مقاله جایگاه عبادت

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله جایگاه عبادت دارای ۲۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله جایگاه عبادت  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله جایگاه عبادت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله جایگاه عبادت :

جایگاه عبادت

پیش از ورود به بحث نماز، از آنجا که ((عبادت ))، روح نماز است ، اندکی درباره عبادت و بندگی بحث می کنیم و از معنی و فلسفه و ابعاد گوناگون آن با شما سخن می گوییم .

چرا عبادت
عبادت ، به معنای اظهار ذلّت ، عالی ترین نوع تذلّل و کرنش در برابر خداوند است . در اهمیّت آن ، همین بس که آفرینش هستی و بعثت پیامبران (عالم تکوین و تشریع ) برای عبادت است . خداوند می فرماید:
((وما خلقت الجن والا نس الا لیعبدون )) (۱)
هدف آفرینش هستی و جن و انس ، عبادت خداوند است .
کارنامه همه انبیاء و رسالت آنان نیز، دعوت مردم به پرستش خداوند بوده است : ((ولقد بعثنا فی کل أمه رسولا أن اعبدوا الله
واجتنبوا الطغوت )) (۲)

پس هدف از خلقت جهان و بعثت پیامبران ، عبادت خدا بوده است .
روشن است که خدای متعال ، نیازی به عبادت ما ندارد، ((فان الله غنی عنکم )) (۳) و سود عبادت ، به خود پرستندگان برمی گردد، همچنانکه درس خواندن شاگردان به نفع خود آنان است و سودی برای معلّم ندارد.
ابعاد عبادت

در فرهنگ اسلام ، عبادت فراتر از نمونه هایی چون نماز و روزه است . همه کارهای شایسته ای که به نفع مردم نیز باشد، عبادت است . به برخی از کارها که در اسلام ، عبادت به حساب آمده ، اشاره می کنیم :۱
تفکر در کار خدا
امام صادق (ع) می فرماید:
((لیست العباده کثره الصلوه والصوم ، انما العباده التفکر فی امراللّه )) (۱۰) عبادت ، زیاد نماز خواندن و روزه گرفتن نیست ، همانا عبادت ، اندیشیدن در امر خداست .

تفکری که انسان را به خدا نزدیک و آشنا سازد عبادت به حساب آمده است .۲
کسب و کار
رسول خدا (ص ) فرمود:
((العباده سبعون جزء افضلها طلب الحلال )) (۱۱) عبادت ، فتاد بخش است ، برترین آنها طلب حلال و به دنبال روزی رفتن است .۳
آموختن دانش
پیامبر اسلام (ص ) فرمود:
((من خرج یطلب بابا من العلم لیرد باطلا الی الحق و ضالا الی الهدی کان عمله کعباده اربعین عاما)) (۱۲) کسی که از خانه به دنبال آموختن دانش بیرون برود، تا با آن ، باطلی را ردّ کند و گمراهی را به هدایت بکشد. کار او همچون چهل سال عبادت است .۴
خدمت به مردم
روایات بسیاری است که خدمت به مردم و رسیدگی به مشکلات آنان را از بسیاری از عبادت ها و حج ّ مستحب ، به مراتب برتر به حساب آورده است . به قول سعدی :

عبادت به جز خدمت خلق نیست به تسبیح و سجاده و دلق نیست ۵

انتظار حکومت عدل جهانی
پیامبر (ص ) فرمود: ((افضل العباده انتظار الفرج )) (۱۳) انتظار فرج وگشایش (با آمدن امام زمان (ع)) برترین عبادت است .
روشن است که انتظار مثبت و سازنده که زمینه سازی و تلاش برای دولت عدل مهدی (ع) را نیز به همراه داشته باشد.
پس رنگ و صبغه الهی دادن به کارها، بر ارزش آنها می افزاید وآنها را عبادت وگاهی برتر از عبادت می سازد. نیّت صحیح ، اکسیری است که هر فلز بی ارزش را، طلا می سازد وکارهایی که با نیّت تقرّب به خدا انجام گیرد، عبادت می شود. بااین حساب ، می توان گفت ابعاد ونمونه های عبادت ، قابل شمارش نیست وحتّی نگاه پر مهر به پدر ومادر، نگاه به چهره علما، نگاه به قرآن و کعبه و رهبر عادل یا برادر دینی هم عبادت است . (۱۴)
چگونه عبادت کنیم

