مقاله خیر اندیشی و محبت در اخلاق

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله خیر اندیشی و محبت در اخلاق دارای ۳۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله خیر اندیشی و محبت در اخلاق  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله خیر اندیشی و محبت در اخلاق،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله خیر اندیشی و محبت در اخلاق :

خیر اندیشی و محبت در اخلاق

بخوان بنام رهائی ، بخوان بنام بلوغ ، بخوان بنام صاعقه در التهاب شب
بخوان بنام ساقه امید در پهن دشت یاس ، بخوان بنام خالق خورشید و
عشق را به اسم اعظم معشوق از پس یلدای بی تنفس دیجور شب نورباران کن .
بخوان نبی گرامی !
بخوان رسول عشق و امید !
بخوان به نام نامی توحید .۱

مقدمه
« هر آنکه جانب اهل خدا نگهدارد
خداش در همه حال از بلا نگه دارد
دلا چنان معاش کن که گر بلغزد پای
فرشته ات بدو دست دعا نگه دارد »
( حافظ)
رسم است که در آغاز هر اثری ، مؤلف چند جمله ای را تحت عنوان مقدمه نوشته و آن را در اختیار خوانندگان قرار می دهد . غرض از این اقدام معرفی اثر ، بیان آن چیزی را که در آن اثر می خواهد بگوید ، اهداف ومقاصد نویسنده در تهیه آن ، شیوه کار مؤلف در بررسیها ، در تحقیقات مربوطه و .. است . ولی در مواردی هم دیده می شود مؤلفی به بهانه مقدمه ، سفره دل را گسترده و دیدگاههای خود را درباره امری که تا حدود زیادی مربوط به مسأله مورد بحث در تحقیق است عرضه می دارد کاری را که ما در ضمن این پیش گفتار عرضه داشته ایم .

ملاحظه و بیان جریاناتی که در جهان می گذرد موجب تأسف و ملالت خواهد بود و اگر امور به همین گونه جریان یابند که دارند یأس انگیز است . عصر ما عصر سقوط و انحطاط انسانیت است ، روح تعهد ومسئولیت انسانها صورت ماشینی پیدا کرده و قربانی بزرگ عصر ما عاطفه و وجدان و اخلاق است . در جواب اینکه چرا این چنین شده و چرا دنیای ما در چنین موقعیتی قرار دارد می توان گفت این امر بدان دلیل است که بشریت امروز از خدای خود دور مانده ، وضع وجدان و اخلاقش تنزل پیدا کرده و خلاصه آنکه معنویت از زندگی او رخت بربسته است .
اینک نیازی به بازگشت احساس می شود ، بازگشت به منبع مدنیت و رشد آفرین ، یعنی خداوندی که آفریدگار و آگاه به مصالح و خیر و شر ماست .

کاری که ما در این مختصر انجام دادیم بررسی کوتاهی است در زمینه خیر اندیشی و محبت در اخلاق .
محتوای این اثر حاصل گردهمائی و تدوین یادداشتهایی است که با مراجعه به منابع اصیل که فهرست آنها در همین اثر آمده است تهیه و به رشته تحریر در آمده .
با امید اینکه این تلاش خوانندگان محترم را سودمند افتد . با عرض احترام و‌تشکر
مارال ـ علمی نیا
تهران : خرداد ماه ۱۳۸۲

تعریف خلق :
خَلْق وخُلْق را از نظر ریشه و ماده یکی دانسته اند و این مسئله ای است که در کتب لغت و هم در تفاسیری که از قرآن دردست است ملاحظه می کنیم. گفته اند غرض از خَلْق شکافتن و شکل ظاهری انسان و غرض از خُلْق شکل یا حالت نفسانی و صفات معنوی و باطنی اوست و در مواردی به معنی مرّوت و دین هم آمده است .

