مقاله بلایای طبیعی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بلایای طبیعی دارای ۲۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بلایای طبیعی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بلایای طبیعی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بلایای طبیعی :

بلایای طبیعی

بلایای طبیعی، به مجموعه‌ای از حوادث زیانبار گفته می‌شود، که منشاء انسانی ندارند. این حوادث معمولاً غیرقابل پیش‌بینی بوده و یا حداقل از مدتهای طولانی قبل نمی‌توان وقوع آنها را پیش‌بینی نمود.
انواع بلایای طبیعی

روستایی در سوماترا، پس از سونامی ناشی از وقوعزلزله در اقیانوس هند
بلایای طبیعی دارای انواع گوناگونی است. زلزله، سیل، طوفان، گردباد، سونامی، تگرگ، بهمن، رعد و برق، تغییرات شدید درجه حرارت، خشکسالی و آتشفشان نمونه‌هایی از بلایای طبیعی هستند. برخی از بلایای طبیعی، بطور غیر مستقیم، ناشی از عملکردهای انسانی هستند. برای مثال بلایای ناشی از افزایش آلودگی هوا و یا گرم شدن زمین و همچنین سیل ناشی از تخریب جنگل‌ها به‌دست انسان از این جمله‌اند.
خسارات
تنها در سال ۲۰۰۸ میلادی، ۲۲۰ هزار نفر در سراسر جهان بر اثر بلایای طبیعی جان خود را از دست داده‌اند. در این میان، زنان قربانیان بیشتری نسبت به مردان داده‌اند. بررسی‌های آماری بلایای طبیعی، طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۲ نشاندهنده آن است که این بلایا روندی افزایش یابنده داشته‌اند. بر اساس آمار شدت بلایا چهار برابر، جان‌باختگان هفت برابر، آسیب‌دیدگان پنج برابر و خسارت‌های مالی سی و هشت برابر شده‌اند.
گاهی خسارات ناشی از حادثه ثانویه، بیش از خسارات ناشی از یک بلای طبیعی است. برای مثال گاهی خسارات ناشی از وقوع آتش‌سوزی پس از وقوع زلزله، از خسارات خود زلزله بیشتر است.

آتشفشان

با آنکه اغلب بلایای طبیعی خارج از کنترل انسان به نظر می‌رسند، ولی خسارات و آسیب‌های ناشی از آنها، بطور چشمگیری قابل کنترل است. این موضوع ارتباط مستقیمی با عملیات پیش‌گیرانه توسط انسان دارد. برای مثال استحکام ابنیه در برابر بارهای افقی جهت کاهش خسارات ناشی از زلزله و یا ایجاد پوشش گیاهی و ساخت بندها و سدها جهت کاهش خسارات ناشی از سیل، از جمله موارد پیش‌گیرانه‌است.
همچنین عکس‌العمل صحیح و اصولی نیز می‌تواند در کاهش آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی موثر باشد. برای مثال آوار برداری اصولی پس از وقوع یک رویداد زمین‌لرزه، می‌تواند به کاهش خسارات و آسیب‌ها کمک کند.
یکی دیگر از راه‌های کاهش آثار مخرب بلایای طبیعی، آموزش است. آموزش همچنین می‌تواند به کاهش اثرات روانی منفی در بلایای طبیعی نیز کمک کند.

طوفان کاترینا
از سال ۱۹۸۹ میلادی، دومین چهارشنبه ماه اکتبر هرسال، به عنوان روز جهانی کاهش اثرات بلایای طبیعی نامگذاری شده‌است. در کشور ایران نیز، هفته‌ای به همین عنوان وجود دارد که آغاز این هفته، همان روز جهانی می‌باشد.
از دیر باز تاکنون یعنی از روزی که انسان پا به این کره خاکی گذا

