تغییرات محتوای آمینواسیدهای آزاد، ترکیبات فنلی و ترکیبات ایمیدازولی در دانه های در حال رویش سویا

فهرست مطالب

چکیده
مقدمه
فصل اول
۱-۱ هدف
۱-۲ پیشینه تحقیق
۱-۳ روش کار و تحقیق
فصل دوم
۲-۱ کفشک زبانی ماهیان (cynoglossidate tongue soles)
۲-۱-۱ ریخت شناسی کفشک زبانی ماهیان
۲-۱-۲ گونه های موجود در ایران
۲-۲ جایگاه سیستماتیک کفشک زبان گاوی
 (cynoglossidate mar crolepidotus )
۲-۲-۱ ریخت شناسی کفشک زبان گاوی (largescale tonguesole)
۲-۲-۲ محیط زیست
۲-۲-۳ ارزش اقتصادی
۲-۲-۴ اندازه و وزن
۲-۲-۵ پراکنش
فصل سوم
۳-۱ چربی ها
۳-۲ اسید های چرب
۳-۲-۱ مشخصات عمومی اسیدهای چرب
۳-۲-۲ خواص اسیدهای چرب
۳-۳ ساختمان و خواص انوع چربیها
۳-۳-۱ چربی های خنثی (اسیل گلیسرولها):
۳-۳-۲ فسفوگلیسیریدها
۳-۳-۳ اسفنکولیپیدها و کلیکولیپیدها
۳-۳-۴ موم ها ( waxed)
۳-۳-۵ لیپیدهایی که صابون نمی شوند
۳-۴ روغن ماهی (Fish oil)
فصل چهارم
۴-۱ مصرف شده
۴-۲ وسایل آزمایشگاهی مورد نیاز
۴-۳ دستگاههای مورد نیاز
۴-۴ روش
۴-۴-۱ تهیه نمونه های کفکش ماهی
۴-۴-۲ استخراج مواد طبیعی از کبد و بافت عضله های کفشک زبان گاوی
۴-۴-۳ مراحل عملی استخراج به روش bligh and dyer
۴-۴-۴ استخراج و خالص سازی چربی ها
در روش Bligh and dyer
۴-۵-۱ اندیس کواتس (Kovts index )
۴-۶ شناسایی مواد طبیعی موجود در فاز –n هگزانی کبد و بافت عضله کیش ماهی میگویی(alepes djedaba) با استفاده از دستگاه :GC/MS
۴-۶-۱ مشخصات دستگاه GC/MS مورد استفاده:
فصل پنجم
۵-۱ نتایج ، تفسیر داده ها و شناسایی طیف های GC-MS
۵-۲ بحث
پیشنهادات 
فهرست جداول

جدول ۵-۱ ترکیبات شناسایی شده در فاز کلروفرمی کبد ماهی کفشک زبان گاوی
جدول ۵-۲ نتیجه گیری کلی در مورد ترکیبات شناسایی شده در کبد ماهی کفشک
زبان گاوی
جدول ۵-۳ ترکیبات طبیعی شناسایی شده در فاز کلروفرمی بافت عضله های کفشک
 زبان گاوی
جدول ۵-۴ نتیجه گیری کلی در مورد ترکیبات شناسایی شده در بافت عضله ماهی
کفشک زبان گاوی
فهرست شکل ها

چکیده :
در این تحقیق مواد طبیعی و اسید های چرب موجود در بافت کبد و عضله های کفشک
( Cynoglossus Macrolepidotus ) معروف به زبان گاوی با استفاده از روش Bligh And Dyer ) استخراج گردید .
برای شناسایی این مواد ابتدا کلروفرم که به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته بود توسط دستگاه Rotary Evaporator تبخیر و سپس مواد در –n هگزان حل گردید و به دستگاه GC-MS تزریق شد . با استفاده از کروماتوگرام جرمی و طیف های جرمی بدست آمده مواد طبیعی و اسیدهای چرب بافت کبد و عضله با محاسبه اندیس کواتس و مقایسه آنها با اندیس کواتس استاندارد و نیز بررسی داده های طیفی ( GC-MS ) و مقایسه آنها با داده های استاندارد موجود در مراجع (Eight-Peak ) شناسایی گردید .
در کبد یازده ترکیب شناسایی شد که به Palmitic Acid با ۹۸/۱۴ درصد بیشترین مقدار می باشد . سایر ترکیبات شناسایی شده در کبد شامل Oleic Acid (30/12درصد) ، ۱,۳-Cycloocta Diene (97/7درصد) ، (E,E,E) 1,4,8-Dodecatiene (75/5 درصد)، q-Hexadecanoic Acid (39/5درصد)، ۵,۸,۱۱,۱۴-Eicosatetranenoic Acid (08/4درصد) ، Heptacosane (77/1درصد)،۳-Heptadecan-5,yne (24/1)،my Ristic Acid (66/5درصد)می باشد . ترکیبات شناسایی شده در بافت عضله شامل Plamitic Acid (15/4درصد) ، Methyl Eicosa-5,8,11,14,17-Pentanoat  (51/23درصد) ،Stearic Acid (35/8درصد) ، Oleic Acid(68/5درصد) ، Nanan(74/6درصد) ، Decane(06/3درصد) می باشد .

