تحقیق در مورد بررسی میزان تاثیر آسیب دیدگی پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت منجمد گاو بر بار میکروبی گوشت

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 تحقیق در مورد بررسی میزان تاثیر آسیب دیدگی پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت منجمد گاو بر بار میکروبی گوشت دارای ۲۱ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق در مورد بررسی میزان تاثیر آسیب دیدگی پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت منجمد گاو بر بار میکروبی گوشت  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق در مورد بررسی میزان تاثیر آسیب دیدگی پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت منجمد گاو بر بار میکروبی گوشت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن تحقیق در مورد بررسی میزان تاثیر آسیب دیدگی پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت منجمد گاو بر بار میکروبی گوشت :

بررسی میزان تاثیر آسیب دیدگی پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت منجمد گاو بر بار میکروبی گوشت

خلاصه
میکروارگانیسمها یکی از عوامل کاهش دهنده مدت زمان نگهداری محصولات غذایی هستند . از آنجایی که پوششهای پلاستیکی گوشتهای بسته بندی شده در حین حمل و نقل و نگهداری دچار آسیب دیدگی می شوند و این آسیب و پارگی پوششها موجب افزایش آلودگی می گردد . ضروری به نظر می رسد برای بررسی میزان تاثیر پوششها در جلوگیری از افزایش بار میکروبی ، مقدار بار میکروبی در لاشه های گوشت دارای پوشش سالم و آسیب دیده تمهیداتی برای

جلوگیری از آسیب دیدن و پارگی پوششها به عمل آید . این مسئله در لجستیک نیروهای نظامی ، بسیار حائز اهمیت است . در این بررسی تعداد ۴۵ لاشه منجمد گاو مورد آزمایش قرار گرفت و معدل بار میکروبی نمونه های دارای پوشش سالم و لاشه های با پوشش آسیب دیده مقایسه گردید .

در پایان این نتیجه بدست آمد که اگر پوششها بر اثر حمل و نقل و یا سهل انگاری کارکنان سردخانه و عوامل دیگر دچار آسیب و پارگی شوند ، میزان آلودگی گوشت افزایش یافته و نهایتاً عمر انبار مانی آنها کاهش پیدا می کند . پس از آزمون میکروبی مشخص گردید که این افزایش بار میکروبی در بعضی از نمونه های با پوشش آسیب دیده در محدوده حدمجاز بوده . بنابراین باید تدابیر و روشهایی در حمل و نقل و نگهداری این گونه محصولات اتخاذ شود تا از آلودگی بیش از حد مجاز آنها جلوگیری شود .
واژه های کلیدی : بار میکروبی ، لاشه های گوشت منجمد ، انبار مانی .

مقدمه
با توجه به افزایش جمعیت جهان و افزایش سطح تمکن در اکثر کشورها و تغییر شرایط زندگی ، مصرف گوشت و فرآورده های ان روز به روز به افزایش است . اگر مسائل بهداشتی در تهیه این فرآورده ها کنترل نشود ، روزانه مقادیر زیادی غذای آلوده به میکروب و متابولیت حاصل از فعالیت آنها بوسیله انسان بلعیده خواهد شد و یا مقادیر زیادی مواد غذایی که با قیمت بالا و زحمت بسیار بدست آمده است ، فاسد شده و دور ریخته خواهد شد .عدم انتخاب صحیح روش کار ، در

صنعت موادغذایی ، گاهی صدمات انسانی و اقتصادی جبران ناپذیری به وجود می آورد که چاره جویی بعد از خسارت ممکن است برای آینده از صدمات جلوگیری کند ، ولی گذشته را جبران نخواهد کرد . بنابراین با این بینش ، یکی از مشکلاتی که در صنعت نگهداری و حمل و نقل گوشت منجمد گاو به دلیل سنگینی وزن لاشه ها پیش می آید ، یعنی پاره شدن پوشش پلاستیکی لاشه های گوشت و آلودگی ثانویه آن مورد بررسی قرار گرفت . در این بررسی آزمایشهای ذیل صورت گرفت :

۱- تاثیر پوشش پلاستیکی و آسیب دیدگی آن بر کیفیت میکروبی لاشه های گوشت .
۲- بررسی میزان آلودگی لاشه های گوشت منجمد ( وارداتی ) به باکتری .
۳- بررسی میزان آلودگی لاشه ها به میکروب کلیفرم .
این بررسی میزان به دنبال این مسئله بود که اگر آسیب دیدن پوششها تاثیر جدی بر بار میکروبی لاشه ها دارد ، باید در پی تمهیداتی بود که از پاره شدن پوششها در حین حمل و نقل جلوگیری شود .

