بررسی تاریخ پوشش زنان ایران

مقدمه:
ردیابی پوشاک مردم یک سرزمین که از آغاز چگونه بوده یا چگونه تحول یافته،کاری در خور تحقیق و دقت است. آدمی از زمانی که از برهنگی خود احساس شرم کرد با وسایل ممکن خود را پوشانید. ولی براستی چگونه و با چه وسایلی ستر عورت کردند. و اینکه پوشاک زنان این سرزمین، پیش از آمد آریائیهای مهاجر چگونه بوده است نیز پر از ابهام و اشکال است. لباس به عنوان پوششی که سلامتی انسان به آن وابسته است، برای هر زن و مرد الزامی است. زن حق خود آرایی و تجمل دارد ولی حق  تبرج و خود نمایی، ندارد .
زنان ایران بی حجاب و بدون پوشش نبودند، بلکه در هر عهدی پوشش مخصوص به خود داشتند که با ظهور اسلام حجاب آنها کامل گشت .

فهرست مطالب

مقدمه    1
فصل اول
پوشاک زنان در ایران باستان
زنان ایلامی
زنان آشوری
زنان ماد
زنان هخامنشی
زنان اشکانی
زنان ساسانی

فصل دوم
حجاب زنان ایران باستان و تاثیر آن در اسلام   
۱۶
فصل سوم
لزوم پوشش زن از دیدگاه اسلام و قرآن.   
۲۱
فصل چهارم
حجاب و پوشاک بانوان ایران از آغاز اسلام تا صفویه
 زنان دوره سلجوقی
 زنان دوره مغولی
 زنان دوره تیموری
 زنان در دوره آق قویونلوها   

فصل پنجم
پوشاک زنان از عهد صفویه تا  اوایل قاجار
 زنان صفوی
 زنان دوره افشار و زند    
۳۷
۳۷
۴۴
فصل ششم
پوشاک زنان در دوره قاجار
پوشش زنان قاجار در زمان احمد شاه   
۴۷
۶۶
فصل هفتم
لباس محلی زنان ایرانی از دوره قاجار تا زمان حاضر
 زنان کرد
 زنان لر
 زنان سواحل دریای خزر
 زنان ترکمن
 زنان بندری
 زنان بلوچ   

منابع و مآخذ     74

منابع و مآخذ:
۱.    شهری، جعفر،تاریخ اجتماعی تهران در سده سیزدهم، تهران: رسا ۱۳۶۷، ج‌1 ، صص ۲۳۲ـ۲۳۴.
۲.    بامداد، بدرالملوک ، زن ایرانی از انقلاب مشروطه تا انقلاب‌سفید،‌تهران:‌ابن سینا ، ۱۳۴۷، ص۳۶.
۳.    مورگان،‌شوستر، اختناق ایران، ترجمه اسماعیل رائین ، تهران : صفی علیشاه ، ۱۳۶۸ ، ص۲۴۱.
۴.    چیت ساز،محمدرضا،تاریخ‌پوشاک‌ایرانیان،تهران: سمت، ۱۳۷۹، ص۱۰۷ ، ۱۲۹.
۵.    کولیو رایس، کلارا، زنان ایرانی و راه و رسم زندگی آنان، ترجمه اسدالله آزاد، تهران: آستان قدس، ص۱۲۱.
۶.    گنجعلی خان، کرمان شهر شش دروازه ، تهران: رجبی ، ۱۳۴۵، ص۴۴.
۷.    ویلز،‌ایران‌در‌یک‌قرن‌پیش‌،‌ترجمه‌غلامحسین‌قراگوزلو،‌تهران:‌اقبال،۱۳۶۸، ص۳۶۵.
۸.    پولاک ، ایران و ایرانیان، ترجمه رحیم رضازاده ملک، بی جا: بی نا،  ص۱۰۳.
۹.    نجمی ، ناصر ، ایران قدیم. تهران قدیم، تهران: جانزاده، ص۴۲۱.
۱۰.    فوریه ، جیمز، سه سال در دربار ایران ، ترجمه عباس اقبال آشتیانی ،تهران: دنیای کتاب، ۱۳۶۸ ، ص۲۰۴ ـ۲۰۳.
۱۱.    ویشارد،جان،بیست سال درایران،ترجمه‌علی‌پیرنیا،تهران:نوین،۱۳۶۳،ص ۹۴ـ۹۵.
۱۲.    معیرالممالک، دوستعلی، یادداشتهایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین شاه ، تهران : علمی، ۱۳۶۸، ص۴۵ـ۴۴.
۱۳.      کارلا، سرنا، سفرنامه، ترجمه علی اصغر سعیدی ، تهران: زوار ،۱۳۶۲، ص۷۵.
۱۴.     مستوفی ، عبدالله، شرح زندگانی من، تهران: زوار ،۱۲۹۰، ص۵۱۱.
۱۵.     بنجامین، ایران و ایرانیان، ترجمه رحیم رضا زاده ملک، بی جا: بی نا، ص۴۷۷.
۱۶.    اعتمادالسلطنه ، محمد حسن، خوابنامه ( خلسه ) ، به کوشش محمود کتیرائی ، تهران: طهوری، ۱۳۴۸،ص۴۶
۱۷.    جیمز ویلس، چارلز، تاریخ اجتماعی ایران در عهد قاجاریه ، ترجمه سید عبدالله، به کوشش جمشید دودانگه، مرداد نیکنام، تهران: طلوع ، ۱۳۶۳، ص۱۰۳.
۱۸.    آزاد ، حسن، پشت پرده های حرمسرا، انزلی: انزلی، ۱۳۶۴، ص۳۲۰.
۱۹.    فوربز لیث، فرانسیس ، کیش مات، ترجمه حسین ابوترابیان، تهران: اطلاعات، ۱۳۶۶، ص۳۴.
۲۰.    گاسپار،دروویل،سفرنامه،ترجمه‌جواد‌محبی‌،‌تهران:‌گوتنبرگ، ۱۳۳۷، صص۴۹،۵۱.
۲۱.     صالح‌علی‌پاشا،پیوندهای‌فرهنگی‌ایران‌و‌آمریکا،تهران:‌دبیرخانه‌کمیته ملی،ص۲۲۱.
۲۲.     فیگوئرا،سیلوا،سفرنامه،ترجمه غلامرضاسمیعی، تهران: نشر نو، ۱۳۶۳، ص۱۵۷.
۲۳.    شریعت پناهی،سیدحسام،اروپائیان و لباس ایرانیان، تهران: قومس،۱۳۷۲، ص۲۹
۲۴.    کارری، جملی، سفرنامه، ترجمه عباس نخجوانی، و عبدالعلی کارنگ ، تبریز: اداره کل فرهنگ و هنر ، ۱۳۴۸، صص۱۳۴، ۱۳۶.