مقاله در مورد جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله در مورد جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران دارای ۲۴ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله در مورد جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله در مورد جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران :
جزئیاتی پیرامون شهرهای ایران
آداب ورسوم
جشنها و سرورها سنندج
در استان کردستان به تبعیت از تفاوت های مذهبی مراسم جشن و سرور متفاوتی نیز بر گزار می شود . معمولا شیعه ها و سنی ها علیرغم وجود اشتراک در بسیاری از مراسم و اعیاد مذهبی و دینی مراسم متفاوتی را نیز برگزار می کنند. مراسم عید قربان عید غدیر تولد حضرت پیغمبر (ص)و سایر اعیاد دینی به طرز بسیار با شکوهی برگزار می شود . خصوصا عید مبعث که از سوی مردم
سنتی مذهبی به شکل عالی و همراه با موسیقی مذهبی خاص در تمام نقاط استان بر گزار می شود . مردم سنی مذهب به عید نوروز بهای زیادی نمی دهند ولی در بین شیعیان تقریبا مراسم عید مثل سایر جاهای ایران و به تبعیت از اعتقادات و باورهای دینی ومذهبی برگزار می شود . قبل از فرارسیدن عید با افروختن آتش رسیدن سال نو را گرامی می دارند و اعتقاد دارند که حضرت
علی (ع) در عید نوروز به تخت خلافت نشسته است . از دیگر مراسم مربوط به فرارسیدن عید نوروز علاوه بر افروختن آتش می توان به مراسم رنگ کردن تخم مرغ مراسم قاشق زنی و گوش ایستادن در شب چهار شنبه سوری اشاره کرد که تقریبا در تمام مناطق کردنشین غرب ایران مرسوم است .
مراسم عروسی سنندج
یکی دیگر از مراسم جشن و سرور که به نحو باشکوهی و توام با سرود و رقص و پایکوبی برگزار می شود مراسم مربوط به عروسی و ازدواج است که در مناطق شهری و روستایی استان تقریبا یکسان است و فقط در مناطقی که جمعیت غیر بومی قابل توجهی دارند تحت تاثیر فرهنگ غیر
کردی با اندک تفاوتی برگزار می شود . این مراسم شامل نامزدی روباز کردن خریدن لباس عروس عقد کنان تعیین زمان عروسی حنا بندان حمام بردن عروس و شب عروسی است که هر قسمت آن با هلهله شادی و خواندن ترانه و سرود و رقص همراه است . مراسم عروسی بویژه در میان عشایر جلوه ای از رنگارنگی لباس زنان را که مملو از طلب شادی مردم بویژه زنان عشایر است
نشان می دهد . عروسی عشایر کردستان نمایشگر فستیوال رنگ لباس و شادی است . یکی از ویژگی های عروسی در بین کردهای عشایر شب نشینی سنتی است که پیش از برگزاری جشن اصلی عروسی ترتیب داده می شود . این شب نشینی ها تا سال های اخیر بسته به بضاعت
مالی خانواده های عروس و داماد بین سه تا هفت شب ادامه داشت . اما امروز به دلایلی به یک الی دو شب وگاهی به سه شب یا بیشتر محدود شده است . مقدمات ازدواج پسران ودختران جوان با مجلس خواستگاری و گفتگو بر سر تعیین مهریه و خرید طلا و لباس توسط داماد برای
عروس و تعیین تاریخ عقد و عروسی آغاز می شود . بعد از طی این مقدمات مراسمی با عنوان شیرینی خوران بر گزار می شود که طی آن با اعلام نامزدی رسمی دختر و پسر خطبه عقد نیز بین آنان جاری می شود و مراسم عروسی به زمان دیگری موکول میگردد . با نزدیک شدن روز عروسی مجالس شب نشینی از سوی خانواده های دو طرف به طور جداگانه ترتیب می یابد که در آن از
کلیه نزدیکان دو خانواده دعوت به عمل می آید. با پایان یافتن شب نشینی روز عروسی فرا می رسد که در این روز نیز ضمن ادامه رقص و پایکوبی و دادن نهار به مهمانان نزدیک عصر داماد در حالی که تعدادی از مهمانان خصوصا دختران و پسران جوان وی را همراهی می کنند به طرف خانه عروس حرکت می کنند و پس از صرف چای وشیرینی و کسب اجازه از والدین عروس وی را به خانه داماد می آورند و در اینجا شادی ونشاط حاضران به اوج خود می رسد . عروس و داماد پس از ورود
به محل برگزاری مراسم وارد حلقه رقص شده و طبق یک سنت دیرینه هر یک به نوبت سر چوبی را در دست می گیرند و در حالی که جمع زیادی از دختران و پسران آنان را همراهی می کنند دقایقی به آرامی به پایکوبی می پردازند . با رقص عروس و داماد مبالغ هنگفتی از محل شباش ها نصیب نوازندگان می شود . با پایان یافتن جشن عروسی وپس از گذشت یک هفته . کلیه دعوت شدگان دو طرف به استثنای مردان و پسران در منزل داماد جمع می شوند و با برگزاری مراسم دیگری که
گستردگی مراسم شب نشینی و عروسی را ندارد هدایای خود را که عمدتا شامل پول نقد است به عروس و داماد اهدا می کنند . این هدایا که در اصطلاح محلی (هفته) گفته می شود با هدف کمک به تشکیل زندگی جدید زوجهای جوان و جبران هزینه های عروسی آنان ارائه می شود و هرکسی تلاش می کند که هدیه اش ارزشمند تر از هدیه دیگری باشد .
