بررسی و شناخت انرژی های پاک و تجدید پذیر

بخشی از فهرست مطالب پروژه بررسی و شناخت انرژی های پاک و تجدید پذیر

مقدمه

فصل اول : انرژی  فسیلی

فیل ها- تاریخچه صنعت نفت

خیز مصرف نفت

چشم انداز بین المللی انرژی

کارایی انرژی

مصرف انرژی در ایران

اهمیت تنوع در منابع انرژی

راهى نو، پیش روى انرژى‌هاى نو

موانع توسعه انرژی‌های نو در ایران

فقط ۵ درصد از انرژی کشور از طریق انرژی های نو تامین می شود

وام های کم بهره حضور بخش خصوصی در انرژی های نو را گسترش می دهد

امکان تدوین گزینه اختیاری تعرفه سبز برای مشترکان

رفع مشکلات خرید برق انرژی های نو

انرژیهای نوین تجدید پذیر

چشم انداز مضاعف  از موارد اقتصادی

بررسی نظرات تحلیلگران انرژیهای تجدید پذیر با حضور مدیر عامل سازمان انرژیهای نو ایران (مهندس آرمودلی)

چشم‌انداز انرژیهای‌ تجدیدپذیر در سطوح‌ ملی‌ و جهانی‌

بی نیازی به انرژی های نو یک توهم است

آیا تولید انرژیهای‌ نو واقعا گران ‌است‌؟

فصل دوم:انرژی هسته ای

انرژی هسته ای :تیغ دو دم

انرژی  هسته ای

کاربردهای علوم و تکنولوژی هسته ای

برق هسته ای

دیدگاههای اقتصادی و زیست محیطی برق هسته ای

دیدگاه زیست محیطی استفاده از برق هسته ای

دیدگاه اقتصادی استفاده از انرژی هسته ای

چرا جهان فردا به انرژی هسته‌ای نیاز دارد؟

بیوسفر(موجودات کره زمین) در خطر

واقع‌نگری درباره انرژی پاکیزه

ضرورت استفاده از نیروی هسته‌ای

انرژی هسته‌ای امروز

سیاست‌های قدرتمند هسته‌ای

واقعیات مربوط به تشعشع

چرنوبیل: از شایعه تا واقعیت

سابقه درخشان نیروی هسته‌ای

پسمانهای هسته‌ای: نگهداری امن در برابر پراکندگی فاجعه‌بار

مدیریت پسمان هسته‌ای

مراقبت‌هایی در برابر تسلیحات

امنیت نیروگاه‌های هسته‌ای

قابلیت رقابت نیروی هسته‌ای

آینده هسته‌ای فراگیر

کاربرد پزشکی

نیروی هسته‌ای و توسعه پایدار

یک بحران که نیازمند هدایت و حل شدن است

انجمن جهانی هسته‌ایWNA))

ایران و نیاز به برق هسته ای

تشریح انرژی هسته ای ایران در حال حاضر

فصل سوم:انرژی خورشیدی

از صنعت برق چه میدانیم

تعریف انرژی خورشیدی

سیستمهای خورشیدی

سیستمهای حرارتی و برودتی خورشیدی

فن آوریهای جدید

سیستمهای فتوولتائیک

سیستم های آبگرم خورشیدی

سیستمهای خوراک پز خورشیدی

سیستمهای خشک کن خورشیدی

سیستمهای تولید فضای سبز ( گلخانه ها)

برجهای نیرو و نیروگاههای خورشیدی

تولید برق بدون مصرف سوخت

سیستمهای تهیه آب شیرین خورشیدی و دستگاه های تقطیر

گرمایش و سرمایش ساختمانها ( خانه های خورشیدی )

انرژی خورشیدی

اطلس تابش نور خورشید در کشور ایران

فتوولتائیک چیست؟

وضعیت فن آوری

مزایای انرژی خورشیدی از دیدگاه کلی

گفتگو با دکتر یعقوبی

گفتگو با دکتر بهادری نژاد

گفتگو با دکتر کعبی نژاد

ساخت سلولهای پلاستیکی و بادوام و ارزان توسط دانشمندان دانمارک

چین به دنبال پیشروشدن در زمینه مصرف انرژی جایگزین در پنج سال آینده است

استفاده از انرژی خورشیدی در جوامع روستایی و عشایری

فصل چهار:انرژی آب

مفاهیم

تعریف انرژی برق و آبی

استفاده از انرژیهای آبی نیاز امروز و فردای بشر

تلاش برای تولید انرژی سبز

ایران سومین کشور سدساز دنیا

نیروگاه آبی و اثرات زیست‌محیطی آن

احداث و بهره برداری نیروگاههای برق-آبی کوچک

مرحله بهره برداری

فصل پنجم :انرژی باد

مقدمه

کاربرد انرژی باد

استفاده از انرژی باد در آغاز هزاره سوم

نیروی باد به عنوان یک منبع جدید تامین برق با سریعترین رشد در سطح جهان

طراحی میادین بادخیز

انرژی بادی از دیدگاه اقتصادی

تکنولوژی توربینهای باد

توربین‌های بادی جدید ?? درصد بیشتر از نوع معمولی آن انرژی تولید می کنند

افزایش طرفداران تولید برق بادی

انرژی بادی" راه حل مشکل کمبود انرژی

تولید برق از منابع انرژی سبز در آلمان ۱۳ درصد افزایش یافت

آلمان و حداکثر استفاده از انرژی باد

خانه های انگلیس برق خود را از باد می گیرند

احداث بزرگترین مزرعه توربین بادی در شمال اروپا

کانادا و احداث یک نیروگاه بادی ?? مگاواتی

چین و احداث اولین نیروگاه بادی برون ساحلی

تایوان استفاده از انرژی باد را توسعه می دهد

نقشه سرعت و جهت وزش جریانهای باد در کره زمین ترسیم شد

برسی استفاده از انرژی باد خاور میانه:مزرعه های بادی محل برداشت انرژی

ایران و استفاده از انرژی باد

مناطق باد خیزدر ایران

فصل ششم:انرژی زمین گرمایی

آشنایی‌ با انرژی‌ زمین‌ گرمایی‌

تاریخچه تولید انرژی برق از انرژی زمین گرمایی

مقایسه انرژی زمین گرمایی با آب

دیدگاه اقتصادی انرژی زمین گرمایی

دیدگاه زیست محیطی انرژی زمین گرمایی

امکان استفاده از انرژی زمین گرمایی در پنج منطقه ایران

شواهد وجود منابع زمین گرمایی در ایران  چیست؟

نقشه پراکندگی مناطق مستعد انرژی زمین گرمایی در ایران

فصل هفتم:انرژی بیوگاز

تعریف

بیوگاز، انرژی از یاد رفته

بیودیزل چیست؟

سوخت هیدروژن

تحقیق و توسعه

اطلس انرژیهای قابل تولید از روش بیوماس

فصل هشتم:انرژی پیل سوختی

دلایل استفاده از پیل سوختی

مزایای پیل سوختی نسبت به سایر سیستم های برق معمولی موجود

کاربردهای پیل سوختی

اصول کارکرد و انواع پیلهای سوختی

برخی چشم‌اندازهای کاربرد تکنولوژی پیلهای سوختی

تامین مواد اولیه مهمترین مشکل تولید پیلهای سوختی در داخل کشور

دو مثال از به کارگیری فناوری پیل سوختی در جهان

مقدمه :