شت تا به امروز سعی کرده است تا با هر چیزی که به او آسیب می‌رساند و آرامش و امنیتش را تهدید می‌کند مبارزه کند. انسان تا جایی که می‌تواند از همه امکانات استفاده می‌کند و هر چیزی را به تسخیر خود در می‌آورد تا ذره‌ای به آرامشش خدشه وارد نشود. او با بهره از هوش و امکانات خود، تکنولوژی را خلق می‌کند تا نه تنها راحت‌تر زندگی کند بلکه با بسیاری از حوادث و اتفاقات ناگوار مبارزه کند. تنها بلاهای طبیعی هستند که این موجود دو پا هنوز نتوانسته است مانع وقوع آنها شود اما با این حال همواره در تلاش است تا برای پیشگیری از عواقب و آثار مرگبار و جبران‌ناپذیر آن‌ تدابیری را بیندیشید;

هریک از عناصر جوی مانند تغییرات آب و هوایی، افزایش دما، سرعت‌های زیاد باد و وقوع توفان، بارش‌های تندری و تگرگ، گرمازدگی، سرمازدگی، از بلاهای طبیعی هستند اما بیشترین خسارت جانی و مالی بر اثر رعد و برق، خشکسالی‌ها، سیل و آتش‌سوزی و زلزله اتفاق می‌افتد. بلاهای طبیعی همه جوانب زندگی بشر را تحت تاثیر قرار می‌دهد از جمل

ه خسارت‌های اقتصادی و آسیب‌پذیری‌های اجتماعی که زندگی را تهدید می‌کند. در سال‌های اخیر نگرانی دانشمندان در مورد تغییرات اقلیمی ناشی از دخالت‌های بی‌رویه بشر در طبیعت و افزایش آلودگی‌های جدی بیشتر شده است. افزایش دمای سطح زمین که شتاب بیشتری به خود گرفته است معلول عواملی چون افزایش فعالیت‌های صنعتی و تولید

روزافزون گازهای گلخانه‌ای است. خشکسالی با کاهش آب قابل دسترسی می‌تواند به شکل‌های گوناگون مانند کمبود بارش، کاهش آب رودخانه‌ها و پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی مشاهده شود.

اینجا هم پیشگیری بهتر از درمان است

در بسیاری از مواقع پیشگیری صدمات و خسارات جانی و اقتصادی ناشی از این بلاها را به حداقل ممکن رسانده و این تنها با آگاهی و شناخت مردم میسر خواهد شد. برای مثال حوادثی مانند زلزله، سیل، کاهش سطح جنگل‌ها و مراتع و گسترش بیابان‌ها با ساخت منزل‌های مقاوم، ممانعت از کندن بوته‌ها و درختان جنگلی، جلوگیری از چرای مفرط و احداث سیل‌بندها و سدها قابل پیشگیری است. همچنین ارتقای دانش و آگاهی عمومی مردم نقش مهمی در کاهش آثار بلایای طبیعی دارد. برقراری سیستم‌های هشداردهنده به موقع، آماده‌سازی نیروهای انتظامی و راهداری، تمهیدات علمی و مهندسی در ساخت خانه‌ها و کارخانجات، اجرا و نظارت طرح‌هایی برای ارتقای سطح آموزش عمومی و تخصصی برای مقابله با کاهش آثار بلایا طبیعی برخی از این راهکارها هستند.

بعضی از این بلایای طبیعی با روش‌های خاص و با درصد احتمال معینی ق

ابل پیش‌بینی هستند که با توسعه علوم و فنون و ارتقای علمی بشر روز به روز ضریب اطمینان چنین پیش‌بینی‌هایی بیشتر می‌شود.

در سال‌های اخیر ایمن‌سازی شهرها در کشورهای متعدد در برابر حوادث و سوانح غیرمترقبه مورد توجه قرار گرفته است. تنظیم برنامه‌های کاهش آسیب‌پذیری شهروندان و جامعه که در معرض مخاطرات و بلاهای طبیعی هستند در طرح‌های توسعه ضرورت دارد. حفاظت از جان و مال مردم، حفظ ابزار تولیدی و صنعتی و تاسیسات و خدمات شهری در مقابل آثار بلایای طبیعی باید بخش جداناپذیری از طرح‌های مدیریت بحران قلمداد شود. برای کاهش آثار بلایای طبیع

ی، شهروندان باید با شیوه‌های ارتقای آمادگی از جمله مانورهای مقابله با بحران آشنا باشند. با اجرای برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت مانند اعلام خطر به هنگام و استفاده از تکنیک‌های آموزشی و آگاهی مردم شاید اندکی از وقوع حوادث جبران‌ناپذیر پیشگیری شود.