مراسم پیر شهریار سنندج
روستای اورامانات تحت یکی از فضاهای ویژه روستایی کردستان است که علاوه بر زیبایی چشم اندارها به دلیل اجرای همه ساله مراسم بسیار باستانی و حیرت انگیز پیر شهریار قابلیت های ارزشمند جهانگردی دارد . آرامگاه پیر شهریار که به پیر شالیار نیز معروف است از قدسین زرتشتی و زیارتگاه ها و معابد بسیار مورد احترام مردم این ناحیه می باشد. به روایتی پیر شالیار و مراسمآن از یادگارهای دوره پیش از اسلام است . مراسم فوق در اواخر تابستان و به مدت یک هفته انجام می شود . مردم منطقه ابتدا در فصل تابستان گردو های درخت ها را می چینند و خشک می کنند و به منظور استفاده در این مراسم نگهداری می کنند . سپس در زمان انجام مراسم بچه ها به
آرد و گوشت قربانی (گوسفند یا گاو )و مواد لازم دیگر را جمع آوری نموده و در ظروف خالی شده اجناس جمع آوری شده آن ها تعدادی گردو می ریزند . سپس با آرد جمع آوری شده نان می پزند و مقداری از گردو های سائیده شده را با خمیر نان مخلوط می کنند . معمولا خانم ها هر روز به میزان قابل توجهی نان می پزند و در اختیار مردان جهت صرف نهار و شام قرار می دهند . صبح خیلی زود تعدادی از مردان آشپز دیگ ها را روی اجاق ها گذاشته و مقدار زیادی گوشت و سایر موارد داخل آن ها می ریزند و آش مخصوص می پزند و هنگام نهار و شام بین اهالی احسان می
کنند. هر روز پس از صرف نهار مردها روی پشت بام وسیع یکی از منازل به رقص های گروهی عرفانی می پردازند . شیوه اجرای این رقص بدین شکل است که کلیه مردها دست ها را به کمر یکدیگر حلقه می کنند و آرام آرام می چرخند و تعدادی ما بین ۳ تا ۸ نفر نیز در وسط گروه رقص
دایره وار می چرخند و مرتبا سرها یشان را تکان می دهند و مو های بلند خودشان را آشفته می کنند و آن قدر این حرکت را تکرار می شود که معمولا چند تایی از آن ها از خود بیخود شده و چاقو قیچی سیخ کباب و … را در بدن خود فرو می کنند . برای این که اشخاص آسیبی به خود نرسانند دیگران جلوی این افراد را به سرعت میگیرند . پس از پایان رقص شب هنگام وارد خانه ای که گویا
خانه پیر بوده می شوند و به خواندن اشعاری در وصف پیر می پردازند و آنگاه لنگه کفشی را که در صندوق یکی از اتاق ها است و معتقدند به پیر شالیار تعلق دارد از صندوق در می آورند ودست به دست می دهند و با احترام خاص می بوسند و سپس در صندوق نگهداری می کنند . روز آخر انجام مراسم ماست و نان تهیه می کنند و به صورت گروهی به سمت آرامگاه پیر می روند و به محض ورود به محوطه باز آرامگاه کفش ها را از پا در می آورند وپای برهنه زمین را می بوسند و
آنگاه به زیارت پیر مشغول می شوند و دستمال هایی نیز جهت گرفتن حاجت به دیوار ها و درخت های محوطه آرامگاه می آویزند و سپس به خوردن نان و ماست می پردازند و برای خوردن آن تلاش زیاد می نمایند تا از خوردن آن بی بهره نمانند زیرا معتقدند خوردن نان و ماست روز آخر در جوار آرامگاه پیر تبرک است و در درمان بیماری ها نیز موئثر است . غروب همان روز (روز هفتم )مراسم پایان می پذیرد .
