مقاله در مورد بافت بدن
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله در مورد بافت بدن دارای ۶۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله در مورد بافت بدن کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد بافت بدن،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله در مورد بافت بدن :
بافت بدن
هر بافت مجموعهای از سلولهای تخصص یافته میباشدکه کار معینی را انجام میدهد. بنابراین چون همه بافتها و ارگانهای بدن از اجتماع سلولها تشکیل شده ، بطور مرسوم سلول را واحد ساختمانی بدن نامیدهاند.
نگاه کلی
بافت شناسی قسمتی از علوم تشریحی است که ساختمان میکروسکوپی ارگانهای مختلف بدن را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. یادگیری جزئیات ساختمانی ارگانها و اعضای مختلف برای فهم فعالیت فیزیولوژیک و تغییرات پاتولوژیک آنها ضروری است بنابراین بافت شناسی علمی مستقل نبوده و مرتبط با سایر شاخههای علم پزشکی و یکی از پایههای اصلی علوم پایه پزشکی مورد توجه قرار گیرد. بدن جانواران از بافتهای متعددی ساخته شده است که هر کدام وظایف مخصوص به خود را دارند. در زیر به اختصار به هر کدام از آنها اشاره میشود.
بافت پوششی
لایه پوشاننده سطوح خارجی و داخلی بدن را بافت پوششی مینامند. بافتهای پوششی عهدهدار وظایف و اعمال مختلفی نظیر حفاظت ، جذب و ترشح میباشند. به همین دلیل شکل سلولها و تعداد لایههای تشکیل دهنده آنها در ارگانهای مختلف بر حسب وظیفهای که انجام میدهند متفاوت میباشند. بافتهای پوششی بر حسب تعداد لایههای سلولی تشکیل دهنده آنها به دو دسته ساده و مطبق تقسیم میشوند که هر کدام از آنها نیز بنابه شکل سلولهای تشکیل دهنده به سه دسته سنگفرشی ، مکعبی و منشوری تقسیم میشوند.
بافت پوششی سنگفرشی ساده در کیسههای هوایی ریه و پوشش داخلی رگهای خونی دیده میشود. بافت پوششی مکعبی ساده در مجاری غدد ترشحی و بافت پوششی منشوری ساده در دیواره معده و روده دیده میشود. بافت پوششی سنگفرشی مطبق در پوست بدن پوشش مری و واژن بافت پوششی مکعبی مطبق در مجاری دفعی بزرگ غدد مترشحه و بافت پوششی منشوری مطبق ملتحمه چشم ، پوشش کام نرم و پوشش اپیگلوت دیده میشود.
بافت همبند
بافت همبند ، بافتها و ارگانهای مختلف را به یکدیگر میپیوندد. این بافت در زیر اپیتلیوم و اطراف ارگانهای مختلف به عنوان یک لایه پشتیبان عمل مینماید و به همین دلیل آن را بافت پشتیبان نیز مینامند. بافت همبندی از سه جزء اصلی یعنی سلولها ، رشتهها و ماده زمینهای تشکیل شده است. سلولهای بافت همبند عبارتند از فیبروبلاست ، ماکروفاژ ، پلاسماسل ، ماست سل ، سلولهای چربی ، سلولهای مزانشیمی و سلولهای مهاجر.
رشتههای بافت همبند سه نوعند :کلاژن ،رتیکولر و الاستیک. که دو نوع اول از پروتئین کلاژن و نوع سوم از الاستین تشکیل شده است. سلولها و رشتههای بافت همبند بوسیله مادهای بیشکل به نام ماده زمینهای یا ماتریکس احاطه شده است. این ماده ژله مانند مرکب از گلیکوز آمینوگلیکانها ، گلیکوپروتئینها و مایع بافتی است.
سلولهای بافت همبند
فیبروبلاست
فیبروبلاست ، فراوانترین سلول بافت همبند است که همه انواع رشتههای بافت همبند و مواد آلی ماده زمینهای را سنتز میکند. فیبروبلاست ، سلولی است با هسته بیضوی و روشن و دارای کروماتین ظریف است که حاوی یک یا دو هستک واضح میباشد. ارگانهای دخیل در پروتئین سازی در فیبروبلاست بطور گسترده دیده میشوند. در مواردی که فعالیت سلول کاهش مییابد، اندازه سلول کوچکتر شده و هسته آن پر رنگ و دوکی دیده میشود که در این حالت فیبروسیت نیز مینامند. فیبروسیتها درصورت تحریک قابل برگشت به حال فعال میباشند.
ماکروفاژها
ماکروفاژها سلولهایی دارای قدرت بیگانه خواری هستند که سلولهای فرسوده و بقایای سلولی و میکروارگانیسمها را به درون خود کشیده و توسط آنزیمهای لیزوزومی ازبین میبرند. ماکروفاژها بطور غیر مستقیم درحفظ و ترمیم و بطور غیر مستقیم در دفاع از بدن دخیل هستند. ماکروفاژها از مغز استخوان نشات میگیرند. ماکروفاژ آزاد دارای هستهای لوبیایی و خارج از مرکز و سیتوپلاسمی وسیع و حاوی اجسام باقی مانده میباشد که آنها را به سادگی از فیبروبلاستها قابل تشخیص میسازد.
علاوه بر ماکروفاژهای بافت همبند ، سایر بافتها و ارگانه
ا نیر دارای سلولهایی با ویژگیهای ماکروفاژها میباشند که اسامی متفاوتی به آنها داده میشود. به عنوان مثال ، این سلولها را در کبد به نام کوپفر ، در ریه به نام ماکروفاژهای ریوی ، در بافت عصبی مرکزی به نام میکروگلی و در ارگانهای لنفی به نام ماکروفاژهای دیواره سینوزوئیدی مینامند.