کاهش بلایای طبیعی در مدارس

لزوم آموزش کودکان که آسیب‌پذیرترین قشر هستند، در هنگام رخداد بلایای طبیعی، آشنایی و رویارویی با خطرات آن امری ضروری به شمار می‌آید. آموزش به کودکان و نوجوانان بهترین و اصولی‌ترین روش برای کاهش آثار رخدادهای طبیعی است. در کنار آن مقاوم‌سازی مدارس و ساختمان‌های آموزشی نیز لازم است. آموزش اصول محافظت از جان و فرار از حادثه و تمرین‌های دوره‌ای همچنین آگاهی از کمک‌های اولیه در بحران در پیشگیری از بروز آسیب به دانش‌آموزان از اهمیت به‌سزایی برخوردار است.

تغییرات آب و هوایی و تهدید سلامت

تغییرات آب و هوایی به اشکال گوناگون سلامت بشر را تهدید می‌کند. بیماری‌ها، آسیب‌ها و جراحات و مرگ و میر ناشی از بلایای طبیعی مانند موج گرما، توفان و سیل و خشکسالی، گسترش و تغییر الگوی انتشار بیماری‌های عفونی و واگیر و بیماری‌هایی که به تغییرات دما حساس‌اند همه از مخاطرات بهداشتی است که در اثر تغییرات آب و هوایی ایجاد می‌شود و پیش‌بینی می‌شود در آینده بیشتر نیز خواهد شد. موج گرما در اروپا، توفان‌ها و سیل‌ها در آمریکا، سوءتغذیه و شیوع بیماری‌های واگیر در آفریقا، تشدید نزولات آسمانی و برف و باران‌های شدید و سنگین اهمیت و نیاز یک اقدام جهانی و همکاری همگانی برای حفظ سلامت بشر در برابر تغییرات آب و هوایی را آشکار می‌کند اما در این میان برخی گروه‌ها بیشتر آسیب می‌بینند.

کودکان، سالمندان، بیماران و افراد دارای مشکلات جسمی، افرادی که در مناطق فقیر زندگی می‌کنند و با کمبود آب و غذای سالم مواجه‌اند، همچنین ساکنان جزایر کوچک، ساکنان مناطق کوهستانی و محصور در میان کوه‌ها و ساکنان شهرهای ساحلی از گروه‌هایی هستند که بیش از سایرین در معرض مخاطرات بهداشتی تغییرات آب و هوایی هستند و بیش از دیگران آسیب می‌بینند.

با بیمارستان‌های ایمن از خطرات بلایای طبیعی بکاهیم

همه روزه در جهان شاهد تخریب تسهیلات درمانی در اثر وقوع بلایای طبیعی هستیم. تخریب مراکز درمانی امری بسیار ناگوار است. چرا که بازسازی بیمارستان‌ها پرهزینه و دشوار است. طبق آمارهای سازمان جهانی بهداشت طی ۱۰ سال گذشته ۲۴ میلیون نفر در دنیا به‌دنبال آ

سیب وارده به بیمارستان‌ها در بلایای طبیعی جان خود را از دست داده‌اند. بنابراین باید با سرمایه‌گذاری در سطح ملی، کشورها آمادگی لازم را برای مواجهه با بلایای طبیعی از نظر ساختارهای مراکز درمانی پیدا کنند.