مقدمه :
اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند دو گانه ( PUFA-Poly Unstrated Fatty Acids) از نوع اسید های چرب omega-3 و اسیدهای چرب omega-6 جزو اسیدهای چرب ضروری برای بدن انسان هستند که بدن انسان توانایی ساخت این اسیدهای چرب اشباع نشده را ندارد و باید از طریق مواد غذایی تامین گردد .
اسیدهای چرب omega-3 بیشتر در بدن  ماهی و بخصوص ماهی های روغنی مثل شاه ماهی ، ماهی خال مخالی، ساردین ، پلیچارد، ماهی آزاد و ماکرل یافت می شود .
اسیدهای چرب امگا ۳ شامل (ALA) Alpha – Linolenic Acid و دو مشتق آن با اسامی Decoshexaenoic Acid(DHA) و Eicosapentaenoic Acid(EPA)
می باشند .
در بدن ماهی ALA از طریق فعل و انفعالات بیوشیمیایی EPA , DHA تبدیل می گردد . مشابه همین امر در بدن انسان نیز رخ می دهد اما آنچه حائز اهمیت است این است که ALA در بدن وجود نداشته و ساخته نمی شود ، بنابراین بایستی از طریق مواد غذایی(مثل ماهی و روغن ماهی که یکی از منابع سرشار اسیدهای چرب امگا ۳ است ) به بدن برسد و همین نکته نشانگر ضرورت مصرف ماهی و غذاهای دریایی می باشد . [۱۲] .
DHA برای عملکرد مغز، چشم و سیستم تولید مثل پستانداران ضروری است و تحقیقات اخیر نشان می دهد که وجود آن به میزان کافی در بدن باعث تعادل خلق و داشتن روحیه مثبت می گردد .
EPA برای ساخته شدن پروستاگلایدینهای ضروری برای عملکرد صحیح سیستم قلب و عروق حیاتی هستند و در ساختمان غشای سلولی نیز شرکت می کنند .
اسیدهای چرب غیراشباع امگا ۶ در روغن های گیاهی مثل روغن آفتابگردان، روغن کنجد و روغن ذرت ، سویا و .. یافت می شود [۲۵] .
اسیدهای چرب امگا ۳ بازنجیر کوتاه به نام اسید آلفا لینولینک در روغن های گیاهی خاصی مثل روغن برزک(کتاب) ، روغن کلزا(کانولا) و روغن گردو یافت می شود[۳۱].
اگر چه برخی از دانشمندان معتقدند بدن انسان مقادیری از امگا ۳ موجود در روغن های گیاهی را نیاز دارد[۲۱] .
ماهی یک منبع مهم است . گوشت ماهی منبع مهم پروتئینی و چربی به شمار می رود و در مقایسه با سایر گوشت ها هضم راحتی دارد . روغن ماهی غنی از ویتامین های D,A بوده و کبد ماهی یک منبع عظیم از ویتامین هاست . خوردن دو تا سه وعده ماهی در غذای هفتگی بسیار موثر است .
برای استخراج چربی ها و از جمله اسیدهای چرب از بافت های موجودات روشهای مختلفی وجود دارد که از جمله آن ها می توان به روش استخراج لیپیدها با مخلوطی از هگزان و ایزوپروپانل ، روش ستون خشک ، روش Bligh and dyer و…اشاره کرد .
در این پژوهش از روش Bligh and dyer استفاده گردیده است [۲۰]  .
هدف از انجام این بررسی گامی در جهت شناخت ترکیبات طبیعی موجود در بافت عضله و کبد گونه ای از ماهیان خلیج فارس بنام ماهی کفشک با نام محلی زبان گاوی و نام انگلیسی (largescale tonguesole) بوده است .

فصل اول

کلیات

۱-۱ هدف
در سالهای اخیر تحقیقات وسیعی در مورد اثر تبلیغات استفاده از ماهی و روغن ماهی انجام گرفته است .
نتیجه این مطالعات اثرات مفید آن را در بهبود و یا پیشگیری بسیاری از بیماریها و نارسایی ها اثبات می کند .
این اثرات مثبت به دلیل وجود اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند دو گانه PUFA-(poly unsaturated fatty acdis) از نوع اسیدهای چرب امگا ۳ و اسیدهای چرب امگا ۶ در ماهی می باشد .