روش عبادت را باید از قرآن و عترت آموخت . آنگونه که آدرس هر خانه را باید از صاحب خانه گرفت . آیات قرآن و احادیث معصومین ، بهترین عبادت را کدام می دانند و چه اوصافی برای آن می شمارند جواب را باید از قرآن و عترت دریافت . پس مروری به کلمات اولیاء دین می کنیم :۱
آگاهانه
در حدیث است :

((رکعتان من عالم خیر من سبعین رکعه من جاهل )) (۱۵) دو رکعت نماز عالم ، بهتر از هفتاد رکعت نماز جاهل است .
و رسولخدا (ص ) فرموده است : از نماز، آن قسمتی مورد قبول است که انسان بر اساس تعقّل و آگاهی بخواند. (۱۶)
در حدیث دیگر است : ((المتعبد علی غیر فقه کحمار الطّاحونه)) (۱۷)

عابدی که از روی فهم ودرک عبادت نکند، همچون الاغ آسیاب حرکت می کند ولی در جا می زند وپیش نمی رود.
نماز آگاهانه آنست که انسان بداند چه می کند، چه می گوید، با که صحبت می کند، حضور قلب و توجّه به خدا داشته باشد. پیامبر (ص ) فرمود: دو رکعت نماز با توجّه ، از شب زنده داری غافلانه بهتر است . (۱۸) قرآن می فرماید: ((لا تقربوا الصلوه وأنتم سکری حتی تعلموا ما تقولون )) (۱۹) در حال مستی سراغ نماز نروید، تا بدانید که چه می گویید.

امام صادق (ع) می فرماید:
هر که دو رکعت نماز بخواند و بداند با که سخن می گوید و چه می گوید، گناهانش بخشیده می شود. (۲۰) ۲
عاشقانه
آنگونه که بیمار، از غذای لذیذ، لذّت نمی برد، عبادت کنندگان بی شوق هم ، لذّتی از پرستش نمی برند. عبادت باید همراه محبت و عشق و نشاط و لذّت باشد، نه همراه کسالت و بیحالی و افسرده دلی . نشاط در عبادت ، امتیازی است که انسانهای شیفته دل از آن برخوردارند. زمینه آن را هم باید با معرفت و توجّه بدست آورد. عبادت زوری و تحمیلی ، بی نتیجه است . امام صادق (ع) فرمود:

((لا تکرهوا الی انفسکم العباده)) (۲۱) عبادت را به خودتان تحمیل نکنید. آنگونه که برای دیدار یک شخصیت محبوب و بزرگ ، نشاط و شوق می یابیم ، برای دیدار با خدا و پرستش در آستان او هم باید قلبی مشتاق و با نشاط بیابیم . اولیاء دین و معصومین : چنان شیفته لحظه دیدار با خدا بودند و چنان عاشقانه نماز و عبادت داشتند که شگفت آور است (به نمونه هایی در بحث های بعد اشاره می شود).۳

