بررسی سیاست خارجی ایران در قبال آمریکای لاتین

الف) طرح تحقیق

۱- موضوع تحقیق :
سیاست خارجی ایران در قبال آمریکای لاتین

۲- عنوان تحقیق :
رویکرد دولت احمدی نژاد به آمریکای لاتین

۳- تعریف مسئله :
همان طور که می دانیم و اخیراً در فواصل زمانی کوتاه ، از طریق رسانه ها مطلع می شویم ، مدتی است که روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آمریکای لاتین رو به افزایش است. این رابطه ابعاد مختلف سیاسی ، اقتصادی ، صنعتی و … دارد . از جهت سیاسی شاهدیم که کشور ما با کشورهای یاد شده ، خصوصاً درمورد ایالات متحده ی آمریکا ، در پی دستیابی به سیاست های مشابه و همسو هستند و در مجامع جهانی از موضع گیریهای یکدیگر در رابطه با مسائل گوناگون دفاع می کنند.در زمینه ی اقتصادی ، کشور ما در پی برقراری روابط مثبت با کشورهای دارای نفت مانند ونزوئلا و شاید افزایش طرق تأثیرگذاری بر قیمت جهانی نفت و حفظ ثبات آن است.در زمینه ی صنعتی ، اخیراً قراردادهایی بین کشورها به امضا رسیده که چشم انداز رابطه ی مثبت در زمینه ی همکاری های صنعتی را ایجاد کرده است.
نیاز چندانی به بررسی تاریخی ندارد ، اگر اندکی به حافظه ی خود رجوع کنیم و برای اطمینان ، سری به عناوین خبری روزنامه ها در چند سال اخیر بزنیم ، متوجه می شویم که رابطه ی ما با کشورهای آمریکای لاتین ، از ابتدا به این گستردگی نبوده و از دوره ی دوم ریاست جمهوری آقای خاتمی و به خصوص ، به طور واضح تر و گسترده تر ، از زمان رئیس جمهور شدن آقای احمدی نژاد ، روابط ، شکل دیگری به خود گرفته و وسعت بیشتری یافته است.
در واقع « مفروض اصلی » ما در این پژوهش این است که رابطه ی ایران با کشورهای آمریکای لاتین ، از زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد ، بیشتر شده است.
ما با طرح این مفروض ، به دنبال علت یابی و یافتن چرایی این موضوع هستیم . در واقع  در پی این هستیم که اهداف دولت جدید را از این رابطه کشف کنیم و مورد شناسایی قرار دهیم.
آیا بحث منافع اقتصادی در میان است ؟ آیا مشابهت های ایدئولوژیک ما را به سمت این رابطه کشانده است ؟ آیا دیدگاه ضدیت نسبت به ایالات متحده ی آمریکا ما را به کشورهای آمریکای لاتین نزدیک کرده است ؟ و… سوالاتی هستند که در این پژوهش در پی دستیابی به پاسخی برای آن ها هستیم.

۴- سوالات تحقیق :

۴- الف) سوال اصلی :
چرا رویکرد کشور ما به آمریکای لاتین در دوره ی احمدی نژاد نسبت به دوره های قبل بیشتر شده است ؟
۴- ب) سوالات فرعی:
۱- ما چه منافعی از نظر اقتصادی و سیاسی در آمریکای لاتین داریم؟
۲- نقش نفت تا چه حد در این رابطه موثر بوده است؟
۳- ضدیت آمریکا و ایران با یکدیگر تا چه حد در این رابطه موثربوده است؟
۴- مشابهت های ایدئولوزیک تا چه حد در این رابطه موثر بوده است؟
۵- اهداف تحقیق و ضرورت انجام آن:
همان طور که گفته شد ، رابطه ی ما با کشورهای آمریکای لاتین از جنبه های مختلف اقتصادی، سیاسی ، صنعتی و … گسترش یافته است.مسلماً شکل گیری رابطه ی سیاسی بین دولت ها  بی هدف نیست و دولت ها در سیاست خارجی اهداف خاصی را دنبال می کنند.هدف اصلی ما در این پژوهش ، شناخت این اهداف است.این که این اهداف از چه جنبه ای هستند ( سیاسی ، اقتصادی ، ایدئولوژیک و…) و در کنار آن ، به طور غیر مستقیم ، رسیدن به این مطلب که اهداف متقابل آن دولت ها چیست و در واقع ما چه امتیازاتی را باید واگذار کنیم؟
ضرورت انجام این پژوهش به نظر من به این جهت است که شناخت اهداف دولت ها از این رابطه ها می تواند ما را تا حدی به فهم اصول کلی سیاست خارجی حاکم بر دولت احمدی نژاد یاری کند و احیاناً اهداف دولت از شکل دهی روابط مشابه با کشورهای دیگر را بر ما مکشوف کنند.

د ) منابع و مآخذ:

 منابع مکتوب :

۱-    نامه ی دفاع ۶ ( چاوز و راهبرد امنیت ملی ونزوئلا ) ، هادی اعلمی فریمان ، مرکز تحقیقات استراتژیک دفاعی – مرکز پژوهش ، شماره ی اول ، ۱۳۸۴
۲-    مجموعه گزارش کشوری انرژی ونزوئلا ، مهدی یوسفی ، موسسه مطالعات بین المللی انرژی ، چاپ اول ، ۱۳۸۵
۳-    مجموعه گزارش کشوری انرژی مکزیک ، حسین یادگاری ، موسسه مطالعات بین المللی انرژی ، چاپ اول ، ۱۳۸۴
۴-    مجموعه گزارش کشوری انرژی آمریکا ، حسین یادگاری ، موسسه مطالعات بین المللی انرژی ، چاپ اول ، ۱۳۸۴
۵-    مجله ی همشهری دیپلماتیک ، شماره ی هشتم ، نیمه ی آبان ۱۳۸۵
۶-    مجله ی همشهری دیپلماتیک ، شماه ی نهم ، نیمه ی آذر ۱۳۸۵
۷-    روزنامه ی ایران ، شماره ی ۳۵۱۳ ، یکشنبه ۱۲ آذر ۱۳۸۵
۸-    روزنامه ی جام جم ، شماره ی ۱۸۸۷ ، سه شنبه ۲۱ آذر ۱۳۸۵

منابع اینترنتی :
۱-    سایت رسمی وزارت امور خارجه ی جمهوری اسلامی ایران :
www.mfa.gov.ir
۲-    دایره المعارف اینترنتی ویکی پدیا :
www.wikipedia.com
    3- پایگاه خبری ایرنا :
www.irna.com