بررسی رابطه تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در صنایع مواد غذایی و صنایع دارویی بورس اوراق بهادار تهران
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
بررسی رابطه تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در صنایع مواد غذایی و صنایع دارویی بورس اوراق بهادار تهران دارای ۲۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد بررسی رابطه تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در صنایع مواد غذایی و صنایع دارویی بورس اوراق بهادار تهران کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی بررسی رابطه تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در صنایع مواد غذایی و صنایع دارویی بورس اوراق بهادار تهران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن بررسی رابطه تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در صنایع مواد غذایی و صنایع دارویی بورس اوراق بهادار تهران :
بررسی رابطه تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در صنایع مواد غذایی و صنایع دارویی بورس اوراق بهادار تهران
چکیده:
در این مطالعه رابطه بین تمرکز مالکیت،عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکت های پذیرفته در صنایع مواد غذایی و دارویی بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است.نمونه آماری پژوهش شامل ۴۴شرکت در طی دوره زمانی ۱۳۸۰تا۱۳۸۷می باشد.رویکرد انتخابی برای آزمون فرضیات با استفاده از تلفیق داده های مقطعی و زمانی می باشد.در این تحقیق از روش رگرسیون حداقل مربعات ادغام شده(پانل دیتا)استفاده شده است.تمر کز مالکیت با استفاده از درصد
مالکیت سهامداران عمده بالای۵درصد،عملکرد با استفاده از معیارهای نسبت بازده داراییها ،نسبت بازده حقوق صاحبان سهام ، نسبت Qتوبین وسیاست تقسیم سود با استفاده از نسبت سود تقسیمی) سود تقسیمی هر سهم/ سود هر سهم) سنجیده شده است.نتایج نشان می دهد که در سطح ۹۵%بین تمر کز مالکیت و دو معیار عملکرد یعنی نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت Qتوبین رابطه معناداری وجود دارد.بطوریکه تمر کز مالکیت ۲درصد از تغییرات نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، و۴/۲درصداز تغییرات نسبت Qتوبین را تفسیر می
کند.یعنی هر چه تمرکز مالکیت بیشتر باشدکنترل بیشتری بر مدیران اعمال شده و عملکرد شرکت افزایش می یابد.البته این رابطه معنادار بین تمرکز مالکیت و معیار ارزیابی عملکرد نسبت بازده داراییها صدق نمی کند.همچنین بین معیارهای ارزیابی عملکرد و نسبت سود تقسیمی رابطه ای معنادار مشاهده شد که ۹/۱۲درصد،۲۱درصد و ۹/۲۱درصد،از تغییرات نسبت سود تقسیمی به ترتیب توسط معیارهای ارزیابی عملکرد نسبت بازده داراییها،نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت Qتوبین تفسیر می شود.به این معنا که بهبود عملکرد می تواند افزایش سود تقسیمی را به دنبال داشته باشد.در عین حال از نظر آماری رابطه ای معناداربین تمر کز مالکیت (سهامداران عمده)و سیاست سود تقسیمی مشاهده نشده است.
واژه های کلیدی:
تمرکز مالکیت، سهامداران عمده، شرکت های فعال، عملکرد شرکت، نرخ بازده داراییها، بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت Q توبین، نسبت پرداخت سودهای تقسیمی
۱- مقدمه:
تشکیل شرکت بامسولیت محدود و گشودن مالکیت شرکت برای عموم، بر روش اداره شرکت ها، تأثیر قابل ملاحظه ای گذاشت. سیستم بازار به گونه ای سازماندهی گردید که مالکان شرکت ها، اداره شرکت را به مدیران شرکت تفویض کنند. جدائی « مالکیت» از «مدیریت» منجر به عمومیت مسئله نمایندگی گردید. در این مسئله تضاد بین به حداکثر رساندن منافع کارگماران و کارگزاران، مفروض است. حل مشکل نمایندگی تا حدودی اطمینان خاطر سهامداران را فراهم می کند که مدیران در تلاشند تا ثروت آنان را به حداکثر برسانند. برای حصول اطمینان از ایفای مسئولیت پاسخ گویی بنگاههای اقتصادی در مقابل عموم و افراد ذینفع بایدنظارت و مراقبت کافی به عمل آید. در روابط نمایندگی،هدف مالکان حداکثر سازی ثروت است ولذا به منظور دستیابی به این هدف بر کار نماینده نظارت می کنند و عملکرداو را مورد ارزیابی قرار می دهد.در این صورت سوال مطرح این است که:آیا متفاوت بودن ساختار مالکیت شرکتها بر عملکرد و سیاست تقسیم سود تاثیر دارد؟یعنی اگر مالکان شرکت را گروههایی مختلف،ماننددولت، موسسات مالی، بانکهاوشرکتهای دیگر تشکیل دهند،عملکردوسیاست تقسیم سودآنهاچگونه خواهد بود؟ووجود کدامیک از ترکیب های متفاوت مالکیت،در بهبود عملکرد و سیاست تقسیم سود موثرتراست ؟ با دستیابی به جواب این سوال می توان به منظور بهبودعملکرد شرکت وسیاست تقسیم سود مشخض اقدامات مناسب تری رابه عمل آوردو تصمیم گیرندگان و سرمایه گذاران نیز به منظوردستیابی به عملکرد وسیاست تقسیم سود بهینه برای واحد اقتصادی،به ترکیب مالکان شرکتها توجه خواهند کرد.
بسیاری از اقتصادانان معتقدند که شرکتهای بزرگ کارآمدتر،موثرترو با صرفه ترین نوع بنگاههایی اقتصادی اند.همین دلیل سبب شده است که توجه اقتصادا
نان به شرکت،حوزه فعالیت آن و موضوعات مربوط به آن معطوف شود.
گروه بزرگی از نظریه پردازن اقتصاد مالی،به شرکت از زاویه رابطه نمایندگی می نگرند.رابطه نمایندگی قراردادی است که بر اساس آن صاحب کار یا مالک نم
اینده یا عامل را از جانب خود منصوب و اختیار تصمیم گیری را به او تفویض می کند.