این اسیدها جزو اسیدهای چرب ضروری برای بدن انسان هستند که بدن انسان توانایی ساخت این اسیدهای چرب اشباع نشده را ندارد و باید از طریق مواد غذایی (مصرف ماهی و آبزیان ) تامین گردند .
از فواید و خواص ماهی و روغن ماهی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱-    پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی
۲-    افزایش تمرکز و یادگیری
۳-    اثرات مفید بر سیستم مغز و اعصاب
۴-    اثرات مثبت در افراد مبتلا به سرطان
۵-    کاهش ابتلا به بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتویید، آسم،پسوریازیس،اگزما،انواع آلرژی ها و…
۶-    کاهش سردردهای عروقی و بیماری های کلیوی
۷-    کاهش خطر سکته مغزی ، قلبی و انسداد رگ ها
۸-    کاهش درد و سختی مفاصل در بیماریهای رماتیسم مفصلی
۹-    درمان خشکی چشم
۱۰-    کمک به کاهش وزن بدن(امگا ۳ باعث بهبود بخشیدن به عملکرد تک تک سلولهای بدن می شود . )
۱۱-    کمک به گردش خون و ممانعت از لختگی خون در رگ ها
۱۲-    با تحریک تشکیل کلاژن موجب شادابی پوست می شود.
۱۳-    اثرات مثبت روی سلولهایی که بوسیله نیکوتین در افراد سیگاری از بین می روند .
۱۴-    کاهش افسردگی در افراد
۱۵-    افزایش قدرت سیستم دفاعی بدن
تمامی عوامل ذکر شده و رشته تحصیلی ، نگارنده را بر آن داشت که پژوهش حاضر را در راستای شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی (cynoglossus macrolepidotus) را به انجام رساند تا از این طریق سهم کوچکی در تضمین سلامتی هموطنان خود داشته باشد .
۱-۲ پیشینه تحقیق
روغن ماهی منبع سرشاری از اسیدهای چرب غیر اشباع(PFUA) و ویتامین های محلول در چربی است و دارای خواص دارویی و صنعتی قابل توجهی می باشد . کاربردهای این روغن تا قبل از سال ۱۹۵۶ میلادی بیشتر در موارد صنعتی از قبیل صنایع چرم ، صابون ، رنگ ، مارگارین و… بوده است ولی از آن زمان به بعد با پی بردن به ارزش دارویی روغن ماهی تحقیقات وسیعی در زمینه آن انجام گرفته است . وجود اسیدهای چرب غیراشباع به خصوص از خانواده -۳  و ویتامین های محلول در آن باعث شده که این روغن نقش مهمی در درمان بیماریهای قلبی و بعضی از سرطان ها ، درد مفاصل ، آسم و… و به طور کلی افزایش سیستم دفاعی بدن در مقابل بیماریها داشته باشد .
در سال ۱۹۵۸، مطالعات Zutphen اولین سری مطالعاتی بود که رابطه معکوس بین مصرف ماهی و بیماری های قلبی را نشان داد .
(Daviglus , M.L.,1997,Hu,F,B.,etal.,2003,Dolecek,T.A.,1991)
Gurr در سال ۱۹۹۳ در انگلستان به بررسی توصیفی تاثیر اسیدهای چرب -۳ روی چربی های خون پرداخته است . مهمترین تاثیر اسیدهای چرب -۳  روغن ماهی ، کاهش دادن VLDL پلاسما می باشد . چون این ذرات غنی از تری گلیسیرید هستند بنابراین تاثیرعمده اسیدهای چرب -۳  روی کاهش غلظت گلیسیرید پلاسما می باشد .(Gurr,M.,1993)
بسیاری از مطالعات دیگر نشان داده اند که مصرف متوسط PUFA از نوع n-3 مقدار تری گلیسیرید پلاسمای بیماران و افراد سالم را پایین می آورد . همچنین تحقیقات نشان داده اند که رژیم غذایی سرشار از MUFA که در روغن ماهی فراوان یافت می شود مقدار کلسترول تام و کلسترول LDL پلاسما را کاهش می دهد اما موجب کاهش HDL نمی شود (Gurr,M.,1993) .
اسیدهای چرب ضروری (EFAS) شناخته شده ترین ترکیبات مفید برای بیماریهای قلبی – عروقی است . در نوامبر ۲۰۰۲، انجمن قلب آمریکا توصیه هایی در خصوص سلامتی بزرگسالانی که حداقل هفته ای دوبار ماهی می خورند ( بخصوص ماهی حاوی مقادیر زیاد DHA,EPA) ، منتشر نمود. (Kris-Etherton,P.M.,etal.,2002.,Carroll,D.N., Etal.,2002)  بیشترین توجه روی اسیدهای چرب ، ناشی از مطالعات انجام گرفته در سال ۱۹۷۵ بر روی اسکیموهای گرینلند بود . محققین مغایرت مصرف زیاد چربی در رژیم غذایی اسکیموها و پایین بودن نرخ بیماریهای قلبی- عروقی را کشف کردند (Dyerberg,J.,Etal.,1987) در بررسی  و تحقیق انجام گرفته در سال ۲۰۰۱، محققان دریافته اند که جایگزین نمودن ۱۰% از چربی اشباع شده در رژیم غذایی موش صحرایی با روغن گل گاو زبان و روغن نوعی پامچال وحشی(Epo)، اثرات بازدارنده در افزایش کلسترول کل و غلظت کلسترول LDL دارد . ( Fukushima,M.,etal.,2007) .
