایت about.com، کتاب گویا، همان طور که از نامش پیداسـت، صدای ضبطشده‏ای است که شما میتوانید به جای خواندن متن یک کتاب یا نوع دیگری از انتشارات به آن گوش دهید.

بنـ ا بر تعریف انگلن )۲۰۰۸(، کتـاب گویا، که گاهی اوقات «کتـاب گفتاری۷»، «کتاب سخنگو۸»، و یا «کتاب روایتشده۹» نیز نامیده میشود، متن کتابی است که با صدای بلند خوانده و ضبط شده است.

فورینی)۲۰۰۸( ۱۰ کتاب گویا را بازنمود شفاهی یک کتاب نوشتهشده می‏داند.

در دانشنامه کتابداری و اطالعرسانی این تعریف برای کتاب گویا ذکر شده است: کتاب گویا کتابی است که برای نابینایان و روی انواع رسانهای صوتی، از قبیل صفحه، نوار، دیسک، و ;، ضبط میشود و به وسیله دستگاههای مختلف قابل استفاده است. به این نوع کتاب متن یا کتاب شنیداری نیز میگویند. )سلطانی، )۳۵۱:۱۳۷۹

مکتبی‏فرد )۱۳۸۴( هدف از ضبط کتابگویا را انتقال متن کامل یک کتاب یا نوشته روی یک محمل صوتی میداند؛ به نحوی که برای هر کس که قادر به خواندن نیست قابل درک و شنیدن باشد. از این رو، بین کتاب گویا و نمایشنامه رادیویی و یا نوار قصه تفاوتهای اساسی وجود دارد، زیرا معموالً کتاب گویا را یک فرد میخواند که لحن او چندان احساساتی نیست و بیشتر به کتابخوانی با صدای بلند شبیه است.

۹

زمستان۹۲و بهار۹۳ شماره ۱۱ و ۱۲

شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتاب گویا

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

طبق تعریف چهرقانی و فهیمنیا )۱۳۹۲(، کتاب گویا شامل همان محتوای کتاب چاپی میشود که با کمک عنصر روایت به شکل صوتی درآمده است و بر روی قالبی غیر از قالب چاپی، که قابل اجرا در یکی از دستگاههای پخش صوت است، عرضه میشود و از طریق گوش دادن میتوان به مطالعه آن پرداخت و به محتوای آن دست یافت.

در حال حاضر، کتابهای گویا پدیدهای شناختهشده در کشورهای توسعهیافته است و بر روی قالبهای متنوعی مانند نوار کاست و لوحهای فشرده و نیز بر روی انواع دستگاههای خواننده فایلهای صوتی، گوشیهای تلفن همراه و همچنین به صورت پیوسته و از طریق شبکه اینترنت مورد استفاده عموم مردم قرار میگیرد و تولیدکنندگان نیز حجم قابل توجهی از کتابهای خود را بدین شکل تولید می‏نمایند.

کتابهای گویا امروزه دیگر فقط به عنوان یک برنامه کاربردی برای افراد دچار اختالل بینایی یا سایر اختالالت خوانشی در نظر گرفته نمی‏شود، بلکه برنامهای است سرگرمکننده و کاربردی برای همه کسانی که به آن عالقهمندند. )فورینی، )۲۰۰۸

مخاطبان کتابهای گویا نهتنها افراد دچار مشـکالت بینایی، بلکه کودکان، سالمندان، افراد کمسواد یا بیسواد، دانشآموزان، دانشجویان، زنان خانه‏دار، مدیران ; و، به عبارتی دیگر، همه افراد جامعهاند.

مزایا و ویژگیهای این قالب انتشاراتی مانند امکان مطالعه در زمانهای غیر کارآمد )پیترز، ۲۰۰۷؛ ای. پـی. ای.، )۲۰۰۸، کمـک بـه درک صحیح اصطالحات زبانی )هارتـادو، )۲۰۱۰، امکان دسترسی سریع، سهولت جابهجایی )پیترز، ۲۰۰۷؛ صدا و سیمای جمهوری اسالمی ایران ۲، )۱۳۸۸، و قابلیت استفاده در زمانها و مکانهای گوناگون موجب شده که در زمانهایی که حتی تصور مطالعه از طریق محملهای چاپی نمیرود، بتواند جای خالی سایر قالبهای کتاب راُپر کند و امکان مطالعه در

۱۰

زمستان۹۲و بهار۹۳ شماره ۱۱ و ۱۲

شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتاب گویا

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

این مواقع را فراهم سازد، موقعیتهایی مانند سفرهای بینشهری و درونشهری، پیادهروی، زمان انتظار در صفهای طوالنی بانکها و ادارات، هنگام انجام دادن کارهای روزمره، و بسیاری موارد دیگر.

به دلیل تنوع موجود در ویژگیهای کتابهای گویا و نیز طیف وسیع کاربران این محصول، الزم اسـت ـ چه به هنگام تولید کتابهای گویا و چه انتخاب این محصول ـ به معیارهای تولید و ارزیابی کتابهای گویا توجه شود.

