بررسی ترکیبات موجود در کبد و بافت عضله ماهی کفشک زبان گاوی

فهرست مطالب

چکیده
مقدمه
فصل اول: کلیات
۱-۱ هدف
۱-۲ پیشینه تحقیق
۱-۳ روش کار و تحقیق
فصل دوم: 
کفشک زبان گاوی(cynoglossus marco lepidotus)
۱-۲کفشک زبانی ماهیان (cynoglossidae tongue soles)
۲-۱-۱ ریخت شناسی کفشک زبانی ماهیان
۲-۱-۲ گونه های موجود در ایران
۲-۲ جایگاه سیستماتیک  (cynoglossidate macrolepidotus )
۲-۲-۱ ریخت شناسی (largescale tonguesole)
۲-۲-۲ محیط زیست
۲-۲-۳ ارزش اقتصادی
۲-۲-۴ اندازه و وزن
۲-۲-۵ پراکنش
فصل سوم:چربی ها (lipids) وروغن ماهی(fish oil)
۳-۱ چربی ها
۳-۲ اسید های چرب
۳-۲-۱ مشخصات عمومی اسیدهای چرب
۳-۲-۲ خواص اسیدهای چرب
۳-۳ ساختمان و خواص انوع چربیها
۳-۳-۱ چربی های خنثی (اسیل گلیسرولها)
۳-۳-۲ فسفوگلیسیریدها
۳-۳-۳ اسفنگولیپیدها و گلیکولیپیدها
۳-۳-۴ موم ها ( waxed)
۳-۳-۵ لیپیدهایی که صابون نمی شوند
۳-۶ روغن ماهی (Fish oil)
فصل چهارم : مواد و روش ها
۴-۱ مواد مصرف شده
۴-۲ وسایل آزمایشگاهی مورد نیاز
۴-۳ دستگاههای مورد نیاز
۴-۴ روش
۴-۴-۱ تهیه نمونه ماهی
۴-۴-۲ استخراج مواد طبیعی از کبد و بافت عضله ماهی 
۴-۴-۳ مراحل عملی استخراج به روش Bligh and dyer
۴-۴-۴ استخراج و خالص سازی چربی ها در روش Bligh and dyer
۴-۵ استفاده توأم از کروماتوگراف و طیف سنج جرمیGC/MS
۴-۵-۱ اندیس کواتس (Kovts index )

۴-۶ شناسایی مواد طبیعی موجود در فاز –n هگزانی کبد و بافت عضله
ماهی (largescale tongusole) با استفاده از دستگاه GC/MS
۴-۶-۱ مشخصات دستگاه GC/MS مورد استفاده
فصل پنجم : نتایج آزمایش و بحث
۵-۱ نتایج ، تفسیر داده ها و شناسایی طیف های GC-MS
۵-۲ بحث
پیشنهادات
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی
چکیده انگلیسی

فهرست جداول

جدول ۳-۱ برخی از اسیدهای چرب طبیعی
جدول ۵-۱ ترکیبات شناسایی شده در فاز کلروفرمی کبد ماهی 
جدول ۵-۲ نتیجه گیری کلی در مورد ترکیبات شناسایی شده در کبد ماهی کفشک
زبان گاوی
جدول ۵-۳ ترکیبات طبیعی شناسایی شده در فاز کلروفرمی بافت عضله ماهی کفشک
زبان گاوی
جدول ۵-۴ نتیجه گیری کلی در مورد ترکیبات شناسایی شده در بافت عضله ماهی

چکیده :
در این تحقیق مواد طبیعی و اسید های چرب موجود در بافت کبد و عضله ماهی کفشک زبان largescale tonguesole با نام علمی (Cynoglossus Macrolepidotus ) معروف به زبان گاوی با استفاده از روش(Bligh And Dyer ) استخراج گردید .
برای شناسایی این مواد ابتدا کلروفرم که به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته بود توسط دستگاه Rotary Evaporator تبخیر و سپس مواد در –n هگزان حل گردید و به دستگاه GC-MS تزریق شد . با استفاده از کروماتوگرام جرمی و طیف های جرمی بدست آمده مواد طبیعی موجود از جمله اسیدهای چرب بافت کبد و عضله با محاسبه اندیس کواتس و مقایسه آنها با اندیس کواتس استاندارد و نیز بررسی داده های طیفی ( GC-MS ) و مقایسه آنها با داده های استاندارد موجود در مراجع (Eight Peak ) شناسایی گردید .
در کبد یازده ترکیب شناسایی شد که Palmitic Acid با ۹۸/۱۴ درصد بیشترین مقدار می باشد . سایر ترکیبات شناسایی شده در کبد شامل Oleic Acid (30/12درصد) ،
۱,۳-Cyclooctadiene(97/7درصد)stearicAcidو(۸۰/۶)درصد، methyl eicosa-5,8,11,14,17 pentaenoate (45/6 درصد) ، ۱,۴,۸-Dodecatiene (75/5 درصد). ۹-Hexadecanoic Acid (39/5درصد)ethyl ester، ۵,۸,۱۱,۱۴-Eicosatetranenoic Acid (08/4درصد)،Heptacosane (77/1درصد)،۳-Heptadecan-5-yne (24/1درصد)،Myristic Acid (66/0درصد)می باشد . ترکیبات شناسایی شده در بافت عضله شامل Plamitic Acid (15/43درصد) ، Methyl Eicosa-5,8,11,14,17-Pentanoate (51/23درصد) ،Stearic Acid (35/8درصد)،Oleic Acid(68/0درصد)،Nonane(74/6درصد)، Decane(06/3درصد) می باشد .
واژگان کلیدی : اسیدهای چرب غیر اشباع،روغن کبد و عضله ماهی، پالمتیک اسید، اولئیک اسید