مدیریت بلایای طبیعی

برنامه جلوگیری و مقابله با بلایای طبیعی شامل اقداماتی نظیر ایجاد شبکه‌های ملی و منطقه‌ای در زمینه مدیریت اطلاعات، ظرفیت‌سازی به منظور کاهش خطرات بلایای طبیعی، مطالعه و پژوهش درباره بحران‌های ناشی از آن و چگونگی مدیریت آنهاست. در ایران با توجه به تعدد این حوادث، به‌ویژه پس از زلزله بم، اهمیت مدیریت بلایای طبیعی بیش از پیش آشکار شده است. کمیسیون ملی یونسکو برای افزایش آگاهی در این باره، فعالیت‌هایی انجام داده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود: مشارکت در برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی مدیریت بحران در حوادث غی

رمترقبه (تهران، ۱۳۸۴)، همکاری در برگزاری کنفرانس بین‌المللی ژئوبیوتکنولوژی (قشم، ۱۳۸۴) و ارائه طرح بهینه‌سازی علوم زمین در آموزش رسمی و غیر رسمی (۱۳۸۶-۱۳۸۵).
طبق یک تعریف علمی ، حوادث غیر مترقبه ، زاییده پدیده های طبیعی هستند که بر اثر تغییرات در پوسته کره زمین رخ می دهند و همه ساله علاوه بر خسارات فراوان در جهان ، هزاران ق

ربانی به جای می گذارند.
بر این اساس ، حوادث شدید باعث از هم پاشیدگی خانواده ها ، بی خانمانی افراد ،‌مشکلات بهداشتی ،‌ سوء تغذیه ، ‌رکود یا تعطیلی مراکز آموزشی و خدماتی ، بیکاری ، ‌مهاجرت اجباری می شوند.
همچنین اهمیت حوادث طبیعی تا آنجا است که سازمانهای بشر دوست بین المللی
موظف شده اند تا برنامه های خود را موازی با حقوق بشر برنامه ریزی کرده و خود را در مقابل گروه هدف ازجمله در بخش حوادث طبیعی مسوول و پاسخگو بدانند.
براین اساس ، توزیع نظامند دانش و اطلاعات بین افراد ،‌خصوصا افرادی که در پاسخگویی شرکت دارند ،‌اصل بنیادین دستیابی به درک مشترک از مشکلات و انجام هماهنگی های لازم بین سازمانی در بخش حوادث طبیعی تعریف جهانی شده است .

طبیعت در طول تاریخ ، چهره خشن خود را با پدیده های ویرانگری نظیر زمین لرزه ، فوران آتشفشان ، خشکسالی ، ‌جاری شدن سیل ، شوک های حرارتی ، گردباد ، توفان های گرمسیری و دریایی به انسان نشان داده و شالوده زندگی بشر را از بدو پیدایش آن با خطر مواجه کرده است .
با توجه به اینکه این گونه فرآیندهای طبیعی اثرات منفی بر زندگی انسان داشته اند ،‌از این رو از دیدگاه برخی صاحبظران از آنها به عنوان بلایا نام برده شده است.
کارشناسان و صاحبنظران بر این باورند چنانچه طبیعت باعث ایجاد حادثه ای شود که موجب تلفات و خسارت گسترده انسانی ،‌مادی و طبیعی شده و قدرت آن بیشتر ازتوان بش

ر باشد ، ‌بلایای طبیعی نامیده می شود.
بلایا اغلب بر اساس عامل به وجود آورنده شان که می تواند طبیعی یا ناشی از دخالت بشر باشند طبقه بندی می شوند.
۱- بلایای طبیعی ناگهانی ،‌این بلایا به دو گروه تقسیم می شوند.
الف- بلایایی که منشا زمینی دارند نظیر زمین لرزه ،‌زمین لغزش ، ‌وقوع بهمن ،‌آتشفشان و تسونامی
ب- بلایایی که منشا ء ‌آب و هوایی دارند مانند ‌توفان، ‌گردباد، ‌سیل، سرما و گرمای شدید که تحت تاثیر مستقیم عوامل آب و هوایی قرار دارند و همچنین تهاجم آفات ،‌آتش سوزی ،‌رها شدن مواد سمی و خطر آفرین در محیط زیست که تحت تاثیر غیر مستقیم عوامل آب و هوایی می باشند.
۲- بلایایی طبیعی تدریجی ‌ مانند خشکسالی ،‌ قحطی و بیماریهای واگیر ک