و بر این اساس اخلاق کلمه و لغتی است که در آن جنبه های مربوط به صفات معنوی و نهانی انسان که صرفاً در رفتار ظاهر می شوند قابل ذکر است . در برخی از کتب اخلاقی ، خُلْق را حالتی نفسانی دانسته اند که آدمی را بدون فکر و رویه ای به انجام کارهائی تحریک می نماید .۱
اخلاق : ج خلق ـ خوی ها . طبیعت باطنی ـ سرشت درونی . اخلاق یا تهذیب نفس ، یکی از شعب حکمت عملی است و آن دانش نیک و بد خویها و تدبیر انسان است برای نفس خود یا یک تن خاص .۲

تعاریف اخلاق :
از اخلاق تعریف های متعدد و متنوعی دردست است که هر کدام به تناسب ناظر بر بعدی از مسأله اخلاق و نشان دهنده دید و جهت یک صاحبنظر است . ما در این بخش برای اینکه تصویری از نظرات گوناگون و در عین حال شمائی کلی از اخلاق داده باشیم به نمونه هایی از آنها اشاره خواهیم کرد :
ـ غزالی در تعریف اخلاق می گوید : حالتی است راسخ و مؤثر در روان انسان که در سایه آن بدون اندیشه و تأمل افعال و رفتار از بشر ظاهر می شود .
ـ هگل از فلاسفه غرب می گوید : اخلاق عبارتست از پیروی و اطاعت قوانین و اخلاق کسی است که درست مطیع قانون باشد و مقرراتش را عملاً بکار بندد .
ـ دیگران نیز گفته اند :
ـ اخلاق عبارتست از ملکات و صورتهای نفسانی ثابت که از تکرار عمل حاصل می شود .
ـ اخلاق مجموعه اصول حاکم بر رفتار انسانی و پاسداری از این روابط است .
ـ علم اخلاق عبارتست از آگاهی و اطلاع از عادات و آداب و سجایای بشری و..

بررسی تعاریف :
از مجموعه تعاریفی که در زمینه اخلاق وجود دارد و ما تنها برخی از آنها را ذکر کردیم این نتایج حاصل می شود که :
ـ اخلاق دانشی تجربی نیست گواینکه دردنیای غرب سعی به عمل کردن آن با توجه به تعاریف علم جدید دارند .
ـ آنهایی که سعی به عمل کردن آن دارند آن را دانشی عملی ذکر کرده اند که در آن تطبیق عملی نظریه ها و عقاید برای اداره زندگی است .
ـ در آن پیروی از فرمان عقل برای رام کردن هوسها و تمایلات مورد نظر است .
ـ بعقیده رفتار شناسان تحت سیستم در آوردن غرائز در آن وجود دارد .
ـ بیرون آمدن از حالت لذت جوئی و هوای حیوانی و خارج شدن از خود پرستی است .
ـ بخش مهم آن فنی است ناشی از درک اصول کلی اعمال و رفتار انسانی .
ـ از نظر اسلام مجموعه ای بهم پیوسته از قول ، نیت و عمل است .
و بر این اساس اخلاقی آن کسی است که از من و خودپرستی خود بیرون آمد و طبق موازین گفتار و رفتار دارای غرائز حیوانی و تمایلات نفسانی خود را با نیروی خود اندازه گیری کرده و آنها را در حدود مصلحت اعمال می‌کند.۱

فرق اخلاق و واقعیت :
واقعیت آن چیزی است که هست و اخلاق آن چیزی است که باید باشد . در جامعه آنچه که هست مثلاً دروغ است ، گناه و آلودگی است ( واقعیت ) ولی باید در آن صداقت ، شرافت و اخلاص باشد . معمولاً مصلحان ، علمای اخلاق و در سطحی برتر و فراتر انبیای الهی سعی دارند جامعه را از آنچه که هست به سوی آنچه که باید باشد سوق دهند و کتاب و میزان و حدید برای وصول به چنین مقاصدی است . ۱

پس برای اخلاق معیاری دردست هست که می تواند در هر زمان و مکان و در هر قوم و گروه و به هر زبانی که سخن گویند به خیر و فضلیت راهنما باشند .۲

فواید و اهمیت اخلاق در تحکیم روابط :
محاسن اخلاق سبب تحکیم روابط و انس و الفت های بسیاری است ، زیرا فرد اخلاقی می کوشد با دیگران با روئی گشاده روبرو گردد . با زبان خوش و نرم سخن گوید ، صله رحم کند ، به دیدار دوستان رود ، از شادی آنها ابراز شادی کند ، از غم و رنجشان ابراز همدردی کند ، به همه سلام نماید ، از همه احوال بپرسد ، نسبت به دیگران تواضع داشته باشد ، از بیمار عیادت کند ، زیربازوی افتادگان گیرد و.. و اینها همه از عوامل تحکیم روابط و انس و محبت است .۳