رقصهای محلی سنندج
رقص های محلی و بومی این استان هم از نظر مضمون و هم از نظر شکل در خور توجه ویژه است . رقص کردی عمدتا به شکل گروهی است وحرکات فیزیکی موزون و همانگی دلپذیر دارد . معمولا رقص ها کمتر به شکل انفرادی و بیشتر با شرکت زنان و مردان اجرا می شود این رقص همراه با حرکات موزون از محتوا و مضمون خاصی بر خوردار است و نشان دهنده باورها و خصوصیات قومی و فرهنگی مردم کرد است . رقص معروف به جار ماق از عمده ترین رقص های محلی است که امروزه
نیز در مواقع خاصی در تمام شهرها و به ویژه در روستا ها و قبایل کوچ نشین به اجرا در می آید . علاوه بر رقص هایی که در مراسم شادی و جشنها اجرا می شود در این استان رقص های ویژه ای نیز وجود دارد که می توان آن ها را رقص های مذهبی و اعتقادی دانست . استان کردستان
یکی از مراکز عمده تصوف و عرفان کشور است . در این منطقه فرقه های صوفیه همچون خاکساریه نقشبندیه نعمت اللهی و قادریه هر ساله در روز های معینی مراسم ویژه خود را برگزار می کنند که رقص جز لاینفک آن است .برای نمونه آئین ها رسوم و حال وهوای یک مجلس مربوط به دراویش قادری که از مهم ترین سلسله های تصوف کردستان به حساب می آید در زیر مورد اشاره قرار می گیرد : خانقاه که گاهی تکیه زاویه و رباط نیز گفته می شود محل اجتماع درویشان است. در خانقاه اوراد و اذکار و ریاضات و چله نشینی ها رایج است . در مجالس درویشان معمولا یک نفر قوال یا
حتی خود خلیفه ترانه هایی عاشقانه یا عارفانه همراه با دف و نی یا حتی تار می خواند و دراویش حلقه وار برزمین می نشینند و معمولا خاموش و آرام هستند . سر ها به زیر و نفس ها در سینه حبس است و ناگاه درویشی به وجد می آید نعره می زند و خود را پیچ و تاب می دهد . پاره ای دچار رعشه و لرزش می شوند . این شور معمولا به جمع هم سرایت می کند و کم کم تمام حاضران در مجلس به پایکوبی و دست افشانی بر می خیزند .در این مرحله صدای دف و آواز و فریادبه اوج خود می رسد درویشی خرقه خود را می درد دیگری فریادهای بیشهانه می کشد کسانی هم از خود بی خود می شوند و بر خاک می افتند در این حالت خود انگیختگی که با هیجانات شدید همراه است خنجر ها به بیرون کشیده می شوند سیخ ها یک به یک بر اعضا و جوارح فرو می روند . یک نفر سیم عریان برق را در دستانش گرفته است ودرویشی دیگر زهر و سم بر حفره دهانش سرازیر می کند . کسانی دیگر آتش و شیشه را چون خوراکی می خورند. در این هیاهو چند
خنجرهایی را بر فرق سر خویش می کوبند و در جایی دیگر درویشی پهلوی خود را با خنجر می درد . در این مرحله که احساسات در اوج غلیان است خلیفه وارد معرکه می شود و عنان هیجانات را به دست می گیرد و آرام آرام جمعیت را به آرامش فرا می خواند . دراویش اطاعت می کنند . خنجر و سیخ ها را از تن ها خارج می شود دف ها خاموش می شوند و آرامش به جمع باز می گردد.
دراویش یک به یک و خسته و عرق ریزان بر زمین جای می گیرند . ختم مجلس اعلام می شود .آنهایی که زودتر به حالت عادی بر گشته اند یک به یک محیط خانقاه را ترک می کنند . خلیفه در زاویه می نشیند و آمادگی خود را برای پذیرش خصوصی اشخاص و پاسخگویی به سوالات و ارشادات لازم اعلام می کند .
سوگ ها و عزاهای ملی مذهبی و خصوصی سنندج
برگزاری مراسم سوگ و عزا از دیر باز در بین اقوام کرد مرسوم است و به دو صورت عزاهای عمومی وخانوادگی برگزار می شود . مراسم عزا و سوگ های مذهبی در بین شیعیان از رونق ورواج به سزایی برخوردار است و تقریبا مثل سایر نقاط ایران برگزار می شود و شامل سینه زنی و زنجیر زنی و… است . عزاهای خانوادگی معمولا پس از فوت عزیزان و مطابق آئین ویژه ای برگزار میشود . پیش از انجام کفن و دفن اگر متوفا مرد باشد در مسجد و اگر زن باشد در خانه غسل می دهند .
