مقاله سیر و سیاحت در قرآن

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله سیر و سیاحت در قرآن دارای ۱۷۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله سیر و سیاحت در قرآن  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله سیر و سیاحت در قرآن،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله سیر و سیاحت در قرآن :

« فسیروا فِی الارضِ فَانظُروا کیفَ کانَ عاقبهُ المُکذِّبینَ»
ستایش خداوندی را که بندگانش را به وسیله کتاب هدایت از ضلالت و گمراهی به روشنی و سعادت رهنمون شد، و پیوسته او را به سیر در آفاق و انفس دعوت کرد تا شاید از این رهگذر با اندیشه و تدبر در احوال اقوام گذشته راه شایسته خویش را به درستی دریابد.
و سلام و صلوات بر محمد مصطفی خاتم النبیین آن خورشید هدایت گر و تبیین کننده آیات وحی. آن بزرگ مرد عالم بشریت، که جهان تا ابد مدیون تلاشهای بی دریغ اوست.

سیر و سیاحت می تواند یکی از بهترین عوامل شناخت خداوند در زمین به شمار آید زیرا که در پرتو سیر و سیاحت شگفتیهای بدیع آفرینش در نظر انسان ظهور و بروز پیدا کرده و حقایقی بر او آشکار می شود که ماحصل آن تدبر و تفکر در جهان خلقت و آفرینش است. و در این مرحله است که انسان لب به ستایش خداوند سبحان گشوده به یگانگی او اعتراف می کند.
و چه چیز برای انسان موحّد از رسیدن به الی الله بالاتر و ارجمندتر می تواند باشد؟

تعریف موضوع
در این تحقیق سعی شده است مساله سیر وسیاحت از منظر قرآن کریم مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد و به مسایل جانبی از جمله اهداف، مخاطبان و مصادیق آن با توجه به کتب تفسیری و روایی و دیگر کتابهایی که در این زمینه نگارش یافته اند ، بپردازد.اهمیت موضوع
راجع به اهمیت موضوع همین بس که قرآن کریم در سور مختلف به طور مکرر انسانها را به سیر فرا می خواند وایشانرا به مشاهده صنع وخلقت الهی در آفاق و انفس و همچنین عبرت گرفتن از عاقبت انسانهای سرکش دعوت می کند.

پیشینه موضوع
در مورد موضوع مورد بحث به طور پراکنده در کتب تفسیری و نیز کتب روایی ازجمله میزان الحکمه، وسایل الشیعه، من لایحضره الفقیه و … مطالبی بیان شده است. اما کتاب یا پایان نامه ای که اختصاصاً به این موضوع پرداخته باشد وجود ندارد.
سوال اصلی
سیر و سیاحت (آنگونه که در قرآن کریم مطرح شده) تا چه حد در رشد و کمال معنوی انسان موثر است؟
فرضیه : سیر و سیاحت در قرآن کریم به عنوان یکی از عوامل شناخت خداوند، حفظ ایمان و تقوا و عبرت گرفتن از پدیده های طبیعی معرفی شده است.
سوال های فرعی:
۱- اهداف اساسی و مهمی که قرآن کریم در مورد سیر وسیاحت ذکر نموده چیست؟
۲- منظور از سیر وسیاحت از دیدگاه قرآن کریم و روایات چیست؟
۳- مصادیق سیر و سیاحت از دیدگاه قرآن کریم و روایات چیست؟
۴- در قرآن کریم چه نوع سیاحتی مورد توجه قرار گرفته است؟

روش تحقیق
با توجه به موضوع، روش این تحقیق کتابخانه‌ای است.
محدودیت های تحقیق
با توجه به عدم وجود کتب مختص به موضوع تحقیق این پروژه با محدودیت منابع روبه رو بوده است و علاوه بر آن این تحقیق با محدودیت زمانی به نگارش درآمده است.
پیشنهادات
با توجه به تحقیقات انجام شده، موضوعات بحث شده در این پروژه هر کدام می تواند به تنهایی موضوع یک پروژه یا پایان نامه قرار گیرد و به طور موشکافانه مورد بررسی قرار گیرند.

به نظر می رسد برای نوآوری در این تحقیق باید پا را از تفاسیر فراتر گذاشت و به مطالعه کتب دیگری که به صورت علمی و کاربردی به این موضوع پرداخته اند همت گماشت، تا از تکرار مکررات بدر آمده، گامی فراتر از آنها برداریم.

