دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور مقاله روش‌شناسی الگو در انتقال ارزش‌ها
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله روش‌شناسی الگو در انتقال ارزش‌ها دارای ۳۵ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله روش‌شناسی الگو در انتقال ارزش‌ها کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله روش‌شناسی الگو در انتقال ارزش‌ها
چکیده
مقدمه
تغییرمندی جهان و الگوپذیری انسان
جوان و نقش الگو
جایگاه الگو در اسلام
الگوپذیری در قرآن کریم
الگوپذیری در نهج‌البلاغه
روش‌شناسی مؤلفه‌های الگوپذیری جوانان از عالمان دینی
الف) روش‌شناسی مؤلفه‌های مرتبط با الگو
۱ باورمندی
۲ عمل گرایی
۳ اخلاص
۴ عشق و محبت
۵ زیبایی‌شناسی کلامی
ب) روش‌شناسی مؤلفه‌های مرتبط با الگوپذیران
۱ موقعیت‌شناسی علم
۲ موقعیت‌شناسی تهذیب
۳ باور به تحول‌پذیری
۴ ظاهرپذیری باطن‌گرایانه
۵ دوره‌شناسی
۶ هوشمندی هیجانی
۷ ظرفیت‌شناسی
۸ شیوه‌شناسی رفتاری
۹ زمان شناسی
۱۰ شمول‌گرایی
۱۱ مطلق‌گریزی
۱۲ تفکیک‌گرایی
۱۳ استمرارگریزی
نقش رسانه و شیوه‌های تبلیغ
نتیجه گیری
پی‌نوشت‌ها:
منابع
بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله روش‌شناسی الگو در انتقال ارزش‌ها
استیوهین، هوش هیجانی، ترجمه رؤیا کوچک انتظار، بی‌جا، انتشارات سفیر اردهال، ۱۳۸۶
جعفری، محمدتقی[علامه]، ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، چ هشتم، بی‌جا، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۶
حافظ شیرازی، خواجه شمس الدین، چ پنجم، تهران، سنایی، ۱۳۶۱
حرّانی، ابو محمد حسن‌بن علی حسین‌بن شعبه، تحف العقول، ترجمه صادق حسن‌زاده، چ دوم، بی‌جا، آل‌علی، ۱۳۸۲
سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم، دیوان سنایی، (به سعی و اهتمام سید محمّدتقی مدرّس رضوی)، تهران، کتابخانه سنایی، ۱۳۶۲
شیخ صدوق، ابو جعفر محمد بن علی بن الحسین بابویه القمی، الخصال، تصحیح: علی اکبر غفاری، قم، منشورات جامعه المدرسین فی الحوزه العلمیه بقم، ۱۴۰۳ق
ـــــ ، عیون الاخبار الرضا(علیه السلام)، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۰
مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، چ سوم، بیروت، مؤسسه التاریخ العربی، ۱۴۰۳ ق
مولوی، جلال‌الدین محمدبن محمد، مثنوی معنوی، شرح عبدالباقی گولپینارلی، ترجمه و توضیح توفیق سبحانی، سازمان انتشارات، ۱۳۷۴
چکیده
بحث و بررسی در زمینه چیستی الگو و نقش آن در تربیت، همواره دغدغه مهم فیلسوفان تعلیم و تربیت بوده است. بر این اساس، درباره جایگاه الگو و اهمیت آن، سخنان نغز، بسیار گفته شده است؛ اما درباره نقش الگو در انتقال ارزش‌ها و چگونگی اثرگذاری آن بر افرادِ تحت تربیت، به ویژه نسل جوان، کمتر سخن به میان آمده است
پژوهش حاضر بررسی نقش الگو با رویکرد یاد شده را مطمح نظر خود قرار داده است. نویسنده در این نوشتار با تقسیم روش‌شناسی مرتبط با الگو و افراد هدف و بیان مؤلفه‌هایی در ذیل هریک، کوشیده است تا به دیدگاهی نو در این زمینه تقرب جوید. اهمیت و حساسیت الگوپذیری، برخوردار از فرایندی است که سرعت و سلامت آن، به دقت و توجه به این مؤلفه‌ها و رعایت عملی آنها وابسته است. این پژوهش با رویکرد درون دینی و به شیوه تحلیلی ـ منطقی انجام شده است
کلیدواژه‌ها: الگوپذیری، عالمان دینی، جوانان، باورمندی، عمل‌گرایی، تفکیک‌گرایی، مطلق‌گریزی، زمان‌شناسی، انعطاف‌پذیری، تربیت.
