جمعیت پذیری و بررسی امکان افزایش آن با روش تعیین سرانه ها

فصل ?پروپوزال

طرح مسئله?

ضرورت تحقیق?

نتایج مورد انتظار?

روش کار?

فصل?شناخت و تجزیه و تحلیل وضع موجود

?-?-معرفی و شناسایی محدوده مورد مطالعه?

?-?-?-تعیین مرز و موقعیت محدوده ، مساحت و?

?-?-?-جایگاه محدوده مورد مطالعه در شهر بر اساس تقسیمات طرح جامع ?

?-?-چشم انداز?

?-?-شناخت و بررسی وضع موجود محدوده?

?-?-?-بررسی های طبیعی شامل توپوگرافی ، شیب ، نوع خاک و عوارض طبیعی موجود و مطالعات اقلیمی.?

?-?-?-شناسایی بررسی مورفولوژی و ریخت شناسی بافت محدوده?

?-?-?-بررسی خصوصیات جمعیتی در محدوده??

?-?-?-بررسی وضعیت گروه های اجتماعی -اقتصادی ساکن در محدوده??

?-?-?-بررسی کاربری اراضی??

?-?-?-بررسی خصوصیات کالبدی??

?-?-?-بررسی نوع مالکیت اراضی??

?-?-?-بررسی تغییرات قیمت اراضی و املاک??

?-?-?-بررسی تراکم موجود جمعیتی و ساختمانی ??

?-?-??-بررسی ابعاد و مساحت قطعات ، نحوه جرم گذاری و سطح اشغال??

?-?-??-بررسی نحوه اشغال مسکن??

?-?-??-بررسی ویژگیهای سازمان بصری و ادراکی محدوده مورد مطالعه و عناصرتشکیل دهنده آن ???

?-?-??-شناسایی وضعیت تاسیسات و تجهیزات و زیرساخت های شهری.??

?-?-??-بررسی معابر موجود در محدوده??

?-?-??-بررسی و تعیین حجم عبور و مرور در خیابانها و تقاطهای مهم???

?-?-تجزیه و تحلیل و بررسی های وضع موجود.??

فصل ??بررسی طرح های بالادست و مبانی نظری عام

?-?-طرح بلند مرتبه سازیشهر مشهد.??

?-?-طرح جامع??

?-?-مطالعات طرح تفصیلی ????

?-?-مطالعه طرح تفصیلی حوزه شهری ???? – پادگان ????

?-?-مقایسه ی میزان انطباق وضع موجود با طرح های مصوب????

? – ? –مبانی نظری عام????

? – ? – ? –جمع آوری و بررسی سرانه های پیشنهادی سازمانها و منابع مختلف در زمینه کاربری اراضی??

? –? – ? – ? –کاربری مسکونی??

? –? – ? – ? –کاربری تجاری??

? –? – ? – ? –کاربری مذهبی??

? –? – ? – ? –کاربری فرهنگی مذهبی??

? –? – ? – ? –اداری-ا نتظامی??

? –? – ? – ? –بهداشتی- درمانی??

? –? – ? – ? –پذیرایی- جهانگردی??

? –? – ? – ? –صنعتی -کارگاهی??

? –? – ? – ? –ورزشی???

?–? – ? – ? –فضای سبز???

?-?-?-??-راه ها رتباطات???

?-?- ?-??-سرانه های پیشنهادی طرح جامع و تفصیلی مشهد???

?-?- ?-??- ?-طرح جامع – مهندسین مشاور مهرازان ( نمونه موردی (ناحیه ?? و ?? ???

فصل چهارمبررسی امکان افزایش جمعیت پذیری بر اساس تعیین سرانه ها

?-?-معیارها و ضوابط طراحی???

?-?-?-الگوهای تقسیمات کالبدی شهر و عناصر شاخص تقسیماتکالبدی???

?-?-?-الگوی توزیع تراکمی پیشنهادی???

?-?-چشم انداز نواحی..???

?-?-تقسیمات کالبدی پیشنهادی محدوده???

?-?-الگوی پیشنهادی تراکم جمعیتی ???-???

?-?-چشم انداز نواحی???

?-?-بررسی تراکمهای موجود ، و پیشنهادات طرح بالا دست و قابلیت سنجی برای پیشنهاد تراکم جدید???

?-?-?-تراکم پیشنهادی طرح تفضیلی خازنی ???

?-?-?-تراکم موجود???