تاریخچه و کلیات بحث
تا اوایل سال ۱۸۰۰ موادغذایی معمولاً بطور تازه مورد استفاده قرار می گرفت و برای نگهداری موادغذایی فقط روشهای نمک سود کردن ، خشک کردن و دود دادن معمول بود . استفاده از روش انجماد در مواد غذایی از اواسط قرن نوزدهم آغاز شد و انگلستان از اولین کشورهایی بود که از این پدیده برای نگهداری موادغذایی استفاده کرد . در اواخر قرن نوزدهم بتدریج انجماد برای نگهداری موادغذایی از نظر تجارتی اهمیت خاصی یافت. از سال ۱۹۰۸ تجارت موادغذایی بصورت منجمد

در مناطق شمال غربی اقیانوس آرام متداول شد . برای اولین بار در سال ۱۹۳۰ حدود ۲۵۰ تن میوه و سبزی با روش انجماد سریع که بوسیله تجهیزات ساخته شده توسط کلارنس بردسی ( Clarence Birdscye ) ساخته بود ، منجمد و وارد بازار شد . در سال ۱۹۵۴ هزاران واحد صنعتی تولید کننده مواد غذایی منجمد ،

تکامل خاصی یافت و در حال حاضر مهمترین و قابل اعتماد ترین نحوه نگهداری موادغذایی از نظر حفظ بیشتر عوامل حیاتی مفید به شمار می رود . در کنار این پیشرفت ، بررسی و تحقیقات مختلفی در باره کیفیت تغذیه ای ، میکروبی و ; غذاهای منجمد شروع گردید . از موارد تحقیقاتی مهمی که در مورد گوشت منجمد به میزان زیادی مورد توجه بوده و بوسیله محققین مورد بررسی قرار گرفته است ، تاثیر فعالیت میکرو ارگانیسم در کیفیت گوشت منجمد است .
بطور خلاصه می توان اثر انجماد بر روی میکروارگانیسم را این گونه خلاصه کرد :
الف) بلافاصله بعد از انجماد تعدادی از میکروارگانیسم از بین می روند .

ب) نسبت سلولهایی که بلافاصله پس از انجماد زنده می مانند ، به سرعت انجماد بستگی ندارد .
ج ) سلولهایی که بلافاصله پس از انجماد زنده می مانند ، چنانچه در حالت انجماد نگهداری شوند ، به تدریج از بین می روند .
د) کاهش تعداد سلولهای میکروبی در درجه حرارت کمی پایین تر از انجماد مخصوصآً ۲- درجه سانتیگراد معمول نسبتاً سریع است . مقاومت باکتریهای مختلف نسبت به انجماد فرق می کند ، مثلاً مقاومت سالمونلا ( Salmonella ) کمتر از استافیلوکوک اورئوس ( Staphylococcus Aureus ) و سلولهای رشته ای کلستریدیوم ( Clostridium ) است . در صورتیکه درجه حرارت پایین اثری بر روی هاگها و سمومغذایی ندارد .

۵- انجماد وسیله ای برای از بین بردن .میکروارگانیسمهای غذایی نیست ، بلکه روشی برای نگهداری ساده ماده غذایی است . از بین رفتن میکروارگانیسمهایدر حالت انجماد به سوش میکروارگانیسم ، نوع انجماد ماهیت و ترکیب غذا ، طول مدت ذخیره کردن در سردخانه و دمای انجماد با برودت حدود ۲۰- درجه سانتیگراد کمتر از دمای انجماد با برودت حدود ۱۰- سانتیگراد برای میکروارگانیسمهای مضر است . مثلاً تعداد میکروارگانیسم که در دمای ۴- درجه سانتیگراد کشته شوند ، بیش از تعدادی است که در ۱۵- درجه و یا پایین تر از بین رود اگر چه تعداد قابل توجهی از میکروبها در زمان فرآیند انجماد از بین می روند ، امام چنانچه گفته شد نابودی انها در زمان نگهداری در سردخانه نیز ادامه دارد .