مقدمه
نقش بنیادین الگو در تربیت، بر کسی پوشیده نیست. صرف نظر از مباحث اساسی هستی‌شناسانه، ویژگی‌هایی همچون اختیار، تغییرپذیری، انعطاف‌پذیری، کمال‌جویی و پیشرفت، آشکارا از آدمی موجودی استثنایی در بین موجودات دیگر ساخته است. انسان، می‌تواند هم آموزش و هم تربیت را به دو شکل خودآگاهانه و ناخودآگاهانه فرا گیرد
در این تغییر و کمال‌جویی، پیدا کردن راحت‌ترین، عینی‌ترین و سریع‌ترین مسیر، همواره مطلوب متولیان امر تعلیم و حتی متربیان و متعلمان بوده است. الگوپذیری را می‌توان در رسیدن به کمالات، عینی‌ترین و سریع‌ترین راه دانست. دوران جوانی نیز به دلیل برخورداری آدمی از فطرت پاک و گرایش به آرمان‌های انسانی، آماده‌ترین دوره برای معرفی و بهره‌گیری درست از الگو می‌باشد. متعلمان و افراد تحت تربیت، همواره خواهان آن‌اند که اهداف و غایات تعلیم و تربیت را در قالبی مجسم و عینی مشاهده کنند؛ چراکه این امر، ضمن دفع توهمی و ذهنی بودن آموزه‌های تربیتی و رفع شبهه خیالی بودن گزاره‌ها، حرکت در مسیر تعلیم و تربیت را سرعت می‌بخشد. الگو، در روش و رفتار نیز انسان را قادر می‌سازد تا گام‌های رساتری به‌سوی اهداف بردارد. بنابراین، روش‌شناسی تأثیر الگو بر امر تربیت و مؤلفه‌های آن، ضمن کمک بیشتر به بهره‌گیری اصولی از این شیوه تربیتی، می‌تواند هم متولیان و مسئولان امر تربیتی و هم متربیان و افراد تحت تربیت را از غلتیدن در آسیب‌های احتمالی که ناشی از عدم شناخت ابعاد و ظرفیت‌های آن است، باز دارد
این نوشتار با رویکرد مسئله‌محوری به موضوع الگوپذیری نسل جوان از عالمان دینی می‌پردازد و درصدد پاسخ به این پرسش مهم است که بهره‌گیری از الگوهای تعالی‌بخش به چه پیش‌درآمدها و مقدماتی نیاز دارد؟ پیش از اینکه به الگوپذیری توصیه شود و اقدام عملی صورت گیرد، چه تمهیداتی را باید در نظر گرفت؟ تأمل در این مقدمات و تمهیدات، در راستای تسریع و تعمیق الگوپذیری ضروری است. هرچند می‌توان در این زمینه یافته‌های بسیاری در کتاب‌های مربوط سراغ گرفت، نگارنده تحقیق و بررسی گسترده‌تر در آن را، به ویژه با رویکرد یاد شده، لازم می‌داند
بر این اساس، نوشتار حاضر با استفاده از قرآن و روایات اسلامی، به طور مختصر به برخی از مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در امر الگوپذیری نسل جوان از عالمان دینی پرداخته است. نگارنده بر این نکته تأکید می‌ورزد که برای پیش‌گیری از انحراف در امر تربیت، و سرعت و سهولت بخشیدن به تأثیرگذاری الگو بر افراد هدف، توجه به مؤلفه‌های یاد شده و به‌کارگیری آنها در عمل، امری لازم و ضروری است
تغییرمندی جهان و الگوپذیری انسان