?-?-بررسی امکان پیشنهاد تراکم با توجه به سایه اندازی بنا در معبر ???

?-?-?-جهت استقرار ساختمانها???

?-?-?-?- :ساختمانهای یک طبقه حیاط دار???

?-?-?-?- :ساختمان های دو طبقه???

?-?-?-?-ساختمانهای سه و چهار طبقه???

?-?-?-سایه اندازی ساختمانها و نقش آنها در طراحی شهرها???

?-?-?-تعیین تراکم با در نظر گرفتن فاصله دو بنا ???

?-?-امکان پذیری خدمات و تراکم پیشنهادی و جمعیت پذیری و تعیین سرانه ها در محدوده های پیشنهادی???

?-?-?-معابر پیشنهادی???

?-?-?-مکان یابی خدمات???

?-?-?-پیشنهاد حوزه استقرار کاربری های مقیاس ناحیه???

?-?-?-تراکم های پیشنهادی???

?-?-?-?-?-تراکم پیشنهادی در ناحیه ????

?-?-?-?-?تراکم پیشنهادی در ناحیه ????

?-?-?-?-?-تراکم پیشنهادی در ناحیه ????

?-?-محاسبه سرانه زیربنا???

?-?-?-?-روش اول : مدل گمپرتز???

?-?-?-?-روش دوم: محاسبه مساحت واحد مسکونی در نواحی پیشنهادی از دیدگاه فرهنگی???

?-?-?-محاسبه تراکممتوسط وزنی???

?-?-?-محاسبه سرانه زیر بنا مسکونی???

?-?-?-محاسبه سقف جمعیت پذیری در محدوده???

?-?-?-?-محاسبه سرانه پیشنهادی خدمات محلی و ناحیه ای???

?-?-?-?- ?-تعیین سرانه های پیشنهادی در محدوده های تعیین شده???

?-?-?-?-?-بررسی سرانه های وضع موجود???

?-?-تعیین جمعیت پذیری در تقسیمات پیشنهادی محدوده ها با توجه به الگوهای مختلف???

?-?-?-محاسبه میزان و تعداد واحد مسکونی مورد نیاز و برآورد متوسط مساحت واحد مسکونی برای روش اول???

?-??-بررسی راهکارهای افزایش جمعیت پذیری در محدوده???

فصل پنجم منابع وماخذ

-۱- معرفی و شناسایی محدوده مورد مطالعه
۲-۱-۱- تعیین مرز و موقعیت محدوده ، مساحت و …
محدوده ی مورد مطالعه در جنوب شهر مشهد قرار گرفته که به عنوان یک منطقه و حوزه ی شاخص در ذهن شهروندان نقش بسته است ، خیابان کوهسنگی به دلیل داشتن ابتدای مشخص یعنی میدان دکتر شریعتی به عنوان گره و تقاطع مهم و همچنین پارک کوهسنگی به عنوان انتهای خیابان ، تصویر ذهنی مشخصی را چه در ذهن شهروندان و چه در ذهن زائران ایجاد نموده است . این محدوده  دارای  مساحتی بالغ بر ۶۵۰ هکتار می باشد و از شمال به خیابان کوهسنگی ، از شرق به خیابان های بهار و امام خمینی ، از غرب و جنوب به بزرگراه کلانتری  محدود شده است .
۲-۱-۲- جایگاه محدوده مورد مطالعه در شهر بر اساس تقسیمات طرح جامع
بر اساس طرح های مختلف مصوب و به تبع آن منطقه بندی های گوناگونی که بر اساس همین طرح ها برای شهر مشهد تعیین شده است ، ناحیه مورد مطالعه به صورتی متفاوت در هر طرح دارای جایگاهی می باشد که ذیلا به آن ها اشاره می شود:
محدوده مورد مطالعه بر اساس منطقه بندی وناحیه بندی پیشنهادی طرح جامع مهرازان ،در منطقه ۴ ونواحی ۱۹ و ۲۰ از ناحیه بندی ۴۹ گانه شهر واقع شده است همچنین این منطقه بر اساس منطقه بندی پیشنهادی شهرداری مشهد ، در بین مناطق ۱و۸ قرار دارد.علاوه بر این تقسیمات ،در منطقه بندی طرح جامع اردام نیزدر بین مناطق ۸ و۱۱ واقع شده است ، که تمامی این تقسیم یندی ها در نقشه های مربوطه مشخص شده است.