در هر توده و جمعیت میکروبی که در حالت منجمد قرار دارد تا حدودی در آنها نسبت به محیط یخ زده حساسیت بوجود خواهد آمد . در زمان نگهداری ، انواع میکروبهای حساس از بین خواهند رفت و از این رو یک انتخاب تدریجی در مورد سلولهای مقاومتر به وجود خواهد آمد . بعد از چند روز نگهداری فقط شکلهای مقاوم این مرحله را طی می کنند و یک موازنه جمعیت میکروبی بوجود می اید . به این دلیل نگهداری در انجماد نمی تواند ماده غذایی را عاری از میکروارگانیسم نماید . این عمل فقط گونه های مقاوم تر را انتخاب خواهد کرد . به طور کلی سرما و انجماد تغییرات فیزیولوژیکی و تخریب سلولی را به همراه دارد و همیشه منجر به مرگ باکتری نمی شود . به همین دلیل ممکن است خطرات کم و بیش مهمی را به بهداشت عمومی وارد کند . چون میکروبها قادرند به سطح موادغذایی بچسبند و بقا و تغییراتی که در زمان نگهداری در سردخانه به وجود می آید انجام گرفته است .
اهداف بررسی
نگهداری گوشت به مدت طولانی مثلاً حدود ۱۲ تا ۱۴ ماه باعث کاهش چشمگیری در تعداد باکتریها می شود . شاید این مسئله مربوط به تغییرات دمای سردخانه و نیز کریستالهای یخ داخل و خارج سلولی باشد که هم بر بافت گوشت و هم بر ساختمان سلول باکتری اثر گذاشته و باعث پاره شدن دیوار سلولی شود .
همچنین انجماد ناصحیح اثرات تخریبی هم بر روی ترکیبات داخل سلول میکروبی دارد . با وجود تاثیراتی که انجماد بر میکروارگانیسمها دارد و خلاصه آنرا در فوق ملاحظه کردیم . داشتن بسته بندی مناسب نیز اثرات مهمی در جمعیت یا بار میکروب گوشت دارد. حال سوال این است که : اگر در حین نگهداری و حمل و نقل لاشه های گوشتهایی که منجمد شده اند و فعالیت میکروارگانیسمها محدود شده است ، باز هم در این شرایط پوششهای پلاستیکی روی لاشه ها تاثیری در تعداد میکروبهای گوشت دارند یا خیر ؟ برای پاسخ دادن به این سوال باید آزمونهای میکروبی انجام شود و برای این منظور از لاشه های منجمد گاو که ارزش صنعتی هم دارد ، جهت بررسی فوق استفاده گردید.

مواد و روشها

نمونه مورد استفاده در این بررسی ، لاشه های منجمد گوشت گاو بود که از کشور آلمان وارد شده و یک سال از تاریخ ذبح مربوطه گذشته بود و مجموعاً سه بار تخلیه و بارگیری شده بودند . درجه حرارت نگهداری آنها ۱۸ درجه سانتیگراد و وزن آنها متغیر بود . قطر لاشه های قسمتهای سردست ، در حدود ۵۳ تا ۷۰ کیلوگرم وزن داشتند . وزن قسمت ران نیز در حدود ۹۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم می شد . در این بررسی جمعاً ۴۵ لاشه به وزن ۳۲۵۰ کیلوگرم جهت انجام آزمایشات مورد استفاده قرار گرفت . گوشتها دارای پوشش آستری و بر روی ان پوشش ( پلاستیکی ) پلی اتیلن کشیده شده بود . نمونه ها بصورت اتفاقی ( Random )

انتخاب و بوسیله لیفتراک از میان دیگ لاشه ها ان از نظر پارگی و آسیب دیدگی و یادداشت نمودن آن ، از لاشه ها نمونه برداری می شد . نمونه برداری از لاشه ها براساس استاندارد شماره ۶۹۰ در شرایط استریل صورت گرفت . محیط کشتهای مورد استفاده نیز براساس استانداردهای شماره ۳۵۶ ، ۴۳۷ ، ۲۶۲۹ جهت شمارش کلی باکتری ها در دمای ۴۵ درجه سانتیگراد درجه بندی ( برای شمارش باکتری های سرما دوست ( Psychrophil ) 32 درجه سانتیگراد ( برای شمارش باکتری های مزوفیل ( Mesophil ) و ۵۵ درجه سانتیگراد

( برای شمارش باکتری های گرمادوست ( Thermophil ) از محیط کشت عمومی (( پلیت کانت آگار )) ( P.C.A. )[ 10,11,9,8] و برای شمارش و شناسایی کلیفرمها از محیط (( ویولت رد بایل آگار ( Violet Red Bile Agare ) ( V.R.B.A. ) (( آبگوشت سبز درخشان )) ( Brilliant Green Lactose Bile Borth 2% )با ۲

