بررسی انواع تجهیزات شبکه های برق رسانی

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه بررسی انواع تجهیزات شبکه های برق رسانی

خلاصه گزارش

مقدمه

تاریخچه صنعت برق

فصل اول: آشنایی با پستهای فشار قوی در صنعت برق

مقدمه

(۱-۱) انواع پست ها از نظر ولتاژ

(۱-۱-۱)پستهای بالابرنده ولتاژ

(۲-۱-۱) پستهای کاهنده ولتاژ یا توزیع

(۳-۱-۱) پستهای کلیدی

(۲-۱) انواع پستها از نظر قرار گرفتن تجهیزات

(۱-۲-۱) پستهای فضای باز

(۲-۲-۱) پستهای فضای بسته

(۳-۱) اجزای تشکیل دهنده پستها

(۱-۳-۱) اجزای داخلی

(۲-۳-۱) اجزای محوطه

فصل دوم :  کلیدهای فشار قوی و سکسیونرها

مقدمه

(۱-۲) انواع کلیدهای فشار قوی

(۱-۱-۲) کلید بدون بار (سکسیونر)

(۲-۱-۲) موارد کاربرد سکسیونر

(۳-۱-۲) انواع مختلف سکسیونر

(۱-۳-۱-۲)سکسیونر تیغه ای

(۲-۳-۱-۲)سکسیونر کشویی

(۳-۳-۱-۲) سکسیونر دورانی

(۴-۳-۱-۲) سکسیونر قیچی ای یا پانتوگراف

(۲-۲) انتخاب سکسیونر از نظر نوع  و مشخصات

(۳-۲) سکسیونر یا کلید قابل قطع زیر بار

(۴-۲) کلید قدرت یا دیژنگتور

(۵-۲) انواع کلیدهای قدرت

(۱-۵-۲) کلید روغنی

(۲-۵-۲) کلید کم حجم روغن

(۳-۵-۲) کلید اکسپانسیون

(۴-۵-۲)  کلید هوایی

(۵-۵-۲) کلید گاز سخت(جامد)

(۶-۵-۲) کلید sf

(۷-۵-۲) کلیدهای خلاء

(۶-۲) چفت و بست کلید سکسیونر و کلید قدرت (اینترلاک)

(۱-۶-۲) چفت و بست مکانیکی

(۲-۶-۲) چفت و بست الکتریکی

فصل سوم:  ترانسفورماتورهای قدرت ، جریان و ولتاژ و CVT

مقدمه

(۱-۳) تاریخچه ساخت ترانسفورماتور های قدرت

(۲-۳) تعریف ترانسفورماتور

(۳-۳) اساس کار ترانسفورماتور

(۴-۳)انواع ترانسفورماتور

(۵-۳)ساختمان ترانسفورماتور

(۱-۵-۳) هسته

(۲-۵-۳) سیم پیچ (بوبین)

(۳-۵-۳) تپ چنجر

(۴-۵-۳) تانک اصلی روغن

(۵-۵-۳) منبع ذخیره روغن

(۶-۵-۳) لوله انفجار

(۷-۵-۳) درجه روغن نما

(۸-۵-۳) شیرها و واشرهای ترانسفورماتور

(۹-۵-۳) جعبه کنترل فرمان ، پنکه ترموستات و غیره

(۱۰-۵-۳) ترمومتر (نشان دهنده درجه حرارت روغن)

