مقاله بررسی و ارزیابی نظریات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی و ارزیابی نظریات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی دارای ۱۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی و ارزیابی نظریات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی و ارزیابی نظریات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی و ارزیابی نظریات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی :

بررسی و ارزیابی نظریات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی

تألیف و گرد آوری:
موسی افضلیان سلامی
مقدمه
شاید بتوان انقلاب اسلامی را بزرگترین تحول تاریخی دانست که از ظهور اسلام درایران به وقوع پیوسته است و اگر دقت کنیم تغییرات بنیادی بسیاری در ساختارهای اجتماعی ایران در نتیجه انقلاب اتفاق افتاده است

که حتی آثار آن در جهان نیز قابل درک است. از آنجائیکه بنده مربی درس جامعه شناسی درمقطع دبیرستان و پیش دانشگاهی می باشم و مخصوصاً قسمت آخر کتاب نظام اجتماعی پیش دانشگاهی مربوط به نتایج صدور انقلاب می باشد برخود لازم دانستم تا حداقل درحد دبیرستان ابعاد و ریشه های نظری انقلاب اسلامی را از منظر جامعه شناسانی که در حیطه انقلاب بحثهای مختلفی دارند تحقیق وبررسی کنیم.

همچنین ایجاد ارتباط و تعامل بین نسل انقلاب و نسل سوم که انقلاب را شاید فقط از واژه های الفبایی کتاب و دریچه شیشه ای تلویزیون دیده باشند باعث شد تا این مطالب را از منابع مختلف جمع آوری کرده تا درصورت لزوم به پرسشهای آنها توانایی پاسخگویی داشته باشم. امیدوارم بتوانم با این چکیده اندک قسمت کوچکی از زحمات شهدا و امام شهدا را جبران کرده باشم.

همتم بدرقه راه کن ای طایر قدس که دراز است ره مقصد و من نوسفرم

درتبیین علل انقلاب اسلامی ایران برخی براساس نظریه های انقلاب و برخی براثر برداشت های علم خویش به بررسی پرداخته اند. اما این بررسی ها را می توان براساس یافته های علمی دسته بندی کرد. دقت در آثارانقلاب نشان می دهد هر اثر به یک یا تعدادی یا همه عوامل فرهنگی جامعه شناختی اقتصادی و روانی سیاسی تأکید کرده است. دراین مقاله نظریات چند تن از بزرگان جامعه شناسی را درمورد علل و عوامل انقلاب مطرح می کنیم.

الف) تأکید برعوامل اقتصادی و اجتماعی
(تدااسکاچپل) وی درکتابی تحت عنوان دولتها و انقلاب های اجتماعی ضمن رد ادعای ارادی بودن انقلاب وقوع انقلاب را از پیش تعیین شده می داند و آنرا براساس عوامل ساختاری تحلیل می کند. زیرا وی به نوعی یکی از اصحاب مکتب مارکسیسم ساختاری و تحت تأثیر آنها می باشد.

وی نقش انقلابیون را درجریان انقلاب نفی کرده و معتقد است که انقلاب ها ساخته نشده بلکه بوجود می آیند. این تحلیل کلی وی از انقلاب می باشد اما ایشان مقاله ای درسال ۱۹۸۲ تحت عنوان «دولت رانتی و اسلام شیعی» درانقلاب ایران نوشته که کاملاً درآن به وضوح به نقش اراده و آگاهی و رهبر درانقلاب ایران واقف است.

و نظریه ساختاری خود را درمورد انقلاب ایران نقض کرده و تنها انقلاب آگاهانه را انقلاب ایران می داند ضمن اینکه نقش عوامل ساختاری را در ایجاد انقلاب اسلامی نفی نمی کند. عواملی مانند صنعتی شدن، مهاجرت، اصلاحات ارزی، عدم دخالت روحانیون درفعالیتهای مختلف جالب است

که وی نقش مساجد را و مخصوصاً شکل فرهنگی تاریخ تشیع و حضرت امام حسین را درجریان انقلاب مؤثر میداند. نقطه ضعف نظریه اسکاچپل درمورد انقلاب عدم اشاره وی به نقش رژیم پهلوی و آمریکا دراین مقاله می باشد که به نوعی یک دترمنیسم پنهان درآن دیده می شود.