خالصانه

گوهر خلوص ، به عبادت ها ارزش و اعتبار می بخشد و عبادتی که خالص برای خدا نباشد و ریا، نفاق و شهرت طلبی و عوام فریبی باشد، فاقد ارزش است و نزد خداوند هم پذیرفته نیست .
قرآن می فرماید: ((ولا یشرک بعباده ربه أحدا)) (۲۲)
(هر که به خدا و قیامت ایمان دارد) کسی را در عبادت ، شریک خدا نسازد. امام رضا (ع) فرمود: ((من شهر نفسه بالعباده فاتهموه علی دینه )) (۲۳) هر کس با طرح عبادت خویش در جامعه ، خود را مشهور می کند، نسبت به دین او بدبین باشید.
چنین کسانی از دین ، دامی برای فریب مردم می سازند. عبادت بی اخلاص ، همچون جسم بی جان و پیکر بی روح است . و به تعبیر قرآن ، مردم فرمان نیافته اند مگر آنکه با دینی خالص خدا را بپرستند:
((ومآ أمروا الا لیعبدوا الله مخلصین له الدین )) (۲۴) ۴

خاشعانه
خشوع، آن توجّه قلبی به پروردگار و داشتن حالتی است که مناسب با عظمت خداوند است . پرستش خدا باید همراه با قلبی
سرشار از احساس عظمت خدا و کوچکی و نیاز در مقابل او باشد. قرآن ، در وصف مومنان رستگار، ((خشوع در نماز)) را بیان می کند:
((الذین هم فی صلا تهم خشعون )) (۲۵)

این خشوع قلبی ، باید سراسر وجود اهل عبادت را فرا بگیرد. راه بدست آوردن آن ، اینست که نمازگزار، چنان عبادت کند که گویا خدا را می بیند و ذلت و کوچکی خویش را در برابر قدرت و عظمت او حس ّ کند. در حدیث است : ((اعبداللّه کانک تراه )) (۲۶) خدا را چنان عبادت کن که گویا او را می بینی .
در حدیث دیگر است : ((فصلها لوقتها صلاه مودع)) (۲۷) نماز را در وقتش چنان بخوان ، که گویا آخرین نماز توست و تو از نماز و دنیا خداحافظی می کنی .۵

مخفیانه
انسان ، مصون از دام های شیطان نیست و عبادت های عابد، چه بسا با عجب و ریا و خودنمایی تباه می شود. راه غلبه بر این آفت ،
عبادت های پنهانی است .
رسول خدا (ص ) فرمود: ((اعظم العباده اجرا اخفاها)) (۲۸)
پاداش عبادتی بیشتر است که مخفی تر باشد.

البته این در مواردی است که خود اسلام ، دستور به عبادت های علنی (مثل نماز جماعت و جمعه و حج ّ) نداده باشد، چرا که نماز جماعت در مسجد، برتر از نماز فرادی در خانه است . عبادت مخفیانه بسیاری اوقات ، جلوی ریا و تباه شدن عبادت را می گیرد.

سیمای نماز
بحث هایی پیرامون عبادات و شرایط و فلسفه آن گذشت . پس از ذکر آن کلیّات ، به مصادیق آن می پردازیم و به بارزترین نوع بندگی که ((نماز)) است وارد می شویم . ابتدا باید جایگاه نماز را در متون دینی (قرآن و حدیث ) بشناسیم ، سپس به جزئیات و اسرار آن برسیم . اینک ، به گوشه ای از نظرهای مکتب وحی پیرامون نماز، توجه کنید: نماز، از مهمترین سفارش های انبیا بوده و از بارزترین مصادیق عبادت است . حضرت لقمان به فرزندش می گوید:

پسرکم ! نماز را بر پای دار: ((یبنی أقم الصلوه)) (۱۴۱)
نماز، داروی نسیان و وسیله ذکر خداوند است : ((أقم الصلوه لذکری )) (۱۴۲) نماز، پیمان خداوند است .
رسول خدا (ص ) فرمود: ((الصلوه عهد اللّه )) (۱۴۳)
نماز، نور چشم پیامبر عزیز است که فرمود: ((قره عینی فی الصلوه)) (۱۴۴) نماز، اهرم استعانت در غمها و مشکلات است . خداوند می فرماید: از صبر و نماز در مشکلات کمک بگیرید و بر آنها پیروز شوید: ((واستعینوا بالصبر والصلو ه)) (۱۴۵)