(۱۱-۵-۳) بوشینگ ها

(۶-۳) تابلوی مشخصات ترانسفورماتور

(۷-۳) کار موازی کردن ترانسفورماتور

(۸-۳) شرط موازی بستن ترانسفورماتور

(۹-۳) گروه برداری ترانسفورماتور ها

(۱۰-۳) روغن ترانسفورماتور

(۱۱-۳) ترانسفورماتور ولتاژ یا p.T

(۱۲-۳) ترانسفورماتور ولتاژ خازنی یا C.V.T

(۱۳-۳) ترانسفورماتور جریان یا C.T

(۱-۱۳-۳) ترانسفورماتور جریان مخزن دار

(۲-۱۳-۳) ترانسفورماتور جریان نوع قالبی

فصل چهارم : شینه ها – شینه بندی و کلیدهای کوپلاژ

مقدمه

(۱-۴) انواع شینه بندی

(۱-۱-۴) شینه بندی ساده

(۲-۱-۴) شینه بندی اصلی  و انتقالی

(۳-۱-۴) شینه بندی دوبل

(۴-۱-۴) شینه بندی ۵/۱ کلیدی

(۵-۱-۴) شینه بندی دو کلیدی

(۶-۱-۴) شینه بندی حلقوی

(۷-۱-۴) شینه بندی سه کلیدی

(۸-۱-۴) شینه بندی ترکیبی

فصل پنجم : برقگیرها

مقدمه

(۱-۵) انواع برقگیر از نظر ساختمان و عمل کردشان

(۱-۱-۵) برقگیر جرقه ای

(۲-۱-۵) برقگیر آرماتور

(۳-۱-۵) برقگیر لوله ای

(۴-۱-۵) برقگیر با فنتیل

(۲-۵) طرز انتخاب و محل نصب برقگیر

(۱-۲-۵) برقگیر نوع پست

(۲-۲-۵) برقگیر نوع خط

(۳-۲-۵) برقگیر نوع توزیع

(۳-۵) مشخصات برقگیرها

(۴-۵) محل نصب برقگیر در پست

فصل ششم : زمین کردن پست جهت حفاظت

مقدمه

(۱-۶) انواع زمین کردن

(۱-۱-۶) زمین کردن حفاظتی

(۲-۱-۶) زمین کردن الکتریکی

(۳-۱-۶) انواع زمین کردن الکتریکی

(۱-۳-۱-۶) زمین کردن مستقیم

(۲-۳-۱-۶) زمین کردن غیر مستقیم

(۳-۳-۱-۶) زمین کردن باز

فصل هفتم: رله ها و لوازم حفاظتی منصوب در سیستم های الکتریکی

(۱-۷) سیستمهای حفاظتی و اهمیت آن ها

(۲-۷) کار یک سیستم حفاظتی مطمئن

(۳-۷) تعریف رله

(۴-۷) ساختمان و طرز کار رله

(۵-۷) تغذیه رله ها

(۶-۷) عواملی که موجب تحریک رله های حفاظتی می شوند

(۱-۶-۷) شدت جریان

(۲-۶-۷) ولتاژ الکتریکی

(۳-۶-۷) فرکانس

(۴-۶-۷) قدرت الکتریکی

(۵-۶-۷) جهت جریان

(۷-۷) انواع رله ها در یک سیستم حفاظتی

(۱-۷-۷) رله سنجشی

(۲-۷-۷-) رله زمانی

(۳-۷-۷-) رله جهتی

(۴-۷-۷) رله خبر دهنده

(۵-۷-۷) رله های کمکی

(۸-۷)رله های تحت ولتاژ و بدون ولتاژ

(۹-۷) طرز قرار گرفتن رله ها در مدار الکتریکی

(۱-۹-۷) رله های اولیه

(۲-۹-۷) رله های ثانویه

(۱۰-۷) رله های اصلی  و کمکی

(۱۱-۷) رله جریان زیاد

(۱۲-۷) رله جریان زیاد تاخیری

(۱۳-۷) رله جریان زیاد معکوس

(۱۴-۷) رله جهت یاب

(۱۵-۷) رله دیستانس

(۱۶-۷) رله دیفرانسیل

(۱۷-۷) رله R.E.F

(۱۸-۷) رله زمین (نوتر)