ب)عوامل روانشناسی فردی و اجتماعی انقلاب اسلامی
مارویل زونیس کتاب وی در تحلیل انقلاب که با محوریت نقش شاه و تصمیمات او نوشته شده کتاب «شکست شاهانه» می باشد وی دراین کتاب به بررسی شخصیت شاه از جنبه های روانی و اجتماعی پرداخته و خلقیات وی و اعضای خانواده اش را به عنوان عامل اصلی انقلاب مطرح می کند.

وی حتی نحوه تربیت شاه درخانواده را که موجب شده فردی مردد و فاقد اعتماد به نفس باشد را در جریان انقلاب موثرمی داند. سپس زونیس از وجود عواملی نام می برد که به شاه قدرت اعتماد به نفس می داند.

و در نبود آنها شاه به معظل اساسی فکری دچار شده و همه اینها را عامل انقلاب می داند. این عوامل عبارتند از:
۱ ارنست برون که دوران کودکی وی باشاه سپری شده و مشاور او بوده است
۲ اسدالله علم که شاه از همه بیشتر به او اعتماد داشت و درجریان قیام پانزده خرداد با سرکوبی آن بزرگترین خدمت را به شاه کرد.

۳ اشرف خواهر دوقلوی شاه که یکی از بازیگران اصلی صحنه سیاسی ایران که ملقب به پلنگ سیاه می باشد و مردم فوق العاده نسبت به او حساس بودند.
۴ جالب است که زونیس حمایت الهی را یکی از عوامل اعتماد به نفس شاه می داند و این نشان می دهد که مطالعات وی در جریان انقلاب ضعف دارد زیرا وی به اقدامات ضد مذهبی شاه اصلاً‌توجه نکرده است.

۵ آمریکا شاه که خود را عامل آمریکا می داند و رؤسای جمهوری امریکا برای وی چهره ای پدر مانند بوده که جایگزین پدر او شده اند ضعف نظریات زونیس در عدم توجه وی به خصوصیات و ویژگی ها و اقدامات انقلابیون می باشد.

ج) عوامل مذهبی و سنتی
بنوعزیزی یکی از تحلیل های جالب و به عقیده من تا حدی واقع بینانه تحلیل عزیزی از انقلاب ایران می باشد وی که از نظریه پردازان مکتب نوسازی جدید در توسعه است اهمیت زیادی را برای نقش سنت درجریان توسعه قائل بوده و معتقد است

که این عامل برخلاف تصور می تواند به عنوان عامل توسعه باشد تا مانع توسعه. درهمین زمینه بررسی تجدید حیات جنبش های سنت گرا را آغاز کرده و انقلاب ایران را به عنوان یکی از برجسته ترین طغیانهای تجدید حیات اسلامی مورد بررسی قرار داده است وی تصور غربی ها را از افراطی و واپس گرا بودن انقلاب ایران اظهار نظری یکطرفه می داند

و درهمین زمینه مواردی چند را مطرح می کند. نخست تغییر و تحولات ساختاری که به نفع عوامل غرب زده و طبقات بالای شهری انجام می شود وموجب نارضایتی مردم می شود. دوم درنتیجه این تحولات نوسازی یک شکاف عمیق فرهنگی میان نخبگان و تحصیل کرده غربی و دهقانان تهی دست را بررسی می کند.