موجودات عالم، آشکارا از عوامل اطراف خود تأثیر می‌پذیرند و همواره در معرض تغییر و تحول‌اند. حتی سخت‌ترین و نفوذناپذیرترین موجودات، همچون سنگ‌ها و صخره‌هایی که ضرب‌المثل سختی‌اند، در گذر زمان، از تابش نور آفتاب، گردبادها و رگبارها تأثیر می‌پذیرند. این تغییرپذیری و تأثر از محیط اطراف، در نباتات و حیوانات بیشتر و ظریف‌تر از موجودات بی‌جان و جامد صورت می‌گیرد. تأثیرپذیری در انسان، به علت برخورداری از قوه عقل و اختیار، عالمانه و عامدانه است. این تأثیرپذیریِ عالمانه و عامدانه، در اصطلاح تعلیم و تربیت، الگوپذیری نامیده می‌شود. انتخاب الگو در آدمی، بر اساس افکار، احساسات و عواطف و ارزش‌های حاکم بر او شکل می‌گیرد. بر این مبنا، انسان در طول حیات خود می‌تواند الگوهای متعددی را متناسب با افکار و ارزش‌هایش برگزیند. البته شکل‌گیری افکار، ارزش‌ها، عواطف و احساسات، همواره آگاهانه نیست؛ از این‌رو، گزینش الگو نیز چه‌بسا ناخودآگاه صورت می‌پذیرد. بنابراین، آدمی متأثر از نوع تعلیم و تربیتش، چه به‌صورت رسمی و چه غیررسمی، به انتخاب الگو می‌پردازد و حتی کیفیت الگوپذیری و محدوده آن را نیز برای خود مشخص می‌کند؛ چراکه الگو نمونه عینی و قابل رؤیت آرمان‌ها و آرزوهای نهفته در نهان آدمی است
جوان و نقش الگو
الگو نمونه و مصداق عینی آرمان‌ها و آرزوهای انسان است. هرچند انسان‌ها در همه مراحل زندگی، الگو را نصب‌العین خود قرار می‌دهند، اما در سنین نوجوانی و جوانی، نقش الگو بسیار برجسته‌تر و مؤثرتر است
جوان به دلیل آمادگی ذهنی، سادگی و بی‌آلایشی روحی، پاکیِ سرشت و انگیزه، قدرت و نیروی بدنی، و آرمان‌گرایی و آرزومندی، گرایشی شدید به انتخاب الگو در زندگی خود دارد و حتی بسیار سریع، به انتخاب الگو دست می‌زند. او ضمن پیروی از الگو، در عمل به آن نیز پافشاری می‌کند و تعصب می‌ورزد
جوان افزون بر انتخاب سریع الگو، در تطبیق خود بر آن نیز تعجیل می‌ورزد. او می‌خواهد هرچه زودتر خود را به رنگ الگو درآورد و خود را همچون او بسازد. جوان تمام حرکات و سکنات الگو را در رفتار و گفتار، زیر ذره‌بین قرار می‌دهد و به‌شدت اصرار می‌ورزد که همانند الگو رفتار کند؛ سخن بگوید؛ راه برود؛ نگاه کند و حتی همچون او بیاندیشد. جوان با یاد الگو از خواب بیدار می‌شود و تمام ظرف خیالات و آرزوهای روزانه خود را از یاد او سرشار می‌سازد؛ همچون او می‌نشیند؛ غذا می‌خورد؛ راه می‌رود؛ حرف می‌زند؛ می‌خندد؛ نگاه می‌کند و سرانجام، چون او می‌خوابد و در عالم رؤیا نیز الگوی خود را می‌بیند. بنابراین، الگو خواب و بیداری و حتی رؤیای شبانه جوان را به خود اختصاص می‌دهد. و همچون خون در رگ و پی او جاری می‌شود. جوان به الگوی خود عشق می‌ورزد. و از موی سر تا نوک پای الگو و از کلاه تا کفش او را با چشمی تقلیدگونه می‌نگرد و تمام تلاش خود را صرف می‌کند تا همه آنچه را که از الگو سر می‌زند، در عمل نمایش دهد
جایگاه الگو در اسلام
الگوپذیری در قرآن کریم