(۱۹-۷) رله اتوریکلوزر

(۲۰-۷) رله حفاظت ترانس

(۲۱-۷) رله بوخهلتس

(۲۲-۷) رله حفاظت خط

فصل هشتم : باتری  ها  و باتری شارژرها

مقدمه

(۱-۸) ولتاژ باتری

(۲-۸) ظرفیت باطری

(۳-۸) طبقه بندی باتریها

(۴-۸) موارد کاربردی باتریها

(۵-۸) شارژ باتریها

(۱-۵-۸) شارژ آرام یا آهسته

(۲-۵-۸) شارژ سریع یا تند

(۳-۵-۸) شارژ تدریجی

(۶-۸) باتریهای شارژ شده خشک

(۷-۸) نکات ایمنی در مورد باتری

(۸-۸) بهره برداری و نگهداری از باتری های پستها  و نیروگاهها

(۹-۸) بازرسی و نگهداری عادی

(۱-۹-۸) بازرسی روزانه در هر شیفت

(۲-۹-۸) بازرسی هفتگی

(۳-۹-۸) بازرسی هر دو ماه یکبار

(۴-۹-۸) بازرسی سالیانه

(۱۰-۸) باتری شارژرها

(۱-۱۰-۸) تعریف کلی

(۲-۱۰-۸) کاربرد

(۳-۱۰-۸) موارد استعمال

(۴-۱۰-۸) شرح کلی دستگاه

(۵-۱۰-۸) کنترل باتری شارژرها

(۶-۱۰-۸) طبقه بندی شارژرها

(۷-۱۰-۸) مسائل عمومی شارژرها

(۱۱-۸) اصول کار باتری شارژرها

(۱-۱۱-۸) مدار پل یکسو کننده

(۲-۱۱-۸) مدار کنترل کننده

(۳-۱۱-۸) مدار تغییر دهنده حالت کار شارژر

(۴-۱۱-۸) مدار حفاظت جریان مستقیم در پستهای فشار قوی

(۱۲-۸) قطع جریان مستقیم

(۱۳-۸) زمین شدن باتری

(۱۴-۸) نرمال نبودن ولتاژ مستقیم

(۱۵-۸) قطع جریان متناوب شارژر پست

فصل نهم : مقررات حفاظت استاندارد در حوزه بهره برداری

(۱-۹) مقررات مربوط به تعویض شیفت

(۲-۹) مقررات مربوط به ثبت وقایع در دفتر گزارش

(۳-۹) شرح وظایف اپراتوریست در ارتباط با مرکز دیسپاچینگ

(۴-۹) دستورالعمل ثابت بهره برداری از شبکه های فوق توزیع کنترل  ولتاژ

(۵-۹) دستور العمل و عملیات هنگام بی برق شدن پست و نحوه برقدار کردن آن

(۶-۹) مراقبتهای ظاهری و بازدید

(۷-۹) نحوه موازی کردن ترانسفورماتورها

(۸-۹) نحوه ارسال گزارش حوادث به مرکز دیسپاچینگ فوق توزیع

(۹-۹) وظایف مسئول پست

فصل دهم: مقررات و دستور العمل های ثابت بهره برداری

مقدمه

(۱-۱۰) ایجاد محیط ایمن کار برای افراد

۱

(۲-۱۰) جلوگیری از انرژی دار شدن مجدد دستگاه ها و یا خطوط

(۳-۱۰) حفاظت از دستگاه ها و خطوط

(۴-۱۰) پایدار نگه داشتن شرایط تضمین شده

(۵-۱۰) کارتهای حفاظتی و هشدار دهنده

(۱-۵-۱۰) کارت حفاظت شخصی

(۲-۵-۱۰) کارت حفاظت دستگاه

(۳-۵-۱۰) کارت احتیاط

(۶-۱۰)کاربرد فرم های ضمانت نامه

(۷-۱۰) فرمهای ضمانت نامه

(۱-۷-۱۰) صدور فرمهای ضمانت نامه

(۲-۷-۱۰) فرم درخواست صدور ضمانت نامه

(۳-۷-۱۰) وظایف تصویب کننده نهایی فرم درخواست صدور ضمانت نامه

(۴-۷-۱۰) مقررات عمومی درخواست صدور ضمانت نامه

(۵-۷-۱۰) معتبر کردن فرم ضمانت نامه

(۶-۷-۱۰) فرم تضمین نامه ایستگاه

(۷-۷-۱۰) وظایف مسئولان صادر کننده فرم ضمانت نامه

فصل یازدهم: مقررات ایمنی در پستهای انتقال

(۱-۱۱) مقررات ایمنی

فصل دوازدهم : حادثه و موارد پیش بینی نشده در پستهای انتقال

فصل سیزدهم  : ارائه پیشنهادات در مورد به حداقل رساندن ضایعات

فصل چهاردهم  : مشخصات پست ۶۳/۲۳۰کیلوولت فیروزکوه

منابع  و ماخذ

فهرست شکلها

فصل اول

(۱-۱) پستهای فضای بار

(۲-۱) پستهای فضای بسته

(۳-۱) سالن نرمانبلوک

(۴-۱) بانک خازنی

(۵-۱) اتاق کنترل

(۶-۱) باتریخانه

(۷-۱) شمای تک خطی (یک بی خط – یک بی ترانس)