در روابط نمایندگی،هدف مالکان حداکثر سازی ثروت است ولذا به منظور دستیابی به این هدف بر کار نماینده نظارت می کنند و عملکرداو را مورد ارزیابی قرار می دهد.در این صورت سوال مطرح این است که:آیا متفاوت بودن ساختار مالکیت شرکتها بر عملکرد و سیاست تقسیم سود تاثیر دارد؟یعنی اگر مالکان شرکت را گروههایی مختلف،ماننددولت، موسسات مالی، بانکهاوشرکتهای دیگر تشکیل دهند،عملکردوسیاست تقسیم سودآنهاچگونه خواهد بود؟ووجود کدامیک از ترکیب های متفاوت مالکیت،در بهبود عملکرد و سیاست تقسیم سود موثرتراست ؟ با دستیابی به جواب این سوال می توان به منظور بهبودعملکرد شرکت وسیاست تقسیم سود مشخض اقدامات مناسب تری رابه عمل آوردو تصمیم گیرندگان و سرمایه گذاران نیز به منظوردستیابی به عملکرد وسیاست تقسیم سود بهینه برای واحد اقتصادی،به ترکیب مالکان شرکتها توجه خواهند کرد.
دراین فصل پس از بیان مسئله تحقیق، تاریخچه موضوع تحقیق را مورد بررسی قرار می دهیم و به بیان اهمیت و ضرورت تحقیق می پردازیم، همچنین اهداف تحقیق را در قالب اهداف کلی و ویژه بیان می کنیم. چارچوب نظری تحقیق که بنیان اصلی طرح سوال و موضوع تحقیق بوده است در این فصل آورده شده و در ادامه به مدل تحلیلی و فرضیه هایی تحقیق نیز اشاره شده است در پایان این فصل متغیرهای عملیاتی تحقیق و تعاریف واژه ها و اصطلاحات خواهدآمد.
۲- بیان مسئله
با بزرگتر شدن شرکت ها، مالکان اداره شرکت را به مدیران تفویض نموده اند با کم شدن اختیار حاکمیت مستقیم مالکان بر شرکت، کنترل به گروههایی دیگری سپرده می شود که هیأت مدیره و مدیران را تشکیل می دهد، جدایی مالکیت از مدیریت منجر به عمومیت «مسئله نمایندگی» گردید. مسائل نمایندگی نیز ناشی از مجزا سازی مالکیت از کنترل است فرض تئوری نمایندگی بر این است که بین منافع سهامداران و مدیریت یک تعارض بالقوه وجود دارد و مدیران به دنبال کسب حداکثر منافع خود از سهامداران شرکت هستند که این منافع ممکن است در تضاد با منافع سهامداران باشد. طبق تعریف جنسن و مک لینگ ، رابطه نمایندگی به عنوان تعاملی بین یک یا چند سهامدار یا چند سهامدار با مالک و یا یک یا چند نماینده است که نماینده از طرف سهامدار مسئولیت انجام یک سری خدمات را عهده دار می شود، لذا تعیین ساختار مالکیت و ترکیب سهامداران شرکت، یک ابزار کنترل، و اعمال حکمرانی در شرکت
هاست این بعد از حاکمیت در قالب ابعاد مختلف تعیین کننده نوع مالکیت شرکت نظیر توزیع مالکیت، تمرکز مالکیت وجود سهامداران جزء اقلیت و عمده در ترکیب مالکیت شرکت و درصد مالکیت آنها قابل بررسی است.
نیاز به حاکمیت شرکتی ناشی از تضاد منافعی است که بین مشارکت کنندگان در شرکت وجود دارد این تضاد منافع اغلب با مسئله نمایندگی در ارتباط است این تضاد منافع همراه با عدم امکان انعقاد یک قرار داد صریح و شفاف بین مدیران و سهامداران منجر به مسائل لاینحل در باب نمایندگی می شود که بر ارزش شرکت تأثیرگذاراست، نظام حاکمیت شرکتی
به منظور کاهش هزینه های نمایندگی از طریق نظارت بر عملکرد و محدود کردن رفتار فرصت طلبانه (سودجویانه) مدیران طراحی شده است.
زمانی که سهامداران عمده دارای کنترل مطلق بر اداره امور شرکت باشند که این خود ناشی ازتمرکز مالکیت است، هزینه نمایندگی و کنترلی کاهش مییابد در عی
ن حال توان کنترل و نظارت سهامداران به مراتب خیلی کم م
یشود تا جائیکه آنها تأثیری در منافع خود نخواهند داشت لذا با توجه به غالب بودن ترکیب مالکیتی از نوع سهامداران عمده در ساختارهای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، این پرسش مطرح است که آیا افزایش تعداد سهامداران عمده و اعمال کنترل مطلق از سوی آنان تأثیر مثبتی بر عملکرد شرکت ها خواهد داشت یا خیر؟ (احمدوند، ۱۳۸۵،ص۱۱)۳
کسب حق مالکیت به وسیله مدیران و نظارت به وسیله سهامداران بزرگ، دو راهی است که به شکل بالقوه می تواند مشکلات نمایندگی را کاهش و ارزش موسسه را افزایش دهد.
حق مالکیت اساسی به وسیله مدیران، منافع آنها را با منافع سایر سهامداران هم راستا می کند، بطوریکه مدیریت محرکی برای دنبال کردن فعالیت های حداکثر کننده ارزش دارد. وجود سهامداران عمده و یا موسسات سهامدار نیز می تواند میزان نظارت را افزایش یا آنها را بهبود بخشد. و بنابراین به عملکرد بهتر موسسه منجر می شود (کاننس و همکاران،۲۰۰۲،ص۵۸) .پرداخت سود سهام ممکن است به کاهش هزینه نمایندگی و تضاد منافع کمک کند زیرا سود سهام نقدی:
۱- مدیریت را مجبور به ایجاد وجوه نقد کافی برای پرداخت سود سهام میکند.
۲- مدیریت را وادار می سازد برای تأمین مالی پروژه های خود به بازار سرمایه مراجعه و طبعاً اطلاعات بیشتری را در اختیار بازار قرار دهد.
۳- باعث کاهش جریان وجود نقد مازاد و هدر رفتن آن نشود(لاپورتا،۲۰۰۰،ص۳۳) .
اگر اطلاعات لازم در مورد رفتار مدیر و یا وضعیت بنگاه، توسط یکی ازسهامداران جمع آوری شود و آن سهامدار از فرصت طلبی مدیر جلوگیری کند، منافع حاصل از کنترل مدیر برای کلیه سهامداران تحقق می یابد، جمع آوری اطلاعات و نظارت بر رفتار مدیر مستلزم صرف وقت و هزینه است هر قدر سهم یک سهامدار از شرکت کمتر باشد، منافع حاصل از نظارت بر رفتار مدیر کمتر خواهد بود بنابراین تمرکز در سهام، نظارت بیشتر بر رفتار مدیر و کاهش فرصت طلبی رابه همراه خواهد داشت.