ازآنجا که فطرت آدمی، به ویژه جوان، آماده نقش‌پذیری از الگوست، قرآن کریم بر دقت در انتخاب الگو و عقلانیت آن بسیار تأکید می‌ورزد. اساساً بعثت پیامبران و ارسال رسولان از جانب خداوند متعال، به هدف ارائه الگویی فکری و عملی برای انسان‌هاست. هرچند قرآن کریم تنها دو نفر از پیامبران را به‌صراحت الگو معرفی می‌کند، اما به دلایل عقلی و نقلی قطعی می‌دانیم که همه پیامبران الگوی آدمیان‌اند. شاید علت اینکه قرآن تنها حضرت ابراهیم(ع) و پیامبر اسلام(ص) را الگو معرفی می‌کند، این است که این دو پیامبر بزرگوار، جامعیت و عظمت فوق‌العاده‌ای داشتند که بیش از دیگر پیامبران و در همه امور می‌توانند الگوی آدمیان باشند
قرآن کریم دراین‌باره می‌فرماید: «به یقین در ابراهیم(ع) برای شما اسوه و الگوی خوبی هست.»(ممتحنه: ۴) لکن بلافاصله می‌فرماید «هر آن کسی که با ابراهیم و همچون او، از ایمان و عمل صالح برخوردار باشد، برای شما الگوست. بنابراین، ابراهیم(ع) نخستین و برجسته‌ترین الگو برای کسانی بود که با او بودند و همه آنان الگویی پسندیده برای آیندگان خواهند بود
خداوند در آیه ۲۱ سوره مبارکه احزاب نیز می‌فرماید: «به‌یقین برای شما در زندگی رسول خدا(ص) الگو و سرمشق خوبی هست.» این آیه شریفه بیانگر حکمت‌هایی در زمینه انتخاب الگوی پسندیده است که در نوشتار حاضر به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد. در اینجا بیان این نکته ظریف ضروری است که قرآن کریم به دلیل برخورداری ابراهیم(ع) از برخی ویژگی‌ها، همچون امت واحده بودن و به مقام امامت رسیدن، او را اسوه و الگوی بارز و برجسته معرفی کرده است؛ زیرا الگوی شایسته باید در همه ابعاد، نقش تربیتی و نمونه بودن خود را ایفا کند. این نکته نشانگر آن است که در عین وجود الگوهای مختلف، آدمی باید به الگوی حَسَن ـ الگویی که در همه ابعاد و جوانب بهترین است ـ چشم بدوزد و تنها او را در همه زوایای زندگی، نصب‌العین خود قرار دهد
بر این اساس، قرآن کریم آخرین پیامبر الهی، حضرت محمدبن عبدالله(ص) را که عصاره خلقت و جامع همه نیکی‌ها و فضیلت‌های پیامبران الهی است، الگوی حسن و نیکو معرفی می‌کند. شاید سرّ آن این باشد که پیامبر اکرم(ص) هم الگوی خوبی است و هم بهترین و کامل‌ترین الگو در همه ابعاد است
الگوپذیری در نهج‌البلاغه
امیرالمؤمنین(ع) در نهج‌البلاغه با بیانی زیبا به نقش برجسته الگو در تربیت آدمیان اشاره می‌فرمایند. حضرت با اشاره به آیه شریفه قرآن که رسول خدا(ص) را الگو و اسوه حسنه معرفی می‌کند، می‌فرماید: «ولَقد کان فی رسول الله(ص) کَاف لک فی الاُسوه.»۱ «رسول خدا(ص) برای شما در اسوه بودن کافی است.» همان‌گونه که بیان شد، گویا همین کافی بودن و واضح و روشن بودن جنبه‌های الگویی در رسول گرامی اسلام(ص) دلیل معرفی او در قرآن به‌عنوان الگوی حسنه بوده است؛ زیرا آن وجود مقدس، بهترین الگو در همه ابعاد است؛ تا جایی که همه الگوها، الگو بودن خود را وامدار اویند؛ به این معنا که هیچ کس نمی‌تواند الگویی مناسب برای آدمیان بوده باشد؛ مگر اینکه به گونه‌ای از کمالات او برخوردار باشد و نور و روشنایی آن حضرت را عرضه کند. الگوی خوب، الگویی است که رسول خدا(ص) را الگوی خود قرار داده و از او بهره معنوی گرفته باشد
