بررسی تصویر سازی کتاب کودکان

فهرست مطالب

 چکیده    الف
مقدمه    ب
فصل اول: تصویرسازی
تاریخچه تصویر سازی    5
تاریخچه تصویر سازی در جهان    5
پیدایش تصویرسازی گرافیکی در غرب    6
تاریخچه تصویر سازی در ایران    7
هنر تصویر سازی قبل از پیدایش خط    11
انواع متون داستانی    11
اهداف تصویرسازی    12
اهداف تصویرگری    12
خصوصیات یک تصویرگر    13
کتاب مصور چیست    13
۱-    تصویر    14
۲-    متن و رابطه آن با تصویر    24
۳-    کتاب تصویری و مصور    30
۴-    انواع کتابهای تصویری    37
۵-    تصویرسازی مطبوعات کودک در ایران    45
فصل دوم: کودک و تصویر در شعر کودک
۱-    کودک     48
۲-    دنیای کودک    53
۳-    تصویر در شعر کودک    53
۴-    شخصیت کودک ایرانی    63
۵-    خانواده در تصویرسازی کتاب کودک    65
۶-    مشخصات تصویرسازی در سنین مختلف کودکان    66
۷-    مشخصات تصویرسازی در مجلات برای کودکان    72
۸-    چند پرسش در مورد تصویرگری کتاب کودک از تصویرگران    73
جمع بندی نظرات تصویرگران    81

فصل سوم: جزئیات تصویرگری
۱-    سبک و نقش آن دکتابهای تصویری    85
۲-    عناصر دیداری در کتابهای مصور و تصویری    87
۳-    مدرنیسم در تصویرسازی کتاب کودک    88
۴-    ترکیب بندی     88
۴-  تصویرهای فرهنگی و قوی    97
۵- تصویرسازی چندبعدی    98
۶-پرسپکتیو    99
۹-    رنگ در تصویرگری    105
۴-  بافت تصویرگری    113
۵- تکنیک     118
نتیجه گیری    122
منابع    127

چکیده
در این رساله به بررسی تصویرسازی کتاب کودک و عوامل موثر در آن پرداخته شده است. در فصل اول نگاهی خواهیم داشت به تاریخچه و چگونگی به وجودآمدن تصویر و هدف تصویرسازی و تصویرگر آن. اینکه چگونه می توان به وسیله تصویرداستانی را بهتر نشان داد و در درک بهتر کودکان ما تا چه اندازه مؤثر است. در ادامه به چگونگی رابطه بین تصویر و متن پرداخته شده است و اینکه کتابهای اصویری و مصور کودکان هر کدام چه ویژگی هایی دارند. در مورد انواع مختلف کتابهای تصویری بررسی شده است. در فصل دوم به کودک و شخصیت او و نقش خانواده در تصویر سازی اشاره شده اینکه تصویرگر تا چه اندازه بدان توجه دارد و می تواند نقش مؤثری در ارائه تصاویر خوب داشته باشد.
وآخر این فصل نظریه چند تصویرگر را در مورد تصویرسازی کتاب کودکان بررسی شده است.
در ادامه به نکاتی که برای بهتر ارائه دادن تصویر باید تصویرگر بداند و بدان توجه کند و عوامل مؤثری که در امر یک تصویر خوب باید رعایت شود آورده شده است.
 
مقدمه:
«بچه ها عاشق داستان و قصه های کوتاه هستند و به هنگامی که در این زمینه سخنی آغاز شود با تمام وجود بدان گوش فرا می دهند».
داستان ها برای کودکان می توانند مفید و سازنده باشند، ریشه بسیاری از کجروی ها و انحرافات را در افراد خشک کنند، اثر بخشی عظیم در اطفال داشته باشند و راه را برای وصول به اهداف تربیتی معین برروی طفل بگشایند.
در قالب داستان می توان آداب و سنن، اخلاقیات، فلسفه زیستن، اجتماعی و حتی مسائل اقتصادی بسیاری را به کودکان و نوجوانان و حتی افراد بزرگسال آموخت. در عین حال داستانهای و جامعه خود انعکاسی از مسائل اجتماعی، سنن و اخلاقیات مورد قبول روشنفکران و گاه غالب افراد جامعه می باشد.
البته کودکان در سنین مختلف داستان های متفاوت خاص دوران خویش را طالب هستند. برای کودکان دیدنیها بیشتر و شنیدنیها کمتر مفید هستند. برای نوجوانان دیدنی و شنیدنی برابر هم و به اندازه هم و اگر هم خواندنی ساده همراه شود، بسیار مناسب است برای نوجوانان “دیدنی و شنیدنی” کمتر و خواندنی بیشتر نافذ است.
دیدنی ها در حیطه مورد بحث ما، شامل تصاویر ارائه شده برای داستان حتی آرایش و پیرایش داستانهای خاص کودکان و نوجوانان می باشد.