یافته ها نشان می دهند که گروههایی مالک به یک شکل و میزان از قدرت و هم سویی در اثرگذاری بر عملکرد برخوردار نیستند (مظلومی، ۱۳۸۲،ص۱۶)۳ جنسن (۱۹۸۹-۱۹۸۶) استدلال نموده است که پراکندگی مالکیت منجر به ناکارآیی عمده در شرکتهای آمریکایی شده است، در ایران رابطه ای معنادار مثبت میان تمرکز در مالکیت و کارآیی وجوددارد.
کارآیی شرکتهای فاقد مالک عمده، حتی از شرکتهای دولتی نیز کمتر است عملکرد شرکتهای خانوادگی تفاوت چندانی با شرکت های دولتی ندارد. و در نهایت ساختار نامتمرکز مالکیت درایران به بدتر شدن عملکرد می انجامد(میدری،۱۳۸۱،ص۷)۴
یکی از مهم ترین اهداف بنگاه هایی اقتصادی، کسب انتفاع و افزایش ثروت صاحبان سهام (مالکان) در دراز مدت است. سهامداران، اعتبار دهندگان و دیگر گروههایی مرتبط با بنگاه هایی اقتصادی به منظور اخذ تصمیمات منطقی نیازمند اطلاعات قابل اتکاء و مربوط در خصوص عملکرد آنها و مدیران شان میباشند.
با توجه به اینکه سهامداران و اعتبار دهندگان منابع مالی محدود خود را به بنگاههایی اقتصادی تخصیص می دهند، ارزیابی عملکرد، فرآیند رسمی فراهم آوردن اطلاعات در مورد نتایج کار است این امر سبب شناسایی نقاط قوت سازمان و بزرگ جلوه دادن آن به منظور خلق ارزشهای بیشتر و در واقع عملکرد مطلوب ترمی شود چرا که با تجزیه و تحلیل فعالیتهای گذشته بنگاه، نگاهی به آینده دارد تا به پیشینه کردن ارزشها کمک کند (عزیززاده،۱۳۸۸،ص ۴۴).۱
موضوع سیاست تقسیم سود همواره به عنوان یکی از بحث انگیزه ترین مباحث علم مالیه مطرح بوده به طوری که علاقه اقتصاددانان قرن حاضر بیش از پنج دهه
اخیر را به خود معطوف کرده و موضوع الگوهای نظری جامع و بررسی های تجربی بوده است (رهنما رودپشتی و دیگران، ۱۳۸۵، ص۲۷۶)۲
تقسیم سود از دو جنبه بسیار مهم در خور بحث است: از یک طرف عاملی اثرگذار بر سرمایه گذاری های پیش روی شرکتها است و موجب کاهش منابع داخلی و افزایش نیاز به منابع مالی خارجی می شود و از سوی دیگر، بسیاری از سهامداران خواهان تقسیم سو
د نقدی هستند. از این رو، سهامداران با هدف حداکثر کردن ثروت همواره باید بین علایق مختلف خود و فرصت های سودآور سرمایه گذاری تعادل برقرار کند. بنابراین تصمیم های تقسیم سود که از سوی مدیران گرفته می شود، بسیار حساس و دارای اهمیت است (کرمی واسکندر،۱۳۸۸،ص۵۳)۳
سیاست های سود سهام در کشورها و محیط های مختلف متفاوت است (لاپورتا، ۲۰۰۰،ص۱)۴ .این امر از عوامل متعددی از جمله محدودیت های قانونی۵ و محرک مالیاتی۶ وضعیت نقدینگی شرکت، ثبات در سودآوری شرکت و ; ریشه می گیرد. چرخه عمر محصول، نیاز سهامداران و حفظ ساختار سرمایه نیز از موارد موثر برسیاست تقسیم سود می باشد (ساربانها،۱۳۸۲،ص۱۷)۷
ترجیحات سهامداران نیز از جمله مواردی است که سیاست تقسیم سود هر شرکت به آن همبستگی دارد.
در مورد چگونگی تقسیم سود، نظریه های مختلف مطرح شده است. این نظریه ها رامی توان در ۴ دسته زیر طبقه بندی کرد (تهرانی،۱۳۸۷،ص۴۵۲)۸:
۱- تئوری نامربوط بودن
۲- تئوری اولویت مالیاتی
۳- تئوری پرنده در دست
۴- تئوری مرحله ی رشد
سیاست تقسیم سود اصولاً انتخاب این موضوع است که ارزش چگونه منتقل گردد. هر شرکت که بطور جاری سود سهام پرداخت نکند آن را دوباره در شرکت سرمایه گذاری می کند تا ایجاد منفعت کند. به این طریق آنها توانایی شرکت را برای پرداخت سود سهام در آینده افزایش می دهند. هیأت مدیره تصمیم می گیرد که کدام سیاست تقسیم سود، به بهترین نحوه به سهامداران عادی شرکت خدمت می کند. آیا تقسیم سود الان باید صورت بگیرد یا سود ایجاد شده برای منافع آتی سهامداران عادی دوباره در شرکت سرمایهگذاری شود؟ اگر سود سهام الان پرداخته شود چه میزان باید پرداخت کنیم؟
۳- تاریخچه موضوع تحقیق
فارینها (۲۰۰۲) رابط بین مالکیت مدیریت و پرداخت سود را بررسی کردند و دریافتند در زیر سطح ۳۰ درصد مالکیت مدیریت، ارتباط مستقیمی بین نسبت مالکیت و سطوح پرداختهای سود وجود دارد اما در بالای آن سطح، ارتباط معکوس است بطوریکه هر چه نسبت مالکیت مدیران در شرکت بیشتر باشد سود کمتری پرداخت می شود (فارینها،۲۰۰۲،ص۱۱۷۳) .
شورت و همکاران (۲۰۰۲) در تحقیقی با عنوان «ارتباط بین سیاست سود سهام و مالکیت نهادی از چهار مدل سود سهام برای بررسی این ارتباط استفاده کردند شواهد حاکی از وجود ارتباط مثبت معناداری بین این دو متغیر در هر چهار مدل استفاده شده بود.
میتون (۲۰۰۴) حاکمیت شرکتی و سیاست تقسیم سود را در بازارهای نوظهور بررسی کردند و دریافتند شرکت هایی که حاکمیت قوی تر دارند، سودآورتر هستند.
آنلین چن و همکاران ،۲۰۰۵،در مطالعه ای که روی ۱۳۳ شرکت فعا
ل در بورس تایوان در فاصله سال های ۱۹۹۹ – ۱۹۹۵ در کشور تایوان انجام داد با تمرکز بر ساختار مالکیت و مدیریتی دریافتند ، که رابطه بین نوع مالکیت حقوقی و عملکرد بازده سهام شرکت ها ، یک رابطه مثبت و معناداری است(چن و همکاران،۲۰۰۵،ص۴۵) .
