بررسی مقایسه هوش و هیجان کودکان عادی و کودکان کار و خیابانی

 خلاصه پژوهش
پژوهش فوق بررسی مقایسه ای هوش هیجانی کودکان کار و خیابان و کودکان عادی شهر تهران که سن آنها بین ۱۰ تا ۱۵ سال است و به صورت در دسترس مورد سنجش قرار گرفته اند. محقق در این پژوهش با توجه به الگوی مایرو سالوری (۱۹۹۰) مصاحبه‌ای را به صورت ساخت وار و باز پاسخ طراحی کرده که شامل پنج حیطه بود (خودانگیزی، خودآگاهی اداره هیجانها هم حسی و تنظیم روابط). برای تجزیه و تحلیل از روش مانوتینی یو که روش های ناپاراستریک است استفاده شده و چون روش متقنی برای جمع نمرات کسب شده یافته نشد نمرات دو گروه در پنج حیطه با هم مقایسه شد. و در آخر تفاوت معناداری بین هوش هیجانی کودکان عادی و کودکان کار و خیابان دیده نشد.
 
فصل اول
پرسش پژوهش
آیا هوش هیجانی کودکان کار و خیابان تفاوت معناداری با کودکان عادی ۱۰ تا ۱۵ سال دارد؟
فرضیه پژوهش
هوش هیجانی کودکان کار و خیابان تفاوت معناداری با هوش هیجانی کودکان عادی دارد.
اهداف پژوهش:
۱-توصیف هوش هیجانی (EQ) کودکان کار و خیابان و عادی.
۲-مقایسه تفاوت وش هیجانی (EQ) کودکان کار و خیابان بر اساس میزان معناداری
۳-تعیین بالاترین و پایین ترین میزان EQ در این گروه
متغیر پژوهش
متغیر وابسته هوش هیجانی
متغیر مستقل: وضعیت کودک اعم از عادی یا کودک کار و خیابان بودن

 
تعریف نظری متغیرهای پژوهشی:
هوش هیجانی: هوش هیجانی متشکل از مؤلفه های درون فردی است که دارای پنج حیطه باشد خودآگاهی اداره هیجانها خودانگیزی هم حسی و تنظیم روابط (مایر و سالووی ۱۹۹۶)

کودک خیابانی
کودکانی که عمده وقت خود را بدون مدیریت بزرگسالان در خیابان ها می گذرانند (یونیسف)
کودک عادی:
کودکانی که از محبت پدر و مادر برخوردارند و تحت سرپرستی آنها در خانه و خانواده زندگی می کنند و می توانند از بیشتر امکانات رفاهی اجتماعی فرهنگی برخوردارند.
هوش هیجانی
نمره ای که کودک در پاسخ به پنج سؤال باز پاسخ در رابطه با پنج محور خودآگاهی اداره هیجانها خودانگیزی هم حسی و تنظیم روابط کسب می کند.
کودک خیابانی
در پژوهش حاضر کودکان کار به کودکانی اطلاق می شود که سطح سنی آنها بین ۱۰ تا ۱۵ سال بوده و برای افراد معاش به شغل هایی نظیر دست فروشی، گل فروشی، فال فروشی، واکس زدن و… اشتغال دارند و اغلب به سرپرست یا بی سرپرست هستند و به طور در دسترس در شهر تهران مورد انتخاب و آزمون قرار گرفت اند.
کودک عادی:
کودکی که از خانواده و محبت آنها برخوردار است و تحت سرپرستی آنها زندگی می‌کند و به طور در دسترس در شهر تهران مورد انتخاب و آزمون قرار گرفته اند.
هدف پژوهش:
یکی از بزرگ ترین چالشهای بشری توسعه روابط معنی دار و رضایت در زندگی است. مادامی که فرد به نیازهای هیجانی خود و دیگران توجهی نکند. ارتباط موثری با افراد نخواهد داشت. اگر فردی درک هیجانی خوبی داشته باشد. می تواند از تغییرات روحیه و درک احساسها بهره میبرد و از چنین درکی برای اداره کردن و کنار آمدن با هیجانها استفاده کند. (پتن به نقل از اعتصامی ۸۲)
با توجه به اهمیت و تأثر وش هیجانی در زندگی و پیشرفت افراد. در این تحقیق بر آن شدیم تا هوش هیجانی را در کودکان کار و خیابان و کودکان عادی مورد بررسی و مقایسه قرار دهیم.
 