مقدمه :
اسیدهای چرب اشباع نشده با چند پیوند دو گانه (PUFA)Poly Unsturated Fatty Acids از نوع اسید های چرب Omega-3 و اسیدهای چرب Omega-6 جزو اسیدهای چرب ضروری برای بدن انسان هستند که بدن انسان توانایی ساخت این اسیدهای چرب اشباع نشده را ندارد و باید از طریق مواد غذایی تامین گردد .
اسیدهای چرب Omega-3 بیشتر در بدن ماهی و بخصوص ماهی های روغنی مثل شاه ماهی،ماهی خال مخالی، ساردین ، پلیچارد، ماهی آزاد و ماکرل یافت می شود .
اسیدهای چرب امگا ۳ شامل (ALA) Alpha – Linolenic Acid و دو مشتق آن با اسامی Decosahexaenoic Acid (DHA) و Eicosapentaenoic Acid (EPA)
می باشند .
در بدن ماهی ALA از طریق فعل و انفعالات بیوشیمیایی به EPA , DHA تبدیل می گردد . مشابه همین امر در بدن انسان نیز رخ می دهد اما آنچه حائز اهمیت است این است که ALA در بدن وجود نداشته و ساخته نمی شود ، بنابراین بایستی از طریق مواد غذایی(مثل ماهی و روغن ماهی که یکی از منابع سرشار اسیدهای چرب امگا ۳ است ) به بدن برسد و همین نکته نشانگر ضرورت مصرف ماهی و غذاهای دریایی می باشد . [۱۲] .
DHA برای عملکرد مغز، چشم و سیستم تولید مثل پستانداران ضروری است و تحقیقات اخیر نشان می دهد که وجود آن به میزان کافی در بدن باعث تعادل خلق و داشتن روحیه مثبت
می گردد .
EPA برای ساخته شدن پروستاگلایدینهای ضروری برای عملکرد صحیح سیستم قلب و عروق حیاتی هستند و در ساختمان غشای سلولی نیز شرکت می کنند.
اسیدهای چرب غیراشباع امگا ۶ در روغن های گیاهی مثل روغن آفتابگردان، روغن کنجد و روغن ذرت ، سویا و .. یافت می شود [۲۵] .
اسیدهای چرب امگا ۳ با زنجیر کوتاه به نام اسید آلفا لینولینک در روغن های گیاهی خاصی مثل روغن برزک ، روغن کلزا (کانولا) و روغن گردو یافت می شود[۳۱].
اگر چه برخی از دانشمندان معتقدند بدن انسان مقادیری از امگا ۳ موجود در روغن های گیاهی را نیاز دارد[۲۱] .
ماهی یک منبع مهم است . گوشت ماهی منبع مهم پروتئینی و چربی به شمار می رود و در مقایسه با سایر گوشت ها هضم راحتی دارد . روغن ماهی غنی از ویتامین های D,A بوده و کبد ماهی یک منبع عظیم از ویتامین هاست . خوردن دو تا سه وعده ماهی در غذای هفتگی بسیار موثر است .
برای استخراج چربی ها و از جمله اسیدهای چرب از بافت های موجودات روش های مختلفی وجود دارد که از جمله آن ها می توان به روش استخراچ لیپیدها با مخلوطی از هگزان و ایزوپروپانول ، روش ستون خشک ، روش Bligh and Dyer و … اشاره کرد .
در این پژوهش از روش Bligh and Dyer استفاده گردیده است [۲۰] .
هدف از انجام این بررسی گامی درجهت شناخت ترکیبات طبیعی موجود در بافت عضله وکبد گونه ای از ماهیان خلیج فارس بنام ماهی کفشک زبان با نام محلی زبان گاوی و نام انگلیسی (largescale tonguesole) بوده است .