امروزه با توجه به رشد جمعیت وپیشرفتهای صنعتی نیاز روزافزون بــه انـرژی  مخصوصا انرژی  بـرق کـه از پـاکترین  انرژیها می باشد و به راحتی قابل تبدیل به انرژیهای دیگر و قابل انتقال و توزیع واستفاده  می باشد و ازطرفی پایه و اساس پیشرفت وصنعت  در جهان می باشد  بیشتر احساس می شود به گونه ای که بشرامروزی انرژی برق را با  زندگی  خود عجین شده می بیند و بدون آن زندگی را دشوار می بیند وازطرفی دستیابی به چنین انرژی پاک و مهمی به آسانی میسر نیست زیرا تولید این انرژی خود نیاز به در دسترس داشتن انرژیهای دیگری است که این انرژیها محدود و در اختیار کشورهای محدودی است و روز به روز بر قیمت آنها افزوده می گردد و حتی برای دستیابی به آن بعضا بین دارندگان این انرژی و مصرف کنندگان عمده آن جنگهای خونین در می گیرد و نمونه بارز آن همین جنگ آمریکا با عراق می باشد که به بهانه جنگ با تروریسم صورت گرفت ولی هدف واقعی آن برای دستیابی به نفت عراق بود ازطرفی محدود و تمام شدنی هستند وخود این انرژیها قابل تبدیل به مواد با ارزش دیگری است که به مراتب گرانبهاتر و با ارزشتر هستند واستفاده از آنها جهت تولید برق دارای آلودگیهای زیست محیطی هستند. این موضوع به وضوح می رساند که باید به انرژیهای دیگر و پایان ناپذیر اندیشید همانگونه که اطلاع دارید منبع انرژی خورشید مطمعن ترین انرژی است که از ملیاردها سال قبل وجود داشته و تا زمانیکه انرژی خورشید هست دنیا هم هست واگر روزی انرژی خورشید تمام شود دیگر مهم نیست چون دیگر گیتی نخواهد بود  و این موضوع به انرژی أب هم برمی گردد و درست همچون انرژی خورشید در صورت تمام شدن دیگر مهم نیست چون حیات وجود ندارد که نیازی به انرژی باشد و انرژی باد هم اینگونه است که در این جا به این موضوع خواهیم پرداخت و راجع به  انرژیهای فسیلی بحث خواهیم کرد ودرمورد سایر انرژیهای پاک و تجدیدپذیر همچون  انرژی  هسته ای و آبی و باد وخورشید و هیدروژن و پیلهای سوختی و زمین گرمایی وبیوگاز و موج وجذرومد بحث خواهیم کرد و با توجه به اهمیت این انرژیها می طلبد که دست اندرکاران بخش انرژی اهتمام ویژه ای جهت استفاده و سرمایه گذاری در این بخش داشته باشند شاید بعضیها فکر کنند که این انرژیها صرفه اقتصادی ندارند و این به این دلیل است که ما خود تولید کننده انرژیهای فسیلی هستیم و فکر می کنیم که ارزانترین انرژی را در اختیار داریم که فکری باطل است و ماهی را هر وقت از أب بگیریم تازه است اگر از همین حالا شروع کنیم زود نیست بلکه دیر هم نشده است و باید هر چه سریعتر دست به کار شد به امید روزی که حداقل هشتاد درصد از انرژی برق کشورمان از انرژیهای پاک و تجدید پذیر باشد.