چکیده
در خصوص آیات سیر موضوعات مختلفی قابل تحقیق و بررسی هستند که از میان موضوعات مطرح شده به دلیل گسترده بودن مباحث، سعی شده است موضوعاتی در رابطه با سیر مورد توجه قرار گیرند، که از نظر قرآن کریم حائز اهمیت هستند. از جمله مخاطبان سیر، اهداف سیر، لزوم عبرت گرفتن از اقوام و ملل گذشته، عوامل سقوط و تعالی حکومتها و …
لذا فصل اول حاوی دو بخش است: بخش نخست، اهمیت و ضرورتهای سیر در قرآن کریم را بحث می کند که هدف از این بخش پاسخ به چرایی و لزوم سیر می باشد.
و بخش دوم مخاطبان آیات سیر در قرآن کریم را مورد توجه قرار داده و با استفاده از تفاسیر نمونه المیزان و مجمع البیان بدان پرداخته است.

فصل دوم شامل بررسی اهداف و مصادیق سیر و سیاحت می باشد که از جمله زیر مجموعه های آن را مشاهده آیات و نشانه های الهی در مخلوقات و مصنوعات، عبرت گرفتن از اقوام و ملل پیشین، تحصیل علم ومعرفت، جهاد و هجرت تشکیل می دهند.

در فصل سوم به آداب و باسته های اخلاقی سیر و سیاحت از دیدگاه قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام پرداخته شده است. در این فصل سعی شده آداب قبل از سفر، زمان خروج و حین سفر و رسیدن به مقصد با استفاده از آیات و روایات مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد.

تعریف مفاهیم
در این فصل برآنیم تا با بررسی دقیق تر معانی لغت، با استفاده از کتب مرجع موجبات آشنایی بیشتر خواننده را با مفاهیم مطرح شده در تحقیق فراهم نمائیم.
۱- سفر : برداشتن پرده
راغب اصفهانی در رابطه با این واژه می گوید: السفر کشف الغطاء و یختص ذلک بالأعیان نحو سفر العمامه عن الرأس و الخمار عن الوجه

سفر برداشتن پرده است که به اجسام و اعیان مخصوص می شود مثل سفر العمامه عن الراس
دستار و عمامه از سربرداشت و نیز سفر الرجل فهو سافر یعنی آن مرد سفر کرد و مسافر است.
وجه تسمیه سفر براین معنی را بدین گونه می توان برداشت کرد که در سفر حقایق بر انسان

آشکار می شود. همچنین در معجم الوسیط آمده : ( سُفَرُ : وضح و انکشف) که همان واضح شدن و برداشتن پرده معنی می دهد. کلمه سٍفْر نیز به کتاب اطلاق می شود، چون هر نوشته ای در واقع از حقیقتی پرده بر می دارد و جمع آن اسفار است. اطلاق سفر بر فرستاده نیز از همین جهت است چرا که او هم عامل برداشتن نگرانیها یا آشکارشدن حقایق بین دوکس یا دو قوم است

. همچنین میانجیگری کردن و بین دو گروه یا دو نفر را صلح دادن نیز به همین معنا آمده است و سفاره بین القوم یعنی میان آن گروه برای صلح میانجیگری کرد.
السفر همچنین به معنی عزیمت و کوچ کردن آمده است. و دهخدا آن را در مقابل حضر و پریدن مسافت می داند.

۲- سیر (سار) : گردش و سیر کردن در زمین
واژه سیر در کتب لغوی به معنی گذشتن و سیرکردن در زمین و گردش کردن آمده است. همانطور که راغب می گوید : السیر المضیُّ فی الأرضِ و رَجلٌ سائُرٌ و یسار
و نیز در مورد آیه : « قُل سیروا فی الأرضِ ثمَّ انظُروا کیفَ کانَ عاقبهُ المُکذِّبینَ»
گفته شده تشویقی است بر سیر و سیاحت در زمین با جسم و بدن و نیز گفته شده تشویقی است بر جولان و حرکت فکری و دریافت حالات گوناگون شده اقوام و زمین چنانکه در خبری در وصف اولیاء روایت شده است « اَبْدانَهُم فی الأرضِ سائرهٌ و قلوبهم فی الملکوتِ جائلَهٌ»