مطالعات دیگر نشان داده است که مصرف روغن ماهی در کاهش بیماری فشار خون به ویژه در بزرگسالان موثر می باشد .
(Geleijnse,J.M.,et.,2002,Appel,L,J.,1999,Toft,I.,et.,1995)
مقادیر کم اسید چرب امگا-۳ در درمان بیماری افسردگی بکار می رود. طی بررسی بعمل آمده در سال ۲۰۰۲، محققین دریافتند که با مصرف یک گرم در روز EPA، افسردگی طویل المدت بیماران بهبود می یابد .
(peet,M.,eral.,2002,maes,M.,etal.,1999,Nruinsma,k.,A.,etal.,2000)
عوارض پوستی نظیر اگزما، التهابات پوستی نشان داده اند که با اسیدهای چرب ضروری (EFA) ، به ویژخ GLA ( گامالینولینگ اسید) قابل درمان هستند .
 (chung,s.,etal.,2002,horrobin,D.F.2000) مکانیسم عمل GLA در جهت کمک به عوارض پوستی ناشناخته است . تحقیقات انجام گرفته در دانشگاه Inha کشور کره ؛ روشن ساخت که استفاده از Epo (روغن ماهی پامچال وحشی) التهاب و زخم های پوستی را بهبود می دهد . لذا محققین به این نتیجه رسیدند که ماده GLA موجود در EPO احتمالا با سیستم ایمنی بدن در ارتباط است . (Yoon,s.,ETAL.,2002) .
امگا-۳ در معالجه بیماران روانی نیز بسیار موثر است . محقیقن در تحقیقات دیگر به این نتیجه رسیده اند که LCPUFAS ( اسیدهای چرب اشباع نشده با زنجیر طولانی) برای رشد و پیشرفت کودکان نیز ضرروی است . حتی در بزرگسالان تحقیقات کلینیکی نشان داده است که Lcpufas در جلوگیری از خونریزی مغزی ، حفاظت و سلامت بیشتر مغز و بزرگتر شدن آن دخالت دارد . (lavque,E.,etal.,2002) .
غیر از EFAS ( اسیدهای چرب ضروری)، چربی های دیگری نیز هستند که برای سلامتی انسان مفیدند . CLA(اسیدهای لینولئیک مزدوج) از نظر ساختاری شبیه به لینولئیک اسید (LA)  از خانواده امگا-۶ است ، اگر چه CLA دو پیوند دوگانه دارد که در موقعیت های مختلفی قرار دارند . LA دو پیوند دوگانه در موقعیت کربنهای ۹و۱۲ از طرف دم دارد .
دو ایزومر فعال CLA پیوندهایی در Trans-11.cis-9 و trans-10 و cis-12 دارد.
CLA شامل اثرات بیولوژیکی فراوانی است . مطالعات در جانوران و انسان ها نشان داده است که جایگزینی CLA باعث کاهش چربی بدن و افزایش مقدار عضلات کم چرب می شود. افزایش عضلات کم چرب ، یکی از بارزترین ویژگی های افراد ورزشکار است . CLA توانایی سلولهای چربی را برای بالا بردن چربی خون کاهش می دهد و مانع از تشکیل سلول های چربی دیده می شود. اسید لینولئیک مزدوج نیز به سوختن چربی ها تا حد زیادی کمک نموده و این امر منجر به کاهش چربی و افزایش مقدار ماهیچه ها می گردد
(Blankson,H.,et al.,2002) .
CLA در درجه اول یک معرف بازدارنده شیمیایی ، در جلوگیری از بیماری سرطان سینه است جنبه مثبت دیگری از CLA ، تاثیر بر متابولیسم چربیها است . محققان با تحقیقات انجام شده در موش های صحرایی دریافته اند که CLA در رژیم غذایی ، غلظت چربیهای کبد را از طریق پایین آوردن سنتز تری گلیسریدها و افزایش اکسیداسیون اسیدهای چرب کاهش داده است .
(Rahman,S.M.,et al.,2002)
مغز یکی از اندام هایی است که نیاز به اسید چرب غیر اشباع امگا- ۳ دارد . بافت این اندام به ویژه غنی از DHA است ، که ارتباط نزدیکی بین مصرف این اسید چرب و رسوباتش در غشاء سلولی نشان می دهد .