فطری بودن اخلاق :
دستورهای دینی مجموعاً سه قسم است :
اعتقادات ـ اخلاقیات ـ دستورهای عملی . الفت و محبت یکی از دستورهای اخلاقی است .۱
اصول اخلاقی ، اصولی است ثابت و فطری و مشترک میان همه انسانها ومشترک در همه زمانها .۲ تعلیمات دینی برای بیدار کردن شعورهای عالیتری در انسان است و آن شعورها در غریزه و فطرت بشر هستند و چون عالیترند و از مقام عالی انسان سرچشمه می گیرند ، دیرتر بیدار می شوند و احتیاج به تحریک و احیاء و بیدار کردن دارند ، آن شعورها مربوط به معنویات است . هر علاقه ای چشمه ای است از روح انسان که باز می شود و جاری می گردد . مقصود دین ، بستن چشمه های محسوس مادی نیست ، مقصود بازکردن و کوشش برای جاری ساختن چشمه های دیگر

است یعنی چشمه های معنویات .۳ حضرت علی (ع) فرمودند : اخلاق نیکو بهترین یار است چه بسا عزیزی که اخلاق بدش او را خوار کرده و چه بسا ذلیلی که اخلاق پسندیده اش وی را عزیز کرده . آدمی یا باید طبعاً خیلی زیرک و نکته سنج و هوشمند باشد که ارزش و اهمیت اخلاق خوب و تربیت عالی را درک کند و یا باید به او تعلیم داده باشند و از زبان معلم و یا بزرگان بشر شنیده باشد.۴

اصل خیرخواهی :
در میل ها و رغبت های انسان هیچ میل و رغبت و علاقه طبیعی و فطری نیست که بی حکمت باشد ، هدف ومقصودی نداشته باشد ، همه اینها حکمت دارد و خود قرآن کریم این محبت ها را به عنوان نشانه های حکمت پروردگار ذکر می کند .۱
در اسلام محور عواطف از جنبه خودی گذشته و به مردم رسیده است زیرا قرآن می فرماید : شما بهترین مردمی هستید که برای مردم آفریده شده اید .(۱۱۰ـ آل عمران ) و هم رسول خدا (ص) فرمود ک بهترین مردم درنزد خدا مفیدترین آنها برای مردم است ( تحف العقول ) و اساس این است که انسان از خودخواهی بیرون آید و به نفع مردم کار کند .
در رابطه با دیگران اصل مساله خیرخواهی نباید فراموش شود ، حتی در رابطه با بدکاران سعی بر این است ، از روی خیرخواهی آنان را از کار ناروایشان بازداریم و نیکوکارشان بار آوریم و یا لااقل بر این سعی داشته باشیم که اجتماع را از شر فسادشان در امان داریم . توصیه اسلامی این است که عمل خیر را برای آنکس که شایسته آن است و یا آنکس که شایسته اش نیست ، انجام بده ؛ اگر او اهل و شایسته آن نیست تو شایسته آن هستی . (اصطنع الخیر الی من هو اهله و الی من لیس هو من اهله و من اهله فان لم تصب من هو اهله فانت اهله ـ امام رضا (ع) ـ عیون اخبار الرضا (ع) )۲
وظیفه اسلامی این است که حقیقتی را به دیگران ابلاغ کنیم .۳

اخلاق علم چگونه زیستن :

آنچه مایه تصفیه باطن و پاکی جان است مقررات اخلاقی است ،و از اینجا بدست می آید که مسائل عالی اخلاقی چه نقش مهمی را در تهذیب حیات بشر از آلودگی ها به عهده دارد .
اخلاق علم و فنی است که به انسان چگونه زیستن را می آموزد و باقی علوم دارای این مزیت نیستند ، زیرا ممکن است فردی چگونه علاج کردن امراض ، یا کیفیت تدبیر ترکیبات شیمیایی و غیر این معلومات را بداند ، اما از جهت اینکه در معاملات و آداب و رعایت سکنات و حرکات خویش ، و چگونگی رفتار با افراد جامعه چگونه باشد درتاریکی جهل بسر برد . از اینرو در عوض محبوبیت نزد خدا وخلق ، منفور گردد