در این روز همه اهالی و افراد وابسته متوفی به گورستان می روند و متوفی را دفن می کنند . بعد از دفن از سه تا چهار روز مجلس ترحیم و قرائت قرآن بر قرار است و بستگان و دوستان و آشنایان فرد متوی تا ده روز از زر و زیور استفاده نمی کنند . معمولا برای اشخاص سرشناس که می میرند روز چهلم نیز مراسم خاص برگزار می کنند و کسان متوفی تا یک سال حق عروسی شکار ومراسم شادی و سرور را ندارند
سوغات
پسته کرمان
میوه خاص و سوغات ویژه کرمان پسته است۰ سرزمین باستانی بسیار پهناور اما کم جمعیت کرمان امروز بزرگترین منطقه تولید پسته در جهان است ۰ به نظر میرسد که در حدود قرن دوازدهم ه ۰ق تا اویل قرن سیزدهم درختان پسته منشا باغهای عظیم کنونی است در این قرن به استان کرمان منتقل شده است۰ زیرا جز آنچه مارکوپولو در مورد پسته جیرفت گزارش داده بعد از او تا
سال ۱۲۲۵ ه۰ق جغرافی نویسان و سیاحان از وجود درختان پسته و محصول آن در کرمان مطلبی عنوان نکرده اند۰ پاتینجر در سال ۱۲۲۵ ه۰ق در گزارش خود به محصولات تولیدی و صادراتی کرمان از جمله پسته آن دیار اشاره دارد۰ از بهترین مناطق استان کرمان که در آن پسته کاشت میشود می توان به رفسنجان رباط راور و خود کرمان بردسیر شهر بابک زرند و بخشی هم در روستاهای ابارق و تهرود از شهرستان بم اشاره کرد۰
زیره کرمان
زادگاه اولیه زیره کرمان است و نوع مرغوب آن با رنگی سیاه در کوهستانها و به طور وحشی میروید ۰ اروپائیها زیره را به صورت ادویه در غذا می زنند و پنیر را با آن خوشبو می کنند و یک نوع نان نیز با آن می پزند۰ عربها با مخلوطی از عسل و فلفل و زیره معجونی مقوی میسازند ولی ایرانیها زیره را با برنج مصرف می کنند۰ زیره ازمحصولات کرمان است و بیش از ۸۰ درصد محصول مرغوب کرمان از کوه جوپار حاصل میشود۰ سه نمونه زیره در این منطقه به دست می آید که زیره هفتادم که در
دامنه های کوه و در دره هایی که هوای گرمتری دارد می روید۰ این زیره هفتاد روز پس از عید نوروز به دست می آید۰ نوع دوم زیره نودم است که در ارتفاعات بالاتر و نود روز پس از عید نوروز چیده میشود و درشت تر و معطرتر است۰ نوع سوم زیره ای است به نام کبکو که در نزدیکی یخچالها و در ارتفاع بالای ۳۰۰۰ متری می روید و در حوالی جانپناه شماره یک نیز نمونه مشاهده میشود ۰ این زیره بدون عطر و درشت تر از نوع اول است و معمولا خوراک کبکهاست۰
خرما کرمان
باستان شناسان معتقدندکه پرورش درخت خرما در ایران از ۴تا ۵ هزار سال قبل از میلاد شروع شده و خرما مهمترین منبع غذایی مردمدر مناطق خرما خیز است که در سد جوع وجلوگیری از بروز قحطیها نقش داشته است۰تنوع خرما(چهل رقم) در مناطق خرما خیز استان کرمان بوده که بیشتر انها با دیگر ارقام خرما در مملکت تفاوت دارند نشانه ای از قدمت کاشت این درخت در استان کرمان است بنا به نوشته سرپرستی سایکس انگلیسی مامور تعیین مرز بلوچستان در حوالی سال
۱۸۴۸تعداد ۱۰۰۰۰میل نخل در بم وجود داشت خرما ارزش غذایی فراوانی داردو در طول تاریخ گیاه مقدس و زیر بنایی بوده که در ایجاد تمدنهای بشری همواره مورد توجه بوده است۰