هارارداوانگوین ،۲۰۰۵، در مقاله ای ارتباط بین تمرکز مالکان نهادی و سیاست سود سهام را در ژاپن بررسی کردند شواهد حاکی از ارتباط منفی معنادار بین تمرکز مالکیت وسود سهام پرداختی بود (هاراردا و انگوین،۲۰۰۵،ص۲۵-۲۰) .
براک سیفرت (۲۰۰۶) در مطالعه ای که روی کشورهای آلمان، انگلستان، ایالات متحده و ژاپن انجام عملکرد شرکت، رابطه معناداری دارد و نیز مدیران موظف بر عملکرد شرکت تاثیر مثبتی دارند (سیفرت، ۲۰۰۶، ص۵۸،۵۹) .
عبدالسلام و همکاران (۲۰۰۷) در تحقیقی پیرامون ارتباط ساختار مالکیت با سیاست های سود سهام در یک بازار نوظهور نشان دادند که ارتباط مستقیمی بین مالکیت نهادی و تقسیم های سود سهام و نسبت پرداخت سودسهام وجود دارد
کاپوپولس و لازاری تو (۲۰۰۷) تاثیر ساختار مالکیت بر عملکرد شرکت را با استفاده از اطلاعات ۱۷۵ شرکت یونانی مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسیدند که ساختار مالکیت متمرکز به گونه مثبت با سودآوری بالا شرکت ارتباط دارد و برای کسب سودآوری بالاتر به مالکیت با پراکندگی کمتر نیاز دارد(کاپوپولس و لازاری تو،۲۰۰۷،ص۱۴۱) .
ترانک و هیتی ،۲۰۰۷،دریافتند که سهامداران (عمده،نهادی ،داخلی و خارجی )تمایلات متفاوتی در ارتباط با سود سهام دارند(ترانک و هیتی،۲۰۰۷،ص۶۶۷) .
چن و همکاران ،۲۰۰۷، در تحقیقی پیرامون ارتباط بین تمرکز مالکیت و سیاست سود سهام در هونگ کونگ،رابطه معناداری بین تمر کز مالکیت و سود دریافتنی نیافتند(چن و همکاران،۲۰۰۷،ص۴۳۱) .
کوکی و گیوانی ،۲۰۰۹، در مقاله ای با عنوان «ساختار مالکیت و سود سهام» به تجزیه و تحلیل تاثیر مالکیت سهامداران برسیاست سود سهام ،در شرکت های تونسی پرداختند. شواهد حاصل نشان می دهد که بین مالکیت نهادی و سطح سود سهام توزیع شده، ارتباط معناداری منفی وجود دارد(کوکی و گیوانی،۲۰۰۹،ص۱۶۲) .
احمدوند،۱۳۸۵، تاثیرمالکیت بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را بررسی کرد.
در این تحقیق تاثیر ساختار مالکیت را از دو دیدگاه تعداد سهامداران عمده و نوع مالکیت آنها بر عملکرد شرکت مورد توجه قرار داد. دوره زمانی آن ۱۳۷۹-۱۳۸۳بود. نتایج تحلیل آماری نشان میدهد که بازده حقوق صاحبان سهام شرکت ها ، ROE، تحت تاثیر عامل صنعت می باشد،اما صنایع مورد مطالعه از نظر شاخص P/E تفاوت معنا داری با یکدیگر نداشتند.
ماه آور پور،۱۳۸۶،رابطه بین تمرکز مالکیت شرکت و عملکرد در شرکت های پذیرفته شد در بورس اوراق بهادار را بررسی کرد .در این تحقیق تمرکز مالکیت با استفاده از درصد مالکیت سهامداران عمده و سهامداران نهادی مورد بررسی قرار گرفته و عملکرد شرکت با دو معیار بازده سها
م و EPS سنجیده شده است. رابطه بین EPS و تمرکز مالکیت در تحلیل پانلی ،با ۹۵% اطمینان نشان داد که بین درصد مالکیت سهامداران عمده و نیز سهامداران نهادی و معیار EPS ، از نظر آماری ارتباط معنا داری وجود دارد. از طرفی بین درصد مالکیت سهامداران عمده و معیار بازدهی ارتباط معنا داری وجود ندارد. اما بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و معیار بازدهی رابطه معناداری وجود دارد. در نهایت نتایج نشان داد در سطح اطمینان ۹۵% بین تمرکز مالکیت و معیار EPS رابطه معنا داری وجود دارد.
اسلامی ،۱۳۸۷، اثر برخی از سازوکارهای شرکتی بر مدیریت سود را را مورد بررسی قرار داد . نتایج این پژوهش نشان میدهد که بین وجود سهامدار عمده و مدیریت سود رابطه معنا
داری وجود ندارد.اما بین بزرگترین بلوکه از سهامداران با مدیریت سود رابطه منفی معناداری وجود دارد.
۴- اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق:
بحث مالکیت سهام در شرکتها و تأثیر آن بر عملکرد شرکت از جمله موضوعات قابل
پژوهش در حوزه حاکمیت شرکتی است که چندین دهه مورد توجه محققان بوده است. با توجه به اینکه امروز بر مجزا ساختن مالکیت از مدیریت تأکید زیادی می شود. لذا ساختار مالکیت بعنوان یکی از ابزارهای محرک کاهش هزینه شرکت و بالتبع افزایش ارزش و عملکرد شرکت محسوب می شود.
روشهای اندازه گیری عملکرد شرکت و یافتن راهکارهای کنترل عملکرد آنها عمدتاً به انواع مالکیت سهام شرکت ها مربوط می شود، مسئله مهمی است که تحقیق در آن حوزه، امکان توسعه ثروت و درآمد را برای کشور به ارمغان می آورد. تأثیر انواع مالکیت بر عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود که در خارج از کشور ذهن نظریه پردازان اقتصادی را به خودمشغول کرده است در ایران نیز باید محور بررسیهای بسیار باشد.
