مقاله تحول تصویر زن در آثار هنری اروپا و ایران

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله تحول تصویر زن در آثار هنری اروپا و ایران دارای ۲۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تحول تصویر زن در آثار هنری اروپا و ایران  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله تحول تصویر زن در آثار هنری اروپا و ایران

اسطوره‌ای به نام زن

اشاره

مقدمه

۱ـ نگاه اسطوره‌ای به زن

۲ـ حضور زن در شمایل‌های مقدس

۳ـ نقش مایه مادر

۴ـ سیمای عرفانی زن در قالب عشق معنوی

۵ـ تصویر جنسی از زن

نتیجه

منابع

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله تحول تصویر زن در آثار هنری اروپا و ایران

۱ـ گفت‌وگو با مارگارته فون تروتا، از کتاب زن و سانه، ص ۱۷۵، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۷۶

۲ـ «امیلی، شارلوت و آن برونته» دختران کشیشی که آثار کمی را به رشته تحریر درآوردند، اما هر کدام از آثار آنان گرانبها و ارزشمند است

۳ـ البته این نگاه در مورد همه آثار لنی ریفنشتال مصداق ندارد. این فیلمساز زن در سایر آثارش از زنان پشتیبانی خاصی کرده است

۴ـ زنان هنرمند بسیاری پا به عرصه وجود گذاشتند که آثارشان عمدتاً با محوریت زنان و گاه مردان بوده است. از این میان می‌توان به ناتالی ساروت، ویرجینیا وولف (۱۹۴۱ ـ ۱۸۸۲) داستان‌نویسان مدرن اروپایی و مری کاسات نقاش امپرسیونیست اشاره کرد

۵ـ گدار ـ آندره، هنر ایران، ترجمه سروش حبیبی، انتشارات دانشگاه ملی، ۱۳۵۸

۶ـ هینلز

۷ـ هرات الله علوی، «زن در ایران باستان» تهران، هیرمند، ۱۳۷۷، «حیات اجتماعی زن در تاریخ ایران»، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی امیرکبیر، ۱۳۶۹

۸ـ برای مطالعه بیشتر نگاه کنید به شینو دابولن، نمادهای اسطوره‌ای در روانشناسی زنان، ترجمه آذر یوسفی، تهران، روشنگران، ۱۳۷۳

۹ـ ر.ک، ذبیح‌الله صفا، تاریخ ادبیات ایران

۱۰ـ دورانت، ویل، تاریخ تمدن، جلد پنجم، ص ۳۸

۱۱ـ دورانت، تاریخ تمدن، جلد پنجم، ص ۳۷

۱۲- Cambridge Medival History/ VII/

۱۳ـ نگاه کنید به ویل دورانت، تاریخ تمدن

۱۴ـ دورانت

۱۵ـ زن در سینما، ص ۶

۱۶- Koch, Gertrude, Angloamerikannische Feministische Filmtheorie,

۱۷ـ به نقل از کتاب زن و سینما، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ۱۳۷۶

۱۸- Mulvey/ Laura 1980 “Visual Iust and narative Kino”

۱۹ـ Partial instinct، در نظریه‌ی روانکاوی کلاسیک فرض می‌شود غرایز از تظاهرات خاص یک عده غرایز جزیی پدید می‌آیند، این عناصر جزیی، غرایز سهمی نامیده می‌شوند. برای مثال غریزه‌ی میل جنسی از اجزای دهانی، نشیمنگاهی و تناسلی به وجود می‌آید

۲۰ـ (ف) Fetischismus (E), Fetishism (G)

۲۱ـ (ف) Fetisch (E) fetish

۲۲- Vamp

۲۳ـ (ف) phallus Fetiscl (G) Phallus Fetish (E)

۲۴ـ هنر کلاسیک اسلامی در موارد اندکی به موضوع حضرت زهرا (س) پرداخته است. دریغ است ذکری از قصیده منسوب به فرزدق که در برابر هشام فی‌البداهه سروده نشود آنجا که نسبت حضرت سجاد (ع) با حضرت فاطمه (س) را می‌گوید