عطریات و عرقیات کرمان
به طور کلی کرمانیها به داروهای گیاهی ارادت خاصی دارند وبیشتر از داروهای شیمیایی مورد استفاده قرار میدهند۰از این جهت عرقیات بسیار خوبی هم دارد۰حتی بیشتر کدبانوهای کرمانی در خانه خود این عرقیات را تهیه می کنند۰در منطقه لاله زار در نزدیکی بافت کرمان عرقیات مخصوصا گلاب بسیار ۰عالی تهیه می شود
لباسهای محلی خرم آباد
کپنک یه فرجی خرم آباد
یک نوع قبای پشمی محکم است که معمولا لباس روی چوپانان محسوب می شودودر مواقع جنگ از آن به عنوان لباس رزم استفاده می شود زیرا ترکیب بسیار فشرده ای در ساخت آن به کار رفته است۰
ستره خرم آباد
قبای مخصوصی است که در بعضی مواقع رسمی از آن استفاده می کنند واز قدیمی ترین نوع پوشاک ایران است۰
شال خرم آباد
پارچه بلند سفیدی از جنس چلوار است که چند دور به کمر می پیچانندودر مواقع ضروری از آن استفاده می کنند۰در موقع جنگ نیز زخمها را با آن می بندند ۰
تره وگل ونی خرم آباد
تره پارچه ابریشمی مخصوصی است که زنان لر به سر می بندند وبه لری آنرا ساوه می گویند۰ تره را در حالت عادی می بندند و برای شرکت د رمراسم جشن وسور نوعی از آن را به نام (گل ونی ) که رنگین است روی تره می بندند۰
کنجله خرم آباد
جلیقه یراق دوزی شده است که در بسیاری موارد رویه جلوی آنرا سکه دوزی وتزیین می کنند۰
چوقا خرم آباد
در منطقه ازنا والیگودر نیزاز چوغا استفاده می شود۰ چوغا یک نوع عبای زیبا وموقر است۰
گیوه خرم آباد
نوعی کفش دست ساخت محلی است که زیره آن چرم ویا لاستیک ضخیم ومحکمی است که رویه آن به وسیله نخ تا بیده بافته می شود ۰
صنایع دستی
خاتم سازی اصفهان
یکی از گونه های زیبا وهنرمندانه صنایع دستی در اصفهان خاتم سازی است. این هنر بی بدیل و کم نظیر در واقع هنر آرایش سطح اشیا چوبی به صورتی شبیه به موزائیک با مثلثهای کوچک است . این مثلثها هر چه ظریفتر و طرحها و اشکال هر چه منظمتر باشند خاتم مرغوبتر خواهد بود.یکی دیگر از دلایل مرغوبیت و ارزشمند بودن خاتم بالا بودن کیفیت مواد اولیه است. موادی که خاتم سازان برای تهیه محصولات خود از آنها استفاده می کنند بسیار متنوع هستند. این مواد عبارتند از : چوبهای گوناگون مانند چوب فوفلآبنوسس نارنج و هناب استخوانهای مختلف مانند استخوان شتر گاو اسب و همچنین عاج صدف و مفتولهای ممسی و برنجی و در برخی موارد طلا و نقره بای
ساختن خاتم مواد اولیه رابه صورت منشورهائی به ابعاد ۱ تا ۲ میلمتر رنگ آمیزی کرده و با پهلوی هم چیدن آنها طرحهای مختلف خاتم ار بوجود می اورند.علاوه بر اصفهان خاتم سازان شیراز نیز در این هنر شهره هستند و خاتم هائی که به وسیله هنرمندان اصفهان و شیراز تهیه میشود خریداران بسیار ی دارد. این فرآورده ها شامل ظروف متنوع و مختلف می باشند. در سالهای اخیر هنرمندان خاتم ساز با تشکیل شرکت تعاونی خاتم سازان که زیر نظر سازمان صنایع دستی ایران فعالیت میکند انسجام بهتری یافته و تولیدات مرغوبتری را به گردشگران مخصوصا خارجیان عرضه می کنند.