بنابراین، همه الگوهای عالم، صرفاً واسطه‌ای هستند که به میزان ظرفیت خود بهره‌ای از آن الگوی حسنه و وجود نورانی برده‌اند و با کسب نور و روشنایی از آن آفتاب جهان‌افروز، توانسته‌اند بر پنجره‌ها و دریچه‌های وجود آدمیان بتابند. از این‌رو، حضرت در ادامه می‌فرماید: «و دلیلٌ َلکَ علی ذَمِّ الدُّنیا و عَیبها و کثره مخازیها و مساویها;»؛۲ «پیامبر(ص) راهنمای خوبی برای تو در شناخت بدی‌ها و عیب دنیا و زیادی رسوایی‌ها و زشتی‌های آن بود؛ چراکه دنیا از هر سوی بر پیامبر(ص) بازداشته و برای غیر او گسترانده شد. او از پستان دنیا شیر نخورد و از زیورهایش فاصله گرفت.» سپس حضرت در ادامه، ضمن بیان ویژگی‌های پیامبر اکرم(ص)، که دلیل الگو بودن آن حضرت است، نام برخی از پیامبران الهی را می‌برد که آنان نیز الگوی آدمیان‌اند
نکته قابل توجه در بیان الگوی حسنه بودن پیامبراکرم(ص) بی‌اعتنایی آن حضرت به دنیا و روی‌گرداندن از آن است. در این بیان امیرالمؤمنین(ع) نکات بسیار مهمی نهفته است که صاحبان عقل و خرد می‌توانند از آن بهره گیرند. مهم‌ترین و اساسی‌ترین نکته این است که الگو بودن پیامبراکرم(ص) برای شما درک درستی از رابطه دنیا و آخرت به انسان می‌آموزد. بنیادی‌ترین حقیقت باور به این است که دنیا موقتی، محل عبور و مزرعه کشت برای سرای آخرت است. کسی که این مهم را باور کرده، از پیامبراکرم(ص) الگو گرفته و گوی سعادت را ربوده است؛ زیرا این باور، زیربنای همه باورها و رفتارها و بلکه همه صفت‌های خوبی است که یک انسان باید آنها را کسب کند. «عُرضت علیه الدّنیا فَأبی أن یقَبلها»؛۳ دنیا بر او عرضه شد، اما او به دنیا اقبال نشان نداد. این ویژگی، منشأ همه ویژگی‌های نیک انسانی است. امام صادق(ع) فرمود: «حُبّ الدنیا رأس کل خطیئه»؛۴ دوستی دنیا سرمنشأ همه خطاهای دیگر است. اوصاف ناپسندی همچون کبر، غرور، ریا، حسد و ریاست‌طلبی، و همه خلق‌های ناپسند اخلاقی و اعمال ناشایست، مانند دروغ، غیبت، تهمت و بی‌بندوباری، و همه فسادها و انحرافات مالی، به‌نوعی در اقبال به دنیا و دوستی و عشق به آن ریشه دارد
الگوسازی عالمان وارسته و اندیشمندان عارف‌مسلک مسلمان برای نسل جوان امروز، مستلزم روش‌شناسی مؤلفه‌های گوناگونی است که موجودیت آن مؤلفه‌ها و شکل‌گیری آنها، بنیان مرصوصی را فراهم می‌سازد که الگو شدن عالمان و پذیرش آن از سوی جوانان، به فرهنگ و امری ماندگار در جامعه تبدیل می‌شود. در نوشتار حاضر به روش‌شناسی برخی از عمده‌ترین مؤلفه‌ها در این زمینه اشاره می‌شود
روش‌شناسی مؤلفه‌های الگوپذیری جوانان از عالمان دینی
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