پلاسماسل
پلاسماسلها سلولهایی هستند بیضوی یا تخم مرغی شکل با هسته کناری که سیتوپلاسم آنها به علت وسعت فراوان شبکه آندوپلاسمی دانهدار ، که قسمت عمده سیتوپلاسم را اشغال کرده بازوفیل دیده میشود. بارزترین مشخصه پلاسماسلها طرح هسته آنها میباشد اد مینماید.
در اغلب پلاسماسلها ، در بالای هسته منطقه روشنی جلب توجه میکند که با دستگاه گلژی وسیع سلول مطابقت مینماید. پلاسماسلها از سلولهای لنفوسیت B مشتق میشوند. به این معنی که لنفوسیت B پس از برخورد با آنتی ژن تحریک و تقسیم میگردد که یکی از سلولهای حاصل از تقسیم ، به پلاسماسل تبدیل میشود.
ماست سلها
ماست سلها سلولهای بزرگی هستند که به تعداد زیاد در بافت همبند یافت میشوند و سیتوپلاسم آنها حاوی گرانولهای درشت و بازوفیل میباشد. وظیفه اصلی ماست سلها ذخیره واسطههای شیمیایی است که در جریان واکنشهای آلرژیک آنها را آزاد میسازند و مهمترین واسطههای شیمیایی مترشحه بوسیله ماست سلها هپارین و هیستامین میباشند.
ماست سلهایی که در غشاهای مخاطی یافت میشوند بجای هپارین حاوی کندروایتین سولفات میباشند و بر این اساس ماست سلها را دو نوع متفاوت محسوب میکنند. لکوترین ماده دیگری است که توسط ماست سلها ترشح میشوند و باعث انقباض آهسته عضلات صاف میگردند. غشای ماست سلها حاوی رسپتورهای متعدد برای نوعی از آنتی بادی مترشحه توسط پلاسماسل به نام IgE میباشد.
سلولهای چربی
سلولهای گرد یا چند وجهی هستند که چربی ذخیره شده در آنها به صورت قطرهای بزرگ ، حجم عمده سلول را اشغال میکند.
سلولهای مزانشیمی
سلولهای مزانشیمی تشکیل دهنده لایه مزودرم جنینی هستند که از نظر شکل ظاهری شبیه فیبروبلاستها میباشند. این سلولها چند استعداده میباشند و قادرند به انواع مختلف سلولها تمایز یابند و به همین دلیل به سلولهای متمایز شده نیز معروفند.
رشتههای بافت همبند
رشتههای کلاژن
این رشتهها از پروتئین هم نام خود به اسم کلاژن ساخته شدهاند که فراوانترین پروتئین بدن محسوب میگردد. رشتههای کلاژن در همه انواع بافت همبند ، ولی به میزان متفاوت یافت میشوند. سنتز کلاژن بوسیله فیبروبلاستها مشابه ساخت سایر پروتئینها میباشد. سنتز کلاژن توسط سلولهای استئوبلاست دراستخوان ، کندروپلاست در غضروف ، ادونتوپلاست در دندان ، سلولهای عضله صاف در دیواره رگهای خونی و سلولهای اپیتلیال نیز انجام میگیرد. ترکیب اسید آمینه تشکیل دهنده کلاژن در بافتهای مختلف دارای تفاوتهای جزئی است.
رشتههای رتیکولر
رشتههای رتیکولر فیبریلهایی متشکل از کلاژن نوع III که با رنگ آمیزی معمولی قابل رویت نیستند، میباشند. چون این رشتهها با املاح نقره به رنگ سیاه در میآیند، رشتههای نقره دوست نیز نامیده میشوند. رشتههای رتیکولر توری ظریفی را در اطراف سلولهای کبدی و کلیوی ، غدد درون ریز و سلولهای عضلانی و عصبی بوجود می آورند. همچنین داربست اعضای لنفی و خونساز از رشتههای رتیکولر تشکیل شده است.
رشتههای الاستیک
رشتههایی هستند باریک و منشعب و دارای قابلیت ارتجاعی که نسبت به رشتههای کلاژن استحکام کمتری دارند و با رنگ آمیزی اختصاصی رنگ میگیرند. این رشتهها ، به مقدار فراوان در بافتهای انعطاف پذیر نظیر شریانهای بزرگ (آئورت) ، ریه و مجاری تنفسی ، پوست ، داربست طحال و لیگامانهای بین مهرهای یافت میشوند.
ماده زمینهای
سلولها و رشتههای بافت همبند بوسیله مادهای بی شکل به نام ماده زمینهای یا ماتریکس احاطه شدهاند. ماده زمینهای مرکب از گلیکوز آمینو گلیکانها ، گلیکو پروتئینها و مایع با
فتی است.
مایع بافتی
مایع موجود در ماده زمینهای بافت همبند را که متشکل از آب ، الکترولیتها و مقداری پروتئین و متابلیت میباشد، مایع میان بافتی مینامند، که محیط قابل انتشاری را بین خون و سلولها فراهم میآورد. منشا مایع بافتی پلاسمای خون میباشد.
بیماری بافت همبند
نقرس
نقرس یکی از دردناکترین بیماریهای رماتیسمی می باشد . نقرس در نتیجه رسوب کریستالهای سوزنی شکل اسید اوریک در بافت همبند ، یا در فضای مفصلی بین استخوانها و یا هر دو ایجاد می شود . این رسوبها منجر به التهاب مفصلی ( آرتریت ) می شود که باعث تورم ، قرمزی ، گرمی ، درد و سفتی در مفاصل می شود . واژه آرتریت به حدود بیش از ۱۰۰ بیماری رماتیسمی اطلاق می شود که مفاصل ، عضلات و استخوانها و همچنین سایر بافتهای بدن را درگیر می کنند . نقرس تقریباً ۵ درصد از کل بیماران آرتریتی را دربرمی گیرد .