فصل اول : انرژی  فسیلی

فیل ها- تاریخچه صنعت نفت
چاه نفت بسیار بزرگ در اصطلاح صنعت نفت، «فیل» نامیده می شود. در اوایل دهه ???? زنجیره فیل های کشف شده در خاورمیانه به سرعت بیشتر می شد. از اوایل دهه ???? تا پایان دهه ???? بازار نفت به طور فوق العاده ای گسترش می یافت. موج گسترش چنان عظیم بود که مانند جریان زیرآبی قوی و سهمناکی، هر کس را که متولی نفت بود به جلو می راند. مصرف با چنان سرعتی افزایش می یافت که پس از جنگ جهانی دوم غیر قابل تصور بود، اما سرعت تولید و تدارک از مصرف پیشی گرفته بود. افزایش تولید نفت خام جهان آزاد (کشورهای غیرکمونیستی و سوسیالیستی) عظیم واز ?/? میلیون بشکه در روز در سال ???? به ?? میلیون بشکه در سال ???? رسیده بود.
با آن که تولید ایالات متحده از ?/? میلیون به ?/? میلیون بشکه رسیده بود، سهم تولید جهانی آمریکا از ?? درصد به ?? درصد کاهش یافته بود. علت آن افزایش تولید خاورمیانه بود که از ?/? میلیون به ?/?? میلیون بشکه در روز رسیده بود. ذخایر نفتی اثبات شده در جهان غیر کمونیستی از ?? میلیارد بشکه در سال ???? به ??? میلیارد بشکه در سال ???? افزایش یافت. ذخایر آمریکا از ?? میلیارد بشکه در سال ???? به ?? میلیارد بشکه در سال ???? تخمین زده شد، اما از لحاظ آماری، سهم آن کشور در تولید از ?? درصد به ? درصد کاهش یافت. در خاورمیانه ذخایر از ?? میلیارد بشکه به ??? میلیارد بشکه برآورد شده بود. درسال های ???? و ???? از هر?? بشکه افزایش ذخیره ، ? بشکه آن در خاورمیانه بود. در سال ???? تخمین زده شد که اگر نرخ جاری ذخایر موجود و مقدار استخراج در همان وضع باقی می ماند، نفت جهان برای ?? سال کفایت می کرد. در سال ???? پس از سال ها رشد و افزایش سریع مصرف و تولید بی نظم و آشفته، عمر ذخایر ?? سال برآورد شد. نظم نفت پس از جنگ بر دو پایه استوار بود: اول مرکب از معاملات بزرگ دهه ???? و دوم روابط امتیازی و قراردادی که در قلب آن سهیم بودن پنجاه – پنجاه قرار داشت. البته از دید دولت های تولیدکننده نفت، موضوع و دیدگاه متفاوت بود. درحالی که آنان، شرکت ها و واشنگتن و لندن را از حقوق خود محروم نمی کردند، چرا نباید در پی درآمد بیشتر باشند؟
به احتمال قریب به یقین، شاه ایران نیز همان گونه می اندیشید. وی یک هدف داشت و آن این که « ایران یک قدرت بزرگ شود». وی به دنبال کاهش دادن قدرت و اختیار شرکت های عامل که یکی از نتایج تحقیرآمیز کشمکش با مصدق به حساب می آمده بود، ولی نمی توانست روابط خارجی بنیادی و امنیت ایران را بر هم زند. وی نیاز به همراهی داشت که این شخص نمی توانست از شرکت های عمده و مستقل آمریکا باشد، چون همه آنها در کنسرسیوم دست داشتند. در این زمان بود که یک ایتالیایی به نام « انریکو ماتئی» وارد صحنه شد. وی به دنبال آن بود که یک شرکت بزرگ، « شرکت نفت دولتی ایتالیایی آجیپ»، تشکیل دهد که بیشتر وسیله انعکاس چهره خود باشد. باید گفت که وی در پایان جنگ به علت داشتن مهارت در مدیریت و سیاست به ریاست باقی مانده موسسه « آجیپ» در شمال ایتالیا برگزیده شد. ایتالیا به تقلید فرانسه در دهه ????، یک شرکت پالایشگاه دولتی ایجاد کرد تا با شرکت های بین المللی رقابت کند. البته برای آن که آجیپ به یک شرکت بزرگ تر تبدیل شود به پول، نیاز مبرمی داشت و وجه لازم از « دره پو» که در آنجا منابع عظیم گاز طبیعی کشف شد، به دست آمد که موجب گسترش آجیپ و برآورده شدن بلندپروازی های ماتئی شد. ماتئی خود یک قهرمان محبوب و برجسته ترین شخص در ایتالیا شده بود. در طول جاده ها و بزرگراه ها، آجیپ جایگاه های فروش بنزین دایر کرد که بزرگ تر، جالب تر و جادارتر از پمپ بنزین های رقیبان بین الملی بودند.
در سال ???? شرکت های مختلف هیدروکربن کشور یک جا گرد آمده و شرکتی به نام « موسسه ملی هیدروکربن» تشکیل داده بودند. هدف عمده ماتئی این بود که موسسه ملی هیدروکربن ایتالیا مستقل از شرکت های انگلیسی و آمریکایی، خود دارای تولید نفت بین المللی باشند. وی اصطلاح هفت خواهران را در اشاره به همکاری نزدیک و مشترک شرکت های نفت، باب کرده بود. هفت خواهران شامل شرکای آرامکو- جرسی (اکسون)، سوکونی- واکیوم (موبیل)، استاندارد اویل کالیفرنیا شورون، تکزاکو همراه با گلف، رویال داچ- شل و شرکت نفت انگلیسی می شد که در کویت به هم پیوستگی داشتند. در واقع خواهر هشتمی هم وجود داشت که آن «شرکت نفت ملی فرانسه» بود که هم جزءکنسرسیوم ایران با هفت خواهران بود و هم در شرکت نفت عراق با جرسی، سوکونی، شرکت نفت بریتانیا و رویال داچ – شل مشارکت داشت. ماتئی می کوشید تا به عضویت آن مجمع درآید. در بحران سال ???? سوئز، ماتئی مذاکرات جدی با ایران و شاه را آغاز کرد و در بهار و تابستان ???? پیشنهاد بی سابقه ای به ایران داد. طبق قراردادی که تنظیم می شد، شرکت نفت ملی ایران شریک و مالک موسسه ملی هیدروکربن (شریک سیریپ یا شرکت نفت ایران و ایتالیا) شناخته می شد. این اقدام در عمل به این معنا بود که ایران ?? درصد و موسسه ملی هیدروکربن ?? درصد سود می برند که این کار موجب شکسته شدن توافق پنجاه – پنجاه می شد. در این میان ، آمریکایی ها و انگلیسی ها به دولت و شاه ایران هشدار دادند که بر هم زدن اصل پنجاه- پنجاه موجب تزلزل ثبات در خاورمیانه شده است و امنیت عرضه نفت به اروپا را به خطر خواهد انداخت. دبیرکل وزارت خارجه ایتالیا که از استقلال و قدرت ماتئی رنجیده خاطر بود، به بریتانیا اطمینان داد که جلوی زیاده روی های او را خواهد گرفت، اما هرگونه اعتراض بی فایده بود. تا اوت ????