۲-۲- چشم انداز
تحولات اساسی در ویژگی های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی کلان شهرها ، موجب شده که ضرورتها و نیازهای شهری نیز دستخوش تغییر شود . در این میان شهر مشهد به عنوان اولین کلان شهر مذهبی ایران نقش فرا ملی داشته و بدین لحاظ از این قاعده مستثنی نمی باشد . با توجه به اینکه هر ساله زائران بسیاری به این شهر مراجعه می کنند نقش اجتماعی شهر مشهد در مقایسه با سایر شهر هاپر رنگ تر می باشد . در این راستا محور هایی که با تأکید بر نقش اجتماعی و حضور بیشتر پیاده در فضا شکل می گیرند حائز اهمیت هستند در این میان یکی از محورهای اصلی و بسیار مهم ، محور کوهسنگی می باشد با توجه به نقش و عملکرد محور کوهسنگی  ارائه تصویر ذهنی برای آینده آن براساس چشم اندازهای تدوین شده در تمامی سطوح امری اجتناب ناپذیراست .  در این راستا هر یک از طرحها با دیدگاه خاص خود چشم انداز های متفاوتی را برای این محدوده پیشنهاد داده اند که  به شرح ذیل می باشد:
?    طرح جامع مشهد ، چشم انداز تجاری – مسکونی را برای این محدوده پیشنهاد داده است .
?    در طرح گردشگری خیابان کوهسنگی به علت چشم انداز طبیعی خاصی که داراست مورد توجه قرار گرفته و به عنوان یک سایت تفریحی – توریستی معرفی شده است که از نظر طبیعی دارای شرایط مساعدی بوده  و مجموعه‌‌ای از فروشگاه های صنایع دستی در اطراف آن وجود دارد که بیشترین درصد جذب گردشگر را به خود اختصاص داده است با این حال در طرح جامع گردشگری مشهد هیچ گونه پروژه و طرح خاصی برای این محدوده دیده نشده است.
?    در طرح پارک کوهسنگی علاوه بر جنبه های تفریحی ، پذیرایی و خدماتی در مقیاس شهر ،کوهسنگی یک عنصر بسیار جالب طبیعی معرفی شده که به عنوان یک نشانه طبیعی در اذهان اهالی و زائران ، اثر نیکویی داشته است . به همین دلیل حفاظت هویت طبیعی و نمادین و عملکرد زیست محیطی کوهسنگی از اهداف اساسی این طرح محسوب میشود.
?    در طرح قطار شهری مشهد پارک کوهسنگی به عنوان یکی از جاذبه های معروف و عمده ی مشهد در زمینه ی گردشگری تفریحی و فرهنگی محسوب می گردد که مهترین دلیل سفر به این منطقه می باشد و به همین دلیل ۲ ایستگاه قطار شهری در محور کوهسنگی پیش بینی شده است .
 در اطراف حوزه نفوذ ایستگاه ، واحدهای تجاری – خدماتی دیده شده است که مالکیت آنها کاملاًشخصی بوده و تراکم قانونی موجود در آن زیاد می باشد لذا چنین وضعیتی اجرای پروژه های تفریحی – پذیرایی را توجیه می کند . با توجه به تعریف چشم انداز و پیشنهادات طرح های مختلف در این زمینه به چشم اندازی برای محدوده کوهسنگی در غالب موارد  زیر رسیدیم :
۱-    تفریحی – گردشگری
۲-    اقتصاد – خدماتی
۳-    ارتقاء کیفیت زندگی جهت سکونت
۲-۳- شناخت و بررسی وضع موجود محدوده
۲-۳-۱- بررسی های طبیعی شامل توپوگرافی ، شیب ، نوع خاک و عوارض طبیعی موجود و مطالعات اقلیمی
?    موقعیت جغرافیایی :
دشت مشهد به وسعت ۳۳۱۷ کیلومتر مربع بخش بزرگی از دره کشف رود است که از شمال به کوه های هزار مسجد و از جنوب و مغرب به کوه های بینالود محدود می شود و شامل شهر مشهد و روستا های اطراف آن می گردد . این منطقه در طول جغرافیایی از ۵۹ درجه و ۵ دقیقه تا ۵۹ درجه و ۹۵ دقیقه از مبدأ گرینویچ و عرض جغرافیایی ۳۶ درجه و ۸۵ دقیقه شمالی واقع شده است .  موقعیت شهر مشهد در ۳۶ درجه و ۱۶ دقیقه عرض شمالی و ۵۹ درجه و ۳۸ دقیقه طول شرقی واقع گردیده و ارتفاع آن از سطح دریا ۹۸۵ متر می باشد حداقل ارتفاع از سطح دریا ۷۵۰ متر و حداکثر آن ۱۸۰۰ متر میباشد   .
حداکثر ارتفاع کوه های اطراف منطقه حدود ۳۱۵۰ متر است و بدین ترتیب تفاوت ارتفاع خط الرأس کوه ها و خط القعر دره کشف رود ۲۲۰۰ متر می باشد و این حالت تأثیر فراوانی در تنظیم شبکه آب های روان منطقه دارد .شهر مشهد در منطقه اقلیمی سرد قرار دارد و در اقلیم کوهستانهای غربی قرار گرفته است .
شکل ساختمان می تواند تاثیر بسزایی در هماهنگی با اقلیم و همچنین تعدیل انتقال شرایط بحرانی هوای خارج به داخل ساختمان داشته باشد . لذا شرایط اقلیمی هر منطقه ( دمای هوا و شدت تابش آفتاب ) در شکل دادن به ساختمان های آن اهمیت دارد . در تعیین مناسب ترین و بهترین فرم یک ساختمان باید به این نکته توجه نمود که کمترین مقدار حرارت ( کالری ) را در زمستان از دست داده و در تابستان نیز کمترین مقدار حرارت را از آفتاب و محیط اطراف خود کسب نماید که در این رابطه ساختمان های با پلان مربعی شکل بهترین فرم شناخته شده می باشند .