نقرس کاذب گاهی اوقات با نقرس اشتباه گرفته می شود چرا که علائم مشابهی ایجاد می نماید . البته در نقرس کاذب ، رسوبهای مذکور در اثر کریستالهای فسفات کلسیم و نه اسیداوریک ایجاد می شوند . لذا ، نقرس کاذب بشکل متفاوت دیگری درمان می شود و در این مقوله کمتر به آن می پردازیم .
اسیداوریک ماده ایست که از تجزیه مواد غذائی پروتئینی ( مثل گوشت قرمز ) بوجود می آید . بطور معمول ، اسید اوریک در خون حل شده و از طریق کلیه ها و ادرار دفع می شود . اگر به هر طریقی میزان اسید اوریک تولیدی بدن افزایش یابد و یا دفع آن مختل شود میزان اسیداوریک خون افزایش می یابد . اسید اوریک بالا در خون زمانیکه شخص از مواد خوراکی پروتئینی به مقدار زیاد مصرف نماید ، ( ترکیباتی مانند جگر ، حبوبات ، گوشت ، بعضی از ماهی ها و ; ) ایجاد می شود .
البته بالا بودن اسید اوریک خون یا همان هیپراوریسمی در واقع یک بیماری بحساب نمی آید و خطرناک نیز نیست . بهرحال اسیداوریک زیاد خون می تواند باعث رسوب در مفاصل و در نتیجه نقرس گردد . رسوبات اسید اوریک که معمولاً Tophi نامیده می شوند ممکن است بصورت یک توده در پوست اطراف مفاصل و در گوش ایجاد شوند .
ضمناً کریستال های اسیداوریک ممکن است در کلیه نیز رسوب کرده و باعث ایجاد سنگ کلیه گردد .
در اکثریت افراد ، نقرس بطور ابتدایی مفاصل شست پاها را درگیر میکند ، گاهی در حین بیماری ، ۷۵ درصد از بیماران دچار التهاب مفصل شست پا می شوند . ضمناً نقرس می تواند قوزک ها ، پاشنه ها ، زانوها ، مچ دستها ، انگشتان ، آرنجها و ; را درگیر نماید .
بیماری در چهار مرحله گسترش می یابد :
• مرحله بدون علامت : در این مرحله شخص دچار اسیداوریک بالاست ، لیکن علائمی دیده نمی شود . در این مرحله معمولاً درمانی لازم نیست .
• مرحله نقرس حاد یا آرتریت حاد نقرسی : در این مرحله ، هیپراوریسمی باعث رسوب کریستالهای اسیداوریک در مفاصل می شود که باعث درد شدید و تورم در مفاصل می شود که گرمی و حرکات دردناک را نیز در بر دارد .
حملات حاد معمولاً در هنگام شب ایجاد می شود و در اثر وقایع ساگوار استرس زا ، مصرف الکل و داروها و یا بیماریهای دیگر تشدید می شود . حملات اولیه در طی سه تا ۱۰ روز اولیه معمولاً برطرف می شوند و حمله بعدی ممکن است ماه ها حتی سالهای بعد عارض نشود .
• نقرس : در واقع دورهای بین حملات حاد می باشد . در این مرحله فرد بیمار علائمی ندارد و حرکات مفاصل نیز طبیعی است
.
• نقرس مزمن : در واقع ناتوان کننده ترین مرحله بیماریست و در طی یک مدت زمان طولانی گاهی ۱۰ سال ایجاد می شود . در این مرحله ، آسیب دائمی در مفاصل درگیر ایجاد می کند و حتی گاهی کلیه ها را نیز درگیر می کند . با درمان مناسب ،اکثریت بیماران به این مرحله پیشرفته وارد نمی شوند .
علل ایجاد نقرس
* عوامل خطر ایجاد نقرس عبارتند از :
• ژنتیک که می تواند نقش مهمی در ایجاد بیماری داشته باشد چرا که بیش از ۱۸ درصد از بیماران دارای سابقه خانوادگی هستند .
• جنس و سن نیز از عوامل خطر برای ایجاد نقرس هستند . نقرس در مردان و در سنین بالا شایعتر است .
• بالا بودن وزن احتمال ابتلا به هیپراوریسمی و نقرس را افزایش میدهد .
• مصرف بی رویه الکل
• مصرف بیش از حد مواد غذائی پروتئینی
• اختلالات آنزیمی که منجر به اختلال در تجزیه مواد پروتئینی می شود .
• تماس بیش از حد با سرب
بعضی از بیماریها و استفاده از بعضی از داروها ممکن است احتمال ابتلا به نقرس را افزایش دهد .
نقرس تقریباً در ۸۴۰ نفر در ۱۰۰۰۰۰ نفر ممکن است عارض شود . در کودکان و جوانان ناشایع است . مردان بزرگسال بین ۴۰ تا ۵۰ سالگی احتمال ابتلای به نقرس را بیشتر از زنان قبل از یائسگی نشان می دهند . افرادی که عضو اهدایی دریافت نموده اند احتمال ابتلای به نقرس را بیشتر دارند .
* تشخیص :
تشخیص نقرس براحتی صورت نمی گیرد چرا که علائم کاملاً مبهم و گاهی بین چند بیماری مشترک هستند . اگر چه افراد مبتلا به نقرس ، هیپراوریسمی را نیز در طی بیماری خود نشان می دهند ، گاهی در طی حملات حاد بیماری افزایش اسید اوریک ( هیپراوریسمی )نداریم . هیپراوریسمی به تنهایی نمایانگر وجود نقرس نیست و در واقع اکثریت افراد با هیپراوریسمی دچار بیماری نقرس نمی شوند .