، معامله ماتئی به خوبی انجام شده بود، ولی مشارکت میان موسسه هیدروکربن و ایران چندان خوب از آب در نیامد. نه به علت ماهیت، بلکه به سبب عوامل زمین شناختی. اما می توان گفت، وی به یک هدف خود رسید و آن متزلزل کردن اصل پنجاه- پنجاه و سست کردن بنیادی که « هفت خواهران» بر آن متکی بودند. ایتالیا تنها کشور صنعتی نبود که می خواست بر سر سفره نفت خاورمیانه بنشیند. نفت وارداتی، مهم ترین منبع سوخت ژاپن بود که جریان نفت به ژاپن از طرف شرکت های بزرگ انگلیسی و آمریکایی کنترل می شد. در بهار ???? مشخص شد که کنسرسیومی از شرکت های ژاپنی در پی به دست آوردن امتیاز از عربستان سعودی و کویت به منظور اکتشاف نفت در ساحل منطقه بی طرف هستند و این درحالی بود که شل، شرکت نفت بریتانیا، گلف و جرسی به همان منطقه چشم دوخته بودند. عربستان خواهان پیش پرداخت کلان بود. پس از گفت و شنودهای مکرر، ژاپن به ?? درصد سهم و عربستان به ?? درصد سهم رضایت دادند. چندی نگذشت که کویت نیز قراردادی با « شرکت نفت عربی» (شرکت نفت ژاپن و عربستان سعودی) امضا کرد و سهم آن امیرنشین از قرارداد ?? درصد بود! شرکت یادشده در ژوییه ???? آغاز به کار کرد و در ژانویه ???? به نفت رسید و از آن پس عربستان سعودی و کویت صاحب ?? درصد سهام متعارف شرکت شدند. شرکت نفت عربی یک منبع نفت مستقل در اختیار دولت ژاپن قرار داد که در اواسط دهه ????، ?? درصد نفت مورد نیاز کشور را تامین می کرد. در اواخر دهه ????، شرکت ایندیانا بر آن بود که وارد جریان گسترش طلبی شرکت های آمریکایی شود، توافق اصولی فوری در سال ????میان ایران و ایندیانا بر مبنای مشارکت ?? – ?? ماتئی به عمل آمد و برخلاف موسسه ملی هیدروکربن ایتالیا، ایندیانا موفق به کشف مقدار زیادی نفت شد که آغاز آن درآب های جزیره خارک در خلیج فارس بود. آن چاه اول به منظور خوشامد شاه، « داریوش» نامیده شد. در آن سوی میدان، سرتاسر خاورمیانه به ناسیونالیسم ناصری دچار شده بود. پیوستن سوریه به مصر و تشکیل جمهوری متحد عربی، سبب قدرت یافتن بیش از پیش اعراب شد، زیرا یکی از آن دو، کانال سوئز را در اختیار داشت و از دیگری لوله های انتقال نفت عربستان و عراق می گذشت و ناصر می توانست به تنهایی حمل ونقل نفت را تهدید یا حتی راه بخش عمده ای از آن را مسدود کند. برای مقابله با آنچه سفیر بریتانیا، « گلوگاه» می نامید، مذاکره برای کشیدن فوری خط لوله عراق به خلیج فارس و ایجاد یک پایانه در فاو، دهانه خلیج فارس، آغاز شد، ولی در این زمان بود که در عراق کودتایی رخ داد و خانواده سلطنتی اعدام شدند. دولت جدید عراق بی درنگ خواهان بازنگری گسترده در امتیاز شرکت نفت عراق شد. متخصصان نفت عرب در نشستی در مصر در بهار سال ????، نمایندگان پیشنهاد کردند که یک پالایشگاه داخلی و یک ناوگان نفتکش عربی ایجاد و یک لوله انتقال نفت عربی به مدیترانه کشیده شود. همچنین درباره ایجاد یک « کنسرسیوم بین المللی عربی» تأکید می شد. وضعیت به گونه ای شد که «عبدالله طریقی» از عربستان اظهار داشت: « نفت برنده ترین اسلحه اعراب است»، ولی این مذاکرات ناقص و ناتمام ماند تا زمانی که سایر تولیدکنندگان عمده به ویژه ایران و ونزوئلا به آن پیوستند و کسی که سبب ایجاد این کنسرسیوم شد، یک ونزوئلایی به نام «خوان پابلو پرس آلفونسو» بود. او وزیر معادن و هیدروکربن ونزوئلا و معتقد بود که نفت برای کشورهای تولیدکننده، میراث طبیعت است و منافع آن به نسل های کنونی و آینده تعلق دارد و تصمیم های بنیادی در مورد تولید و چگونگی مصرف نفت باید در دست دولت حاکم باشد و نه شرکت ها!
در این میان محصول نفت روسیه درسال های ???? و???? دو برابر شد و در پایان دهه ???? جای ونزوئلا را که دومین تولیدکننده نفت جهانی پس از آمریکا به شمار می آمد، گرفته بود. از سال ???? صادرات روسیه افزایش یافت و یکی از عوامل عمده در بازار جهانی شد. برای مقابله با روس ها، تنها یک راه وجود داشت و آن هم کاهش قیمت ها بود. در اوایل سال ????، شرکت نفت بریتانیا قیمت هر بشکه نفت را ?? سنت کاهش داد که سبب خشم «پرس آلفونسو» و «عبدالله طریقی» شد. وانگهی مدت مدیدی طول نکشید تا مذاکراتی سری میان پرس آلفونسو ، عبدالله طریقی و نمایندگانی از ایران، کویت و عراق در قاهره انجام شد و حاصل این مذاکرات، موافقت میان این کشورها بود تا آنان «کمیسیون مشورتی نفت» را تشکیل دهند که از ساختارِ قیمت دفاع کند و شرکت های ملی نفت را پایه گذاری کند. درهمین حال که به دولت ها توصیه می کرد اصل پنجاه– پنجاه را لغو کنند و مبنای تقسیم سود را دست کم ??-?? به نفع خود قرار دهند و این گونه شد که بعدها «سازمان کشورهای صادرکننده نفت– اوپک» از بطن این موافقت نامه متولد شد تا مهره ای تعیین کننده در میزان صادرات و قیمت نفت شود.
 