درصد صفرا و محیط مک کانکی ( M.C ) و برای تهیه رقت از محلول رینگر استریل استفاده شد . براساس استاندارد شماره ۳۵۶ از نمونه رقتهای مختلف تهیه شد و از هر رقت شش پلیت ( به روش پورپلیت و برای سرما دوستها به روش سطحی ) تهیه شد و از هر رقت دو پلیت در دمای +۵۵c دو پلیت در دمای ۳۲ درجه سانتیگراد و دو پلیت در دمای ۴ درجه سانتیگراد در داخل انکوباتور قرار گرفت تا به ترتیب باکتریهای گرما دوست ، مزوفیل و سرمادوست مورد شناسایی و شمارش قرار گیرد . همچنین از رقت نیز برای شناسایی و شمارش کلیفرمها استفاده شد(۱۲) ضمناً برای کنترل کار پلیت شاهد نیز گذاشته می شد.محیطهای کشتی که در ۵۵ درجه سانتیگراد قرار دارد داده می شدند پس از ۷۲و۹۶ ساعت مورد بررسی قرار می گرفتند .محیطهای کشت قرار داده شده در ۴ درجه

سانتیگراد نیز پس از یک هفته شمارش می شدند .انتخاب دمای ۴ درجه سانتی گراد برای این بود که در دمای بالاتر باکتریهای سرماگرا قادر به رشد هستند (۹) در صورتیکه در دماهای ۴ درجه سانتیگراد وپایین تر از آن گراها به خاطر تسلط سرما دوستها به محیط، تقریباً قادر به رشد و تکثیر نخواهند بود.برای شناسایی وشمارش کلیفرمهاکه نیز استاندارد شمارش ۱۴۳۷ استفاده شد . پرگنه های قرمز مایل به بنفش در محیط V.R.B.A نشانگر وجود کلیفرم بود که برای تایید از محیط مایع آبگوشت سبز درخشان ومک کانکی استفاده می شد. که وجود و تجمع گاز در داخل لوله های دورهام بیانگر تخمیر قند موجود در محیط آبگوشت سبز درخشان ( بریلیانت گرین ) است . پس از تایید وجود کلیفرمها به عنوان شاخص بهداشتی ، یکی از آزمایشات لازم بود که نتایج ان بیان خواهد شد .
بحث و نتیجه گیری

در محیطهای کشت شده در ۵۵ درجه سانتیگراد هیچگونه باکتری ترموفیل مشاهده نگردید که می تواند نشان دهنده نابودی کلیه باکتریهای ترموفیل در طی مدت زمان نگهداری در حالت انجماد باشد . از مجموع ۴۵ لاشه مورد بررسی ، ۳۴ عدد از لاشه های گوشت منجمد دارای پوشش سالم بود و معدل آلودگی کل این لاشه ها به باکتری های مزوفیل در هر گرم محاسبه گردید . در صورتیکه معدل آلودگی به باکتری های مزوفیل در لاشه های دارای پوشش آسیب دیده که تعداد آنها ۱۱ عدد بود در هر گرم شد و نسبت دو معدل آلودگی به مزوفیل ها ۶/۳۰ بود . یعنی لاشه ها با پوشش آسیب دیده در حدود ۳۰ برابر بیش تر از لاشه های منجمد با پوشش سالم ، آلودگی به مزوفیل را داشتند که این نسبت در مورد سرما دوست ها ۹۳۶/۱۱ برابر بود .

یعنی لاشه های گوشت دارای پوشش آسیب دیده نزدیک به ۱۲ برابر ، باکتریهای سرما دوست بیشتری داشتند و آلوده تر بودند . تعداد ۷ لاشه از لاشه های گوشت دارای پوشش آسیب دیده نیز به کلیفرم آلوده بودند و معدل آلودگی آنها ۱۰ × ۳۴/۱۷ در هر گرم بود . با توجه به اینکه تعداد ۱۵ لاشه از لاشه های دارای پوشش سالم ، آلوده به کلیفرم بودند ، نمی توان گفت که آسیب دیدگی پوششها در آلودگی لاشه ها به کلیفرم دخالت داشته است . در مجموع از ۴۵ لاشه مورد آزمایش تعداد ۲۲ لاشه آلوده به کلیفرمی داشتند . می توان اینگونه استنباط نمود که بیشترین آلودگی به کلیفرم مربوط به مبدا تهیه گوشت یعنی