گاهی برای تشخیص نقرس ،لازمست پزشک از مایع بین مفصلی نمونه مایعی تهیه نموده و مورد آزمایش قرار دهد .
* علائم بیماری نقرس :
• هیپراوریسمی
• وجود کریستالهای اسید اوریک در مایع مفصلی
• بیش از یکبار حمله حاد آرتریت
• آرتریتی که بسرعت و در طی یک روز ایجاد می شود و باعث قرمزی ،گرما و تورم مفصل میشود .
• آرتریت در یک مفصل مانند انگشتان پا ،قوزک یا زانو .
* درمان :
با درمان مناسب و صحیح اکثریت بیماران قادر به کنترل علائم خود هستند و براحتی به زندگی خود ادامه می دهند . نقرس معمولاً با یک یا ترکیبی از چند درمان قابل کنترل است . هدف از درمان ، کاهش درد درحین حملات حاد ، جلوگیری از حملات آینده و پیشگیری از تشکیل رسوبات مفصلی ( tophi ) و سنگ های کلیوی می باشد . درمان معمولاً باعث جلوگیری از ناتوانیهای جسمی می شود .
* برای موفقیت در درمان نقرس :
• داروها را به موقع و منظم استفاده نمائید .
• سایر داروهایی را که مصرف می کنید به اطلاع پزشک برسانید .
• رژیم غذایی مناسبی اتخاذ نمائید و کمتر از رژیمهای غذایی پرپروتئین حیوانی استفاده نمائید .
• مایعات زیاد بخصوص آب استفاده نمائید .
• تحرک کافی و ورزش مناسب داشته باشید .
• وزن خود را کنترل کنید . البته رژیمهای بسیار سخت باعث افزایش اسیداوریک خون می شوند .
اسپوندیلیت انکیلوزان
مقدمه :
اسپوندیلیت انکیلوزان یکی از انواع بیماریهای التهابی مفاصل می باشد که شایعترین آنها روماتیسم مفصلی ( آرتریت روماتوئید ) می باشد. در بیماری اسپوندیلیت انکیلوزان (AS ) مفاصل بین مهره های ستون فقرات و همچنین مفاصل بین ستون فقرات و لگن دچار التهاب می شوند . البته در این بیماری مفاصل دستها و پاها ، تاندونها و رباطها در قسمتی که به استخوانها وصل می شوند و همچنین مفاصل دنده ها در جایی که به ستون فقرات وصل می شوند ممکن است دچار التهاب شوند .
بتدریج که وضعیت بیماری رو به پیشرفت و وخامت می رود و التهاب پابرجا می گردد ، بافتهای استخوانی جدید تشکیل می شود تا بنوعی التهاب التیام یابد که البته منجر به ایجاد زائده های استخوانی خارج از مهره ای می شود و در نتیجه انعطاف پذیری ستون مهره ها کاهش می یابد . چسبندگیهای بین استخوانی باعث سخت تر شدن حرکات قفسه سینه ودر نتیجه کاهش و محدودیت ظرفیت ها و عملکرد ریوی می گردد .
AS در واقع یک بیماری مزمن می باشد که البته درمان می تواند درد و علائم را کاهش دهد . درمان مناسب طبعاً عوارض بیماری و تغییرات ساختمانی بافت استخوانی را کاهش می دهد . این بیماری تقریباً از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۲۹ نفر را در ایالات متحده درگیر می نماید .
علائم بیماری :
علائم اولیه می توانند بصورت :
• درد قسمتهای تحتانی کمر
• درد و سختی ( خشکی و محدودیت حرکات ) ستون فقرات و سایر مفاصلی که اغلب صبحها و بعد از دوره های بی فعالیتی بدتر می شود نمایان شوند .
در مراحل پیشرفته بیماری علائم زیر ممکن است ظاهر شوند :
• محدودیت حرکات قفسه سینه
• خمیدگی قامت
• ستون فقرات سفت و غیرقابل انعطاف
• خستگی
• کاهش اشتها
• کاهش وزن
• التهاب چشم
علل و عوامل :
بیماری اسپوندیلیت انلوزان علت مشخصی ندارد گر چه بنظر می رسد عوامل ژنتیک مهمترین عوامل هستند .
عوامل خطرساز :
• زمینه ژنتیک نقش بسیار مهمی در ایجاد اسپوندیلیت انکیلوزان دارد . در واقع ۹۰ درصد از بیماران مبتلا دارای ژن بخصوصی می باشند . البته باید گفت که داشتن این ژن بخصوص ، حتی به معنی ابتلا به AS نیست و تنها ۲ درصد از افرادی که این ژن را دارند دچار این بیماری می شوند . بهرحال وجود این ژن می تواند زمینه را برای ابتلا به بیماری فراهم نماید .
• سن زیر ۴۰ سال
• جنس مذکر
تشخیص :
در بسیاری از بیماران علائم خفیف می باشد و لذا بیماری برای مدت طولانی مخفی می ماند و درضمن بعضی از افراد نیز ممکن است علائم بیماری را با بیماریهای خفیفتر کمر اشتباه بگیرند .
لذا برای تشخیص دقیقتر ، پزشک علاوه بر کسب اطلاعات دقیق و تاریخچه بیماری ممکنست از روشهای مختلف زیر نیز استفاده نماید .