خیز مصرف نفت
در دوران پس از جنگ جهانی و به ویژه در دهه ????، مصرف انرژی رشد چشمگیری یافت. درسال های ???? و ???? مصرف انرژی در ایالات متحده سه برابر شد و از ?/? به ?/?? میلیون بشکه رسید. در اروپای غربی تقاضای نفت ?? برابر شد و از ??? هزار به ?/?? میلیون بشکه در روز رسید. گفته می شد که علت این افزایش، قرار گرفتن نفت به عنوان ماده اولیه فرآورده های پتروشیمی بود و این دوران به دوران خیره کننده پلاستیک و عصر انسان هیدروکربن معروف شد
رشد سریع و شدید اقتصادی، همراه با بالا رفتن درآمدها، مهم ترین علت افزایش شدید مصرف نفت در سرتاسر جهان بود. مردم پول و توانایی خرج کردن داشتند، هر خانواده یک و یا دو خودروی سواری داشت. تعداد این خودروها در ایالات متحده به ??? میلیون در سال ???? افزایش یافت. به منظور تولید خودرو و وسایل خانه و کالاهای بسته بندی برای تامین نیازهای مصرف کنندگان نفت لازم بود. صنعت جدید پتروشیمی، نفت و گاز طبیعی را به پلاستیک و انواع مواد شیمیایی تبدیل می کرد و در ساخت انواع فرآورده ها پلاستیک جای مواد سنتی را می گرفت. مصرف زیاد علل دیگری نیز داشت و از آن جمله پایین آمدن شدید قیمت نفت در دهه های ?? و?? بود. بسیاری از دولت ها استفاده از فرآورده های نفتی را به منظور نیرو بخشیدن به رشد اقتصادی، نوین سازی صنعتی و رسیدن به هدف های اجتماعی و زیست محیطی تشویق می کردند. از سوی دیگر، کشورهای تولید کننده نفت برای کسب درآمد بیشتر، خواستار استخراج بیشتر بودند.
فناوری تازه به پالایشگران امکان می داد که از ?? تا ?? درصد هر بشکه نفت خام، فرآورده های پُر بهاتری به دست آورند. در هواپیما موتور جت، کار گذاشته شد لوکوموتیوها و کامیون ها دیزلی شدند و گرمای خانه ها با نفت تامین شد. اتومبیل های آمریکایی با موتورهای بزرگ، هر روز درازتر و پهن تر می شدند. تمام آنها در هر هشت مایل یک گالن سوخت مصرف می کردند. در دهه های پر رفاه پس از جنگ جهانی، دوم نبردی در جریان بود، نبردی میان زغال سنگ و نفت. زغال سنگ، انقلاب صنعتی قرن های هجدهم و نوزدهم را به حرکت درآورده بود و چون ارزان و فراوان بود، سلطان واقعی تلقی می شد. زغال سنگ سلطنت خود را تا نیمه اول قرن بیستم حفظ کرد، ولی نمی توانست در مقابل موج نفتی که از ونزوئلا و خاور میانه برخاسته بود، مقاومت کند. اعتصاب های کارگری در معادن زغال سنگ نیز از دلایل دیگر پیروزی نفت در این نبرد به شمار می آمد. یکی از علل رواج و پیروزی نفت، مسئله آلودگی محیط زیست به ویژه در بریتانیا بود. لندن در نتیجه آلودگی ناشی از سوختن زغال سنگ، سال ها دچار مه کشنده بود، ولی از سال های ???? و ???? به بعد به تدریج نفت سوخت صنعتی ارزان تر از زغال سنگ شد و کارخانه داران هم به نفت روی آوردند.
در اروپای غربی ?? درصد انرژی در سال ???? از زغال سنگ تامین می شد و سهم نفت از آن بابت فقط ?? درصد بود که در سال ???? به ?? درصد رسید و زغال سنگ به ?? درصد کاهش یافت. دو کشور شکست خورده جنگ، چنان قد راست کردند که معیارهای اقتصادی آنان مورد غبطه و حسد بسیاری از کشورهای پیروز قرار گرفت. سهمیه بندی های حمایتی که ورود نفت به آمریکا را محدود می کرد، سبب شد تا نظرها به سوی بازار گسترده اروپا بچرخد. در این میان شل در بازار اروپا موقعیتی برجسته داشت، به این معنای که موضع تدافعی داشت و ناگزیر بود چیزهای زیادی را در باب رقابت فرا گیرد.
جرسی برای جلب توجه و علاقه کشاورزان قاره اروپا که درحال مکانیزه کردن کشتزارهای خود بودند، یک مسابقه شخم زنی در اروپا برگزار کرد.
در این میان شرکت هایی هم بودند که تولید را توسعه داده بودند و در پی بازار می گشتند و با این کار خود عطش برای نفت را بیشتر بر می انگیختند. برجسته ترین آنها شرکت «نفت کنتینانتال» بود که بعدها «کونوکو» نام گرفت. «مک کالوم»، رئیس شرکت بر آن شده بود که به منابع خارجی روی آورد. از این رو، پول زیادی برای حفاری در مصر و نقاط دیگر آفریقا هزینه کرد که البته به نتیجه نرسید. در اواسط دهه ???? سهم بزرگی با مشارکت شرکت های « ماراتون» و « آمه رادا» که گروه « اویسیس» نامیده می شدند، در لیبی نصیب کنتینانتال شد. البته سهمیه بندی جدید واردات از حمل نفت ارزان لیبی به بازار آمریکا جلوگیری می کرد؛ از این رو، اروپای غربی به عنوان رقابت آمیزترین بازار نفت در جهان انتخاب شد، ولی از همان آغاز باید در قیمت، امتیازهای زیادی به خریدار می داد و از این رو با همان معضل قدیمی رو به رو شد، یعنی وابستگی به دیگران. شرکت ظرف سه سال، یعنی از سال ???? به بعد، سیستم پالایش و پخش متعلق به خود را در اروپای غربی و انگلستان دایر کرد. نفت مرغوب لیبی به شرکت امکان داد تا جایگاه های فروش خود را گسترش دهد. در سال ???? ، یعنی ?? سال پس از آن که مک کالوم دست به کاوش نفت در خارج از آمریکا زد، تولید کنتینانتال در فراسوی دریاها بیشتر از تولید آن در خود آمریکا بود و به یک شرکت کامل ممتاز بین المللی تبدیل شده بود. در دهه های ???? و???? سرمایه گذاری های کلان در ایجاد پالایشگاه ها و مرغوب تر کردن بنزین، سبب رقابت سخت بین تولیدکنندگان بنزین شد و قیمت را پایین آورد. با ایجاد جایگاه های فروش بنزین در هر گوشه ای از خیابان ها، متصدی هر جایگاه با دست نویسی اعلام کرد که بنزین او نیم سنت از جایگاه های دیگر ارزان تر است. رقابت شکل دیگری هم به خود گرفته بود، از تنظیم باد لاستیک ها و روغن موتور گرفته تا شستن شیشه ها، و بلیط مسابقه اسب دوانی.