کشتارگاه است و قبل از بسته بندی لاشه ها با پوشش پلاستیکی آلودگی به کلیفرم وجود داشته است و مربوط به دوران نگهداری و حمل و نقل نمی باشد .
نکته قابل توجه دیگر این است که در مورد شمارش کلی میکروبی کلیه نمونه های گوشتی منجمد گاو این نتیجه بدست آمد که تماماً دارای تعدادی باکتری در حد مجاز بودند . ولی تعدادی از لاشه های با پوشش آسیب دیده دارای بار میکروبی در حد مجاز بودند . استاندارد ایران ( ۲۳۹۴ ) حد مجاز آلودگیهای میکروبی در انواع گوشت منجمد گاو و گوسفند با استخوان و یا بی استخوان را ۱۰۶ عدد در هر گرم می داند .

لازم به یاداوری است که گوشتهای تازه سرد و منجمد در معرض آلودگی میکروبهای مختلف قرار دارند . به طوری که تعیین حد مجاز آلودگی میکروبی در مورد آنها چندان قطعی به نظر نمی رسد . در مورد باکتریهای بیماری زا و تعداد مجاز آنها در گوشت نیز استانداردهای کشورهای مختلف با هم تفاوت دارد .
پاستوریزه سازی(PASTEURIZATION): روشی برای کشتن اغلب میکروارگانیسمهای بیماریزا (کاهش تعداد آنها تا حدی که ایجاد بیماری نکنند) و غیر فعال ساختن آنزیمهای موجود در مواد غذایی بمنظور به تعویق انداختن فساد در مواد غذایی اطلاق میگردد.
* (LTLT): حرارت دادن مواد غذایی تا ۶۲۸ سانتی گراد به مدت نیم ساعت.

* (HTST): حرارت دادن مواد غذایی تا ۷۲۸ سانتی گراد به مدت ۱۵ ثانیه.
* (UHT)=(ULTRA-PASTEURIZED): حرارت دادن مواد غذایی تا ۱۴۰-۱۵۰ در جه سانتی گراد به مدت ۱ تا ۲ ثانیه. در این روش بیشتر میکروارگانیسمهای بیماریزا نابود میگردند و در صورتی که مواد غذایی پس از پاستوریزه شدن با این شیوه بسته بندی مناسبی داشته باشند میتوان آنها را به مدت ۳ ماه بیرون از یخچال نگهداری کرد. (البته تا وقتی که بسته بندی آنها باز نشده باشد)

۲- استرلیزه سازی و یا سترون سازی(STERLIZATION): در این روش تا حدودی تمام پاتوژنها (عوامل بیماریزا) موجود در مواد غذایی کشته میشوند. در این روش مواد غذایی در دمای ۱۱۰درجه سانتی گراد به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه حرارت داده میشوند. مواد غذایی استرلیزه شده را میتوان تا ۴ ماه بیرون از یخچال نگهداری کرد (البته تا زمانی که بسته بندی آنها باز نشده باشد)

۳- هموژنیزاسیون و یا همگن سازی(HOMOGENIZATION): به یکنواخت کردن بافت و ترکیبات مواد غذایی اطلاق میگردد. برای مثال هنگامی که شیر تازه را درون یخچال قرار دهید پس از چند ساعت چربی شیر جدا گشته و به سطح شیر می آید و خامه تشکیل میگردد. برای جلوگیری از این فرایند شیر داغ را با فشار زیاد از منافذ بسیار ریزی عبور میدهند تا گویچه های چربی به اجزای ریزی شکسته شوند و بطور یکنواخت در شیر معلق باقی بمانند.

۴- نگهداری در یخچال(REFRIGERATION): دمای پایین رشد و تکثیر میکروبها و سایر میکروارگانیسمها را به تعویق می اندازد.
۵- فریز کردن و یا منجمد کردن(FREEZING): در دمای خیلی پایین تکثیر میکرو ارگانیسمها بطور کامل متوقف میگردد.

۶- خشک کردن(DRYING): با کاهش فعالیت آب، تکثیر میکروبها را متوقف و یا به تاخیر می اندازد. با این روش اغلب میوه ها را نگهداری میکنند (DRIED FOOD). میوه های خشک مدت زمان بیشتری بیرون از یخچال و فریزر سالم میمانند و تاریخ مصرف بالاتری دارند. میوه های خشک از آنجایی که بیشتر آب خود را از دست داده اند طعم قوی تری نسبت به میوه های تازه داشته اما بیشتر ویتامین C خود را ازدست داده اند. برخی میوه های خشک دارای SULUR DIOXIDE میباشند که موجب تحریک بیماری آسم میگردند.