• تصویربرداری : اشعه X می تواند در مراحل پیشرفته بیماری تغییرات استخوانها و مفاصل را نمایان سازد . بدیهی است در ابتدای بیماری تغییرات خاصی در استخوانها و مفاصل ایجاد نخواهد شد . در ادامه پزشک شما ممکنست از سی تی اسکن و ام آرآی نیز استفاده نماید .
• آزمایشات خون : پزشک شما برای اطمینان از تشخیص بخصوص در مراحل اولیه از آزمایشات مختلف خون استفاده خواهد کرد . شایان ذکر است کم خونی یکی از عوارض بیماری AS می باشد که در دراز مدت ایجاد خواهد شد . برای ارزیابی ژنتیک نیز پزشک شما از آزمایش خون استفاده خواهد کرد .
عوارض : عوارض بیماری و شدت علائم ایجاد شده در افراد مختلف متفاوت است . عوارض بیماری بصورت زیر تظاهر می کند :
• مشکلات ایستادن و راه رفتن : معمولاً بیماری با سوزش و درد در ستون فقرات آغاز میشود . بتدریج با پیشرفت بیماری و بدنبال چسبیدن مهره ها ، ستون فقرات دچار سفتی و عدم انعطاف لازم می گردد که منجر به کاهش دامنه حرکات ستون فقرات می گردد که خود منجر به اشکالات راه رفتن و ایستادن می گردد . مفاصل حتی بدنبال درمان نیز ممکن است دچار چسبندگی به هم شوند که در اینصورت درمانهای اضافی کمک چندانی به برگشت حرکات نمی کنند .
• مشکلات تنفسی : التهاب گسترش یافته به دنده ها در قفسه سینه منجربه چسبندگی آنها و در نتیجه مشکلات تنفسی می شود .
• مشکلات قلبی : در صورت گسترش التهاب به بافت قلبی ، ممکن است دریچه های قلبی درگیرشوند و قلب دچار نارسایی گردد .
• عفونتهای ریوی : گاهی در این بیماران حفره هایی در قسمتهای فوقانی ریه تشکیل می شود که در طی سالیان با بزرگ شدن این حفرات و رشد میکروبها و بخصوص قارچها باعث ایجاد عفونت ریوی می شوند . که البته این عارضه در بیماران غیرسیگاری کمتر دیده می شود .
البته التهاب در بافتهای مختلف بدن بدنبال این بیماری می تواند منجر به عوارض زیر گردد :
• التهابات روده ای
• کم خونی
• التهاب چشم ها
• پوکی استخوان
درمان :
بیماری AS قابل درمان می باشد . البته باید گفت چسبندگی استخوانها و سفت شدن مفاصل معمولاً برگشت ناپذیر است . در واقع هدف از درمان التیام درد و سفتی مفاصل می باشد و از طرفی جلوگیری و به تأخیر انداختن عوارض و تغییرات استخوانی می باشد .
درمان بیماری در مراحل اولیه بسیار مؤثر است . زمانیکه هنوز چسبندگیهای استخوانی و مفاصل ایجاد نشده باشد ، پزشکان برای درمان بیماری ممکنست از انواع داروهای ضدالتهاب ا
ستفاده نماید .
معمولاً برای درمان احتیاج به جراحی نیست . البته گاهی از روشهای جراحی برای کاهش درد و تخریب مفصلی استفاده می شود . گاهی در AS برای جایگزینی یک مفصل خارج ستون فقرات ممکن است از روشهای جراحی استفاده شود .
پزشکان برای کاهش درد و بهبود وضعیت حرکتی بیماران ممکن است از روشهای مختلف فیزیوتراپی نیز استفاده نمایند که البته فیزیوتراپی برای افزایش دامنه حرکات و بالا بردن انعطاف پذیری مفاصل نیز استفاده می شود .
پیشگیری : شایان ذکر است بدلیل اینکه عامل اصلی ایجاد بیماری زمینه ژنتیک می باشد چندان نمی توان از بروز بیماری جلوگیری کرد . ولی نمی توان با بروز علائم مشکوک بلافاصله با پزشک مشورت نموده و بیماری را در مراحل اولیه شناخت و از گسترش بیشتر آن جلوگیری نمود .
لوپوس اریتماتو
لوپوس از لحاط لغوی به معنای گرگ بوده و بعلت بثورات پوستی روی صورت که شبیه خط و خال صورت گرگ است این نام گذاری صورت گرفته است .
لوپوس یک بیماری سیستم ایمنی است که در آن سلولهای ایمنی بدن بر ضد سلولهای بدن فعال شده و منجر به عوارضی در بدن می شوند . از آنجا که سلولهای ایمنی بدن در هر نقطه از بدن وجود دارند در نتیجه این بیماری می تواند تمام ارگانهای بدن را درگیر نماید .
این بیماری معمولاً مزمن و دارای حالات عود و نهفتگی است . علائم بیماری بسیار متغیر می باشد و می تواند محدود به علائم آزمایشگاهی بوده و یا بدون علائم بالینی باشد . همچنین می تواند به شکل شدید با گرفتاری اعضای مختلف بدن باشد .
۹۰ درصد بیماران مبتلا به لوپوس خانم ها می باشند . شیوع بیماری بیشتر در دهه دوم تا چهارم زندگی می باشد . اگر چه بیماری می تواند در هر سنی تظاهر کند اما بیماری دارای زمینه ارثی است و شیوع این بیماری در بستگان درجه یک فرد مبتلا بیشتر است
.