منابع و ماخذ:

     طرح ها :
۱- طرح جامع مشهد- مهندسین مشاور مهرازان سال ۱۳۶۷
۲- جلد ۷و ۸و ۹ مطالعات جمعیتی ، اقتصادی، مسکن سال ۱۳۶۷
۳- جلد ۱۲ به مطالعات تاسیسات شهری سال ۱۳۶۷
۴-  جلد ۱۱ مطالعات اوضاع اقلیمی سال ۱۳۶۷
۵- طرح جامع شهر بیرجند سال
۶- طرح جامع شهر سبزوار سال
۷-  طرح جامع شهر قوچان _ مهندسین مشاور اوت سال ۱۳۷۸
۸- طرح جامع خازنی سال ۱۳۶۷
۹- طرح تفصیلی – مهندسین مشاور خازنی 
۱۰- طرح بلند مرتبه سازی  شهر مشهد
۱۱- برنامه اول توسعه اقتصادی اجتماعی
۱۲- مطالعات وبرنامه ریزی مسکن شهری استان خراسان ( شهر مشهد)،گزارش مطالعات مرحله اول ، جلد دوم ( مهندسین مشاور زیست کاوش)
     کتا ب ها :
۱ – پورمحمدی، محمدرضا؛ برنامه ریزی کاربری اراضی شهری/ سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، تهران ۱۳۸۲
۲– پورمحمدی، محمدرضا؛ برنامه ریزی مسکن/ سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، تهران ۱۳۷۹
۳- برنامه ریزی کاربری اراضی شهری _ دکتر کرامت الله زیاری / دانشگاه یزد،۱۳۸۱
۴- شیعه ، اسماعیل ؛ مقدمه ای بر برنامه ریزی  شهری / دانشگاه علم وصنعت ایران ، مرکز انتشارات ،۱۳۷۹
۵-  محمد تقی ، رضویان ؛ برنامه ریزی کاربری اراضی شهری /
۶-  حبیبی  ، محسن ؛ سرانه کاربری های شهری /  
۷ –  سعیدنیا، احمد؛ کتاب سبز راهنمای شهرداری ها/ جلد دوم : کاربری زمین شهری، سازمان شهرداری های کشور ، تهران ۱۳۸۲
۸- رهنمایی، محمدتقی،مجموعه مباحث و روش های شهرسازی (جغرافیا) /مرکز مطالعات وتحقیقات معماری وشهرسازی ایران،۱۳۸۲
۹- کسمایی, مرتضی؛ اقلیم و معماری, ۱۳۶۸

    سازمان ها :
۱- سازمان شهرداری مرکزی مشهد
۲- سازمان آب  شهر مشهد
۳- سازمان برق شهر مشهد
۴- سازمان گاز شهر  مشهد
۵- مجموعه مقالات انسانی و اجتماعی _ استانداردهای حداقل سرانه کاربری اراضی در طرح های شهری _ سازمان برنامه و بودجه