هیاهویی هم درباره اضافه کردن موادی که «افزوده ها» نامیده می شد، درگرفت. شل اعلام می کرد که «تری کرسیل فسفات» آن شمع ها را آلوده نمی کند. «سیتیز سرویس» ادعا می کرد که اگر اضافه کردن یک ماده مرغوب کننده مهم باشد، پنج ماده حیرت آور است و بنزین « بسیار مرغوب» را عرضه کرد. جرسی اکتان بنزین را بالا برد و بنزین با « قدرت تمام» خود را معرفی کرد و در سال ???? پیرو شعار «در باک خود یک ببر بگذارید»، «اسو» را در انگلستان عرضه کرد. عصر انسان هیدروکربن، تحولات دیگری را نیز پدید آورد. حومه نشینی سرعت حیرت انگیزی به خود گرفت. تعداد خانه های تک واحدی از ??? هزار در سال ???? به ?/? میلیون دستگاه در سال ???? رسید. روی هم رفته میان سال های ????تا???? شهرهای مرکزی?? میلیون و حومه ها ?? میلیون جمعیت داشتند. حومه نشینی، داشتن اتومبیل را ضروری کرد. مراکز خرید با چندین جریب محوطه پارکینگ، کعبه آرزوهای خریدار و فروشنده شد. در مجاورت جایگاه های بنزین و در طول بزرگراه ها، « متل» تاسیس شد. نخستین رستوران که با اتومبیل به داخل آن می رفتند در سال ???? در دالاس تاسیس شد و عصر غذای فوری در سال ???? با تاسیس نخستین زنجیره رستوران های دو برادر به نام « مک دونالد» در حومه شیکاگو دایر شد. حتی می شد با اتومبیل در مراسم کلیسا شرکت کرد، در کالج، نام نویسی کرد یا به سینما رفت. پایه ?? درصد ازدواج های آمریکا در اتومبیل گذاشته شده بود. عملیات جاده سازی در سال ???? آغاز شد و در اندک زمانی این بزرگراه ها، پر رفت وآمدترین جاده آمریکا و شاید جهان شد.
آیزنهاور به دلایلی چند، طرفدار برنامه ایجاد بزرگراه میان ایالت ها بود؛ ایمنی، تراکم، جلوگیری از هدر رفتن میلیاردها دلار در نتیجه نبودن ترابری جاده ای کافی و تخلیه شهرها هنگام حمله اتمی. ولی این عصر تا کی می توانست ادامه یابد؟
در? ژوئن ???? با حمله غافلگیرانه اسراییل به مصر و چند کشور عربی دیگر، سومین جنگ اعراب و اسراییل معروف به جنگ «شش روزه»آغاز شد.? ژوئن، وزیران نفت کشورهای عربی به طور رسمی صادرات نفت به کشورهای دوست اسراییل را تحریم کردند. تا ? ژوئن، صدور نفت عربی?? درصد کاهش نفت، حتی پالایشگاه عظیم آبادان در ایران از کار باز ماند، زیرا ناوبران عراقی در شط العرب دست ازکارکشیده بودند. در ?? ژوئن، معاون وزیر کشور آمریکا اعلام کرد: «این بحران شدیدتر از بحران سال های ???? و ???? است».
شورای امنیت ملی ایالات متحده در سال ???? چاه های نفت دست نخورده کشور را «عامل ایمنی اروپا در صورت قطع نفت خاورمیانه» دانسته بود. این فرضیه در سال ???? عملی شد. تولید آمریکا روزانه حدود یک میلیون بشکه افزایش یافت. محصول ونزوئلا نیز ??? هزار بشکه در روز بیشتر شد و ایران روزانه ??? هزار بشکه بیشتر تولید کرد؛ به همین ترتیب، تولید نفت اندونزی هم بالا رفت. در ژوئیه ???? فقط یک ماه پس از آغاز جنگ، روشن شده بود که «سلاح نفت عرب» کارگر نبوده است و بزرگ ترین بازنده ، خود کشورهای تحریم کننده بودند، به این ترتیب که وقتی آنان از فروش نفت خودداری می کردند، دیگر تولیدکننده ها مانند ایران، نفت را با قیمت بالاتری می فروختند و از این راه به مبالغ کلانی دست می یافتند و این در حالی بود که کشورهای عربی با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کردند. کشورهای عرب تصمیم گرفتند تحریم صدور را لغو کنند و حتی چندی بعد تولید آنان ? درصد بیشتر از ماه مه، پیش از جنگ شش روزه شد. در این زمان انسان هیدروکربن توجه چندانی به آینده نداشت و بر این باور بود که نفت حق مسلم وی است. در این میان ، اندیشمندانی مانند « فریتس شوماخر» اعلام می کردند: «انرژی جانشینی ندارد و تمام ساختار زندگی نوین روی آن بنا شده است. باید از زغال سنگ برای تامین انرژی استفاده کرد ، زیرا نفت منبعی پایان پذیر است و با پایان یافتن میزان ذخایر و توقع روزافزون کشورهای تولیدکننده برای بهره مالکانه بیشتر، همواره ارزان نخواهد ماند. همچنین ارزان ترین و غنی ترین ذخایر در ناپایدارترین کشورهای جهان قرار دارند».
در عصر خوش بینی، چشم انداز دوردست شوماخر تیره و تار بود، تنها بیست سال پس از آن بود که همگان متوجه پیش بینی های وی درباره تهی شدن ذخایر نفت زیر زمینی شدند.
 