یکی از عوامل موثر بر میزان موفقیت عملکرد اقتصادی شرکتهای خصوصی شده، شکل مالکیت با رابطه میان مالک و مدیر است، از همین رو ایران و هر کشوری که قصد دارد مالکیت خصوصی را توسعه دهد باید به این نکته توجه داشته باشد که چه شکل از مالکیت خصوصی به عملکرد و سیاست تقسیم سود بهتری می انجامد از آنجا که درایران هم چون بسیاری از کشورهای در حال توسعه، فرآیند خصوصی سازی یعنی انتقال مالکیت از دولت به بخش خصوصی جهت ساماندهی به عملکرد شرکت در جریان است در این میان ساختار مالکیت متمرکز و بعبارت دیگر تمرکز مالکیت در دست یک یا چند سهامدار عمده یک مکانیسم برای کنترل شرکتها تلقی می گردد و تأثیر مثبتی بر عملکرد شرکتها و سیاست های تقسیم سود شرکتها خواهد داشت.
۵- اهداف تحقیق
با توجه به موضوع پژوهش حاضر که به بررسی تعیین رابطه بین تمرکز مالکیت، عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود می پردازد اهداف زیر مد نظر است.
هدف کلی
هدف کلی این تحقیق بررسی رابطه بین تمرکز مالکیت، عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود در شرکتهای صنایع مواد غذایی و دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
اهداف ویژه
از جمله معضلات زیر بنای که مبحث ساختار مالکیت در باب تئوری حاکمیت شرکتی برآن اساس تکوین یافته است تضاد منافع بین سهامداران و مدیریت ،اعمال کنترل مطلق از سوی سهامداران عمده ، کاهش توان کنترل و نظارت سهامداران جز بر امور شرکت و منحصر شدن اتخاذ تصمیمات از سوی مدیران می باشد.زمانیکه اتخاذ تصمیمات منحصرا در اختیار مدیران شرکت باشد در این صورت سهامداران در مجامع عادی سالانه تنها بصورت نمایشی و به منظور تایید تصمیمات مدیران حضور پیدا می کند.با توجه به اینکه در ترکیب مالکیت اغلب شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ،سهامداران عمده ای وجود دارند که از نظر تئوری حاکمیت شرکتی دارای توانایی اعمال نظارت بیشتری در مقایسه با سهامدارن جز هستند،این تحقیق به دنبال بررسی این موضوع است که”آیا سهامداران عمده بر عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود آنهاتاثیر گذار است”.بنابراین اهداف ویژه این تحقیق عبارتند از:
۱-تعیین میزان رابطه سهامداران عمده بر معیارهای درونی و بیرونی ارزیابی عمل
کرد شرکت.
۲-تعیین میزان رابطه معیارهای ارزیابی عملکرد بر روند نسبت سود پرداختنی شرکت.
۳-تعیین میزان رابطه سهامداران عمده بر روند نسبت سود پرداختنی شرکت.
۶- چارچوب نظری تحقیق
با توجه به اینکه سازمان های امروزی به منظور کاهش تعارض بین سهامداران و مدیریت بر مجزاسازی مالکیت از مدیریت تاکید می ورزند. لذا با افزایش تعداد سهامداران بالاخص سهامداران عمده تضاد منافع در بین سهامداران و مدیران نیز میان سهامداران افزایش می یابد، تا جائیکه ممکن است بر امر نظارت و کنترل بر عملکرد مدیریت شرکت خدشه وارد کند.
وجود سهامداران عمده و یا موسسات سهامدار می تواند میزان نظارت را افزایش یا آن را بهبود بخشد و بنابراین بر عملکرد بهتر موسسه منجر می شود (گانسن و همکاران،۲۰۰۲،ص۵۸) .
هر قدر سهم یک سهامدار از شرکت کمتر باشد، منافع حاصل از نظارت بر رفتار مدیر کمتر خواهد بود بنابراین تمرکز در سهام، نظارت بیشتر بر رفتار مدیرو کاهش فرصت طلبی را به همراه خواهد داشت. لذا ساختار مالکیت، بعنوان یکی از ابزارهای محرک کاهش هزینه های شرکت و بالتبع افزایش و عملکرد شرکت محسوب می شود. بهبود عملکرد نیز ممکن است سایر تصمیمات شرکت، مثل سیاست تقسیم سود را تحت تأثیر قرار دهد.
سیاست تقسیم سود یکی از تصمیمات مهم مالی شرک
ت ها بوده و نظریات فراوانی در این زمینه وجود دارد با توجه به شواهد موجود سیاست های تقسیم سود هنوز به عنوان یک معما در امور مالی شرکت ها مطرح می گردد (بلک،۱۹۷۶،ص۱۱).
بریلی و مایرز در سال ۱۹۹۱ یکی از ده مسأله حل نشده در امور مالی شرکت ها را سیاست های تقسیم سود دانسته که با وجود نرخ مالیات و هزینههای م
عاملاتی پرداخت سود توسط شرکت ها قابل توجیه نیست.
سیاست تقسیم سود عامل مهمی در تصمیم گیری سهامداران بالقوه و فعلی می باشد و سرمایه گذاران می خواهند بدانند که میزان سود پرداخت شده به آنها چه نسبتی با نتیجه حاصل شده
از فعالیت شرکت داشته است آیا عدم توزیع سود به علت وضع نامساعد مالی شرکت است و یا اینکه سود تحصیل شده در جهت بهبود وضع بنیه مالی شرکت
به کار گرفته شده است که باعث سوددهی بهتر در آینده می شود لذا هر شرکت باید سیاست تقسیم سود مشخص داشته باشد.
بدیهی است که داشتن سیاست مشخص باعث خواهد شد که ارزش سهام آن شرکت افزایش یابد. این سیاست باید بیانگر نیازهای شرکت و سهامداران آن باشد (رهنمای رودپشتی و دیگران،۱۳۸۵، ص۲۷۶)۱
۷-فرضیه های تحقیق
فرضیه اول:
بین تمرکز مالکیت شرکت ها و معیارهای ارزیابی عملکرد رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه دوم:
بین معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت ها و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه سوم
بین تمرکز مالکیت شرکت ها و سیاست تقسیم سود آنها رابطه معناداری وجود دارد.
۸-روش تحقیق
دشوارترین گام در فرآیند تحقیق ، مشخص کردن مساله مورد مطالعه است . نخست آنکه درباره یک چیز ، یک مانعی یا یک موقعیت مبهم تردید وجود دارد ، تردیدی که نیازمند تحقیق است .
درهرتحقیق ابتدا بایدنوع ، ماهیت ، اهداف تحقیق ودامنه آن معین شود تا بتوان با استفاده از قواعد وابزار واز راه های معتبر به واقعیت دست یافت( سرمد وهمکاران ،۱۳۸۱،ص۱۷۰)۱
بنابراین این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است . تحقیقات کاربردی به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می شود ، هم چنین تحقیق حاضر ، ازنوع روش وماهیت ازنوع تحقیق توصیفی است .