هذا ابن فاطمه ان کنت جاهلی به جد انبیاءالله قدختمو

در هنر معاصر جز داستان «کشتی پهلوشکسته» سیدمهدی شجاعی و تعداد اندکی دیگر از آثار تقریباً هنر شیعی معاصر نسبت به این قدیسه عالم امکان سکوت اختیار کرده است

۲۵ـ نمای آبگینه، گزارش تفصیلی همایش زن و سینما ـ شورای فرهنگی اجتماعی زنان ـ شورای انقلاب فرهنگی،

اسطوره‌ای به نام زن

اشاره

نویسنده در این مقاله به ترسیم تحول تصویر زن در آثار هنری اروپا و ایران می‌پردازد و در مسیر این تحول، پنج مرحله یا نوع نگرش را تشخیص می‌دهد که عبارتند از: نگاه اسطوره‌ای به زن، زن در شمایل مقدس، نقش‌مایه‌ی مادر، سیمای عرفانی زن در قالب عشق معنوی و در نهایت تصویر جنسی از زن.وی با تحلیل نظری آثار نقاشی، شمایل‌ها، ادبیات داستانی و محصولات سینمایی به این نتیجه می‌رسد که نگاه هنرمندان به زن از نگاه اثیری و اسطوره‌ای آغاز و با ایجاد جریان مذهب‌زدایی در جوامع، تحت تأثیر رنسانس اروپا و احاطه‌ی تفکر سکولاریسم بر اذهان هنرمندان، به نگاهی جنسیت‌گرا تبدیل می‌شود که فقط به سوءاستفاده از جذابیت‌های زن برای فروش بهتر آنچه قابل فروش است، می‌اندیشد

مقدمه

آثار هنری، صرف نظر از انتقال تأثیرات زیباشناختی به مخاطب، حامل پیام‌هایی در حوزه‌های مختلف تفکر بشری هستند، از این رو یک نوع واسطه به شمار می‌روند و در زمره رسانه‌ها قرار می‌گیرند. در این متن قالب‌های هنری را به مثابه نوعی رسانه در نظر گرفته‌ایم؛ رسانه‌ای که عمر آن از بسیاری گونه‌های دیگر بیشتر است. این نوشتار در پی آن است که با مروری تاریخی به اختصار به نحوه حضور زن در رسانه هنر بپردازد

هر چند حدود نیمی از جمعیت بشری را زنان تشکیل می‌دهند، هنر در طول تاریخ غالباً صبغه‌ای مردانه پیدا کرده و زنان را در مرتبه دوم قرار داده است، به گونه‌ای که چرایی این واقعیت خود می‌تواند موضوع مقالات متعدد دیگر باشد. به اختصار می توان گفت این که عمده آثار هنری در طول تاریخ توسط مردان آفریده شده است، خود به خود، نقش زن را به موضوعی دست دوم بدل کرده است. البته مقصود از مردانه بودن اغلب آثار هنری این نیست که به مقوله زن در آنها پرداخته نمی‌شود، بلکه این است که زنان در عمده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ آثار محور نیستند و فقط نقش مکمل مرد را ایفا می‌کنند. البته در اینجا مراد بیشتر ادبیات آن هم ادبیات داستانی، سینما و هنر‌های تجسمی است که مصداق سخن است، گرچه در سایر قالب‌های هنری مانند معماری، موسیقی و غیره نیز این احساس مردانه را می‌توان به گونه‌ای غالب دید. در ادبیات داستانی و آثار سینمایی معمولاً زن نقش دوم را در شکل‌گیری رویدادها بر عهده می‌گیرد و به ابزاری برای تحلیل شخصیت قهرمان اصلی، که عمدتاً مرد است، مبدل می‌شود. صرف نظر از این مسأله در آثار هنری، زنان از زاویه‌ی دید مردان معرفی، تعریف و تحلیل می شوند. نتیجه‌ی این روند آن است که در آثار هنری‌ای که هنرمندان مرد با محوریت زنان می‌آفرینند، تصویر زن از صافی ذهن مردانه‌ای که در پس کار وجود دارد، گذر می‌کند و این لزوماً نه واقعیت نفس‌الامری بلکه واقعیت پدیداری است که در ذهن مرد شکل گرفته است. «مارگارته فون تروتا» فیلمسازی است که با گرایش‌های زنانه کار می‌کند. او می‌گوید این طبیعی است که مرد نگاه خود را در فیلم روایت کند.(۱) قدر مسلم اگر خواهران برونته(۲)، که شاهکارهایی مانند رمان « بلندی‌های بادگیر» و «جین‌ایر» را آفریدند، از جنس مذکر بودند و نتیجه کار، نسبت به آثاری که اینک وجود دارد، بسیار متفاوت بود، گرچه آثار زیادی را می‌توان سراغ کرد که موضوع زنانه‌ای داشته­اند و مردان آفریننده‌ی آنهایند، مانند فیلم« بانویی از شانگهای» یا رمان «مادام بواری» از برجسته‌ترین آثار رئالیستی قرن نوزدهم فرانسه از «گوستاو فلوبر» و یا برعکس آثاری که زنان ساخته‌اند اما محور آنها مردان بوده‌اند، مانند «پیروزی اراده» لنی ریفنشتال که فیلم مردانه‌ای به نظر می‌رسد و قدرت آلمان نازی را تبلیغ می‌کند.(۳) همچنین آثار آگاتاکریستی و غیره، اما عمده آثاری که زنان هنرمند آفریده‌اند با پرداخت لطیف زنانه همراه بوده است.(۴) از این رو به این نکته تأکید می شود که اصولا نگاه زن هنرمند در پرداخت محتوا و زیبایی شناسی با مرد بسیار متفاوت است و از آنجا که عمده آثار را مردان آفریده‌اند میراث هنر بشری بیشتر مردانه است تا زنانه