چشم انداز بین المللی انرژی
اداره اطلاعات انرژی آمریکا، به تازگی گزارش «چشم انداز بین المللی انرژی ????» را به سبک سیاق هر ساله انتشار داده است. گزارش پیش رو برجسته ترین تحولات حوزه انرژی به دست داده شده است.
انتظار می رود میزان مصرف انرژی جهان در سال ???? در قیاس با میزان مصرف انرژی در سال ???? حدود ?? درصد افزایش یابد. بخش عمده رشد مصرف انرژی جهان که در پیش بینی ارائه شده در «چشم انداز بین المللی انرژی ????» به آن اشاره شده است، درکشورهایی صورت می گیرد که اقتصاد آنها به سرعت در حال توسعه و گسترش است.
در «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵» پیش بینی شده است که میزان مصرف انرژی جهان در یک دوره ۲۳ ساله، یعنی از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۲۵، سالانه ۲درصد افزایش یابد که در قیاس با متوسط رشد ۲/۲ درصدی مصرف سالیانه در فاصله سال های ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۲ کمتر خواهد بود. برآورد شده است کل میزان مصرف انرژی در جهان از ۴۱۲ کادریلیون بی.تی.یو در سال ۲۰۰۲ به ۵۵۳ کادریلیون بی.تی.یو در سال ۲۰۱۵ و ۶۴۵ کادریلیون در سال ۲۰۲۵ افزایش یابد.
انتظار می رود کشورهایی که رشد اقتصادی بالایی دارند و شکوفایی اقتصادی را از سر می گذرانند، در دو دهه آینده بیشترین تأثیر را بر بالا رفتن میزان مصرف انرژی در جهان داشته باشند؛ به گونه ای که رشد مصرف انرژی در این کشورها تا سال ۲۰۲۵ نزدیک به دو برابر خواهد شد. رشد بالای اقتصادی در این کشورها سبب بالارفتن تقاضا برای مصرف انرژی خواهد شد. فعالیت اقتصادی که با تولید ناخالص داخلی(GDP) و برابری قدرت خرید اندازه گیری می شود، در کشورهایی که اقتصاد آنها رشد بالایی دارد، سالانه ۱/۵ درصد افزایش خواهد یافت. حال آن که فعالیت اقتصادی در کشورهای صنعتی سالانه ۵/۲ درصد و در کشورهای اروپایی شرقی و جموری های اتحاد جماهیر شوروی سابق سالانه حدود ۴/۴ درصد پیش بینی شده است. بنابراین، مصرف انرژی در اقتصادهای پیشرفته جهان غرب و اقتصادهای انتقالی بلوک شرق سابق در قیاس با کشورهایی که اقتصاد آنها رشد سریع و چشمگیری را از سر می گذراند، کمتر خواهد بود. درکشورهای پیشرفته و صنعتی جهان، الگوها وساختارهای مناسبی برای مصرف انرژی ایجاد و دنبال شده است. این کشورها از صنایع انرژی بر فاصله گرفته و به خدمات روی آورده اند و در نتیجه پیش بینی می شود رشد میانگین تقاضا برای انرژی در کشورهای صنعتی و پیشرفته جهان در دوره زمانی ۲۰۲۵-۲۰۰۲ سالانه ۱۰/۱ درصد افزایش یابند. در این دوره زمانی میزان تقاضا برای مصرف انرژی در کشورهایی که رشد اقتصادی بالایی را از سر می گذرانند، حدود ۲/۳ درصد پیش بینی شده است. هرچند پیش بینی رشد اقتصادی بالا در کشورهایی که اقتصاد انتقالی دارند(کشورهای اروپای شرقی و جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی سابق) سبب افزایش تقاضا برای مصرف انرژی خواهد شد. انتظار می رود رشد مصرف انرژی در اقتصادهای یادشده تا حدودی متعادل شود، زیرا کشورهای این منطقه با روی آوردن به شیوه های صرفه جویی در مصرف انرژی و ارتقای تأسیسات و صنایع کهنه و ناکارآمد خود به وسیله فناوری های نوین از شدت انرژی خود بکاهند.
میزان مصرف انرژی در بخش های مختلف به سطح و سرعت توسعه اقتصادی در یک منطقه خاص بستگی دارد. در «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵»پیش بینی شده است بخش های صنعت و حمل و نقل در کل جهان بالاترین میزان رشد در خلال دوره زمانی ۲۰۲۵-۲۰۰۲ را از سر بگذرانند؛ به گونه ای که در این دوره زمانی بخش صنعت و بخش حمل ونقل هر کدام سالانه ۱/۲ درصد رشد مصرف انرژی را داشته باشند. در این سند تصریح شده است: بخش های خانگی و تجاری، کمترین میزان افزایش مصرف را در خلال دوره زمانی ۲۰۲۵- ۲۰۰۲ خواهند داشت؛ به گونه ای که بخش خانگی سالانه به طور متوسط ۵/۱ درصد و بخش تجاری سالانه به طور متوسط ۹/۱ درصد رشد مصرف انرژی خواهند داشت. در کشورهای پیشرفته، که رشد جمعیت در خلال دوره زمانی مورد نظر(یعنی ۲۰۲۵- ۲۰۰۲) اندک یا منفی پیش بینی شده است، رشد مصرف انرژی در بخش تجاری بیش از سایر بخش ها خواهد بود (۳/۱ درصد در سال)، زیرا انتظار می رود مخابرات، فناوری های مخابراتی و تجهیزات اداری در این کشورها به سرعت رشد کند و آنها را به سوی اقتصادی با محوریت خدمات سوق دهد.
در اقتصادهای انتقالی کشورهای اروپایی شرقی و جمهوری های اتحاد جماهیر شوروی سابق، رشد مصرف انرژی در بخش های صنعت و حمل ونقل در فاصله زمانی ۲۰۲۵- ۲۰۰۲ سالانه به طور متوسط ۶/۱ درصد پیش بینی شده است. همچنین رشد جمعیت در این کشورها در خلال این دوره زمانی اندک یا منفی خواهد بود و بنابراین انتظار می رود میزان مصرف انرژی در بخش های مسکونی و تجاری این کشورها نیز کاهش یابد. اما در کشورهایی که رشد اقتصادی بالالی دارند، پیش بینی شده است تقاضا در تمام بخش های مصرف کننده انرژی افزایش یابد، به گونه ای که انتظار می رود در این دوره بخش خانگی ۱-۳ درصد، بخش تجاری ۶/۳ درصد و بخش حمل و نقل هم ۶/۳ درصد رشد متوسط سالیانه را داشته باشند. بالابودن نرخ رشد مصرف انرژی، منعکس کننده رشد نسبتاً سریع اقتصاد و جمعیت در کشورهایی است که اقتصاد آنها به سرعت در حال توسعه است.
در «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵» پیش بینی شده است استفاده از تمام منابع انرژی در خلال دوره زمانی مورد نظر (۲۰۲۵- ۲۰۰۲) افزایش یابد.
براساس این پیش بینی، سوخت های فسیلی (نفت، گازطبیعی و زغال سنگ) همچنان بخش عمده ای از نیاز جهان به انرژی را تأمین خواهند کرد و با توجه به اهمیت و مصرف نفت در بخش های صنعت و حمل ونقل، این منبع انرژی همچنان بالاترین جایگاه را در میان منابع تأمین کننده انرژی های خواهد داشت. استفاده از سوخت های غیر فسیلی در خلال دوره زمانی مورد نظر نیز افزایش خواهد یافت، ولی پیش بینی شده است سرعت رشد مصرف این گونه منابع انرژی به اندازه سرعت رشد مصرف سوخت های فسیلی نباشد. البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که چشم انداز ترسیم شده درباره میزان افزایش مصرف سوخت های غیرفسیلی در جهان می تواند تحت تأثیر سیاست ها و برنامه های دولتی قرار گرفته و تغییرکند. به عنوان نمونه، دولت ها می توانند با وضع مقررات زیست محیطی، که هدف آنها کاهش انتشار مواد آلاینده ناشی از مصرف سوخت های فسیلی است و با ترغیب مردم به استفاده از سوخت های غیرفسیلی در این زمینه عمل کنند.