این تحقیق از جمله تحقیقات همبستگی است در تحقیق همبستگی هدف اصلی آن است که مشخص شود که آیا رابطه ای بین دویا چند متغیر کمی وجوددارد واگر این رابطه وجود دارد اندازه واحد آن چقدراست (حافظ نیا ،۱۳۸۱،ص۲۴)۲ مقیاس اندازه گیری داده ها مقیاس نسبی است .
مقیاس نسبی دارای کلیه ویژگیهای مقیاسهای فاصله ای ، ترتیبی واسمی است . مقیاس نسبی ، دقیق ترین مقیاس اندازه گیری است این مقیاس دارای ارزش صفر حقیقی می باشد یعنی نقطه ای که نمایانگر فقدان کامل ویژگی مورد اندازه گیری است
درپژوهش حاضر تمرکز برتعیین رابطه بین تمرکز مالکیت ، عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سودمی باشد .
۹- جامعه مطالعاتی
با وتلرویپر ،۲۰۰۴، تحقیقات متعددی درمورد دست یابی به بهترین دوره زمانی برآورد بازده مورد انتظار انجام داده اند . آن ها به این نتیجه رسیدند که استفاده از بازده های ماهیانه یک دوره زمانی ۵ ساله بهترین قالب زمانی در زمینه چنین تحقیقاتی است .
باتوجه به تحقیقات فوق وبرای دقت واعتبار بیشتر نتایج تحقیق پیش رو دوره زمانی ۸ ساله که از ابتدای سال ۱۳۸۰ تا پایان سال۱۳۸۷ است بعنوان دوره زمانی تحقیق انتخاب شد.(باتوجه به عدم دسترسی به صورتهای مالی سال۱۳۸۸، دوره تحقیق تا پایان سال ۱۳۸۷انتخاب شده است).
جامعه مطالعاتی تحقیق شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در صنعت مواد غذایی وداروسازی برای دوره زمانی سالهای ۱۳۸۰تا ۱۳۸۷ با درنظر گرفتن ویژگی های زیر می باشد :
۱- در بازده زمانی سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۷ سهام شرکت در بورس اوراق بهادار مورد معامله قرار گرفته باشد .
۲- پایان سال مالی شرکت ۲۹ اسفند ماه می باشد .
۳- جزء شرکتهای واسطه گری مالی و سرمایه گذاری (هلدینگ ) نباشد .
ازاین رو بین کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در صنعت مواد غذایی ودارویی تعداد ۵۴شرکت پایان سال مالی آنها ۲۹ اسفند ماه بوده است .
درادامه از بین شرکت هایی که پایان سال مالی آنها ۲۹ اسفند ماه بوده ، شرکت هایی که وقفه هایی معاملاتی بیش از۷ ماه داشته از جامعه مطالعاتی حذف شدند و درنهایت ۴۴ شرکت به عنوان نمونه مطالعاتی تحقیق انتخاب شده که نام آنها درنگاره شماره (۱-۳)شرک
ت های صنایع مواد غذایی و(۲-۳ ) شرکت های صنایع داروسازی که در پیوست الف ارائه گردیده است .
۱۰- مدل تحلیلی تحقیق و شیوه اندازه گیری
متغیرها
متغیر مستقل متغیر مستقل متغیر وابسته
نمودار (۱-۱۰)مدل کلی تحقیق
تمرکزمالکیت(سهامداران عمده):تمرکز مالکیت میزان سهام در مالکیت سهامداران عمده می با شد بنابراین حجم سهام در اختیار سهامداران که بیش از ۵ درصد سهام را در تملک دارند بعنوان سهامداران عمده مشخص می شود.
نرخ بازده دارئیها (ROA): نرخ بازده دارائیها، بازده سرمایه گذاری در دارائیها می باشد و میزان سود به ازای هریک ریال سرمایه گذاری شده در دارائیها را نشان می دهد و در واقع رابطه بین حجم سرمایه گذاری و سود را بیان می کند (جهانخانی و پارساییان،۵۷،۱۳۸۶).
کل دارائیها / سود خالص =ROA(1-1)
منظور از سود خالص، سود خالص پس از کسرمالیات اما قبل از کسر اقلام غیر مترقبه می باشد.
نرخ بازده حقوق صاحبان سهام (ROE):نرخ بازده حقوق صاحبان سهام را نرخ بازده ارزش ویژه نیز می نامند با استفاده از این نسبت سود شرکت در ازای هر یک ریال حقوق صاحبان سهام محاسبه می شود در واقع این نسبت رابطه بین سود و ارزش ویژه شرکت را نشان می دهد .
حقوق صاحبان سهام /سود خالص ROE=(2-1)
منظور از سود خالص، سود خالص پس از کسر مالیات اماقبل از کسر اقلام غیرمترقبه می باشد.
نسبت Q توبین: حاصل ارزش بازار برارزش دفتری سهام می باشد.
ارزش دفتری سهام /ارزش بازار سهام = Q توبین(۳-۱)
درصد تقسیم سود (نسبت سود پرداختی): نشان دهنده میزان تقسیم سود شرکت به ازای هر سهم می باشد.
DPS/EPSسود هر سهم / سود تقسیمی هر سهم = درصد تقسیم سود(۴-۱)
۱۱- قلمرو تحقیق
قلمروتحقیق ، چارچوبی را فراهم می نماید تا مطال
عات وآزمون محقق در طی آن قلمرو خاص انجام پذیرد و دارای اعتبار بیشتر باشد .
قلمرومکانی تحقیق
این پژوهش کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را درصنعت مواد غذایی وداروسازی مورد بررسی قرار می دهد .
قلمرو زمانی تحقیق
دوره زمانی این پژوهش ۸ ساله واز ابتدای سال ۱۳۸۰ تا انتهای سال ۱۳۸۷ است .
قلمروموضوعی تحقیق
دراین پژوهش بررسی رابطه بین تمرکز مالکیت، عملکرد شرکت وسیاست تقسیم سود درشرکتهاصنایع مواد غذایی و دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است .
۱۲- فرضیه های تحقیق
با انباشتن حقایق علمی ، بدون ساختن فرضیه ، هیچ گونه پیشرفت عمیقی دربینش علمی به وجود نمی آید و بدون برخورداری از اندیشه ای هدایت کننده مانمی دانیم چه حقایقی را جمع آوری کنیم و نمی توانیم امور مربوط را از نامربوط با زشناسیم ( خاکی ، غلامرضا ، ۱۳۸۴،ص ۱۱۴)۱
درپژوهش حاضر ابتدا عقیده خود را برمبنای تئوری موجود، بصورت فرضیه ای طر ح کردیم ودرمراحل بعدی آن فرضیه ها را مورد تجزیه وتحلیل علمی قرار خواهیم دادتا صحت وسقم آنها معلوم گردد . بدین ترتیب فرضیه های پیشنهادی رد یا قبول خواهند شد ودرستی و نادرستی آنان بوسیله آزمون هایی که انجام می گردد تبیین می شود.