سوم اینکه وی به سرشت منحصر به فرد مذهب شیعه در پیشبرد انقلاب معتقد بوده و عقیده دارد که مذهب شیعه هیچگاه قابلیت ذاتی مبارزه طلبی خود را از دست نداده است. حتی وی به وعده مسیحایی تحقق یک نظام عادلانه اجتماعی و بازگشت یک امام غایب دراین مکتب اشاره کرده و درپایان این قسمت به نقش علمای شیعه به عنوان نخبگان سیاسی و فرهنگی نیز نظر دارد.

چهارم وی معتقد به یک انقلاب اجتماعی است که از ائتلاف گروههای اجتماعی و ایدئولوژی های سیاسی شکل گرفته و درهمین جا اشاره می کند به علت انعطاف پذیری اسلام با منافع و خواسته های تمام گروهها انطابق دارد. البته انتقاداتی به نظریه وی وارد است ازجمله اینکه به نقش کاریزمای رهبری درجریان انقلاب و عوامل روانی مخصوصاً‌شخص شاه کمتر اشاره کرده است.

بررسی عوامل تاریخی و معنویت گرایی
میشل فوکو وی که نظریه پرداز مشهور جریان پست مدرنیسم می باشد از معدود اندیشمندانی است که از نزدیک درتهران و قم شاهد وقوع انقلاب بوده است تحلیل وی از انقلاب با دیدگاهش در دو مقوله تاریخ و قدرت ارتباط دارد

وی معتقد است که انقلاب ایران با انگیزه های اجتماعی و مادی صورت نگرفته است زیرا مشکلات اقتصادی درآن زمان به آن اندازه اهمیت نداشت که سینه های عریان به مقابله با مسلسل ها بپردازد. از نظر وی شکل و محتوای مذهبی انقلاب امری اتفاقی و تصادفی نیست بلکه تشیع بود که با تکیه بر موضع مقاومت توانست نقش آفرینی نموده و مردم را برعلیه رژیم شاه تحریک کند

وی به طور مستقیم به ارزیابی شخصیت امام پرداخته و دراین زمینه او را یک افسانه می داند زیرا هیچ رئیس دولتی نمی تواند کاری کند که مردمش با این پیوندی چنین شخصی و نیرومند داشته باشد. وی درجریان انقلاب به معنویت گرایی اشاره کرده و هدف ایرانیان را در خلال انقلاب ایجاد تحویل و تحول درخویش می بیند و می گوید هدف آنها ایجاد یک تحول بنیادی در وجود فردی و اجتماعی و نحوه تفکر بود.

و اسلامی را جستجو می کردند که برای آنان هم دوای درد جمعی می باشد و هم دوای درد فردی ./
فوکو که برای درک انقلاب به سراغ مردم در خیابانها رفته بود می نویسد از دید مردم حکومت اسلامی از یک سو حرکتی برای ارائه نقشی تعریف شده به ساختارهای سنتی جامعه اسلامی و از طرف دیگر راهی برای وارد کردن ابعاد معنوی در زندگی سیاسی بود. به طور خلاصه مفهوم معنویت گرایی سیاسی قلب تحلیل فوکو از انقلاب سیاسی ایران را تشکیل می دهد و وی انقلاب ایران را یک انقلاب فرامدرن می داند.

نظریه های انقلاب و انقلاب اسلامی
الف) نظریه ماکسی
دراین نظریه به تحلیل طبقاتی انقلاب و تأکید بر نقش مسلط عامل اقتصاد شده است افراد این دسته دو گروهند : ۱ گروهی که انقلاب را انقلاب ندانسته و آنرا یک قیام و حرکت اتفاقی می دانند ۲ گروهی که انقلاب را انقلاب دانسته و می کوشند کلیشه های خود را برآن منطبق کنند. این گروه ماهیت مذهبی انقلاب اسلامی و ویژگی های رهبری آنرا نفی می کند.

از سوی دیگر هیچ محقق منصفی نمی تواند از نقش امام خمینی در انقلاب ایران بگذرد وی آنچه را وظیفه خود می دانست عمل می کردو اقداماتش دراختیار این یا آن گروه نبود.