گره چینی و مشبک اصفهان
از زمانها گذشته تا به امروز چوب یکی از عناصر دائمی مورد استفاده در معماری ایران بوده است۰ موقعیت ویژه ای که چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارد و تنوع انواع آن باعث شد تا از این عنصر استفاده های بسیاری بشودو از پوشش پشت بامها گرفته تا قابهای تزئینی پنجره ها و ساخت اشیا فلزی چوب مورد استفاده قرار گیرد۰ هنرمندان با ذوق و خلاق ایرانی در جهت زیبا تر شدن بناها و ساختمانها توانسته اند آثاری خلق کنند که هر کدام به عنوان هنری مجزا مورد توجه قرار گیرند که منبت خاتم معرق گره چینی و مشبک و ۰۰۰ از آنجمله هستند ۰ از سابقه گره چینی و مشبک در ایران اطلاع دقیقی در دست نیست ۰ برخی ازپژوهشگران احتمال داده اند استفاده از این هنر چه در حالت مشبک و چه در حالت آلت و لغت از دوران خلفا عباسی شروع شده و در قرن ۶ تا ۸ هجری قمری در مصر و سوریه متداول شده است و ازهمان زمان به ایران رسیده است۰ از این سبک کار معمولا در ساخت درهای اماکن مقدسه مقابر منابر و از مشبک در پنجره های منازل و کاخها نرده ها استفاده میشده است۰ از دوران صفویه به بعد تعبیه شیشه های رنگی در چوبهای مشبک رایج شده و اصطلاحا به ارسی مشهور گردیده است۰ از استادان بی بدیل این هنر مرحوم استاد غلامرضا آقا ابراهیمیان است که آثار با ارزشی از او در مقرنس کاری قطار بندی رسمی بندی مشبک و گره چینی در عتبات عالیات و بناهای تاریخی اصفهان موجود است ۰ کلیه درها و پنچره های هتل عباسی نیز از آثار این هنرمند است ۰ در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی علاوه بر
تاسیس کارگاههای مرمت گره چینی و مشبک اقدام به برگزاری دوره های کوتاه آموزش این هنر برای علاقمندان کرده است۰از دیگر استادن این هنر اصیل و قدیمی می توان به مرحوم استاد مهدی عشاقی استاد علی عباس عشاقی استاد مهدی اولیائی و استاد علی مظاهری اشاره کرد۰
مینیاتور اصفهان
مینیاتور هنرظریف نقاشی است که بجزایران مشابه آن رادرژاپن وخاوردوروچین نیز می توان مشاهده کرد۰درموردتاریخچه این هنربرخی ازپژوهشگران عقیده دارندشخصی به نام غیاث الدین هنرمینیاتورراازچین به ایران آوردومینیاتورچینی درایران تکامل یافت وبا گذراندن مراحل پیشرفت به تدریج ازمینیاتورچینی متمایزشد۰ ازبررسی های تاریخی چنین استنباط می گرددکه هنرمندان مینیاتورسازایرانی طراحیرنگ آمیزی ومجسمه سازی چینی رابا ادراک وذوق خاص خود تغییرداده
ودگرگونیهائی درآن بوجودآورده اند۰به هرحالاگرچه واژه مینیاتوردرنگاه اول بیگانه می نمایداما شک نیست مینیاتورباابعادکنونی هنری ایرانی است که مکتب های مختلف همانند مکتب عباسی (بغداد)مکتب مغول مکتب هرات راگذرانده وباحضورصفویه وانتقال مرکز هنری ایران ازهرات به تبریز درشیوه آن نیز تحول بوجود آمده است۰با انتخاب اصفهان به پایتختی و حمایت همه جانبه ای که از هنرمندان ونقاشان ونگارگران به عمل آمد نقاشان چیره دستی ظهورکردند که شاهکارهای آنان امروز زینت بخش موزه های جهان است ۰دراین عصر به دلیل گسترش ارتباط ایران باکشورهای اروپائی وآسیائی هنرایران به کشورهای بیگانه معرفی شدودوران صفویه آغازفصل تازه ای درتاریخ مینیاتورایران به حساب آمد۰ درزمان صفویه هنرمندانی همچون رضاعباسی محمدزمان نگارگر محمدقاسم مشهوربه سراجای نقاش ومحمدیوسف مصور که باخلق آثاربی دلیل ومنحصربه فرد این هنررابه نهایت اعتلا رساندند۰دردوران معاصرمینیاتور ایرانی جلوه درخشانی داشته ودرطی صدسال اخیر آثارممتازی بوجود آمده که بحث درباره جزئیات آن سخن رابه درازا خواهد کشاند۰ساخت وساز مینیاتور:ابزارووسائلی که موردلزوم