بدنهای اولیاء در زندگی و زمین سیرکننده است ولی دلهاشان در ملکوت در حال طواف است.
این واژه در کتاب فرهنگ لاروس به معنی روان ساختن آمده است به طوریکه در معنای جمله (سیَّرَ یَسییراً) می نویسد: آنرا به راه انداخت، روان ساخت. که البته این معنی با گردش و سیرکردن مناسبت دارد.
در قاموس سیر به معنی راه رفتن آمده مانند : « و تَسیرُ الجبالُ سَیراً »

این کلمه در باب تفعیل و نیز به وسیله باء متعدی می شود : « وَ یَوْمَ نُسَیِّرُ الجبالَ و تَرَی الارضَ بارِزهً» و «فلمّا قَضی موسیَ الْاَجَلَ و سارَ بِأهلِهِ» و
۳- سیح : جریان – سیر

راغب درباره واژه ساح می گوید : ساح فلانٌ فی الارض: او مثل گذشتن و جریان آب در زمین شتافت و معنی آیه (فسیحوا فی الارضِ اربعهَ أشهُرٍ) را چنین بیان می کند:
چهار ماه در این سرزمین بگردید.
و نزدیک به همین معنی را ابن منظور در لسان العرب بیان می کند.
واژه سَیّاح صیغه مبالغه این فعل و به معنی بسیار سفر کننده است و نیز سیاحت به معنی جهان گردی و جهان پیمایی به کار می رود.
در فرهنگ لاروس در معنی السیح آمده است : آب روان بر روی زمین، که البته این معنی با دیگر معانی مناسبت دارد.
معنی سیح در قاموس اینگونه بیان شده : سیح جریان و سیر و همچنین از صحاح نقل می کند که : « ساحَ الماء : جری علی وجه الارض – ساح فی الارض: ذهب» و در ادامه از طبرسی نقل می کند که (سیح) سیر با مهلت است.

۴- نَفَرُ
نَفَرُ به معانی مختلف آمده از جمله ترسیدن و رم کردن، روی گرداندن ، پراکنده شدن، سرعت گرفتن و برگشتن و حرکت کردن.
قاموس می گوید : نفر اگر با «من » و «عن» آید به معنی دوری و تفرق باشد و اگر با «الی» باشد به معنی خروج ور فتن است. و به عبارت دیگر اگر بگوییم : « نفر منه و عنه» یعنی از آن دور شد واگر بگوییم « نفر الیه » یعنی به سوی آن رفت و همچنین به نقل از مجمع بیان می کند : «نفر» رفتن است به سوی آنچه برآن تهییج شده.

قاموس درباره معنی کلمه «نفر» در آیه : « فَلولا نَفَرَ مِن کلِّ فِرقهٍ مِنْهُمْ طائفهٌ لِیَتفَقَّهوا فی الّدین …» بیان می کند که « فلولا نفر الی طلب العلم» بوده به این معنی که : چرا از هر گروه دسته ای به طلب علم خارج نمی شوند تا در دین عالم باشند.
و همچنین «نفر» در آیه : « یا اَیُّها الذین امنوا خُذُوا حِذرَکُم فَانفِروا ثُباتٍ اَوِ انْفِروا جمیعاً » را به معنی خارج شدن می گیرد و چنین معنی می کند که : ای اهل ایمان احتیاط ( و اسلحه) خویش را برگیرید و گروه گروه یا همگی به جهاد خارج شوید.
و نیز کلمه استنفار در قاموس به معنی رم دادن و رم کردن و طلب خروج و حرکت است.
۵- هجرت : ترک کردن – جدا شدن – کوچ کردن

الهجره و الهُجْره : هجرت کردن از جایی و شهری به شهر دیگر رفتن.
قاموس می گوید : اصل مهاجرت به معنی متارکه غیر است و در عرف هجرت از محلی است به محل دیگر و در عرف قرآن هجرت از دار کفر است به دار ایمان مثل هجرت از مکه به مدینه در اوایل اسلام.

و از قول طبرسی می گوید: مهاجران را به جهت قطع مواصلت و ترک قوم و محلشان مهاجر نامیده اند و علت آمدن با مفاعله آنست که هر یک از مهاجران مانند نظیر خویش از وطن و قوم خود بریده و مصاحبت رسول خدا (ص) را اختیار می کردند.
راغب در این باره می گوید: «هجر» و «هجران» دور شدن انسان از دیگریست با بدن یا با زبان و یا با دل و قلب مانند ( واهجُروهُنَّ فِی المَضاجع)

و در جای دیگر اشاره می کند: مهاجرت در اصل ترک کردن دیگری است از آیه :
« والّذینَ هاجَروا و جاهَدوا»