۷- بسته بندی وکیوم(VACUUM PACKING):محیط خلاء و فاقد اکسیژن باکتریهای هوازی را غیر فعال میسازد.
۸- کنسرو کردن(CANNING):به پختن میوه، سبزیجات و مواد غذایی دیگر و قرار دادن آنها درون قوطی و یا ظروف شیشه ای کاملا در بسته و جوشاندن ظروف بمنظور انهدام و یا کاهش تعداد باکتریها اطلاق میگردد. کنسرو کردن طعم و کیفیت مواد غذایی را تغییر میدهد.
۹- ترشی و شور انداختن(PICKLING): عمل آوری غذا با قرار دادن و یا پختن در آب نمک و سرکه (و یا در موارد نادر دراتانول، روغنهای نباتی و یا سدیم هیدروکساید )بمنظور انهدام و یا کاهش میکروارگانیسمهای بیماریزا اطلاق میگردد.

۱۰- خشک کردن انجمادی(FREEZE-DRYING): ابتدا مواد غذایی منجمد گشته و سپس آب آنها با تصعید برداشته میشود. مواد غذایی منجمد شده را در محیط خلاء و کم فشار قرار میدهند تا آب منجمد مواد غذایی بطور مستقیم از فاز جامد به گاز تبدیل گردد. در این روش مواد غذایی خشک شده کمتر چروک خورده و افت حجمی پیدا میکنند و همچنین طعم و بوی آنها نیز بدون تغییر باقی می ماند. در این روش گلها را نیز خشک میکنند. مواد غذایی خشک شده با این روش را میتوان در محیط اتاق و بیرون از یخچال نگهداری کرد.

۱۱- نمک سود کردن(SALTING): میکروارگانیزمها در یک محیط پر نمک قادر به ادامه حیات نمیباشند. روشی برای نگهداری مواد غذایی.
۱۲- کاراملیزه کردن(CARAMELIZATION): به حرارت دادن مواد غذایی حاوی شکر زیاد اطلاق میگردد. حرارت دادن شکر در دمای ۱۲۰ درجه سانتی گراد موجب اکسیداسیون شکر شده و تولید ماده قهوه ای رنگی بنام کارامل میکند.

۱۳- گاز دار کردن(CARBONATIOIN): به انحلال دی اکسید کربن با فشار زیاد در آب و یا مایعات دیگر اطلاق میگردد. این انحلال تولید محلول رقیق اسید کربنیک را میکند. برخلاف تصور عام طعم گاز دار بودن و یا همان احساس سوزش ملایم هنگام نوشیدن نوشابه های گاز دار بخاطر تشکیل حباب نیست بلکه همین اسید کربنیک رقیق است که چنین احساسی را پدید می آورد. حذف اکسیژن در نوشابه های گاز دار تکثیر باکتریها را متوقف میسازد.

۱۴- دود دادن(SMOKING): دود آلود کردن سطح مواد غذایی بمنظور طعم دادن، پختن و یا نگهداری آنها. در این روش مواد غذایی را در معرض دود حاصل از سوختن چوب قرار میدهند. دود یک آنتی باکتریال و آنتی اکسیدان محسوب میگردد اما از آنحایی که در این روش تنها سطح خارجی مواد غذایی با دود پوشیده میگردد و دود به عمق مواد غذایی نفوذ نمیکند نمیتواند روشی مناسبی برای نگهداری مواد غذایی باشد.

۱۵- پرتو دهی(IRRADIATION):این روش به پاستوریزه کردن سرد و یا الکترونیکی نیز معروف است.(COLD/ELECTRONIC PASTEURIZIATION) در این روش مواد غذایی را در معرض پرتوهای یونیزه کننده ای مانند اشعه ایکس، اشعه گاما و پرتو الکترون قرار میدهند تا میکروارگانیزمهای مواد غذایی کشته شود. این روش کیفیت مواد غذایی را کاهش نمیدهد. از این روش برای نگهداری گوشت، ادویه جات و برخی میوه ها استفاده میشود.