یک هنرمندمینیاتورسازاست درمقایسه با سایرهنرهای ایرانی مانندخاتم سازی قلم زنی منبت کاری و۰۰۰بسیارمحدوداست۰ابزاریک مینیاتوریست عبارتنداز:قلم مو:درقدیم هنرمندان برای ساخت قلم مو ازدم نرم سنجاب استفاده می کردند۰بوم مینیاتور:که عبارتست از تختهکاغذمقوافیبرعاج استخوان و۰۰۰روغن :که برای محافظت اثر ازآن استفاده می کنند۰رنگ:که بیشترمینیاتورسازان از رنگهای دست سازخوداستفاده می کرده اند۰شیوه هائی که درساخت مینیاتوروجوددارند عبارتنداز: مینیاتورآبرنگ روحی -مینیاتورسیاه -قلم رنگی –
مینیاتورسفیدقلم-مینیاتورهای زیرروغنی۰علاوه برآنکه دربناهای تاریخی ازاین هنراستفاده می شد وهنرمندان بزرگ عصرصفویه کاخهای عالی قاپوچهلستون وهشت بهشت و۰۰۰رابااین هنرتزئین کردند صدها اثر که شامل :جلدهای آلبوم تصاویرکتابها قاب آئینه ها وامثال آنها می باشنددرموزه های ایران وخارج ازکشوردرمعرض تماشای هنردوستان وعلاقمندان می باشند۰
قلم زنی اصفهان
هنرقلم زنی ازدیربازدراصفهان رواج کامل داشته واشیاقلم زده قدیمی ازدورانهای مختلف زینت بخش موزه ها ومجموعه های خصوصی است ۰این هنردرحقیقت نوعی حکاکی برروی فلزات است ۰دراین صنعت دیرپای دستی نقوش یا طرح هائی برسطح اشیا فلزی کنده می شود۰ابزارکارهنرمندقلمزن تعدادی قلم های مخصوص وچکش است ۰قلمزنی درایران ازسابقه ای طولانی برخورداراست۰ با توجه به بررسی های پژوهشگران سابقه تاریخی این هنر به (سکاها)می رسدکه درحدود پنج هزاریاهفت هزارسال پیش درقفقاززندگی می کرده اند۰ ازاین قوم آثاربسیاری بدست آمده که اکثراازطلاونقره وبرنزمی باشند۰ازهخامنشیان وساسانیان نیزآثاری درموزه های بزرگ جهان
موجوداست ۰دردوران اسلامی باروی کارآمدن سلجوقیان قلم زنی به اوج ترقی رسید ۰ازدوران اسلامی آثاری شامل حیوانات ودرختان ونوشته هائی به خط کوفی بدست آمده است۰عصرصفوی روزگاراوج وتکامل هنر قلم زنی است ۰دراین دوران علاوه برنقوش قبلی شاهدپیدایش طرح های انسانی درحالت های مختلف هستیم۰ازدوران صفوی نقوش بسیارزیبائی بجامانده که بیانگرتعالی این هنراست۰درحال حاضراصفهان مرکزوقطب این هنردرایران است واستادان بزرگی درقلم زنی
بوجودآمده اندکه علاوه برارائه نقش های سنتی گاه شاهد ابتکارات ونوآوری هائی نیز ازطرف آنان هستیم۰شیوه کارقلم زنی به این ترتیب است که ابتداصفحه فلزموردنظرقیرریزی شده وپس از قیرریزی شده وپس ازقیرریزی می کنند۰ازاساتید برجسته این هنرحاج محمدتقی ذوفنحاج
سیدمحمدعریضی ابراهیم دائی زاده رانام برد۰استادرجبعلی راعی نیزازهنرمندان خلاق ومبتکراین هنراست که تابلوهای بسیارمشهورونفیسی درزمینه داستانهای قرآنیتاریخی وآثارحماسی وبرجسته کردن برخی کارهای کمال الملک رابوجودآورده اند۰درحال حاضراشیاقلمزده هنرمندان اصفهانی مانند سینی وگلدان ومجموعه های بزرگ مسی وبرنجی وقوطی سیگاروجای نمک وقاب عکس وانواع ظروف بشقاب که باطرح های بسیارزیبا قلم زنی شده موزه ها ومجموعه های خصوصی رازینت می بخشند۰
قلمکار اصفهان
پس از آنکه شهر اصفهان به پایتختی صفویان انتخاب شد هنرمندان و صنعتگران از اقصی نقاط ایران به این شهر روی آوردند و به تولید و عرضه محصولات مختلف پرداختند ۰ یکی از این هنرها قلمکار است ۰ در این هنر بااستفاده از قالبهای ویژه که هر یک نقش ونگار زیبا و دلنشینی دارند نقش اندازی بر روی پارچه صورت می گیرد۰ هنر قلمکار در عصر صفویه به اوج خود رسید بدانگونه که در این دوره بیشتر لباسهای زنانه و مردانه از پارچه های قلمکار تهیه میشد۰ این پارچه ها در آن عهد شهرت فراوان داشتند۰ نقشهای قلمکار در ابتدا شامل نقوش اسلیمی و گلهای چند پر مجلسی میشد که از مینیاتور برگفته میشد ۰ اما در اواخر دوران قاجار با تحولی که در نقاشی آن زمان به