(۸-۱) پلان مونتاژ شده بی خط ۶۳ کیلو ولت

(۹-۱) پلان مونتاژ شده با سبار ۶۳ کیلو ولت

(۱۰-۱) پلان مونتاژ شده بی ترانس ۶۳ کیلو ولت و ارتباطات ۲۰ کیلو ولت

(۱۱-۱) پلان مونتاژ شده ترانسفورماتور قدرت ۲۰/۶۳ کیلو ولت

(۱۲-۱) پلان مونتاژ شده سکسیونر ارتباط ۶۳ کیلو ولت

(۱۳-۱) پلان مونتاژ شده سکسیونر ارتباط نوتر ترانس با زمین

فصل دوم

(۱-۲) سکسیونر تیغه ای

(۲-۲) سکسیونر دورانی

(۳-۲) نمایی از سکسیونر قیچی ای

(۴-۲) نمایی از سکسیونر قیچی ای

(۵-۲) نمایی از سکسیونر قیچی ای

(۶-۲) کلید روغنی

(۷-۲) مقطع کلید کم حجم روغنی

(۸-۲) کلید SF

(۹-۲) مکانیزم اینترلاک مکانیکی بین سکسیونر

(۱۰-۲) جعبه مکانیزم فرمان سکسیونرهای موتوری و اینترلاک مربوطه

فصل سوم

(۱-۳) ترانسفورماتور ۶۳/۲۳۰ کیلو ولت

(۲-۳) فن های منصوبه بر روی رادیاتور

(۳-۳) ترمومتر و عنصر حساس به حرارت

(۴-۳) ترمومترهای منصوبه بر روی ترانسفورماتور

(۵-۳) ترانسفورماتور ولتاژ خازنی

(۶-۳) ترانسفورماتور جریان یا T.C

فصل چهارم

(۱-۴) شینه بندی ساده

(۲-۴) شینه بندی اصلی  و انتقالی

(۳-۴) شینه بندی دوبل

(۴-۴) شینه بندی ۵/۱ کلیدی

(۵-۴) شینه بندی دو کلیدی

فصل هفتم

(۱-۷)دو مدل رله کمکی

(۲-۷) رله اولیه ماکزیمم جریان

(۳-۷) تصویر مدار رله دیفرانسیل

(۴-۷) رله بوخهلتس و نحوه قرار گرفتن آن در ترانسفورماتور

فصل سیزدهم

(۱-۱۳) پلان تک خطی پست ۲۳۰ فیروزکوه

مقدمه
جایگزینی روزافزون انرژی الکتریکی به جای سایر منابع انرژی و افزایش مصرف آن در اثر گسترش شهرنشینی و افزایش جمعیت و توسعه واحدهای مختلف صنعتی ، خدماتی تا کشاورزی و برق شدن اکثر لوازم ، لزوم تأمین انرژی درخواستی را ایجاب می نماید .
امروزه تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز مراکز مصرف که معمولاً از مراکز تولید ( نیروگاه ها ) دور    می باشد . به وسیله احداث خطوط و پستها ی انتقال میسر می گردد .
وجود شبکه های سراسری تولید و انتقال انرژی و بهره برداری صحیح از تجهیزات نصب شده در شبکه هاست که منجر به تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز مراکز مصرف می گردد . لذا شبکه های تولید و انتقال انرژی می بایست از توانایی کافی جهت تأمین و تداوم انرژی در هر نقطه از مراکز مصرف برخوردار می باشد .
و این مهم جز به پایداری شبکه امکان پذیر نیست و پستها یکی از مواردی هستند که نقش اساسی در تأمین پایداری شبکه ایفا می کند .
بطوری که انرژی الکتریکی با ولتاژ کمتر از ۲۰ کیلو ولت به وسیله نیروگاه ها تولید و جهت انتقال این انرژی ناچار در چندین مرحله ولتاژ تولید را افزایش و کاهش داده تا به مصرف برسد .