به قول فردوسی:
تو دانی که دیدن به از آگهی است                                      میان شنیدن همیشه تهی است
دنیای گسترده تصویر در دوران ما اهمیت ویژه ای یافته است، چنانچه گفته می شود اگر دنیای دیروز دنیای ادبیات شفاهی بود، روزگار تصاویر و سواد بصری است کتب مصور برای کودکان فقط بخش کوچکی از دنیای تصویر کنونی را شامل می شوند. اما در عین حال آمیختگی کتابهای مصور با داستان همچنان دو نیاز اساسی آموزش و تربیت کودکان و دو میل درونی کودکان را پاسخ گوست، میل به شنیدن قصه که کودک از ابتدایی ترین ساعات زندگی خود آن را در کنارمادر تجربه می کند و میل به دیدن تصویر، میل به دیدن و شناخت جهان اطراف که موجب حرکت و تلاش آینده کودک، میل ذاتی و غریزی اوست. از این رو اهمیت کتابهای مصور کودکان به ویژه به لحاظ تربیتی- آموزشی و فرهنگی روز به روز بر همگان روشن تر می شود.
تصویر پیام بی کلام است، تصویر می تواند حرفی باشد جهانی برای هر کس که آن را ببیند. برای کودکی که نمی تواند فاصله زمانی، مکانی، را طی نموده و هر چیز را مشاهده و تجربه کند داستان و بیش از آن تصویر دریچه ایست به جهان، از این رو مطالعه بر تصویر سازی کتاب کودکان و نوجوانان را با این دید، که تصاویر چه تأثیراتی بر مسائل اجتماعی امروز و احتمالا آینده جامعه می تواند داشته باشد، صورت گرفت.
با همه اینها نواقصی هست. بسیاری سوالات مطرح است که هنوز بی پاسخ مانده و چه بسی خود، پژوهشی دیگر را طالب است.

منابع و مأخذ :
۱-    ابراهیمی، نادر، مقدمه بر مصورسازی کتاب کودکان، انتشارات مارلیک، پائیز ۱۳۷۶.
۲-    اسدی خوانساری، الهام، ماهنامه تخصصی اطلاع رسانی و نقد و بررسی کتاب، شماره ۱۰۵و۱۰۶، تیرماه ۱۳۸۶
۳-    بهمن پور، محمدرضا، کتاب جهان مهر و ماه، ناشر انجمن هنرهای تجسمی- دبیرخانه نمایشگاه بین المللی، آثار تصویرگران کتاب کودک، پائیز ۱۳۷۸.
۴-    پایان نامه : بررسی تصویرسازی سیما مشتاق، مجتمع هنر
۵-    پایان نامه:  بررسی چگونگی تصویرسازی کتابهای مصور کودکان، (گروه سنی الف)
۶-    پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، سال سوم، شماره ۱۱ و ۱۲، زمستان ۱۳۷۶و بهار ۱۳۷۷.
۷-    دادگر، محمدرضا، تصویرسازی داستان کودک.
۸-    قهرمانی نژاد، حبیب الله، کتاب تصویرسازی.
۹-    قائمی، (دکتر)، تربیت و بازسازی کودکان، مرکز دارالتبلیغ اسلامی قم، خرداد ۱۳۶۲.
۱۰-    مضلومی ، رجب علی، گامی در مسیر تربیت اسلامی، نشر آفاق.
۱۱-    مهدی پورعمرانی، روح الله، کتاب ماه کودک و نوجوان، شماره ۵۱، سال ۱۳۸۱.
۱۲-    یوری، شول ویتس، کتاب مصور چیست، ۱۳۷۸، رویش عاشقانه ها، ویژه نمایشگاه تصویرگران، شماره۲. 
۱۳-    -www.Illustration.com
۱۴-    www.Tasvirgari.com