۱۶-CURING: در این روش با فرایند اسمز رطوبت گوشت گرفته میشود. در این روش از نمک، شکر، نیتراتها و نیتریتها استفاده میگردد.
۱۷- تخمیر کردن(FERMENTATION): با این روش مواد غذایی توسط میکروارگانیزمها فرآوری میشوند. تاثیر میکروارگانیسمها بروی کربوهیدراتهای محصول و تولید الکل و یا اسید که تکثیر میکروبها را به حداقل میرساند. تخمیر اتانول (تجزیه شکر به اتانول و دی اکسید کربن) در تهیه نان و مشروبات الکلی و تخمیر لاکتیک اسید (تجزیه شکر به اسید لاکتیک) در عضلات و تهیه ماست کاربرد دارند.

۱۸- کافئین زدایی(DECAFFEINATION):به حذف کافئین از نوشیدنیهای حاوی کافئین مانند چای و قهوه اطلاق میگردد.
۱۹- شیرین کننده ها(SWEETENERS): هر نوع شیرین کننده به غیر از شکر که بمنظور کاهش کالری غذاها و کنترل چاقی، کنترل دیابت و جلوگیری از پوسیدگی دندانها به مواد غذایی افزوده میشوند. مانند: سوربیتول، مالیتول، ساخارین، آسپارتام، گلیسرول، مانیتول، گزیلیتول و استویا.
۲۰- نگهدارنده ها(PRESERVATIVE): مواد شیمیایی طبیعی و یا مصنوعی که بمنظور به تعویق انداختن فساد مواد غذایی استفاده میگردند. مانند: نیترات سدیم، نیتریت سدیم، دی اکسید سولفور، نمک، شکر و یا سرکه.

۲۱- عامل شلات و یا کلات کننده(CHELATING AGENT): این مواد به یونهای فلزی سمی مانند آرسنیک، سرب و جیوه چسبیده و آنها را به ترکیبات کمتر سمی و قابل دفع تبدیل میسازند.عامل کلات ساز با بدام انداختن اتمهای فلزی از بی رنگ شدن و یا ترشیده شدن مواد غذایی نیز جلوگیری میکند.
۲۲- جادب رطوبت(HUMECTANT):موادی هستند که بمنظور جلوگیری از خشک شدن مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرند.
۲۳- طعم دهنده ها(FLAVOURES):این مواد طعم و بوی خاصی به مواد غذایی میبخشند.

۲۴- تثبیت کننده ها(STABALIZERS): این مواد قوام و استحکام بافت مواد غذایی را افزایش میدهند. مانند آگار و پکتین.
۲۵- غلیظ کننده ها(THICKENERS): این افزودنیها با جذب آب موجود در مواد غذایی، ویسکوزیته(گرانروی) مواد غذایی را افزایش میدهند. مانند: نشاسته، کلاژن، زرده تخم مرغ، آگار، ژلاتین و پکتین.
۲۶- رنگ دهنده غذا(FOOD COLORING): این

مواد بمنظور جبران رنگ از دست رفته طی فرآوری محصولات و یا برای جذاب ساختن مواد عذایی کاربرد دارند. کارامل و زعفران دو رنگ دهنده طبیعی میباشند.
۲۷- امولسیون کننده ها (EMULSIFIERS): امولسیون به مخلوط دو ماده (مایع) امتزاج ناپذیراطلاق میگردد مانند مخلوط روغن در آب. مواد امولسیون کننده مخلوط های امولسیون را پایدار نگه میدارند تا دو ماده از یکدیگر جدا نشوند.

۲۸- آنتی اکسیدانها(ANTIOXIDANTS): آنتی اکسیدانها بعنوان نگهدارنده (با جلوگیری از تاثیر اکسیژن بر غذا) و یا بعنوان مواد مفید برای سلامتی به فراورده های غذایی افزوده میگردند. آنتی اکسیدانها از اکسید شدن چربیها و روغنهای غیر اشباع، رنگها و طعم دهنده ها جلوگیری میکنند. مانند ویتامین C.
۲۹- حجم دهنده ها(BULKING AGENTS): این مواد حجم مواد غذایی را افزایش میدهند. مانند نشاسته.