* علل بیماری :
علت دقیق بیماری مشخص نیست اما فاکتورهای ژنتیکی در استعداد ابتلا به بیماری نقش مهمی دارند . عوامل محیطی از جمله نور آفتاب می تواند منجر به تشدید یا بروز بیماری شود . از عوامل مهم دیگر در بروز بیماری ، عوامل هورمونی می باشد . هورمونهای زنانگی خصوصاً استروژن در ایجاد بیماری دخیل می باشند . مصرف سیگار و رنگ مو نیز در ایجاد بیماری مؤثر است . بعضی داروها مثل سولفونامید و پنی سیلین منجر به شعله ور شدن لوپوس می شوند . بعضی مواد غذائی ممکن است در تشدید بیماری لوپوس نقش داشته باشند . این مواد شامل جوانه گیاهان و کرفس می باشند . عفونت های ویروسی یکی دیگر از عوامل مهم بروز لوپوس می باشند .
* علائم :
شایعترین علامت بیماری درد دیاتورم مفصل است که می تواند حالت مزمن و یا عود کننده داشته باشد . درگیری مفصلی معمولاً چند مفصلی می باشد . دردهای عضلانی و تب در هنگام فعال بودن بیماری شایع است . علامت شایع دیگر ضایعات پوستی شبیه به بال پروانه بر روی گونه ها و پل بینی می باشد که قرمز رنگ بوده و معمولاً به نور آفتاب حساس است . این نوع درگیری پوستی معمولاً منجر به آسیب پوستی نمی شود و بعد از بهبودی هیچ اثری از آن به جا نمی ماند . از علائم دیگر ، ریزش مو به همراه شکنندگی مو می باشد که هنگام فعالیت بیماری یا پس از دارو د
رمانی ایجاد می شود . در صورت عدم درمان مناسب ، بیماری منجر به نارسائی کلیوی می شود . بیماری هنگام فعالیت می تواند منجر به کاهش سلولهای مختلف در خون از جمله گلبول قرمز ، گلبول سفید و یا پلاکت شود . از علائم دیگر بیماری می توان از سقط های مکرر یا انعقاد خون در داخل عروق نام برد .
* پیشگیری
بیماران مبتلا به لوپوس در مواقع شدت نور آفتاب بخصوص از ساعت ۱۱ صبح تا ۳ بعداز ظهر باید از بیرون رفتن از منزل خودداری کنند . هنگام بیرون رفتن از منزل باید از ضدآفتاب استفاده کنند . همچنین مصرف بعضی داروها مثل تتراسایکلین و داروهای ضددرد مثل پیروکسیکام می توانند در تشدید حساسیت به نور آفتاب مؤثر باشند ؛ لذا این بیماران باید کمتر از این داروها استفاده نمایند .
بعلت نقص در سیستم دفاعی اهمیت عفونت در این بیماران بسیار زیاد می باشد . لذا تمام بیماران مبتلا به لوپوس قبل از دستکاری های دندانی باید برای پیشگیری ، آنتی بیوتیک مصرف کنند . بهتر است تمام بیماران مبتلا به لوپوس ، سالانه واکسن آنفلوانزا و یک بار واکسن پنوموکوک را برای ایمن سازی در برابر این بیماری ها دریافت کنند .
با توجه به اینکه بیماران مبتلا به لوپوس غالباً خانم و در سنین باروری هستند و داروهای جلوگیری حاوی هورمون استروژن می تواند منجر به تشدید بیماری شود ، باید از روشهای دیگر جلوگیری از بارداری استفاده کنند . همچنین با توجه به تشدید بیماری به دنبال حاملگی لازم است قبل از بارداری ، بیماری کنترل شده باشد و پزشک مربوط اجازه بارداری را داده باشد .
کنترل دقیق فشار خون ، قند و چربی در این بیماران الزامی است ، زیرا عدم کنترل آن می تواند منجر به تصلب شرائین در این بیماران شود .
آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید در واقع یک بیماری التهابی است که سبب درد ، تورم ، سفتی و محدودیت حرکت مفاصل می گردد . البته مشخصات خاصی دارد که آنرا با سایر انواع آرتریت ها ( التهاب مفاصل ) متمایز می کند . بعنوان مثال آرتریت روماتوئید بصورت قرینه تظاهر می کند یعنی اگر یک زانو یا دست درگیر باشد به احتمال زیاد طرف مقابل نیز درگیر است . بیماری عموماً مفاصل مچ و انگشتان دست را درگیر می کند . البته ممکن است سایر قسمتهای بدن بجز مفاصل را نیز درگیر کند . ضمناً بیماران ممکن است از خستگی ، تب و ضعف رنج ببرند .
بیماری معمولاً از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت است . در بعضی تنها بمدت چند ماه یا یکی دو سال طول می کشد و بدون آسیب و تخریب واضحی برطرف می شود . بعضی بیماران دیگر نوع خفیف تا متوسط بیماری را با دوره هایی از بدتر شدن علائم دارند و بعد در دوره هایی علائم برطرف می شوند در گروه دیگری نیز بیماری تقریباً همیشه فعال است و سالیان زیادی طول می کشد و منجر به تغییرات و ناتوانیهای وسیعی در مفاصل می شود .
اگر چه آرتریت روماتوئید تأثیرات قابل توجهی بر زندگی و سلامت شخص می گذارد ، درمانهای حال حاضر شامل تسکین درد و سایر داروها ، تناسب بین فعالیتها و استراحت و آموزش بیمار باعث می گردد تا اکثر بیماران در طول بیماری کاملاً فعال و سرزنده باشند .
* علائم شایع :
• مفاصل متورم ، گرم و دردناک به هنگام لمس
• نمای قرینه ( درگیری مفاصل معمولاً دوطرفه است )
• درگیری مفاصل مچ دست و انگشتان دست ( معمولاً ) . مفاصل دیگر شامل گردن ، شانه ها ، آرنجها ، زانو ، باسن ، قوزک ها
• ضعف و خستگی ، تب
• درد و خشکی صبحگاهی مفاصل که بیش از ۳۰ دقیقه طول بکشد .
