دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور تحقیق مفهوم امام در گذر زمان (تا نیمه سده دوم)
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
تحقیق مفهوم امام در گذر زمان (تا نیمه سده دوم) دارای ۴۳ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد تحقیق مفهوم امام در گذر زمان (تا نیمه سده دوم) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق مفهوم امام در گذر زمان (تا نیمه سده دوم)
چکیده
مقدمه
واژههاى همحوزه
معناشناسى امام در لغت۲۵
واژه امت
پیشینه و بستر اجتماعى
امام در دو گفتمان مجاور
۱ گفتمان خلافت
۲ زیدیه
بررسى تحولات
چگونگى ساخت و تحول معنا
در پاسخ به این اشکال، دو پاسخ داده شده است:
۱ شروط لازم و کافى
الف) نظریه «توصیف»۹۰
ب) نظریه «سببى»۹۱
یکم ـ وجود انگیزه کافى در افراد؛
۲ پیشنمونهها
بررسى یک احتمال
نتیجه گیرى
منابع
بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق مفهوم امام در گذر زمان (تا نیمه سده دوم)
۱ ابن الأثیر، عزالدین ابوالحسن على بن محمد الجزرى، اسدالغابه فى معرفه الصحابه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ ق / ۱۹۸۹ م
۲ ابن الجوزى، ابوالفرج عبدالرحمن بن على بن محمد، المنتظم فى تاریخ الملوک و الأمم، تحقیق محمد و مصطفى عبدالقادر عطا، چاپ اول: بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۲ ق / ۱۹۹۲ م
۳ ابن سعد، ابوعبداللّه محمد بن سعد بن منیع، الطبقات الکبرى، مقدمه: احسان عباس، بیروت، دارصادر، ۱۴۰۵ ق / ۱۹۸۵م
۴ ابن عبدالبر، ابویوسف بن عبداللّه بن محمد، الإستیعاب فى معرفه الأصحاب، تحقیق على محمد البجاوى، چاپ اول: بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ ق / ۱۹۹۲م
۵ ابن منظور، ابوالفضل جمالالدین، محمد بن مکرم، لسان العرب، چاپ اول: قم، نشر ادب الحوزه، ۱۴۰۵ ق / ۱۳۶۳ ش
۶ الاصفهانى، ابوالفرج على بن الحسین بن محمد بن احمد، مقاتل الطالبیین، شرح و تحقیق، السید احمد صقر، چاپ دوم: بیروت، مؤسسه الأعلمى للمطبوعات، ۱۴۰۸ ق / ۱۹۸۷ م
۷ البخارى، ابوعبداللّه محمد بن اسماعیل الجعفى، الصحیح، تحقیق مصطفى دیب البغا، چاپ چهارم: دمشق، بیروت، دار ابن کثیر_ الیمامه، ۱۴۱۰ق / ۱۹۹۰م
۸ البلاذرى، احمد بن یحیى بن جابر، أنساب الأشراف (الجزء الأول من القسم الرابع)، تحقیق احسان عباس، دارالنشر بغداد، فرانتس شتایز بفیسبادن (المطبقه الکاثولوکیه)، ۱۴۰۰ ق / ۱۹۷۹م. (الجزء الثانى من القسم الرابع)، مکتبه المثنى ببغداد، بىتا
۹ المسعودى، ابوالحسن على بن الحسین بن على، مروج الذهب و معادن الجوهر، الفهارس لیوسف اسعد داغر، چاپ اول: بیروت، دار الأندلس للطباعه و النشر، ۱۳۸۵ ق / ۱۹۶۵م
۱۰ النووى، ابوزکریا محیىالدین بن شرف، المجموع فى شرح المهذّب، التکمله الثانیه، بیروت، دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع، بىتا
۱۱ الیعقوبى، احمد بن ابىیعقوب بن جعفر بن وهب بن واضح، التاریخ، بیروت، دار صادر، بىتا
۱۲ برنجکار، رضا، آشنایى با فرق و مذاهب اسلامى، چاپ اول: قم، مؤسسه فرهنگى طه، ۱۳۷۸
۱۳ پاکتچى، احمد، «امامت»، دائره المعارف بزرگ اسلامى، زیر نظر کاظم موسوى بجنوردى، تهران، ۱۳۷۲ تاکنون
۱۴روششناسى تاریخ، جزوه درسى به قلم مرتضى بهرامى خشنودى، تهران، دانشگاه امام صادق علیهالسلام، ۱۳۸۴، منتشر نشده