(Rapoport,S.I.,etal.,2007)
با توجه به اثرات مفید و سودمند   و   توصیه می شود مادران آینده ، ماهی را در رژیم غذایی شان به عنوان منبعی از اسیدهای چرب غیراشباع وارد نمایند .
(koletzko,B.,etal.,2007 ) .
دو کوزاهگزاانوئیک اسید (DHA ) اسید چربی است که بافت مغز انسان را تشکیل می دهد و بخصوص در ماده خاکستری مغز و شبکیه چشم و در غشاء بافتهای عصبی بوفور یافت می شود و کمبود آن با بیماری های عصبی شامل حواس پرتی ، افسردگی و کم عقلی همراه است .
DHA بویژه برای کودکان وجنین حائز اهمیت است . DHA موجود در ماهی و اندامهای گوشتی جانوران توسط فیتوپلانکتون ها در دریا تولید می شود.
(Kyle ,david,J.,2007,Levine,etal.,1997,farkas,E.,etal.,2002)
خوردن ماهی یک یا دوبار در هفته خطر ابتلا به بیماری های قلبی را نسبت به افرادی که ماهی مصرف نمی کنند به میزان ۵۰% کاهش می دهد .
(kromhout,D.etal.,1985,albert,C.M.,etal.,1998)
تحقیقات اخیر نشان داده است که مصرف روغن ماهی اثرات مفیدی در بیماری رمانتیسم و التهاب مفاصل دارد، که این موضوع شاهدی بر این مدعاست که  موجود در ماهی خواص ضد التهابی دارد.
(calder,p.c.,2002,Navarro,E.,etal.,2000,kremer,IM.,2000)
اسیدهای چرب امگا-۳ برای سلامتی انسان بسیار مفید است ، همچنین برای توسعه و عملکرد ارگانهای اصلی و عکس العمل فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی جانداران ضروری می باشد .
(Meyer,B,J.,etal.,1999)
مصرف ۵/۵ گرم از امگا-۳ در هر ماه خطر ابتلا به بیماری های قبلی و عروقی را ۵۰% کاهش می دهد و از بروز سرطان جلوگیری می کند .
(Horrocks,L.A.,etal.,1999,larsson,SC.,et al.,2004)
محققان دانمارکی گزارش کردند که زنانی که از ماهی یا غذاهای دریایی هفته ای یک بار استفاده می کنند در شانزده هفته اول بارداری، خط به دنیا آوردن نوزدانی با وزن کمتر از ۲۵۰۰گرم  در آنان ، ۶/۳ بار کمتر از زنانی است که ماهی یا غذاهای دریایی استفاده نمی کنند .
(Olsen,et al.,2002)
Whelton و همکارانش به اتفاق He و همکارانش نشان دادند که خطر ابتلا به بیماری های قلبی – عروقی در افرادی که یکبار در هفته ماهی مصرف می مانند ۱۵% کمتر از افرادی است که یکبار در ماهی مصرف می کنند .
(Whelton,s.p.,et al.,2004,He,K.,et al.,2004,laef,A.,etal.,1988)
طی مطالعات انجام گرفته مظفریان و همکارانش نشان دادند که مزایا و فواید مصرف ماهی بستگی به نوع گوشت و محتویات   آن دارد . مصرف ماهی تن یا ماهی کبابی یا پخته در ارتباط با کاهش خطر بیماریهای قلبی – عروقی و آریتیم می باشد ، اما مصرف ماهی سرخ کرده خطر ابتلا به بیماری قلبی- عروقی را افزایش می دهد همچنین خطر ابتلا به آریتمی قلبی در افرادی که ۱-۴ بار در هفته ماهی مصرف می نمایند ، ۲۸% کمتر از افرادی هس که یکبار در ماه ماهی می خورند .
(Mozaffarian,D.,et al.,2003)
شناسایی و جداسازی DHA,EPA موجود در جلبک ها که پیش از آن در ماهی کشف گردیده بود توسط J.suhimoto در سال ۱۹۲۵ انجام گردید [۱] .
در اوایل دهه ۱۹۵۰ مطالعات بر روی تاثیر اسیدهای چرب بر روی کلسترول پلاسمای خون به صورت گسترده ای آغاز گردید .
دو دانشمند کانادایی به نامهای William j.dyer , E.graham bligh در سال ۱۹۵۹ از موسسه تحقیقات دریایی و ماهیگیری هالیفاکس با هدف تعیین تاثیر انجماد ماهی بر میزان کیفیت چربی ها و مواد طبیعی موجود در آن منجر به ایجاد روشی ساده ، سریع و دقیق برای استخراج ترکیبات طبیعی ماهی گردید که به نام روش bligh and dyer شهرت یافت . این روش در ابتدا بر روی بافت عضله مورد استفاده قرار گرفت ، ولی پس از آن برای استفاده بر روی سایر بافت ها نیز با موفقیت بکار گرفته شد. [۲۰]
در مورد میزان انباشتگیی چربی در قسمت های مختلف بدن ماهی برای نخستین بار تحقیقاتی توسط standby انجام گردید [۲۹]. بر اساس یافته های او قسمتهای شکمی و سرحاوی چربی بیشتری نسبت به بخشهای انتهایی ( دمی ) هستند .