اهمیت موضوع پژوهش
بحث بر سر اهمیت هوش هیجانی پیوند میان عاطف، شخصیت را شامل می شود از دیدگاه ارسطو مشکل انسان در این نیست که از هیجان برخوردار است، بلکه آنچه اهمیت دارد مناسب بودن هیجان و نحوه ابراز آن است (کلمن ۱۹۹۸)
با توجه به مقوله هوش هیجانی در زندگی روزمره روابط میان فردی و اجتماعی و نقش آن در پیشرفت موفقیت آمیز انسانها و جدید بودن این مقوله و از طرفی تأثیر وضعیت زندگی کودکان در روابط اجتماعی آنها پژوهش حاضر در پی رسیدن به این هدف است که آیا بین هوش عاطفی کودکان عادی و کودکان کار تفاوت معنی داری وجود دارد یا خیز. زیرا کودکان کار و خیابان به دلیل وضعیت خاص زندگی و شرایطی که در آن به سر می برند در معرض هیجانهای متفاوتی قرار می گیرند که گاه ممکن است ویژگی‌های درون فردی (خودآگاهی، اداره هیجانها خود انگیزی هم حسی و تنظیم روابط) را پرورش دهد و گاه  باعث سرکوب آنها گردد.

 
فهرست منابع
حسین وفایی صنعتی بررسی واعتبار وپرسشنامه هوش هیجانی «دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی پایان نامه کارشناسی ارشد » چاپ نشده واحد مرکز ۱۳۸۱
کلمن-دانیل .هوش عاطفی (ترجمه حمید رضا بلوچ) تهران جیحون ۱۳۷۹ دماس احمد هوش هیجانی  فصل نامه تعلیم وتربیت ۱۳۸۱
عبادی –شیرین –حقوق کودک    تهران انتشارات کانون ۱۳۷۶
کلمن- دانیل    هوش هیجانی     توانایی محبت کردن ومحبت دیدن (نسرین پارسا تهران انتشارات رشد ۱۳۸۰)
محی الدین بناب.مهدی روان شناسی     انگیزش و هیجان ،تهران نشر راه ۱۳۷۴
معین. محمد. فرهنگ فارسی جلد سوم     تهران     انتشارات امیرکبیر
کوئن بروس مبنای جامعه شناسی علامعباس توسلی ورضا فاصل تهران انتشارات سمت ۱۳۸۲
فرجی ذبیح الله انگیزش و هیجان تهران     نشر میترا
 
مجلات مقالات منبرنامه ها
پور معنبری ،محمد رضا ۱۳۷۰ کار کودک دشواری ها .برنامه ها سیاست ها جامعه سالم شماره یک سال یکم تیرماه ۱۳۷۰
قاسم زاده ،فاطمه ۱۳۷۳ کنوانسیون حقوقی کودک از تدوین تا تحقیق جامعه سالم شماره ۳۱ مدنی-سعید. ۱۳۷۸ کودکان رنج و کار اندیشه جامعه
مدنی-سعید ۱۳۷۸ دستهای کوچک وچالاک اندیشه سالم
موسوی چلک .ص ۱۳۸۱ کودکانی خیابانی یا نان آوران کوچک مهر ۱۳۸۱
ابراهیمی شاهد، جعفر ۱۳۸۴  ویژنامه شبکه یاری کودکان کار و خیابان برزگر کوچک
خبرنامه انجمن حمایت از حقوق کودک شماره ۷۷ سال ۸ تیر ۱۳۸۲
خبرنامه انجمن حمایت از کودکان کار شماره ۳،۲ سال ۱ تابستان ۱۳۸۲
خبرنامه انجمن حمایت از کودکان کار شماره ۴و۳ سال دوم     بهار و تابستان ۸۳
ویژه نامه انجمن حمایت از کودکان کار  (ویژنامه روز جهانی مبارزه علیه کار کودک /خرداد ۸۴)