۱۵معناشناسى کاربردى در مطالعات تاریخى، گزارش کارگاه آموزشى در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامى قم (۲/۹/۱۳۸۵)، به قلم مرتضى بهرامى خشنودى، منتشر نشده
۱۶ تاجیک، محمدرضا و دیگران، گفتمان و تحلیل گفتمانى؛ مجموعه مقالاتى از محمدرضا تاجیک، شعبانعلى بهرامپور، دایان مک دانل و; . به اهتمام محمدرضا تاجیک، چاپ اول: تهران، گفتمان، ۱۳۷۹
۱۷ جعفریان، رسول، تاریخ تحول دولت و خلافت، از برآمدن اسلام تا برافتادن سفیانیان، چاپ دوم: قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، ۱۳۷۷
۱۸تاریخ سیاسى اسلام، ج ۲، تاریخ خلفا (از رحلت پیامبر تا زوال امویان)، چاپ اول: قم، انتشارات دلیل، ۱۳۸۰
۱۹تاریخ سیاسى اسلام، ج ۱، سیره رسول خدا صلىاللهعلیهوآله، چاپ اول: قم، انتشارات دلیل، ۱۳۸۰
۲۰ جعفرى، حسینمحمد، تشیع در مسیر تاریخ، ترجمه دکتر سیدمحمدتقى آیتاللهى، چاپ هشتم: تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، ۱۳۷۴
۲۱ حسینیان، روحاللّه، تاریخ سیاسى تشیع تا تشکیل حوزه علمیه قم (مقدمهاى بر تاریخ انقلاب اسلامى)، چاپ اول: تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامى، ۱۳۸۰
۲۲ حسینى (ژرفا)، سیدابوالقاسم، بر بال قلم، چاپ دوم: قم، ظفر، ۱۳۸۰
۲۳ خراسانى، محمدکاظم، کفایه الاُصول، چاپ سوم: قم، مؤسسه النشر الإسلامى التابعه لجماعه المدرسین، ۱۴۱۵ ق
۲۴ خیرالدین السوى، نجمالدین، تطوّر الفکر السیاسى عند اهل السنّه، عمان، بىنا، ۱۹۹۲
۲۵ دریفوس، هیوبرت و پل رابینو، میشل فوکو، فراسوى ساختگرایى و هرمنوتیک، ترجمه حسین بشیریه، چاپ اول: تهران، نشر نى، ۱۳۷۶
۲۶ روحانى، سیدسعید، تاریخ اسلام در آثار استاد مطهرى رحمهالله، ویراست دوم. تدوین، نهاد نمایندگى رهبرى در دانشگاهها، مرکز برنامهریزى و تدوین متون درسى، چاپ چهارم: قم، دفتر نشر معارف، زمستان ۱۳۸۵
۲۷ شفرین، دِبورا، «ساخت و کارکرد گفتمان»، ترجمه على لندنى، گفتمان و تحلیل گفتمانى (مجموعه مقالاتى از محمدرضا تاجیک، شعبانعلى بهرامپور، دایان مک دانل و;). به اهتمام: محمدرضا تاجیک، چاپ اول: تهران، گفتمان، ۱۳۷۹
۲۸ شهیدى، سیدجعفر، قیام امام حسین علیهالسلام، چاپ پانزدهم: تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، ۱۳۷۲
۲۹ صفوى، کورش، آشنایى با معنىشناسى، چاپ اول: تهران، نشر پژواک کیوان، ۱۳۸۶
۳۰ الطوسى، محمدبن الحسن، إختیار معرفه الرجال، قم، مؤسسه آلالبیت لإحیاء التراث
۳۱درآمدى بر معنىشناسى، چاپ اول: تهران، انتشارات سوره مهر، ۱۳۷۹
۳۲معنىشناسى کاربردى، چاپ اول: تهران، انتشارات همشهرى، ۱۳۸۲
۳۳ طبرى، ابوجعفر محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک (معروف به تاریخ طبرى)، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، چاپ اول: بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۰۷ ق
۳۴ عبدالحمید، صائب، تاریخ الاسلام الثقافى و السیاسى؛ مسار الاسلام بعد الرسول ونشأه المذاهب، چاپ اول: ایران، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، ۱۴۱۷ ق / ۱۹۹۷ م
۳۵ کدیور، جمیله، تحول گفتمان سیاسى شیعه در ایران، چاپ دوم: تهران، طرح نو، ۱۳۷۹
۳۶ مجلسى، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمّه الأطهار علیهمالسلام، چاپ دوم: بیروت، مؤسسه الفداء، ۱۴۰۳ق / ۱۹۸۳م
۳۷ محمدى رىشهرى و همکاران، دانشنامه میزانالحکمه، ج ۶، چاپ اول: قم، دار الحدیث، ۱۳۸۶