تاریخچه صنعت برق تهران
تقریبا ۳۰ سال پس از اختراع برق توسط ادیسون این صنعت توسط یکی از تجار ایرانی به نام حاج امین الضرب وارد ایران شد .
درسال ۱۲۷۸ هجری شمسی یک دستگاه مولد ۴۰۰ کیلو واتی در خیابان چراغ برق (امیر کبیر فعلی) نصب گردید و با احداث دو پست ترانسفورماتور یکی در اول خیابان چراغ برق و دیگری در محل فعلی چهار راه سید علی مورد بهره برداری قرار گرفت . امور مربوط به این کارخانه توسط اداره ای به نام روشنایی شهر با ۱۰ نفر کارمند زیر نظر بلدیه (شهرداری) اداره می شد برای اندازه گیری برق مصرفی کنتور وجود نداشت و معمولا برای هر شعله لامپ ۶۰ واتی ۳۰ دینار اخذ می گردید . مامور جمع آوری بهای برق دو نفر بودند  که با مراجعه به محل و بر اساس شعله لامپی که روشن بود فی المجلس بهای برق را محاسبه و وصل می نمودند  .
در سال ۱۳۱۳ کمیسیونی مسئله تامین برق شهر تهران را به صورت اساسی مورد بررسی قرار داد که نتیجه این بررسی با تصویب هیئت دولت اقدام به خرید و نصب کارخانه ۶۰۰۰ کیلوواتی اشکودا با ۴ مولد ۱۵۰۰ کیلو واتی  در محل قبلی اداره مرکزی شرکت برق منطقه ای تهران واقع در میدان شهدا گردید و توسط موسسه برق تهران که بعداً به اداره کل برق تغییر نام یافت در سال ۱۳۱۶ مورد بهره برداری قرار گرفت ، لیکن از طرف ساکنین شهر تهران اخذ انشعاب استقبال نگردید به طوریکه در پایان سال ۱۳۱۶ فقط ۱۱ مشترک برق وجود داشت . تبلیغات و واگذاری کنتور مجانی هم موجب گرایش مردم به استفاده از برق نشد و حتی در بعضی موارد از اینکه مقره و سیم به دیوار منازل کوبیده شده بود از طریق عدلیه اقامه دعوا می نمودند که اداره برق مجبور به جمع آوری تعدادی از انشعاب ها گردید . در سال ۱۳۱۸ با شروع جنگ جهانی دوم و رغبتی که مردم برای شنیدن اخبار پیدا کردند ، برای گرفتن برق هجوم آوردند به طوریکه در مدت کوتاهی کلیه نیروی کارخانه به فروش رفت و در پایان سال ۱۳۲۰ تعداد مشترکین به ۱۷۳۶۸ رسید . در سال ۱۳۱۴ تصمیم به بازرگانی نمودن اداره برق گرفته شد تا به صورت شرکت اداره شود و حتی در ۲۱ مهر ماه همان سال هیئت مدیره شرکت تعیین شد لیکن چندان دوامی نیاورد و بعد از ۱۵ روز به وضع سابق یعنی اداره کل برق برگشت . در سال ۱۳۲۵ اقدام به خرید یک نیروگاه ۸۰۰۰ کیلوواتی شامل ۴ توربین ۲۰۰۰ کیلوواتی از شرکت وستینگهاوس گردید این نیروگاهها جنب کارخانه ۶۰۰۰ کیلوواتی اشکودا در محل قبلی اداره مرکزی شرکت برق منطقه ای تهران واقع در میدان شهدا نصب و در سال ۱۳۲۷ مورد بهره برداری قرار گرفت و در سال ۱۳۲۸ اداره کل برق تهران به بنگاه مستقل برق تهران زیر نظر وزارت کشور و شهرداری قرار گرفت . تا سال ۱۳۳۵ علاوه بر واحدهای فوق الذکر دو دستگاه دیزل ۱۰۰۰ کیلوواتی و یک دستگاه دیزل ۱۹۰۰ کیلوواتی از کارخانه نورنبرگ آلمان خریداری و نصب و مورد بهره برداری قرار گرفت از سال ۱۳۲۸ اهمیت برق و علاقه به استفاده آن باعث شد که کارخانه های برق اختصاصی محلی به تدریج در تهران احداث و مورد بهره برداری قرار گیرد و تا سال ۱۳۳۶ تعداد آنها به ۳۲ واحد با قدرتی معادل ۴۰ مگاوات بالغ گردید و تعداد مشترکین آنها به حدود ۱۲۰ هزار مشترک رسید .
با این حال توسعه سریع استفاده از نیروی برق و عدم جواب گویی نیروی تولیدی کارخانه های برق احداث شده مسئولین امر را به فکر احداث کارخانه های برق جدیدی انداخت و بالاخره با خرید و نصب نیروگاه بخاری بزرگی از شرکت آلستوم با قدرت ۵۰ مگاوات شامل ۴ توربین ۵/۱۲ مگاواتی در حاشیه شمال غربی تهران ( منطقه طرشت ) گردید .
در سال ۱۳۴۰ نیروگاه سد کرج ( امیرکبیر ) با واحد آبی ۴۵ مگاوتی ( جمعا" 90 مگاوات ) در سال ۱۳۲۸ احداث آن آغاز شده بود ، مورد بهره برداری قرار گرفت و انرژی تولیدی آن با خط ۱۳۲ کیلوولتی به نیروگاه آلستوم انتقال و در اختیار مصرف کنندگان قرار داده شد .
در سال ۱۳۴۱ پس از بهره برداری از نیروگاه سد سفیدرود که دارای ۵ مولد ۵/۱۷ مگاواتی بود قسمتی از انرژی تولیدی آن از طریق خط ۲۳۰ کیلو ولت به تهران انتقال داده شد .
بدین ترتیب برق تهران سعی نمود به تدریج خود را از قید مولدهای پراکنده مؤسسات برق خصوصی منفک و با احداث نیروگاه هایی که ذکر گردید برای تامین برق مشترکین خود تلاش و برنامه ریزی نماید .
در سال ۱۳۴۱ جهت تعیین خط مشی و نظارت بر کار تامین برق و هم چنین ایجاد مؤ سسات دولتی برای این منظور سازمان  برق ایران زیر نظر مدیر عامل سازمان برنامه تاسیس گردید .
در سال ۱۳۴۲ وزارت آب و برق که بعدا" به وزارت نیرو تغییر نام یافت تشکیل شد و بنگاه های برق تهران تحت عنوان سازمان برق تهران زیر نظر وزارتخانه مذکور قرار گرفت و بالاخره در سال ۱۳۴۴ شرکت سهامی برق منطقه ای تهران تاسیس گردید .
در سال ۱۳۴۶ نیروگاه بخاری بعثت ( فرح آباد سابق ) با یک مولد ۵/۸۲ مگاواتی توسط شرکت برق منطقه ای تهران مورد بهره برداری قرار گرفت دو سال بعد از بهره برداری از نیروگاه مذکور شرکتی تحت عنوان تولید و انتقال نیرو افزایش تامین نیروگاه و شبکه انتقال تحت مدیریت شرکت برق منطقه ای تهران را به تدریج تحویل گرفت . پس از پیروزی انقلاب اسلامی در راستای سیاست وزارت نیرو و به منظور تسهیل در امر تامین انرژی مورد نیاز هر یک از شرکت های برق منطقه ای مقرر گردید که نیروگاهها و شبکه انتقال موجود در حوزه مدیریت شرکت برق منطقه ای به تدریج از شرکت توانیر جدا و تحت مدیریت این شرکت قرار گیرد و نیز با احداث نیروگاههای بزرگ با متخصصین ایرانی گام مؤثری جهت ارتقاء برق برداشته شد .