ه به تدریج جامعه را تحت تاثیر قرار می دهند.
گرچه مفهوم بلایای طبیعی به طور معمول زمین لرزه ،‌سیل ، زمین لغزش ،‌آتشفشان و برخی دیگر ازاین گونه پدیده ها را در اذهان تداعی می نماید اما امروزه به علت مداخله بی رویه انسان در محیط زیست ابعاد این قبیل بلایا گسترده تر شده و از چارچوب مفاهیم رایج آن فراتر رفته است .
انسان همواره به توسعه که لازمه آن منابع طبیعی است نیازمند بوده و بر این اساس سیمای طبیعت بویژه زمین را با ایجاد سکونت گاهها، توسعه حمل و نقل ، نابودی جنگل ها و مراتع ، ‌فعالیت های کشاورزی و صنعتی ،‌بهره برداری از معادن ،‌ایجاد سدها و تغییر مسیر رودخانه ها تغییر داده است .
از طرفی افزایش جمعیت ، پیشرفت فن آوری و در نتیجه گسترش فرهنگ مصرف و به دنبال آن نیاز بشر به منابع طبیعی و انرژی ،‌موجب تغییرات شدیدتر و گسترده تر از گذشته در محیط زیست شده است .
گرم شدن کره زمین ،‌کاهش لایه ازن ، ‌ریزش نزولات اسیدی، ‌آلودگی هوا ، ‌آلودگی شیمیایی آب و مواد غذایی ،‌ نابودی و کاهش تنوع زیستی و بالاخره تغییرات آب و هوا ،‌نمونه هایی از این قبیل بلایا هستند.

به دلیل عدم آگاهی و زیاده خواهی بشر ،‌ابعاد حوادث گسترده شده که علی رغم دسترسی به فن آوری پیشرفته و حجم اطلاعات مورد نظر ،‌عملا مقابله با آنها بسیار مشکل شده است
‌آمار و تحقیقات نشان می دهد که حدود ۹۰ درصد از بلایای طبیعی که در جهان رخ می دهند در ارتباط با عوامل اقلیمی است که در برخی از مناطق جهان این موضوع به ۱۰۰ در صد می رسد .
یک تغییر کوچک در اقلیم با تغییر پذیری اقلیمی در بسیاری موارد می ت
هرساله بلایای طبیعی گوناگون از جمله زمین لرزه ،‌سیل ، توفان ،‌خشکسالی ، لغزش زمین ،‌آتشفشانی مناطق مختلف جهان را دچار مصیبت و انسان ها را گرفتار می سازد.
براساس آمارهای منتشره از سوی سازمان ملل متحد ‌از بین انواع بلایای طبیعی که هر ساله تلفات جانی و خسارت اقتصادی فراوانی در سطح جهان به جوامع انسانی وارد می سازد ، بلایای زیر به عنوان حوادث طبیعی عمده در سطح جهان با حداکثر وقوع و خسارت شناخته شده اند.
سیکون های حاره ه ای،‌ زمین لرزه ، ‌سیل، ‌توفان حاره ای ، ‌خشکسا

لی، ‌آتشفشان، ‌بهمن ، ‌لغزش زمین ،‌ ال نینو ، ‌تسونامی (سونامی )، شوک های حرارتی ( تغییرات ناگهانی دما).
بر اساس آمار طی چهل سال گذشته ، حدود ۴ میلیون نفر در اثر بلایای طبیعی جان خود را از دست داده اند و بیش از سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر مصدوم ، ‌بی خانمان و یا به نقاط دیگر جهان مهاجرت کرده اند.
مرگ و میر انسان ها یکی از بهترین شاخص ها برای سنجش اثرات مخرب بلایای طبیعی بر حیات آدمی است.