۳۸ مدرّسى طباطبایى، سیدحسین، مکتب در فرآیند تکامل؛ نظرى بر تطوّر مبانى فکر تشیع در سه قرن نخستین، ترجمه هاشم ایزدپناه، ویرایش جدید، چاپ اول: تهران، انتشارات کویر، ۱۳۸۶
۳۹ مشکینى، میرزا على، إصطلاحات الأصول و معظم مباحثها، چاپ پنجم: قم، الهادى، ۱۴۱۳ ق
۴۰ یارمحمدى، لطفاللّه، ارتباطات از منظر گفتمانشناسى انتقادى، چاپ اول: تهران، هرمس، ۱۳۸۳
۴۱گفتمانشناسى رایج و انتقادى، چاپ اول: تهران، هرمس، ۱۳۸۳
۴۲ یحیى بن حسین بن قاسم، الإحکام فى الحلال و الحرام، تدوین: ابوالحسن احمد بن على بن ابوحریصه، چاپ اول: بىجا، ۱۴۱۰ ق / ۱۹۹۰ م
چکیده
امامت، یکى از مهمترین مباحث مطرح در میان مسلمانان است و اختلاف در این زمینه را مىتوان اصلىترین دلیل پیدایش فرقههاى اسلامى دانست. در پى چنین اختلافهایى، واژه «امام» نیز در عمل، معانى متفاوتى یافت و به اصطلاح معناشناسى، «مؤلفههاى معنایى آن تغییر کرد». این تفاوتها را، هم در سیر تاریخى و هم در گستره فرقهها و اندیشههاى گوناگون مىتوان پىگیرى کرد. محور بودن این موضوع در منظومه فکرى شیعیان امامى، بر اهمیت آن مىافزاید؛ بهویژه آنکه بررسى دگرگونىهاى معنایى این واژه، در آشنایى با سیر تکاملى موضوع امامت در باورهاى شیعیان نیز بسیار اثرگذار است. البته چنین جستارى، غیر از داورى درباره درستى هر یک از معانى آن است و اساساً هدف این نوشته، ارزشگذارى بر این کاربردها نیست. زوایاى کلامى این بحث نیز خارج از موضوع این مقاله است؛ گرچه نمىتوان از رابطه تنگاتنگ آن با مباحث کلامى چشم پوشید
در این مقاله، با کمک برخى آموزههاى معناشناسى نوین، به نمونهاى از دگرگونىهاى معنایى و ریشههاى آن اشاره شده است. نیز به نقش حوادث تاریخى در تحول معنایى یا تکمیل و دگرگونى مفاهیم، اشاره کردهایم
واژگان کلیدى: امام، معناشناسى، مؤلفههاى معنایى امام، گفتمان امامت، فرقهها.
مقدمه
معناشناسى واژه «امام» و بررسى دگرگونىهاى معنایى آن در بستر تاریخ، هم لازمه تحلیل جریانهاى فکرى و سیاسى موجود در تاریخ اسلام است و هم در فهم متون روایى، به کار مىآید. هرچند رویکرد این مقاله کلامى نیست، نتیجههاى برآمده از چنین جستارى، در مباحث کلامى نیز چشمگیر است، ولى بیش از همه، بر کارکرد این بحث در تحلیل گفتمان امامت و گفتمانهاى مانند آن باید تأکید کرد؛ زیرا محور گفتمان امامت، «امام منصوص» است. با توجه به کاربردهاى گوناگون واژه گفتمان و برداشتهاى متفاوتى که از آن مىشود، شایسته است روشن شود که منظور از گفتمان امامت در این نوشتار، مجموع یک نظام سیاسى، فرهنگى و اجتماعى است که حول محور مرکزىاش (امام منصوص)، شکلدهنده ذهنیت و نیز سازنده معنا و ارتباطات اجتماعى ـ سیاسى در میان بخشى از جامعه شیعیان است که پس از نیمه سده دوم هجرى، «امامیه» نام گرفتند
گفتمان، در یک بیان کلى، مجموعه گفتههاى یک دوره یا یک نظام فکرى را مشخص مىکند و قاعدههایى دارد که نشان مىدهد مفهومها باید چگونه در پیوند یا در تقابل با یکدیگر قرار گیرند. گفتمان امامت، به مجموعه بحثهاى عقلانىاى نظر دارد که شاخص گردش آنها، استدلالهایى درباره اداره جامعه اسلامى به دست امام منصوص است که در یک برهه تاریخى، به پیدایش یک نظام فکرى انجامیده است. گفتمانهاى رقیب نیز همگى تحت تأثیر چنین مباحثى شکل گرفتهاند و اگر اختلافى در چگونگى اداره جامعه اسلامى پیش نیامده بود، اساساً در بستر نظام فکرى و فرهنگى اسلام نیز چندین گفتمان رخ نمىنمود. به بیان رساتر، پیدایش فرقهها در میان مسلمانان، از اختلاف درباره امامت اثر پذیرفت و در تلازم با دگرگونىهاى معنایى آن، قابل شناسایى است