قیمت های جهانی نفت در سال ۲۰۰۴ بیش از ۹ دلار هر بشکه افزایش یافت و انتظار می رود در سال ۲۰۰۵ نیز بهای نفت ۱۱ دلار دیگر در هر بشکه بالا رود. علت افزایش بهای نفت، شرایط دشوار بازار است که از آن جمله می توان به پایین بودن ذخایر نفت در جهان، افزایش تقاضا برای این ماده در آسیا و اوضاع عراق اشاره کرد. با این حال، چنین تحولاتی به معنای آن نیست که در پیش بینی های «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵» بهای نفت همچنان افزایش یابد.
براساس این پیش بینی ها، بعد از حداکثر بهای نفت در سال ۲۰۰۵، قیمت جهانی این منبع انرژی تا سال ۲۰۱۰ به تدریج کاهش می یابد و به ۳۱ دلار هر بشکه خواهد رسید (به ارزش دلار سال ۲۰۰۳) و بعد از آن در سال ۲۰۲۵ بهای نفت افزایش می یابد و به ۳۵ دلار هر بشکه می رسد.
براساس پیش بینی ها، میزان مصرف نفت از ۷۸ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۰۲ به ۱۰۳ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۵ و ۱۱۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت. این در حالی است که براساس «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۴»، میزان مصرف نفت در سال ۲۰۲۵ حدود ۱۲۱ میلیون بشکه در روز پیش بینی شده بود. علت کاهش رقم پیش بینی شده، بالا بودن قیمت جهانی نفت در «چشم انداز بین المللی ۲۰۰۵» اعلام شده است. چشم انداز بالا بودن پیوسته بهای نفت در سال جاری میلادی، سبب شد بسیاری از پیش بینی های میان مدت درباه مصرف نفت مناطق مختلف جهان، به ویژه کشورهای صنعتی و کشورهایی که اقتصاد در حال گذار دارند، تغییر کنند. اگر رشد شدید اقتصادی در چین نبود، بالا بودن بهای نفت درکوتاه مدت می توانست تأثیری به مراتب چشمگیرتر بر میزان تقاضا برای نفت خام به دنبال داشته باشد. پیش بینی شده است مصرف نفت خام در چین در فاصله سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۰ سالیانه به طور متوسط ۵/۷ درصد رشد داشته باشد ولی پس از آن (تا پایان دوره مورد نظر و درسال ۲۰۲۵) این رشد کاهش یافته و سالانه به طور متوسط ۹/۲ درصد خواهد شد.
پیش بینی افزایش مصرف نفت در جهان، ضرورت افزایش ظرفیت تولید نفت را نیز مطرح می کند و ما را ملزم می دارد که تا سال ۲۰۲۵ ظرفیت تولید نفت خود را ۴۲ میلیون بشکه در روز افزایش دهیم.
بنابر پیش بینی ها، اعضای «سازمان کشورهای تولیدکنده نفت» (اوپک) بزرگ ترین تأمین کنندگان این افزایش ظرفیت خواهند بود، به گونه ای که اعضای این سازمان بزرگ نفتی ۶۰ درصد افزایش ظرفیت تولید نفت در جهان را به خود اختصاص خواهند داد. افزون بر این، کشورهای غیرعضو اوپک تا سال ۲۰۲۵ خواهند توانست ۱۷ میلیون بشکه به تولید روزانه نفت در جهان بیفزایند. بخش عمده ای از نفتی که در کشورهای غیرعضو اوپک تولید می شود، از موزه های دریای خزر، غرب آفریقا، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی تأمین خواهد شد.
براساس پیش بینی ها در«چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵»، گاز طبیعی، بالاترین رشد مصرف را در قیاس با دیگر منابع انرژی خواهد داشت. در این پیش بینی، مصرف گاز طبیعی درسراسر جهان در فاصله سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۵ درصد رشد خواهد داشت،حال آن که در این دوره زمانی مصرف نفت سالانه ۹/۱ درصد و مصرف زغال سنگ سالانه ۲ درصد رشد خواهد داشت. پیش بینی می شود مصرف گاز طبیعی جهان در فاصله های ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۵ حدود ۶۹ درصد افزایش یابد و از سالانه ۹۲ تریلیون فوت مکعب به ۱۵۶ تریلیون فوت مکعب برسد. همچنین در این دوره، سهم گاز طبیعی از کل مصرف انرژی رشد می کند و از ۲۳ درصد به ۲۵ درصد افزایش می یابد. ۵۱ درصد از کل افزایش مصرف گاز در جهان در خلال دوره زمانی ۲۰۲۵- ۲۰۰۲ ناشی از افزایش مصرف این منبع انرژی در بخش تولید برق است.
در بسیاری از مناطق جهان، گاز طبیعی به عنوان سوخت مطلوب و مناسب برای تولید برق مطرح و استفاده شده است. علت این امر آن است که گاز طبیعی در قیاس با دیگر منابع انرژی کارآیی بیشتری دارد و مصرف آن به اندازه نفت و زغال سنگ آلودگی ندارد؛ بنابراین، کشورهایی که تلاش می کنند میزان انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش دهند، از مصرف گاز طبیعی برای تولید برق بیشتر استقبال می کنند. از آن گذشته، گاز طبیعی یکی از منابع مهم انرژی در بخش صنعت است؛ به گونه ای که این بخش ۳۶ درصد افزایش تقاضا برای گاز طبیعی در خلال دوره زمانی موردنظر را به خود اختصاص داده است.
مصرف زغال سنگ نیز در دوره زمانی ۲۰۲۵- ۲۰۰۲ افزایش خواهد یافت. براساس پیش بینی ها، مصرف زغال سنگ در جهان از ۵۲۶۲ میلیون تن در سال ۲۰۰۲ به ۷۲۴۵ میلیون تن در سال ۲۰۱۵ افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر، میزان مصرف این منبع انرژی سالیانه به طور متوسط ۵/۲ درصد رشد را از سر خواهدگذراند. براساس همین پیش بینی ها، در فاصله سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۵ آهنگ رشد مصرف زغال سنگ در جهان درقیاس با دوره زمانی ۲۰۱۵- ۲۰۰۲ کندتر شده است و به ۳/۱ درصد درسال کاهش می یابد. پیش بینی می شود میزان مصرف زغال سنگ درسال ۲۰۲۵ به ۸۲۲۶ میلیون تن برسد. ۶۵ درصد از کل زغال سنگ تولیدی در جهان در سال ۲۰۰۲ در اختیار تولید کنندگان برق و ۳۱ درصد آن نیز دراختیار صاحبان صنایع قرار گرفت. زغال سنگ در صنعت به ویژه در تولید فولاد، کاربرد فراوانی دارد و از آن برای تولید بخار و دیگر شکل های مستقیم انرژی گرمایی، که در صنعت کاربرد دارند، استفاده می شود.
در پیش بینی انجام شده در «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵» تصریح شده است که مصرف برق جهان در دوره مورد نظر (۲۰۲۵- ۲۰۰۲) افزایش خواهد یافت. براساس این پیش بینی، جهان در سال ۲۰۱۵ حدود ۲۱۴۰۰ میلیارد کیلووات ساعت و در سال ۲۰۲۵ حدود ۲۶۰۱۸ میلیارد کیلووات ساعت برق مصرف خواهد کرد. میزان کل مصرف برق جهان در سال ۲۰۰۲ حدود ۱۴۲۷۵ میلیارد کیلو وات ساعت بود.
حدود نیمی از این افزایش مصرف برق (افزون بر ۵۹ درصد از آن) در کشورهایی که اقتصاد آنها رشد بسیار بالایی دارد، صورت خواهد گرفت. براساس پیش بینی «چشم انداز بین المللی انرژی ۲۰۰۵» مصرف برق در این کشورها در دوره زمانی ۲۰۲۵-۲۰۰۲ سالانه به طور متوسط ۴ درصد افزایش خواهد یافت،حال آن که در این دوره رشد مصرف برق در جهان سالانه به طور متوسط ۶/۲ درصد پیش بینی شده است.
براساس این پیش بینی در دوره مزبور، گاز طبیعی و زغال سنگ همچنان مهم ترین منابع سوختی برای تولید انرژی برق باقی خواهند ماند. با این حال، پیش بینی ها حاکی از آن است که مصرف انواع مختلف منابع انرژی برای تولید برق افزایش خواهد یافت.