طبق تحقیقات علمی ، به ازای هر انسان که در اثر وقوع بلایای طبیعی قربانی می شود جان ۳ هزار انسان دیگر در معرض خطر قرار می گیرد.
آمارها همچنین بیانگر این واقعیت است که بلایای طبیعی روبه افمختلف جهان اعم از توسعه یافته و یا در حال توسعه ،‌آمارهای ارایه شده در باره خسارت های جانی و اقتصادی نمی توانند یکسان باشند.
به هر حال ۹۰ درصد از خسارات جانی به دو /سوم جمعیت کشورهای در حال توسعه ارتباط می یابد ،‌در حالی که سه /چهارم از مجموع خسارت های مادی به کشورهای در حال توسعه مربوط می شود.
بلایای طبیعی در کشور های فقیر به مراتب بیشتر است ‌به طوری که بر پایه رهیافت های انجام شده بیش از ۳ هزار مورد خسارت جانی در هر مورد از بلایا به کشورهای فقیر وارد می شود در صورتی که این رقم در کشورهای ثروتمند از ۵۰۰ مورد تجاورز نمی کند.
هر چند قربانی شدن میلیون ها انسان خود فاجعه ای اسفبار است ،‌اما نمی توان ضرر و زیان اقتصادی و پیامد های زیست محیطی ناشی از بلایای طبیعی را نیز نادیده گرفت .
بر پایه اطلاعات ارایه شده ، خسارات اقتصادی سالانه مرتبط با بلایای طبیعی در جهان در حدود ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار بر آورد شده به طوری که در بعضی سالها میزان خسارت ناشی از بلایای طبیعی در جهان بیش از ۴۵۰ میلیارد دلار بوده است .
براین اساس بیشتر خسارت اقتصادی ناشی از تمرکز فقر است ،‌باوجود این چنانچه خسارت اقتصادی نسبتی با ثروت ملی داشته باشد،‌بلایا می باید به ط

ور گسترده در کوچک ترین و فقیر ترین کشورها تحمل شود.
اصولا بلایای طبیعی باعث کاهش تولید سرانه ملی کشورها و درنتیجه کاهش درآمد سرانه می شوند که پیامد آنها فقر است .
به گفته برخی کارشناسان ، ایران در یکی از مناطق حادثه خیز

کره زمین قرار گرفته ، ‌به طوری که از ۴۰ نوع بلایای طبیعی

در جهان بیش از ۳۰ نوع آن در کشور ما رخ می دهد.
سیل ، ‌زلزله ، ‌خشکسالی ، ‌سرمازدگی ،‌آتش سوزی ،‌ انفجاز و صاعقه از جمله حوادث
طبیعی در ایران هستند.
تجربیات گذشته نشان داده است که پدیده های طبیعی هنگامی به سانحه تبدیل می شوند که جوامع شناخت کافی از آنها نداشته و آماده رویاریی با آن نباشند.
حسن پسندیده کارشناس محیط زیست در کرج می گوید: آماده سازی تمام اق

شار جامعه برای مراحل سه گانه چرخه سانحه ( مراحل پیش ،‌هنگام و پس از وقوع ) ضروری است .
وی اظهار داشت :به منظور آگاهی و شناخت بلایای طبیعی ، ‌گردآوری اطلاعات به صورت مستمر برای تدوین یک برنامه اجرایی موثر است .
وی ادامه داد: شناخت بلایای طبیعی و فرآیند شکل گیری آنها برای آحاد جامعه بویژه برنامه ریزان توسعه در درجه اول اهمیت قرار دارد .
این کارشناس گفت : پیشگیری از تخریب محیط زیست ، شناخت حوادث طبیعی و اجرای
برنامه های مستمر با مشارکت مردم برای کنترل این حوادث در ایران باید در ص

در اولویت ها قرار گیرد.
وی با اشاره به خشکسالی ها و تغییرات جوی طی چند سال گذشته در کشور تاکنون ، تاکید کرد: وقوع این حوادث زنگ خطری برای محیط زیست انسانی و جانوری در ایران محسوب
می شود و نباید از کنار آن به راحتی گذشت