به نظر مىرسد اختلافهاى فرقهها بر سر دیگر مسائل دیگر نیز، مستقیم یا غیر مستقیم، از آثار همین بحث بوده است. اختلافهاى سیاسى نیز دستکم در دو سده نخست هجرى، تأثیرپذیرفته از همین موضوع بود
آنچه این برداشتهاى گونهگون را به یکدیگر پیوند مىدهد، اشتراک در دو چیز است: یک ـ اصل موضوع امامت و ناگزیرى جامعه اسلامى از آن؛ دو ـ نصوص فراوانى که شامل واژه امام یا مشتقات آناند و کم و بیش، همه فرقههاى اسلامى، آنها را نقل کردهاند. این نصوص نهتنها اشتراکات معنایى بسیارى دارند، بلکه گاهى الفاظ و تعبیرهاى آنها نیز یکسان است. براى نمونه، به حدیث نبوى «مَن مات و لا إمامَ له، مات میتهً جاهلیه»، تقریباً با تعبیرى یکسان، در میان فرقههاى گوناگون و در دورههاى مختلف تاریخى فراوان استناد شده است
پس در این گستره، با دو موضوع کاملاً جدا و در عین حال مرتبط، سر و کار داریم
۱ چگونگى اداره جامعه اسلامى پس از پیامبر خدا صلىاللهعلیهوآله و شرطهاى لازم براى تصدى بالاترین رتبه این جایگاه؛
۲ واژگان بهکار رفته براى حاکم اسلامى که یکى از آنها «امام» است
موضوع نخست، بیشتر صبغهاى کلامى دارد، ولى موضوع دوم، بیشتر تاریخى و زبانى است. از این رو، با روش معناشناسى۳ بدان پرداختهایم. عنوان «حاکماسلامى»، هم در دورههاى تاریخى، و هم در گفتمانهاى فرقههاى گوناگون ـ هرچند همزمان ـ کاربردهاى متفاوتى داشته است. افزون بر این، واژههاى به کار رفته در این حوزه نیز جداگانه، دچار تحولات معنایى۴ شده است و چه بسا در یک دوره یاگفتمان، معناى واژه مطرح در دوره یا گفتمان دیگر را به خود گرفته باشد. به نظر مىرسد واژه «امام»، پربسامدترین و پرتحولترینِ این واژگان باشد که در بستر تاریخ، کاربردهاى فراوانى یافته است و باید به تفاوتهاى آنها و زمینههاى پیدایش هر کدام، توجه داشت. آیا انگیزههاى سیاسى، مىتوانسته است انگیزه کافى را براى عمدى بودن این تحول معنایى فراهم آورد؟
تحول معنایى در واژه امام، بدین معناست که مؤلفههاى معنایى آن، کم یا زیاد شود. این گونه تحولات را نمىتوان در منابع لغت یافت؛ بهویژه آنکه این واژه در برهههاى گوناگون تاریخى، مؤلفههاى معنایى مختلفى داشته و همواره تغییر پذیرفته است و اساساً هدف لغتنویسان، بررسى چنین تحولاتى نبوده است. نیز تغییر معنایى واژگان در طول زمان، اغلب تدریجى است و مردم متوجه آن نمىشوند. به همین شکل، گاهى لغتشناسان نیز بنابر شیوه معمولشان، کاربردهاى عصر خود را معناى لغت مىدانند.۵ با توجه به حساسیت موضوع امامت از نظر اعتقادى، باید به دقت گزارشها در ثبت معناى دقیق و کاربردى واژگان به هنگام وقوع حادثهها نیز، به دیده تردید نگریست.۶ از همین رو، دریافت معناى دقیق این واژه در این دوره تاریخى و تطوّر آن، دقت فراوانى لازم دارد
بررسى این تحولات، همان چیزى است که در معناشناسى تاریخى بررسى مىشود. معناشناسى، در پى کشف معنا و شناخت فرآیند معناسازى است.۷ یکى از مهمترین مبانى معناشناسى جدید، کنار گذاشتن این تصور کلاسیک است که معانى از پیش، موجودند و بشر تنها الفاظ را دست و پا مىکند.۸ معناشناسى جدید بر آن است که معنا، در فرآیند کاربرد زبان ایجاد مىشود. آنچه بر اهمیت این علم براى تاریخپژوهان مىافزاید، تحول زبان در گذر زمان است که باعث اهتمام به معناشناسى تاریخى شده است
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