Ackman و همکارانش در سال ۱۹۷۵ با رویکردی مقایسه ای به بررسی اسیدهای چرب دو گونه ماهی پرداختند. همچنین این دانشمند در سال ۱۹۸۸ به بررسی میزان و نوع چربی ها و مواد پروتئینی ماهی های منطقه نوااسکوشیا ( nova scptia) در جنوب شرقی کانادانیز پرداخت [۱۷] .
در سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۷ دانشمند آمریکایی exler و همکارانش با هدف یافتن تاثیر جغرافیایی محل زندگی و محل صید ماهی بر میزان چربی موجود در ماهی ها به بررسی ترکیبات طبیعی موجود در یازده گونه های مختلف پرداختند .
Hearn و همکارانش در آمریکا و در سال ۱۹۸۷ به بررسی چربی و اسیدهای چرب چهل و یک گونه ماهی از آبهای سواحل شرقی آمریکا پرداختند .
Rainuzzo و همکارانش در سال ۱۹۹۲ در نروژ به مطالعه اسیدهای چرب لاروهای چهارگونه ماهی دریایی پرداختند .
Pal و همکارانش در سال ۱۹۹۸ اسیدهای چرب و چربی های کبد سفره ماهی را شناسایی کردند .
Ackman در سال ۲۰۰۰ در مقاله ای بسیار جالب به بررسی تاثیر اسیدهای چرب بر عملکردهای مختلف مغز پرداخته است .
در سال ۲۰۰۳ دو محقق به نام های z.teskered , m.tomec  از مرکز تحقیقاتی اقیانوس شناسی و زیست محیطی کرواسی بر روی ارزش غذایی ماهی گول قرمز
(erthrophthalmusl  rudd (scard in ius تحقیق کردند .
علاوه بر فعالیت های فوق پایان نامه های زیر در دانشکده علوم و فنون دریایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و به راهنمایی آقای پروفسور عبدالحسین روستائیان به انجام رسیده است :
سمیعی در سال ۱۳۸۱ مواد آلی فرار در کبد شیر ماهی را استخراج وشناسایی کرد.
محراجی در سال ۱۳۸۲ مواد آلی فرار در کبد ماهی هامور را استخراج و شناسایی کرد .
موکابی در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های سفید را استخراج وشناسایی کرد .
فتوحی در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های ماهی شوریده را استخراج و شناسایی کرد .
سهرابی در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های ماهی حلوای سفید را استخراج و شناسایی کرد .
نیک حسینی در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های ماهی حلوای سیاه را استخراج و شناسایی کرد .
عربی در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های ماهی قزل آلای رنگین کمان را استخراج و شناسایی کرد .
اسماعیل زاده در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های ماهی مفال اوراتوس را استخراج و شناسایی کرد .
خدنگ در سال ۱۳۸۳ مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله های ماهی گیش ماهی میگویی را استخراج و شناسایی کرد .
۱-۳ روش کار و تحقیق :
در این پژوهش ترکیبات موجود در کبد وبافت یک گونه از کفشک زبانی ماهیان بنام کفشک های زبان گاوی (cynoglossus marolepidotus ) به صورت جداگانه با استفاده از روش bligh and dyer استخراج شد (bligh and dyer1959) پس از تبخیر کامل حلال با استفاده از دستگاه تبخیر کننده چرخان .
(rotary evaporator) نمونه های رقیق شده به دستگاه گاز کروماتوگرافی مجهز به طیف سنج جرمی (GC-Mass ) تزریق شده و طیف های جرمی ترکیبات به دست آمده با استفاده از مراجع (eight peak) و محاسبه اندیس کواتس (ki) و مطابقت آنها با اندیس های کواتس استاندارد، ترکیبات موجود در فاز کلروفرمی شناسایی گردید .
جزئیات این امر در فصل چهارم پایان نامه به تفصیل شرح داده است .

فصل دوم

کفشک زبانی ماهیان
(cynoglossidate tongue soles)
کفشک زبان گاووی
(cynoglossidate mar crolepidotus )

۲-۱ کفشک زبانی ماهیان (cynoglossidate tongue soles)
کفشک زبانی ماهیان ، ماهیانی هستند که دارای بدنی به صورت گرد یا کشیده با ضخامت بسیار کم می باشند که به دلیل این ضخامت کم که در حدود ۴-۲ سانتی متر می باشد به ماهی های زبان معروف گردیده اند .