۳۰- عامل ضد کلوخه ساز(ANTICAKING AGEN):این مواد از بهم فشرده شدن و تشکیل کلوخه مواد پودری شکل همچون نمک و یا شیر خشک جلوگیری میکنند.
۳۱- مواد کف زدا(ANTIFOAMING AGENT):این مواد تشکیل کف و یا گاز در مواد غذایی را کاهش داده و یا حذف میکنند.
۳۲- عامل کنترل کننده اسیدیته(PH CONTROL AGENT=ACIDITY REGULATOR):این مواد برای تغییر و یا کنترل خصلت اسیدی و یا قلیایی مواد غذایی استفاده میگردند.
۳۳- اسیدها (ACIDS):نوعی افزودنی که بعنوان طعم دهنده،آنتی اکسیدان و یا نگهدارنده از آنها استفاده میشود. مانند: اسید مالیک، اسید تارتاریک، اسید لاکتیک، اسید فرماریک، اسید سیتریک و سرکه .
ریزه کاریهای خانه داری ؛ تأثیر انجماد بر مواد غذایی (۳) ؛ شیوه حرارت دادن قبل از منجمد کردن

طناز زارع
آیا حرارت دادن سبزیجات را قبل از انجماد توصیه می کنید؟
بله حرارت دادن باعث کند شدن یا توقف فعالیت آنزیمهایی که در تغییر طعم، رنگ و بافت سبزیجات مؤثرند می گردد. حرارت دادن میوه ها و سبزیجات را از آلودگی و میکروبها پاک کرده، رنگ آنها را شفاف کرده و از دست دادن ویتامینها را به تأخیر می اندازد، حرارت دادن همچنین سبزیجات را نرم و شل نموده بسته بندی آنها را ساده می سازد.

چگونه باید سبزیجات را حرارت داد؟
از یک سبد سیمی استفاده کرده آن را داخل ظرفی فلزی، با درپوش مناسب بگذارید برای هر پوند سبزی آماده شده از یک گالن آب استفاده کنید (هر پوند معادل ۴۵۴ گرم و هر گالن برابر با ۵۵/۴ لیتر در بریتانیا و ۸/۳ لیتر در آمریکا است. ) سبزیجات را در سبد سیمی ریخته و آن را با حرارت پایین تا رسیدن به نقطه جوش کامل حرارت دهید. در ظروف را بسته و مراحل بعدی را به سرعت آغاز کنید. مطابق دستورالعمل داده شده برای سبزیجات فریزری آنها را در دمای بالا حرارت دهید.

چرا سرد کردن سبزیجات بعد از حرارت دادن آنها ضروری است؟
سبزیجات بعد از عمل بلانچ کردن(حرارت دادن) باید به سرعت سرد شوند، چرا که در غیر این صورت پخته خواهند شد و در نتیجه طعم، رنگ، ویتامین و مواد معدنی خود را از دست خواهند داد.

چه چیزی باعث تشکیل بلورهای یخ بر روی سطح سبزیجات مانند کلم بروکلی می شود؟
آب گرفتن نامناسب قبل از انجماد، آهسته یخ زدن، نوسان داشتن برودت بالای صفر درجه فارنهایت ممکن است باعث تشکیل بلورهای بزرگ یخ شوند. این مسأله هم در ظاهر سبزیجات منجمد و هم در بافت آنها تأثیر می گذارد.

آیا می توان در مایکروویو سبزیجات را حرارت داد؟
تحقیقات نشان داده که بعضی آنزیمها در مایکروویو غیرفعال
نمی گردند، در نتیجه حرارت دادن در مایکروویو چندان مؤثر نیست، کسانی که حاضر به داشتن سبزیجات با کیفیت پایین می باشند باید از مقدار کم این سبزیجات استفاده نمایند و مطابق دستور مایکروویو خود عمل نمایند حرارت دادن در مایکروویو در زمان و انرژی صرفه جویی می نماید.

آیا می توان سبزیجات را قبل از انجماد به طور کامل پخت؟
بعضی از سبزیجات مانند لوبیای پخته شده یا سیب زمینی پخته شده در شکر تا ماهها کیفیت خود را به هنگام انجماد حفظ
می نمایند .اگر چه، بیشتر سبزیجات پخته شده رنگ مطلوب، عطر و طعم خود را از دست می دهند با پختن سبزیجات در آب گوشت و یا سس خامه می توان از دست رفتن طعم آنها را به تعویق انداخت.

آیا مدت زمان حرارت دادن به سبزیجات مهم است؟
حرارت دادن به سبزیجات بسیار مهم است و بسته به اندازه و نوع سبزی فرق می کند. حرارت دادن کمتر از اندازه از فعالیت آنزیمها جلوگیری نمی نماید و از حرارت ندادن آن بسیار بدتر است. حرارت دادن بیش از اندازه باعث از دست رفتن رنگ، طعم، ویتامینها و مواد معدنی آنها می شود.