نماز، داروی تکبّر است . علی (ع) می فرماید: خداوند، نماز را واجب کرد تا انسان را از کبر، دور کند: ((والصلوه تنزیها عن الکبر)) (۱۴۶) نماز، وسیله تشکر از خداوند بر نعمت های اوست : ((فصل لربک وانحر)) (۱۴۷) نماز، سیمای مکتب است : ((الصلوه وجه دینکم )) (۱۴۸) نماز، به منزله پرچم و آرم و نشانه مکتب اسلام است : پیامبر فرمود: ((علم الاسلام الصلاه)) (۱۴۹)

نماز، پایه و ستون دین است : ((و هی عمود دینکم )) (۱۵۰) نماز، به منزله سر نسبت به تن می باشد. پیامبر اسلام فرمود: ((موضع الصلاه من الّدین کموضع الرأس من الجسد)) (۱۵۱) نماز، کلید بهشت است : ((الصلاه مفتاح الجنه)) (۱۵۲)
نماز، وسیله سنجش مردم است : ((الصلاه میزان )) (۱۵۳)
نماز، اساس دین است : ((بنی الاسلام علی ; الصلاه)) (۱۵۴)
نماز، اولین سوال در قیامت است : ((اول ما یحاسب به العبد الصلاه)) (۱۵۵)

نماز، گناهان را از بین می برد. در حدیث ، نماز به نهری تشبیه شده که انسان روزی پنج بار در آن شستشو می کند ودیگر چرکی باقی نمی ماند. (۱۵۶) نماز، رابطه مخلوق با خالق است ، انسان مادّی را معنوی می کند و انسان را علاوه بر آشنا کردن با خدا، با طبیعت نیز آشنا می سازد، با آب ، خاک ، قبله ، طلوع، غروب و وقت و;

نماز، تنها عبادتی است که حتی در حال غرق شدن و جنگ هم ساقط نمی شود و برترین فریاد آزادگی انسان از سلطه قدرتمندان و اعلام بندگی در آستان خداوند است .
نماز، زنده نگهداشتن سنّت ابراهیم ومحمّدوحسین ومهدی : است . نماز، وسیله نزدیک شدن انسان به خداست : ((الصلاه قربان کل تقی )) (۱۵۷) نماز، آخرین سفارش انبیاء ((و هی آخر وصایا الانبیاء)) و آخرین سفارش امام صادق (ع) پیش از وفات است که همه خویشاوندان و فرزندان را دور خود جمع کرد و توصیه نمود که هر که نماز را سبک شمارد، مشمول شفاعت ما در قیامت نخواهد شد. (۱۵۸)
نماز، برای اولیاء خدا شیرین و برای منافقان دشوار و بار سنگین است : ((واّنها لکبیره اّلا علی الخشعین )) (۱۵۹)
نماز، کوبنده شیطان است : ((مدحره للشیطان )) (۱۶۰)

اهمیّت نماز
جز آنچه از آیات و احادیث نقل شد، رفتار اولیاء خدا نیز اهمیّت و جایگاه آنرا بیان می کند. نماز، جزء برنامه انبیاء بوده است . حضرت عیسی (ع) در گهواره می گوید: خداوند مرا تا زنده هستم به نماز و زکات سفارش کرده است : ((وأوصنی بالصلوه والزکوه ما دمت حیّا)) (۱۶۱)
امام حسین (ع)، حتی ظهر روز عاشورا در میدان مبارزه و در برابر تیرهای دشمن هم نماز را رها نکرد. حضرت ابراهیم (ع)، همسر وکودک خویش را در بیابان های داغ مکّه ، که آن هنگام هیچ آب و گیاهی نداشت ، مسکن داد و گفت :
خدایا، تا نماز به پا دارند: ((اّنی أسکنت من ذریتی بواد غیر ذی زرع عند بیتک المحرم ربنا لیقیموا الصلوه)) (۱۶۲)