علت دیگر این که چرا هنر بیشتر مردانه است شاید این باشد که جوامع قدیمی اصولاً جوامعی مردسالار بوده‌اند (گرچه هم‌اینک نیز عمدتاً چنین است). پیش‌از ظهور نهضت‌ها و نظریه‌هایی که اعاده حقوق اجتماعی و آزادی‌های فردی را برای زن مطرح کرده‌اند (از جمله نهضت‌های فمینیستی که پا را از حد اعتدال بیرون نهادند و زنان را بر مردان ارجح دانستند) زنان، شهروندان درجه دو شناخته می‌شدند؛ بنابراین هنرمند خواسته یا نا‌خواسته موظف می‌شده است که نسبت به طبقه‌بندی منزلتی و ارزشی مرد و زن در جامعه بی‌اعتنا نباشد. در طول تاریخ، عمده‌آثار هنری همواره متأثر از قدرت مادی دربار، سرمایه‌داران و متمولان و یا قدرت ارزشی و معنوی ارباب مذهب شکل گرفته است و عمدتاً مردان سردمدار جریانات یاد شده بوده‌اند و زنان که فاقد این شوون بوده‌‌اند، نتوانسته‌اند مغناطیس نیرومندی در جذب هنر و آثار هنری به سوی خود باشند. می‌توان تصور کرد اگر جای زن و مرد در تاریخ عوض می‌شد هنری شکل می‌گرفت که قطعاً با هنر موجود در تاریخ متفاوت بود. در هر صورت بحث مبسوط در این مقوله را به فرصتی دیگر واگذار و  به مروری بسیار گذرا بر نحوه انعکاس زن و موضوعات زنانه در تاریخ هنر بسنده می‌کنیم

درک صحیح موضوع نحوه انعکاس زن در هنر منوط به توجه به این نکته کلیدی است که چگونه این حضور، اصولاً متأثر از تعاریف بنیادین و فرهنگ جوامعی بوده است که محیط بر هنرمندان بوده‌اند. بنابراین نحوه ترسیم زنان در هنر عملاً آینه‌ای از نحوه اندیشه جوامع مختلف در مورد آنان است

سیمای زن در آثار هنری را می‌توان از نظر موضوعی به انواع گوناگون طبقه‌بندی کرد؛ گرچه هیچ طبقه‌بندی‌ای را نمی توان از این حیث تمام و کامل دانست. در زیر به چند طبقه‌بندی محوری اشاره می شود

۱ـ نگاه اسطوره‌ای به زن