• علائم خارج مفصلی
* علل :
ناشناخته است ، ولی این بیماری احتمالاً منشاء خودایمنی دارد .
درآرتریت روماتوئید بدلایل نامشخص ، سیستم ایمنی بدن فرد به
لولهای داخل کپسول مفصلی حمله ور می شود و آنها را تخریب می نماید .
* عوامل افزایش دهنده خطر :
• سابقه خانوادگی آرتریت روماتوئید یا سایر بیماریهای خود ایمنی
• عوامل ژنتیک ، مثل نقص در دستگاه خود ایمنی
• جنس مؤنث
• سن ۲۰ تا ۵۰ سالگی
• استرس های عاطفی می تواند باعث شعله ور شدن بیماری شود .
* عواقب :
بعضی بیماران ممکن است بجز مفاصل سایر ارگانهای خود را نیز درگیر ببینند . تقریباً یک چهارم بیماران دچار ضایعات پوستی بصورت برآمدگی پوست ( ندول )می شوند که معمولاً نزدیک مفاصل هستند . بسیاری از بیماران دچار کم خونی می شوند . گاهی درد گردن و خشکی چشمها و دهان نیز دیده می شود . بندرت ممکن است التهاب عروق خونی ،لایه های ریه ها و دیواره های قلب ایجاد شود .
باید توجه داشت این بیماری قابل علاج نیست ، اما با تشخیص زودهنگام ، می توان درد بیمار را تخفیف داد و از بروز ناتوانی و معلولیت جلوگیری بعمل آورد . با درمانهای معمول ، علائم در ۷۵ بیماران در عرض یکسال بهبود می یابند ، اما حدود ۱۰-۵ درصد بیماران ، علیرغم درمان نهایتاً معلولیت پیدا خواهند نمود .
از دیگر عوامل بیماری می توان به اختلالات بینایی ، تغییر شکل مفاصل و ازکارافتادگی بیمار اشاره نمود .
* تأثیرات آرتریت روماتوئید در جامعه :
پزشکان معتقدند حدود ۱/۲ میلیون نفر (یک درصد ) از جمعیت آمریکا مبتلا به آرتریت روماتوئید هستند . تحقیقات نشان می دهد که موارد جدید بیماری خوشبختانه در حال کاهش می باشد .
بنظر می رسد این بیماری در تمامی نژادها و در تمامی گروههای سنی ایجاد شود .
مانند بسیاری از بیماریهای التهابی مفاصل ، آرتریت روماتوئید بیشتر در زنان دیده می شود . ( تقریباً ۲ تا ۳ برابر )
بطور کلی آرتریت روماتوئید تأثیرات بسزایی از نظر اجتماعی و اقتصادی بر فرد و جامعه می گذارد . از نظر اقتصادی هزینه درمانهای طبی و جراحی و سایر هزینه ها گاهی به میلیونها دلار می رسد . درد روزانه مفاصل تقریباً از علائم اجتناب ناپذیر بیماری است که گاهی منجر به افسردگی ، اضطراب و یأس و نومیدی می شود . در بعضی بیماران ممکن است فعالیت روزانه بیمار ، انجام مسئولیتهای خانوادگی و تفریح را در شخص مختل نماید .
* تشخیص بیماری :
در ابتدا باید متذکر شد که تحقیقات نشان دهنده این واقعیت است که بیمارانی که بطور دقیق از بیماری خود آگاه شده اند و بطور فعال در روند درمانی خود شرکت نموده اند درد کمتری را تجربه نموده اند .
بطور کلی تشخیص آرتریت روماتوئید در مراحل ابتدایی بیماری بدلایل مختلف مشکل می باشد . اول اینکه تست منفردی برای تشخیص بیماری وجود ندارد . ثانیاً علائم از یک شخص به شخص دیگر متفاوت است و علائم مشترک با سایر بیماریهای التهابی مفصلی زیاد است . در نهایت اینکه بسیاری از علائم به مرور زمان ایجاد می شوند و در مراحل ابتدایی بیماری وجود ندارند .
بهمین علت دقت زیادی از طرف پزشک معالج و راههای تشخیصی فراوانی امتحان می شوند تا بیماری تشخیص داده شود . علاوه بر شرح حال کامل و معاینه دقیقی که توسط پزشک انجام می شود آزمایشات مختلف و عکسبرداریای متفاوتی انجام می شود . عکسبرداری از مفاصل مختلف بیشتر زمانی انجام می شود که می خواهیم میزان تخریب مفصل را مشخص کنیم و در مراحل اولیه بیماری چندان کمک کننده نیست .
* درمان : معمولاً پزشکان از چند راه مختلف برای درمان بیماری استفاده می کنند که این درمانها در سیر بیماری و وضعیت فردی بیمار ممکن است متفاوت باشد . اهداف کلیه اقدامات درمانی عبارتند از : کاهش درد ، کاهش التهاب ، توقف یا کندکردن روند تخریب و افزایش قابلیتهای زندگی فرد .
در حال حاضر اقدامات درمانی به شکل زیر صورت می گیرد : تغییر روند زندگی ، درمان دارویی ، جراحی و پیگیریهای دقیق بیماری .
در تغییر روند زندگی فرد مباحث زیر مطرح می گردد :
• استراحت و ورزش که هر دو با اهمیت هستند . در واقع بیماران نیاز به تناسب خوبی بین استراحت و ورزش خود دارند و در واقع زمانیکه بیماری فعال است استراحت بیشتر و هنگامی که غیرفعال است ورزش بیشتر مطلوب است . استراحت و مدت زمان مورد نیاز برای آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است . ورزش باعث افزایش قوای عضلانی و دامنه حرکات مفاصل می گردد و ارتجاع مفاصل را تسهیل می نماید . ضمناً باعث خواب راحت ، کاهش درد و کاهش وزن می شود . بهرحال ورزش باید در برنامه های زندگی بیمار بر اساس توانائیهای شخصی اش گنجانده شود
.