مقدمه
جایگزینی روز افزون انرژی الکتریکی به جای سایر منابع انرژی و افزایش مصرف آن در اثر گسترش شهر نشینی ، افزایش جمعیت ، افزایش و توسعه واحدهای مختلف صنعتی ، خدماتی ، کشاورزی و برقی شدن اکثر لوازم ، لزوم تامین انرژی درخواستی را ایجاب می نماید .
در گذشته با ایجاد نیروگاههای کوچک تا حدودی انرژی درخواستی مشتریان همراه با مشکلات فراوان تامین می گردید . امروزه تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز مراکز مصرف که معمولا" از مراکز تولید    ( نیروگاهها ) دور می باشد به وسیله احداث خطوط و پست های انتقال میسر می گردد .
مراحلی که طی می شود تا یک نیروگاه ، پست و یا انتقال انرژی به مرحله بهره برداری برسد عبارتست از :
– مطالعات اولیه
– طراحی
– تهیه و نصب و راه اندازی
– و بالاخره بهره برداری
وجود شبکه های سراسری تولید و انتقال انرژی و بهره برداری صحیح از تجهیزات نصب شده در شبکه هاست که منجر به تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز مراکز مصرف می گردد ، لذا شبکه تولید و انتقال انرژی می بایست از توانایی کافی جهت تامین و تداوم انرژی در هر نقطه از مراکز مصرف برخوردار باشد ، و این مهم جز به پایداری شبکه امکان پذیر نیست و پست ها یکی از قسمت هایی است که نقش اساسی در تامین پایداری شبکه ایفا می کنند ، به طوریکه انرژی الکتریکی با ولتاژی کمتر از ۲۰ کیلوولت به وسیله نیروگاهها تولید و جهت انتقال این انرژی ناچار در چندین مرحله ولتاژ تولیدی را افزایش و کاهش داده تا به مراکز مصرف برسد تمام این مراحل در پست ها انجام می شود .

( ۱ – 1 ) انواع پست ها از نظر ولتاژ :
به طور کلی پست های فشار قوی علاوه بر تبدیل ولتاژ در حفاظت و پایداری شبکه نقش به سزایی دارند ، این پست ها سه گونه اند :
۱- پست های بالابرنده ولتاژ که به پست های نیروگاهی معروفند .
۲- پست های کاهنده ولتاژ که به پست های توزیع معروفند .
۳- پست های کلیدی

( ۱ – 1 – 1 ) پست های بالابرنده ولتاژ  step up substation
با توجه به اینکه مراکز مصرف برق با فاصله زیاد از مراکز تولید قرار گرفته اند و انتقال انرژی تولیدی با ولتاژ بالا اقتصادی و میسر است ، لذا اینگونه پست ها را که وظیفه آنها افزایش ولتاژ تولیدی نیروگاهها ست پست های بالا برنده ولتاژ می نامند .
 ( 2 – 1 – 1 ) پست های کاهنده ولتاژ یا توزیع  distribution substations
برای اینکه ولتاژ انتقالی قابل مصرف گردد ناچار می بایست کاهش داده شود ، کاهش ولتاژ از طریق پست های کاهنده ولتاژ میسر می گردد ، لازم به توضیح است که چون کاهش ولتاژ به یکباره اقتصادی نیست لذا در چندین مرحله انجام می گیرد تا بدست مصرف کننده برسد .
( ۳ – 1 – 1 )پست های کلیدی      switching substations
در شبکه های انتقال پست هایی احداث و مورد بهره برداری قرار می گیرند که نه افزاینده ولتاژند و نه کاهنده ولتاژ بلکه فقط ارتباط دهنده خطوط شبکه به یکدیگر ند ، این نوع پست ها را پست های کلیدی می نامند .
( ۲ – 1 ) انواع پست ها از نظر گرفتن تجهیزات
نحوه قرار گرفتن تجهیزات پست به دو گونه است :
۱- پست های فضای باز              outdoor
۲ – پست های فضای بسته    Indoor    
 ( 1 – 2 – 1 ) پست های فضای باز     outdoor
  تجهیزات اینگونه پست ها در محوطه باز قرار دارند و سه نوع اند :
  پست های معمولی _ گازی  SF6 _ هوایی
۱- در پست های معمولی عایق بین فازها و قسمت های برقدار با زمین هوای آزاد می باشد .
۲- در پست های گازی  SF6 تجهیزات برقدار آنها در محفظه هایی فلزی که با گاز  SF6پر شده اند قرار دارند .  
تفاوت این پست ها با پست های معمولی در این است که در پست های معمولی فاصله قسمت های برقدار با زمین به گونه ای در نظر گرفته شده است افرادی که در زیر تاسیسات رفت و آمد می کنند ایمن باشند ،  لیکن در پستهای گازی SF6 چون محفظه های فلزی زمین شده اند و عملا" ولتاژ شان صفر است نیازی به رعایت فاصله نیست ، از طرفی پست های معمولی فضا و زمین بیشتری جهت نصب تجهیزات نیاز دارد لیکن پست های SF6 فضا و زمین کمتری را اشغال می کند .
۳- پست های هوایی ، پست هایی هستند که معمولا" در نقاط مختلف شهرها و روستاها روی تیرهای سیمانی و یا چوبی نصب می شوند .