کفشک زبانی ماهیان دارای یک ، دو یا سه خط جانبی در روی بدنشان می باشند . این ماهی ها دارای دو چشم کنار هم می باشند که در سمت چپ یا از راست خط جانبی بدنشان قراردارند و باله های پشتی و مخرجی در این ماهی ها به باله های دمی پیوسته اند و استخوان های بسیار ریزی در اطراف این باله ها قرار دارد . حداکثر اندازه طول بدن در کفشک زبانی ماهیان ۳۸ سانتی متر  و به طور متوسط تا ۳۰ سانتی متر می رسد .رنگ کفشک زبانی ماهیان از قرمز مایل به قهوه ای یا خاکستری مایل به زیتونی و یا قهوه ای مایل به خاکستری متغیر است . کفشک زبانی ماهیان بصورت بنتیک زندگی می کنند(کف زنی هستند ) و روی بسته های گلی وشنی فلات قاره زیست می کنند و تغذیه آن ها از کرم ها و بی مهرگان کفزی می باشد ، در هنگام شنا توسط باله های بهم پیوسته خود به صورت موجی شنا می کنند و در هنگام خطر برای دفاع از خود مکانیسم استتار را به کار می بندند
۲-۱-۱ ریخت شناسی کفشک زبانی ماهیان
شکل کلی بدن این ماهیان اغلب بصورت کشیده ،نسبتا لاغر و شبیه زبان گاو بوده و چشم ها در سمت چپ خط جانبی بدون قرار دارند و رنگ بدن آنها غالبا قرمز مایل به قهوه ای می باشد و در گونه ای دیگر از کفشک زبانی ماهیان چشم ها در سمت راست خط جانبی بدن قرار دارند و شکل بدن مستطیلی و بیضی شکل بوده و نسبتا پهن تر می باشند رنگ بدن آن ها خاکستری مایل به قهوه ای بوده و به کفکش های گرد نیز شهرت دارند . این دو نوع کفشک ذکر شده در خلیج فارس بیشتر صید شده و خوراک بسیار خوب و لذیذی به شمار می آیند .
ولی در برخی دیگر از کفشک زبانی ماهیان شکل بدن نسبتا کوتاه و بیضی بوده و چشم ها در سمت راست خط جانبی بدن قرار دارند، این گونه کفشک زبانی ماهیان بسیار کوچک بوده و بدون اهمیت اقتصادی می باشند .
علاوه بر تفاوت های ذکر شده در انواع مختلف کفشک ماهیان ، تفاوت های بسیار زیادی نیز در تعداد شعاع باله های پشتی ، شکمی ، سینه ای ، مخرجی و تعداد فلس های روی خط جانبی… و بسیاری تفاوت های دیگر نیز وجود دارد که ازذکر انها دراین فصل صرف نظر می شود .
۲-۱-۲ گونه های موجود در ایران
تا کنون بیش از ۱۰ گونه زبانی ماهیان در دریاهای جهان شناسایی شده است که سه نوع از آن ها در دریاهای ایران ( خلیج فارس و دریای عمان ) پراکنده هستند .
از مهمترین گونه های کفشک زبانی ماهیان در ایران که اهمیت شیلاتی زیادی دارند می توان کفشک زبانی گاوی (cynoglossidate mar crolepidotus ) ، کفشک نمازک (solea elongate day ) و کفشک گرد(کوشک) (pardachirus marmoratus) نام برد .
در این تحقیق برای استخراج و شناسایی اسیدهای چرب موجود در کبد و بافت عضله کفشک زبانی ماهیان ،گونه کفشک زبان گاوی(cynoglossidate mar crolepidotus ) انتخاب شده است . این گونه در بازار شیلات ایران یکی از فراوان ترین انواع کفشک زبانی ماهیان می باشد .
۲-۲ جایگاه سیستماتیک کفشک زبان گاوی
 (cynoglossidate mar crolepidotus )

شکل ۲-۱ کفشک زبان گاوی
نام علمی گونه : cynoglossidate arel (Schneider , 1801)
نام علمی مترادف : cynoglossidate macrolepodotus (bleeker,1801)
نام انگلیسی: Lavgescale tonguesole
نام فارسی: کفشک زبان گاوی
نام محلی در ایران : زبان
۲-۲-۱ ریخت شناسی کفشک زبان گاوی (largescale tonguesole)
چشمها در طرف چپ بدن ، بدن کشیده ، بلندی   مرتبه در طول کلی ، قطر چشمها تقریبا ۱۵ مرتبه در طول سر ، دو خط جانبی جدا شده بوسیله ۷-۸ فلس در طرف رنگی ، بدون خط جانبی در طرف بدون چشم .
خط جانبی دارای قریب ۶۵ فلس می باشد …

فهرست منابع :
۱-    اسماعیل زاده ح.، ۱۳۸۴، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد وبافت عضله ماهی کفال ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .
۲-    بریمانی ا،۱۳۵۲، ماهی شناسی و شیلات، انتشارات دانشگاه تهران .
۳-    تقی زاده و . ، ۱۳۷۸، بررسی اثر عمل آوری بر روی اسیدهای چرب خاویار تاسمانی ایرانی و روسی ( قرن برون و چالباشی)، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی .
۴-    دیتما ، ریدل ( وثوقی غ، احمدی م.) ۱۳۶۵، ماهی و ماهیگیری ، مرکز نشر دانشگاهی .
۵-    رونق ، م. ت.۱۳۷۶، بررسی چربی و پروتئین ماهی شوریده ( منطقه هندیجان) پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید چمران .
۶-    سمیعی ، ک.،۱۳۸۱، شناسایی ترکیبات طبیعی و بررسی خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی روغن کبد شیرماهی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران شمال .
۷-    سهرابی آ.،۱۳۸۳، شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی حلوا سفید ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.
۸-    بلکواد ه.، لوپنتین ، ب.،(اعتماد ۱.، بابا مخیرا)،۱۳۷۷ ، ماهیان خلیج فارس، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران .
۹-    عربی ا.، ۱۳۸۴، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان، پایان نامه کارشناسی ارشد ،تهران شمال .
۱۰-    فتوحی  م . ، ۱۳۸۳، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی شوریده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.
۱۱-    معراجی  آ.،۱۳۸۲، استخراج و شناسایی مواد آلی فرار در کبد ماهی هامور، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .
۱۲-    نیک حسینی ، ۱۳۸۳، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی حلوا سیاه .
۱۳-    نیکوپور ه . ، ۱۳۷۵، بررسی ترکیب اسیدهای چرب ماهی های پر مصرف خلیج فارس و دریای خزر، طرح پژوهشی .
۱۴-    آریایی نژاد ش.، ۱۳۸۵، بررسی و شناسایی ترکیبات معدنی موجود در کبد وبافت عضله اردک ماهی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال.
۱۵-    ستاری م . ، ۱۳۸۳، ماهی شناسی (بررسی سیستماتیک )،انتشارات حق شناس
۱۶-    موتابی،۱۳۸۳، بررسی و شناسایی مواد طبیعی موجود در کبد وبافت عضله ماهی شوریده ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران شمال .
۱۷-Ackman R.G., and Mcleod.,C.,1998,Total lipids and nutritionally important fatty acids of some nova scotia fish and shellfish food products.Can.Inst.food sci. technol j.21,390-398.
۱۸-ackman R.G.,2000,Fish is more thean a brain food, IIFET2000 proceeding ,390-398.
۱۹-bigger,J,Thomas and EI-sherif , tarek,2001,polyunsaturated fatty acids and cardiovascular events:a fish tale.circulation vol.103,February 6,2001,623-25(editorial)
۲۰-bligh,E.G.,and W.J.Dyer ,1959,rapid method of total lipid extraction and purification , Canadian journal of biochem.physiol.vol.37,pp.911-917.
۲۱-connor,William E.,1997,do the n-3 fatty acids from fish prevent deaths from cardiovascular disease? American journal of cilinical nutrition,vol.66,pp.188-89(editorial)
۲۲-eight peak index of mass spectra,indexed by molecular weight elemental composition and most abundant ions compiled by the mass spectrometry and most abundant ions compiled by the mass spectra ,1991,fourth edition.
۲۳-eritsland, jan.2000,safety consideration of polyunsaturated fatty acids,American journal of clinical nutrition ,vol.71(supple),pp.1975-201s.
۲۴-exier ,j.and weihrauch ,J.L.1997,comprehensive evaluation of fatty acids in foods.XII.shellfish.J.amer.diet. assco.71 518-521.
۲۵-hawang,Daniel H.,et al.1997.does vegetable oil attenuate the beneficial effects of fish oil in reducing risk factors for cardiovascular disease?american journal of clinical nutrition,vol.66,pp.89-96(editorial).
۲۶-kinsella,J.E. et al.1997,sterol,phosoholipids, mineral content and proximate composition of fillets of selected freshwater fish species . J.Fd. biochem.1 131-140.
Acids (fish oli) in clinical medicine? DRUGS , VOL.42,NO.3,PP.331-342.
۲۸-Pawlosky , Robert j.2001.physiological compartmental analysis of alpha-linolenic research , vol.42,pp.1257-65.
۲۹-standby,M.F.,eririk heen and rudolfkreuser(E.D).fishing news(books)Ltd.,pp.55-60.
۳۰-the merck index , an encyclopedia of chemicals, drugs and biological,1996.
۳۱-virginia M.ursin,2003.Modification of plant for human health , development of functional land-based omega- 3fatty acids.