دراین تحقیق به منظور تبیین وتشریح رابطه بین تمرکز مالکیت عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود فرضیه هایی به شرح زیر تدوین شده است :
۱-۱۲ – فرضیه اول
بین تمرکز مالکیت (سهامداران عمده) ومعیارهای ارزیابی عملکرد(ROA،ROEوQ-TOBIN) رابطه معناداری وجوددارد.
۲-۱۲- فرضیه دوم
بین معیارهای عملکرد(ROA،ROEو(Q-TOBIN وسیاست تقسیم سود(DPS/EPS)رابطه معناداری وجوددارد .
۳-۱۲- فرضیه سوم
بین تمرکز مالکیت(سهامداران عمده)وسیاست تقسیم سود(EPS (DPS/رابطه معناداری وجود دارد .
۱۳- متغیرهای عملیاتی تحقیق
متغیر مستقل:در این تحقیق به منظوربررسی اثر مالکیت سهامداران عمده بر عملکرد شرکتها، درصد مالکیت سهامداران عمده (سهامداران بالای ۵ درصد) را بعنوان متغیر مستقل در نظر می گیریم در بررسی ارتباط میان عملکرد شرکت و سیاست تقسیم سود، عملکرد با معیارهای درونی و بیرونی شامل Q, ROE, ROA) توبین) به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته می شود همچنین در بررسی تمرکز مالکیت در سیاست تقسیم سودتمرکز مالکیت،( سهامداران بالای۵درصد) به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته می شود.
متغیر وابسته:در بررسی ارتباط میان تمرکز مالکیت و عملکرد شرکت،عملکرد شرکت با معیارهای درونی و بیرونی شامل Q ,ROE,ROA) توبین) بعنوان متغیر وابسته و در بررسی رابطه تمرکز مالکیت و عملکرد شرکت بر سیاست تقسیم سود، سیاست تقسیم سود از طریق درصد سود تقسیمی ((DPS/EPS به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته می شود.
۱۴-روش وابزار گرد آوری اطلاعات
گرد آوری اطلاعات تحقیق مورد نیاز تحقیق یکی از مراحل اساسی آن است به طوریکه این مرحله آغاز فرآیندی است که طی آن محقق یا فته هایی
میدانی وکتابخانه ای را گرد آوری می کند وبه روش استقرایی به فشرده سازی آنها ازطریق طبقه بندی وسپس تجزیه وتحلیل می پردازد و فرضیه های تدوین شده خود را مورد ارزیابی قرار می دهد ودرنهایت حکم صادر می کند و پاسخ مساله تحقیق را با اتکای آنها می یابد .
داده های مورد نیاز این تحقیق با استفاده از صورتهای مالی، تراز نامه سودوزیان ویادداشتهای همراه توضیحی شرکتهای مورد مطالعه بوده است که این موارد توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران منتشرگردیده است این نوع اطلاعات از طری
ق نرم افزارتدبیر پردازو ره آورد نوین بدست آمده است.
برای تبیین سهامداران با مالکیت بیش از ۵ درصد سهام، به یادداشتهای مربوط به ساختار سرمایه در یادداشتهای پیوسته صورتهای مالی مراجعه شد برای اکثر شرکت ها، این اطلاعات فقط شامل افراد یا شرکت هایی است که مالک بیش از ۵ درصد سهام شرکت می باشند و دارندگان کمتر از ۵ درصد سهام شرکت در گروه کلی تحت عنوان سایر سهامداران طبقه بندی شده اند. لذا برای گردآوری آسان تر و در دسترس اطلاعات معیار ۵% برای سهامداران عمده انتخاب شد بنابراین حجم سهام در اختیار سهامداران که بیش از ۵ درصد سهام را در تملک دارند بعنوان سهامداران عمده مشخص شد.
داده های مربوط به ROA و ROE حسب مورد از ترازنامه و صورت سود و زیان استخراج شد ارزش سهام با استفاده از اطلاعات موجود در سایت بورس کسب شده و ارزش دفتری سهام نیز به صورت خروجی اکسل از تقسیم جمع حقوق صاحبان سهام در تاریخ ترازنامه به تعداد سهام تعیین شد. اطلاعات مربوط به DPS و EPS با استفاده از اطلاعیه های مجمع عمومی عادی شرکت ها از نرم افراز تدبیر پرداز و ره آورد نوین بدست آمد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزار Excel محاسبه و با نرمافزار Spss و Eviews و تکنیک آماری رگرسیون ساده خطی و تحلیل پانلی (Panel) مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.
۱۵-روش تجزیه و تحلیل داده ها
در بررسی ارتباط بین متغیر وابسته با یک یا چند متغیر مستقل از سه روش می توان به گردآوری داده ها و تعیین پارامتر متغیر (متغیرهای) مستقل، برای پیش بینی متغیر وابسته پرداخت این سه روش عبارتند از:
۱-روش سری زمانی:یک سری زمانی مجموعه مشاهداتی است که بر حسب زمان مرتب شده باشند.
۲-روش مقطعی: به محاسبه و جمع آوری داده ها در یک مقطع مشخص از زمان برای شرکت مختلف می پردازد.
۳-روش تلفیقی:این روش ترکیب دو روش قبل است بعبارت دیگر داده ها برای شرکت های مختلف چندین سال جمع آوری می گردند یعنی دراین روش ترکیب زمان و مقطع را داریم که داده ها با هم ادغام میشود، یعنی داده های نمونه ای بوسیله مشاهدات روی N واحد مقطع طی T دوره زمانی نشان داده میشود روی هم n= N*T مشاهده وجود دارد. در حالت الف و ب از مدلهای سری زمانی و تحلیل رگرسیونی برای مدل بندی
استفاده می شود اما در حالت سوم به لحاظ اینکه حالتهای الف و ب برقرار نیست از تحلیل پانلی استفاده می شود که این داده ها راه داده های پانل دیتا یا داده های تابلویی میخوانند در این روش همبستگی داده ها به لحاظ تکرار شدن هر مورد در زمانهای مختلف در برآورد پارامتر در نظر گرفته می شود مدل کلی برای داده های
پانلی بصورت زیر است:
i = 1, …………… n
T = 1, ………;;. T
yit = Bo + B1 xit + it
مورد قابل تمایز، این روش با تحلیل رگرسیون در برآورد پارامترهامی باشند که در برآورد پارامترهای این مدل ماتریس، واریانس، کواریانس به لحاظ وابستگی مشاهدات، ماتریس واحد نیست (آذر،مومنی،۱۳۸۵،ص۲۰۹،۲۰۱)۱
موارد زیر در معادله رگرسیونی مورد بررسی قرار می گیرد:
۱-خود همبستگی: برای بررسی آنکه در یک مدل جملات خطا خود همبسته می باشند یا خیر،از آزمون دوربین – واتسون استفاده می شود.