فهرست منابع :
خدنگ، ک .، ۱۳۸۶، بررسی و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در کبد و بافت عضله کیش ماهی میگویی، پایان نامه کارشناسی ارشد ، تهران شمال .
عربی ، س .، ۱۳۸۴، بررسی و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در کبد و بافت عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان،پایان نامه کارشناسی ارشد ، تهران شمال .

۱-Ackman R.G., and Mcleod.,C.,1998,Total lipids and nutritionally important fatty acids of some nova scotia fish and shellfish food products.Can.Inst.food sci. technol j.21,390-398.

۲-Ackman R.G.,2000,Fish is more thean a brain food, IIFET2000 proceeding ,390-398.

۳-Bang ,H.O.,Dyerrberg,J&Sinclair,H.M.1980.the composition of the Eskimo food in north west-ern Greenland.Am.J.Clin.Ntur.,33:2661.

۴-Bigger,J,Thomas and EI-sherif , tarek,2001,polyunsaturated fatty acids and cardiovascular events:a fish tale.circulation vol.103,February 6,2001,623-25(editorial)

۵-Bligh,E.G.,and W.J.Dyer ,1959,rapid method of total lipid extraction and purification , Canadian journal of biochem.physiol.vol.37,pp.911-917.

۶-connor,William E.,1997,do the n-3 fatty acids from fish prevent deaths from cardiovascular disease? American journal of cilinical nutrition, vol.66,pp.188-89(editorial)

۷-eight peak index of mass spectra,indexed by molecular weight elemental composition and most abundant ions compiled by the mass spectrometry and most abundant ions compiled by the mass spectra ,1991,fourth edition.
۸-eritsland, jan.2000,safety considerations of polyunsaturated fatty acids,American journal of clinical nutrition ,vol.71(supple),pp.1975-201s.

۹-exier ,j.and weihrauch ,J.L.1997,comprehensive evaluation of fatty acids in foods. XII. shellfish.J.amer.diet. assco.71 518-521.

۱۰-Gurr,M.1993.polyunsaturated fatty acids of n-3 family,dietary effect on plasma lipids
and lipoproteins.Lipid Technology,15:16-18.

۱۱-Hawang,Daniel H.,et al.1997.does vegetable oil attenuate the beneficial effects of fish oil in reducing risk factors for cardiovascular disease?american journal of clinical nutrition,vol.66,pp.89-96(editorial).

۱۲-Hearn,J.A.1987.Polyunsaturated fatty acids and fat in fish flesh for selecting species for
health benefits.,J.Food Sci.,52:1209-1211.

۱۳-kinsella,J.E. et al.1997,sterol,phosoholipids, mineral content and proximate composition of fillets of selected freshwater fish species . J.Fd. biochem.1 131-140.
Acids (fish oli) in clinical medicine? DRUGS , VOL.42,NO.3,PP.331-342.

۱۴-Kris-Etherton,P.M.;Harris ,W.S&Apple,L.J.2002.fish consumption,fish oil,omega-3
fatty acid,and cardiovascular disease.Circulation,106(21):2747-2757.

۱۵-Navaro,G.R.;Pacheco,A.L.&Brings,A.2004.Characteriziation of the lipid composition and Natural antioxidants in the liver oil of Dasyatis brevis and Gymnura marmorata rays.J.Food chemistery,87(1):89-96.

۱۶-Pawlosky , Robert j.2001.physiological compartmental analysis of alpha-linolenic research , vol.42,pp.1257-65.

۱۷-standby,M.F.,eririk heen and rudolfkreuser(E.D).fishing news (books) Ltd.,pp.55-60.

۱۸-Safity,Z.S.;Shamim.A.;Sohail,H.;Arif,M.&Faheem,A.2000.A study on fatty acid
composition of fish liver oil from two marine fish,Eusphyra blochii and Carcharhunis
bleekeri.Pakistan J.Pharmaceut Sci.,13(2):5-12.

۱۹-Sanati,A.M.&Mohammadi,M.M.2002.Total lipids and nutritionally important fatty acids
of livers and tissues of some sharks in Persian Gulf walters.Amirkabir Journal of Science and Technology,13(49):106-115.
۲۰-Simopoulos.,A.P.P.&Kifrerr,L.1991.Effect of dietary fish oil on leakottiene and PAF generation and on neutrophil chemorotarishealth effect.J.Biochem.,17:763-773.

۲۱-the merck index , an encyclopedia of chemicals, drugs and biological ,1996.

۲۲-virginia M.ursin,2003.Modification of plant for human health , development of functional land-based omega- 3fatty acids.