( ۲ – 2 – 1 ) پست های فضای بسته     indoor
تجهیزات پست های بسته در سالنهای بزرگ نصب می گردند ، این پست ها نیز به پست های معمولی و یا گازی تقسیم می شوند . نوع دیگری از پست ها نیز وجود دارد که به پست های سیار معروفند .
( Mobile substation ) این نوع پست ها معمولا" با ظرفیت کم و ولتاژ بالا ساخته می شوند و جهت مناطقی مورد استفاده قرار می گیرند که قرار است در آینده پست دائم نصب گردد ، معمولا" این پست ها را زیر خطوط فشار قوی قرار داده و به صورت موقت و به صورت آبه خط ارتباط داده ، مورد بهره برداری قرار می دهند .

( ۳ – 1 ) اجزای تشکیل دهنده پست ها :
( ۱ – 3 – 1 ) اجزای داخلی :
      الف – فیدرهای ۲۰ کیلو ولت۲۰kv – switch gear
در پست های ۲۰/۶۳ کیلو ولت قسمت توزیع ۲۰ کیلوولت در یک سالن به نام اتاق نرمانبلوک یا سالن ۲۰ کیلو ولت معروف است قرار داشته که شامل : فیدر های ورودی – خروجی – کوپلاژ و خازن می باشند .

۱- فیدرهای ورودی ۲۰ کیلوولت    20kv – incoming feeders
ارتباط ثانویه ترانسفورماتور به باسبار ۲۰ کیلو ولت به وسیله یک دیژنگتور صورت گرفته که مجموعه آن اصطلاحا" فیدر  ورودی یا فیدر ترانسفورماتور نامیده شده که ظرفیت آن با توجه به قدرت ترانسفورماتور تعیین می گردد . مثلا" برای یک ترانسفورماتور با قدرت ۳۰ مگاولت آمپر که جریان ثانویه آن حدودا" 1000¬-900 آمپر می باشد دیژنگتور ۱۲۵۰ آمپری در نظر گرفته می شود .
ارتباط این فیدر به ثانویه ترانسفورماتور با کابل ۲۰ کیلوولت و سر کابل های داخلی و خارجی انجام می شود. در طراحی بعضی از فیدرها برای سر کابل های داخلی یک فیدر جداگانه به نام فیدر کابل منظور گردد که به وسیله شینه به دیژنگتور ورودی ارتباط می یابد معمولا" فیدر ۲۰ کیلوولت ورودی هر ترانسفورماتور با دیژنگتور ۶۳ کیلوولت مربوطه لاک الکتریکی داشته و تا زمانی که دیژنگتور ۶۳ کیلوولت مربوط بسته نشود نمی توان دیژنگتور ورودی را وصل نمود .

۲- فیدرهای خروجی ۲۰ کیلوولت   20kv – outgoing feeders  
با توجه به پراکنده بودن نقاط مصرف برای انتقال قدرت با ولتاژ ۲۰ کیلوولت از چند فیدر خروجی استفاده شده که از نظر شکل ظاهری شبیه فیدرهای ورودی بوده ولی ظرفیت دیژنگتورهای آن پایین تر از فیدر ورودی می باشد . ( ۸۰۰ یا ۶۳۰ آمپری )
۳- فیدر کوپلاژ ۲۰ کیلوولت ۲۰kv – coupling feeder       
در طراحی پست های فوق توزیع با توجه به بار مصرفی از دو ترانسفورماتور یا بیشتر استفاده می شود ، در این پست ها در صورت نیاز می توان دو ترانسفورماتور را با هم موازی نمود .
برای این منظور بایستی ثانویه ترانسفورماتورها را با یک دیژنگتور به نام کوپلاژ که ظرفیت آن معادل ظرفیت هر یک از دیژنگتورهای ورودی است ارتباط داد ، هر دیژنگتور کوپلاژ به یک سکسیونر ارتباط یا سلول بالا برنده نیاز دارد . علاوه بر موازی نمودن ترانس ها در زمان سرویس آنها نیز از فیدر کوپلاژ استفاده می گردد .
۴- فیدرهای خازن    20kv – capacitor feeders
به منظور تقلیل بار راکتیو معمولا" در طراحی پست های ۲۰/۶۳ کیلوولت خازن منظور گردیده که برای ارتباط آنها به ثانویه ترانسفورماتور از فیدرهای خازن استفاده شده و در مواقعی که بار راکتیو بالا می رود خازن ها را به صورت دستی و یا اتوماتیک در مدار قرار داده از ازدیاد بار راکتیو جلوگیری می نماید .
شکل زیر تصویری از بانک خازنی را نشان میدهد .