۲-ضریب تعیین یا : معیاری است که شدت رابطه میان متغیر مستقل و متغیر وابسته را تشریح می کند ، مقدار این ضریب در واقع مشخص کننده آن است که چند درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل توضیح داده می شود.
۳-معنی داری مدل و ضرایب آن:معنی دار بودن معادله رگرسیون با استفاده از آماره Fصورت می گیرد،بعد از معنی داربودن مدل رگرسیون،معنی دار بودن هر کدام از ضرایب آزمون می شود.برای آزمون معنی داری ضرایب از آماره t استفاده می شود.
برای برآورده پارامترهای مدل (شیب و عرض از مبداء) فرض صفر و فرض مقابل به شرح زیر است:
آماره آزمون t برای تبیین معناداری ضریب مورد استفاده قرار می گیرد.اگر p-valueحاصل از سطح معناداری۵درصد بیشتر باشد فرضیه صفر پذیرفته می شود پذیرفتن فرضیه صفر به معنی عدم ارتباط خطی معنادار بین متغیر مستقل و متغیر وابسته در مدل طراحی شده می باشد. سطح معناداری برای این آزمون ۹۵% در نظر گرفته می شود.
مقدار آماره آزمون به صورت زیر محاسبه می گردد:
همچنین ناحیه رد و قبول فرض صفر به صورت زیر تعریف می شود:
ناحیه رد و قبول فرض صفر در سطح اطمینان ۹۵% نحوه داوری بدین صورت است که اگر مقدارآماره t در ناحیه رد قرار گیرد فرض صفر رد می شود.
با توجه به اینکه در این تحقیق داده های ۴۴ شرکت در دوره ۸ ساله مورد نیاز می باشد بنابراین مدل رگرسیون مورد استفاده در این پروژه با استفاده از تلفیق داده های مقطعی و زمانی به کمک روش پانل دیتا مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.
۱۶-نتیجه گیری کلی تحقیق
جدول شماره ( ۱۰-۴ ) خلاصه نتایج تحقیق
متغیر وابسته متغیر مستقل معناداری کل مدل (F )
معناداری ضرایب ( t )
آماره t ضریب تعیین آزمون دوربین واتسون
تائید یا عدم تائید سطح معنی داری F تائید یا عدم
تائید P- VALUE عرض از مبدا شیب
فرضیه اول ROA سهامداران عمده عدم تائید ۱۹۸/۰ عدم تائید ۲۱/۰ ۰۵۴/۲ ۲۳/۱ ۰۰۵/۰ ۰۴۲/۲
ROE سهامداران عمده تائید ۰۱/۰ تائید ۰۰/۰ ۸۳۲/۱ ۹۷/۴ ۰۲۰/۰ ۹۶۱/۱
Q-TOBIN سهامداران عمده تائید ۴۰/۰ تائید ۰۰/۰ ۹۳۶/۱ ۸۶/۴ ۰۲۴/۰ ۶۳۰/۱
فرضیه دوم DPS/EPS ROA تائید ۰۰۰/۰ تائید ۰۰/۰ ۵۷/۱۸ ۵۸/۴ ۱۲۹/۰ ۵۸۳/۱
DPS/EPS ROE تائید ۰۰۰/۰ تائید ۰۰/۰ ۳۹/۱۳ ۱۶/۸ ۲۱۰/۰ ۸۰۶/۱
DPS/EPS Q-TOBIN تائید ۰۰۰/۰ تائید ۰۰/۰ ۷۱/۱۷ ۷۰/۶ ۲۱۹/۰ ۷۱۴/۱
فرضیه سوم DPS/EPS سهامداران عمده عدم تائید ۷۱/۰ عدم تائید ۱۱/۰ ۸۹/۴ ۶۳/۱ ۱۰۰/۰ ۸۸۰/۱
مقادیر سطح معناداریF در اولین آزمون فرضیه اول نشان دهنده عدم معناداری مدل رگرسیون بر ازش شده در سطح اطمینان ۹۵درصد است.با توجه به ضریب تعیین مدل برازش شده حدود۰۵درصد از تغییرات معیار ارزیابی عملکرد ROA توسط سهامداران عمده توضیح داده می شود. مقادیر P-valueبرای معنی داری ضریب برابر ۱۹۸/۰ و آماره t برای شیب برابر با ۲۳۷/۱ می باشد که حاکی از عدم وجود رابطه معنادار بین سهامداران عمده و معیار ارزیابی عملکردROA در سطح اطمینان ۹۵ درصدمی باشد.بنابراین نمی توان یک رابطه معنادار در مدل طراحی شده برآورد نمود.
مقادیر سطح معناداریF در دومین آزمون فرضیه اول نشان دهنده معناداری مدل رگرسیون بر ازش شده در سطح اطمینان ۹۵درصد است.با توجه به ضریب تعیین مدل برازش شده حدود۰۲درصد از تغییرات معیار ارزیابی عملکرد ROE توسط سهامداران عمده توضیح داده می شود.با توجه به معنی داری ضریب که برابر با۰۰۰ و آمارهt برای شیب برابر۹۷۳/۴ می باشدبنابراین فرض صفر در سطح ۹۵ درصد رد می شود و نشان
دهنده رابطه معنادار بین متغیر سهامداران عمده و معیار ارزیابی عملکرد ROE می باشد.بنابراین مدل نهایی بصورت زیر خواهد بود:
(تمرکز مالکیت) ۰۰۵/۰ + ۱۰۸/۰ = RoEit
مقادیر سطح معناداریF در سومین آزمون فرضیه اول نشان دهنده معناداری مدل رگرسیون بر ازش شده در سطح اطمینان ۹۵درصد است.با توجه به ضریب تعیین مدل برازش شده حدود۰۶درصد از تغییرات معیار ارزیابی عملکرد Q-TOBINتوسط سهامداران عمده توضیح داده می شود
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.