• مراقبت از مفاصل : گاهی به نظر می رسد استفاده از آتلهای خاصی که پزشک معرفی می کند برای کوتاه مدت می تواند تورم و درد مفاصل درگیر را کاهش دهد و منجر به استراحت آنها شود . این نوع آتل ها بیشتر در دست ها و مچها و گاهی برای قوزک پا استفاده می شود .
• کاهش فشارهای روحی : شواهد کافی دال بر اینکه استرسهای روحی نقش مهمی در ایجاد این بیماری دارند وجود ندارد ، لیکن وجود این استرسها همراه با بیماری روند بیماری را بدتر می نمایند . استرسهای روحی می توانند مقدار دردی را که توسط بیمار احساس می شود تشدید نماید . البته تکنیک های موفقی برای رویارویی با این استرسهای روحی وجود دارد .
• رژیم غذایی سالم : تنها پرهیز از مواد غذایی پرچرب را می توان اشاره نمود که می تواند مفید باشد . البته بهتر است بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید از پزشک خود در مورد پرهیزهای غذایی خود دقیقاً سئوال نمایند . ضمناً بهتر است با رژیم غذایی مناسب و ورزش از چاقی جلوگیری شود .
• نوع آب و هوا : اگر چه شواهد کافی درست نیست که نشان دهد تغییرات آب و هوا می تواند چه مقدار در این بیماری مؤثر باشد ، بعضی از بیماران معتقدند آب و هوای مرطوب وضع بیماری آنها را بدتر می کند .
• درمانهای دارویی : داروهای مختلفی برای درمان آرتریت روماتوئید استفاده می شود که از مهمترین آنها می توان به آسپیرین و خانواده سالیسیلاتها ، ترکیبات طلا و داروهای سرکوب کننده ایمنی بدن اشاره نمود .
در مورد بیمارانی که دچار تخریب شدید مفاصل شده اند ممکن است احتیاج به جراحیهای ترمیمی وجود داشته باشد .
به هر حال پیگیریهای مستمر در روند بیماری و درمان نقش بسزایی در تعیین خط مشی آینده درمان دارد .
تحقیقات دانشمندان در حال حاضر شدیداً بر روی استفاده از روشهای درمانی جدید و کشف داروهای جدید معطوف شده است . ضمن اینکه تلاش بسیاری بعمل می آید تا عوامل مؤثر بخصوص فاکتورهای ژنتیک مؤثر در ایجاد بیماری شناسایی شوند تا بتوان به روش مطلوبتری بروز و تشدید بیماری را مهار نمود .
التهاب مفاصل
التهاب مفصلی یک نام کلی برای حالتی است که علل متنوعی دارد و با گرمی ، قرمزی ، تورم ، درد یا محدودیت حرکات مفصل مشخص می گردد .
دو دسته از علل عمده آن بیماریهای عفونی و بیماریهای روماتیسمی یعنی بیماریهای بافت همبندی هستند . انواع روماتیسمی آن خود به چند دسته تقسیم می شوند که یکی از آنها بنام التهاب مفصلی – استخوانی یا بیماری اضمحلال مفاصل از بیماریهای شایع بخصوص در سالمندان است و تقریباً تمام افراد بیش از ۷۰ ساله به آن مبتلا هستند . این بیماری اغلب ، مفاصل تحمل کننده وزن مانند مفصل زانو و لگن را مبتلا می کند و ناشی از فرسایش مزمن غضروف و سطوح مفصل است . این بیماری مهمترین و شایعترین عامل زمین گیری در سالمندان است .
چگونه از التهاب مفصلی پیشگیری کنیم ؟
مهمترین عوامل پیشگیری کننده از بیماری فرسایشی مفاصل حفظ وزن مناسب بدن است چون زیاد بودن وزن موجب فشار بیشتری بر مفاصل بویژه مفصل زانو می شود و در دراز مدت باعث فرسایش بیشتر آن می گردد . ورزش منظم ، استراحت مناسب و حفاظت مفاصل از فشارهای کاری زیاد از عوامل پیشگیری کننده دیگر هستند
چگونه درد مفاصل را مهار کنیم ؟
بسیاری از سالمندان مبتلا به التهاب فرسایشی مفاصل از درد شاکی هستند و از مصرف داروهای مختلف که اغلب عوارضی را نیز بدنبال دارد نگران هستند .
یک راه مهار این دردهای مفصلی که بسیار ساده و ولی مؤثر است گرم کردن یا سرد کردن مفصل است . گرم کردن باعث کاهش انقباض عضلات و خونرسانی بیشتر به بافت های مفصل می شود و در مقابل سرد کردن باعث کــاهش فعالیت اعصاب حس کننــده درد می گردد ، البته قبل از استفاده از هر روش برای درمان مشکلات خود حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید
استخوان
استخوان بافت همبند ویژهای است مرکب از سلولها و ماده بین سلولی معدنی شدهای به نام ماتریکس. حضور مواد استخوانی معدنی در ماتریکس باعث شده است که استخوان بافتی سفت و محکم باشد و چگونگی ساختمان آن سبب گردید، که استخوان با حداقل وزن حداکثر استحکام را داشته باشد. مجموعه این خصوصیات ، استخوان را بافتی ایدهآل برای تامین اسکلت بدن و حفاظت از ارگانهای حیاتی نظیر مغز و نخاع ساخته است.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.