وجود آمد عده ای بر آن شدند تا نقاشی های عامیانه و مردمی رایج آن روزگار را نیز وارد قلمکار کنند و به جای استفاده از نقش های سنتی از نقوش مذهبی یا حماسی آن زمان در قلمکار استفاده کنند۰ بدین ترتیب پارچه های قلمکار قهوه خانه ای ابداع شد۰در کنار این پارچه ها پرده های مذهبی نیز بوسیله هنرمندان قلمکار ساز بوجود آمد ۰ پرده هائی از شرح جنگها و حماسه های ائمه اطهار بخصوص سالار شهیدان زینت بخش تکایا و حسینیه ها و مساجد شدندو قلمکارهای اصفهان در شهر های دیگر نیز طالبان فراوان یافت ۰ شهرهای بزرگ و مهمی مانند
شهر ری و یزد و کاشان و سیرجان و کرمان علاوه بر پرده های مذهبی و تصاویر قهوه خانه ای خریدار جانماز و سفره و رومیزی و دستمال و انواع لباسهائی شدند که در اصفهان تهیه میشدند۰ با پیروزی انقلاب و تاسیس رشته های هنر در دانشکده هائی مانند فارابی استادان سنتی این هنر مورد توجه قرار گرفتند و از تجربیات آنان بهره بردای گردید۰ از اساتید معروف و مشهور قلمکار ساز اصفهان مرحومین پور صناعی گیاهی و عطریان هستند که آثار آنان طی نمایشگاههای متعدد در
معرض بازدید عموم قرار گرفته است۰
زری بافی اصفهان
زری یک صفت نسبی منسوب به زر است یعنی ساخته شده از زرین و طلائی۰بنابر این زری بافی عبارت است ازپارچه های زربفت پارچه هایی که پودهای آن طلاست۰در این هنر پارچه هایی با نقش و نگارهای سنتی و تار و پودهائی از ابریشم و گلابتون با دستگاههای کاملا سنتی دستی بافته میشود ۰ مواد اولیه این صنعت ابریشم طبیعی است ۰ مراحل بافت زری بافی شامل نقشه بندی چله کشی گذراندن ابریشم از وردها و شانه ها می باشد۰ دستگاه زری بافی نیز معمولا ابزارو آلات چوبی است که به سبک قدیمی و ساده ساخته میشود ۰ هنر زری بافی سابقه تاریخی و طولانی دارد ۰ مور خین و پژو هشگران می نویسند هخامنشیان در استفاده از پارچه های لطیف و لباسهای فاخر پیشقدم بوده و پرده های الوان ایرانی که با نخهای گلابتون بافته شده بودند در دنیا مشهور و معروف بوده اند بطوری که میان رومیان همه ساله مبالغی برای زری های ایرانی خرج می کرده اند۰ از دوران ساسانیان پارچه های زربفت بسیار زیبا در موزه ها و کلیساهای اروپا موجود
است ۰ پس از اسلام و بخصوص در عصر سلاجقه نقوش اسلامی با ساسانی تلفیق واستفاده خط کوفی در حاشیه پارچه ها باب گشت ۰ در دوران مغول این هنر دچار زوال گردید اما با روی کار آمدن تیموریان مجددا مورد توجه قرار گرفت۰ در دوران صفویان و بخصوص بعد از پایتختی اصفهان زری بافی نیزمانند سایر هنرها مورد حمایت جدی قرار گرفت و بهترین استادان به اصفهان دعوت شدند۰ این استادکاران در کارگاههای مجهزی که کارگاه شاهی نامیده می شدند به تربیت شاگردان و تولید پارچه های زری بسیار زیبا مشغول شدند۰ بزودی این کارگاهها گسترش یافتند و در شهر
های یزدو کاشان و بقیه نقاط نیز کارگاههای شاهی افتتاح شدند ۰ در این دوره زری بافی با طرحهای گوناگون و رنگهای متنوع به بالاترین سطح رسید و نقوش بسیار زیبایی از تصاویر حیوانات پرندگان گل و گیاه درختان مخصوصا درخت سرو گل و مرغ اسلیمی و ختائی بر پارچه های زربفت بافته شدندو بافته ها نیز با خطوط نسخ و نستعلیق تزئین شدندو با آنها مقابر و اماکن مقدسه پوشانده شدند۰ در دوران صفویه پارچه های زربفت و زری های ایران بصورت صادرات هدیه به سلاطین و رهبران و سفرا و بصورتهای دیگر به کشورهای اروپائی راه یافتند و این هنر ایرانی طرفداران و خریداران بسیاری بدست آورد
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.