پس از بررسی متون موجود در این زمینه، معیارهای تولید و ارزیابی کتابهای گویا استخراج شد و بر اساس تشابه در طبقات فرعی و سپس طبقات فرعی مشابه در یک طبقه اصلی قرار گرفتند.
بیانمسئله

محتـوا و ماهیت اطالعاتی کتابهای گویا به کتابهای چاپی شـباهت دارد. با وجود این، کتابهای گویا با در اختیار داشتن مزایای خاص خود ویژگیهایِ افزودهای در کنار کاستیهایِ خود دارند. امروزه، طیف وسیعی از کاربران از کتابهای گویا استفاده میکنند و مراکز زیادی به تولید این کتابها اقدام مینمایند، اما برخی از کتابهای گویا، به دلیل رعایت نکردن اصول قابلیت استفاده و کاربری، باعث خستگی و دلسرد شدن کاربر میشوند. از این کتابها به میزان بسیار زیادی استفاده میشود، اما اصول و معیارهای لحاظشده در تولید، بعضاً، با انتظارات و نیازهای کاربران تناسب ندارد و موجب نارضایتی کاربران میشود. به منظور نشر موفق و استفاده مطلوب از این نوع کتابها، شناخت مهمترین معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا بسیار اهمیت خواهد داشت. پس از جستوجوهای بسیار در میان متون و منابع مختلف هیچ اثری که به طور اختصاصی و با هدف معرفی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا، به طور منسجم و یکپارچه، تدوین شده باشد یافت نشد. بنابراین، با وجود اینکه در میان متون و منابع و حتی دستنامهها و دستورنامههای حرفهای اصولی در ارتباط با تولید و ارزیابی

۱۱

زمستان۹۲و بهار۹۳ شماره ۱۱ و ۱۲

شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتاب گویا

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

کتابهای گویا مطرح شده، تا به حال هیچ اثری که همه معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا را به صورت جامع و کامل در بر داشته باشد تألیف نشده است.

ایـن پژوهش به این منظور انجام پذیرفته تا، ضمن مطالعـه متون، معیارهای تولید و ارزیابی کتابهای گویا شناسایی و سنجش شود. به همین دلیل، پژوهشگران، با بررسی و تحلیل متون و منابع موجود، به استخراج این معیارها اقدام نمودند و آنها را در قالب طبقههای کلی و معیارهای مربوط به هر طبقه تقسیم کردند.

هدف و پرسش اساسی

هدف پژوهش حاضر شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویاست. پرسش اساسی که برای این هدف طرح شده عبارت است از: «معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا چیست؟»

پیشینه

در ایران درباره کتابهای گویا تحقیقات زیادی صورت نگرفته و در میان اندک متون موجود پژوهشی که صرفاًبه معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا پرداخته باشد وجود ندارد.
در میان متون و پژوهشهای خارجی نیز پژوهشی که مستقیماً این موضوع را به عنوان مسئله پژوهش بررسـی کرده باش ـد وجود ندارد. با اسـتفاده از روش مرور پژوهشهای انجامشده در زمینه کتابهای گویا میتوان به برخی معیارها، که در خالل بحث بدانها اشاره شده است، دست یافت. در کنار این منابع، دستنامهها، و معیارهای ارزیابی و تولیدْ برخی از تولیدکنندهها و انجمنهای حرفهای و بینالمللیِ کتابهای گویا وجود دارند که میتوانند تا حدودی راهگشا باشند. در پژوهش حاضر، معیارهای ارزیابی و تولید کتابهای گویا از این متون و منابعْ گردآوری و طبقهبندی شده است.

۱۲

زمستان۹۲و بهار۹۳ شماره ۱۱ و ۱۲

شناسایی معیارهای ارزیابی و تولید کتاب گویا

فـصلنــا مه تحلیــــــلی پـــژوهشی کــتـاب مهر

معیارها

.۱ محتوا

کتابهای گویا، به دلیل ماهیت خود، نمیتوانند قالب مناسـبی برای ارائه هر نوع موضوعی باشند. این کتابها نمیتوانند اطالعات تصویری را منتقل نمایند و کاربر فقط از طریق گوش کردن به صدای خوانده شدن آنها میتواند به محتوای آن دست یابد. به همین دلیل، تولیدکنندگان کتاب گویا موضوعاتی را انتخاب میکنند که قابلیت روایت از طریق کتاب گویا را داشته باشد )براون۱۱، )۲۰۰۳و پس از تبدیل شـدن به کتاب گویا کاربر با آن احسـاس راحتی نماید و از گوش کردن به آن خسته نشود.

۱ـ.۱ موضوع

دو گونه کلی کتاب گویا بر اساس سبک عبارتاند از: .۱ گونه داستانی؛ .۲ گونه غیرداستانی )ای. پی. ای.۲۱، .)۲۰۰۹ بر اساس بررسی فروش سال ۲۰۰۸، فروش گونه داستانی ۷۳ درصد بوده است و غیرداستانی ۲۷ درصد از کل. )ای. پی. ای.، )۲۰۰۷

۱ـ.۲ ویرایش

کتابهای گویا بر اساس ویرایش به دو دسته قابل تقسیماند: .۱ مشروح؛ .۲ خالصه )ای. پی. ای.، ۲۰۰۸؛ کانرز۳۱، ۱۹۹۹؛ اینگلینگ۴۱، ۱۹۹۸؛ صدا و سیمای جمهوری اسالمی ایران ۲، .)۱۳۸۸ کتاب گویای مشروح حاوی محتوای اصلی اثر چاپی است که بدون تغییر ضبط شده‏ است. کتاب گویای خالصه با کاهش طول و تغلیظ متن کتاب چاپی ایجاد میشود.
بر اساس بررسی سال ۲۰۰۸، عناوین مشروح کتاب گویا ۸۵ درصد از فروش این محصول را نشـ ان میدهد، در حالی که خرید و فروش کتابهای گویای خالصه نشـاندهنده ۱۳ درصد از فروش است. )ای. پی. ای. ، )۲۰۰۸