ب- تابلوهای کنترل و حفاظت
کلیه تابلوهای کنترل و حفاظت در محلی به نام اتاق فرمان نصب می گردند که اپراتورهای پست به راحتی به آنها تسلط داشته باشند .

۱- تابلوی آلارم کلی  Alarm panele  
آلارم های کلی مربوط به تجهیزات پست که از نوع سمعی و بصری است روی این تابلو نصب می باشد ، بدین ترتیب اپراتور با مراجعه به این تابلو متوجه نوع عیب می گردد .
۲- تابلوی اندازه گیری Meetering paneles    
این تابلو انرژی مصرفی مربوط به هر یک از ترانسفورماتورها را به وسیله کنتورهایی که روی آن نصب می شوند مشخص می نماید ( البته در حال حاضر کنتورهای قدیمی منسوخ شده و از کنتورهای دیجیتال استفاده می شود ) .
۳- تابلوهای کنترل      Control paneles
خطوط ورودی ۶۳ کیلوولت و ترانسفورماتورهای قدرت هر کدام دارای یک تابلو کنترل در اطاق فرمان می باشند و دیژنگتورهای ۶۳ کیلوولت را می توان با کلیدی که روی تابلو نصب شده قطع و وصل نمود . ضمنا" وضعیت سکسیونرها و سایر موارد مربوط به کنترل در روی این تابلو مشخص می باشد .

۴- تابلوهای حفاظت       Protection paneles
بی خط ۶۳ کیلوولت و بی ترانسفورماتور ۶۳ کیلوولت هر کدام شامل تابلوی حفاظت می باشند که این تابلوها با توجه به طراحی ساخت و یا نظر سفارش دهنده ممکن است در یک سلول و یا دو سلول مجزا جا سازی شوند .
۵- تابلو حفاظت بی خط ۶۳ کیلوولت     63kv – Overhead line bay
این تابلو که کلا" حفاظت خط ۶۳ کیلوولت را به عهده دارد معمولا" شامل رله های دیستانس – جریان زیاد – اتصال زمین اتوریکلوزر و غیره می باشد .
۶- تابلو حفاظت بی ترانسفورماتور   Transformer bay  
این تابلو حفاظت بی ترانسفورماتور و تنظیم اتوماتیک ولتاژ ترانسفورماتور را به عهده دارد و معمولا" رله های دیفرانسیل _ جریان زیاد  _ اتصال زمین _ سیستم اتوماتیک ولتاژ و غیره روی این تابلو نصب می شود .
۷- تابلو کنترل خازن Capacitor control panele    
برای خازن های نصب شده در پست یک تابلو کنترل در نظر می گیرند که به وسیله آن می توان فیدرهای خازن را به صورت دستی و یا اتوماتیک کنترل نمود .
۸- تابلوی کنترل ترانس
به طور کلی هر بی ترانس شامل یک دستگاه تابلو کنترل می باشد که در اتاق فرمان نصب می گردد .
۹- تابلوی فشار ضعیف داخلی     AC distribution     AC
برای روشنایی پست و تغذیه دستگاههایی که با ولتاژ متناوب کار می کنند در اطاق کمکی یک یا دو دستگاه تابلو نصب می شود . این تابلوها شامل یک کلید اصلی است که مستقیما" یا به وسیله تابلوی فشار ضعیف خارجی به ترانسفورماتور داخلی ارتباط داده شده است و دارای چندین کلید فرعی برای استفاده روشنایی و تغذیه دستگاهها می باشد .
۱۰- تابلوی توزیع     DC  DC distributions   
برای توزیع ولتاژDC در هر پست یک یا دو دستگاه تابلوی توزیع DC پیش بینی گردیده که در آن یک کلید اصلی ورودی منظور شده و برق  DC به وسیله آن از شارژر به تابلو ارتباط یابد و سپس با کلیدهای ترمیک ( کلید مینیاتوری ) فرعی به هریک از تابلو های حفاظت و کنترل در نظر گرفته شده متصل می گردد ( در حالتی که پست دارای یک شارژر می باشد از یک تابلو و در حالتی که پست دارای دو شارژر می باشد از دو تابلو استفاده می شود ) .
۱۱- باتریخانه  Battery Room  
در پست های فشار قوی دستگاههای حفاظت و کنترل بایستی دائما دارای ولتاژ بوده ، لذا به منظور نیل بدین هدف مجموعه ای باتری پیش بینی گردیده که در صورت قطع برقAC یکسو کننده ها بتوان از این باتری ها جهت تغذیه  DC پست استفاده کرد .

بخشی از منابع و مراجع پروژه بررسی انواع تجهیزات شبکه های برق رسانی
تجهیزات پستها                             آقایان مهندس رشیدی و نیکبخت
رله و و سایل حفاظتی                     جزوه های آموزشی آگاهان نیرو
مقررات و دستورالعمل                       آقای فرامرز خالویی
و همچنین جزوات و کتابهای آموزشی دانشکده شهید عباسپور