مقاله در مورد سویا

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله در مورد سویا دارای ۲۴ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد سویا  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد سویا،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله در مورد سویا :

مقدمه
سویا گیاهی است ازخانواده Papilionaceae ، یکساله و خودگشن که مقام نخست درتأمین روغن گیاهی درجهان را دارا است .این گیاه بومی آسیا بخصوص منطقه منچوری، چین وژاپن است که درحدود ۱۱۰۰ سال قبل ازمیلاد اهلی شده وبوسیله اصلاح طبیعی ومصنوعی به شکل امروزی

درآمده است. حدوداً در سال ۱۳۲۰ به ایران وارد شد ودرگیلان یک رقم سویا با نام پشم باقلا یا خرس باقلا یا کرد باقلا کشت آن معمول بوده وازسال ۱۳۴۶ بوسیله شرکت سهامی خاص توسعه کشت دانه های روغنی رواج پیدا کرد وامروزه به‌صورت یک زراعت شناخته شده درکشور رایج است .
آمار متوسط تولید و سطح زیر کشت (سال زراعی ۸۰-۱۳۷۹)

جهان
ایران
استان گلستان

سطح زیر کشت (هکتار)
۷۶۳۶۸۴۰۳
۹۰۰۰۰
۴۰۰۰۰

عملکرد (کیلوگرم در هکتار)
۲۲۵۰
۱۵۵۶
۱۵۰۰

خصوصیات گیاهشناسی سویا وتولید ان:

سویا گیاهی است یک ساله از خانواده papilionaceae خزنده تا ارتفاع ۲ متررشد می کند . دارای برگهای ۳ برگچه ای ، گلهای ارغوانی یا سفید ونیام های حاوی چهار بذر لوبیایی شکل . گلهای کوچک سویا معمولا خودگشن هستند ولی اندکی دگر گشنی نیز به طور طبیعی رخ میدهد در صددگر گشنی کمتر از ۵% است.سویا خاص مناطق گرم بوده ودر مناطق معتدل نیز عملکرد خوبی دارد.
زراعت سویادر ایالات متحده امریکا در سال ۱۳۴۰ به صورت زراعت عمده درامد. ارقام سویا که در این ایالات کشت می شدند از ارقام وارداتی که در شرق جمع اوری شده بودند.
برزیل دومین تولید کننده روغن سویا در جهان وسومین صادر کننده ان است واروپا صادر کننده عمده سویا در جهان است که در سال ۱۹۸۷ – ۱۹۸۸ تقریبا ۳۷% صادرات سویا را به خود اختصاص داد.

ترکیبات شیمیایی سویا:
دانه سویا دارای ۹ آمینو اسید ضروری و یک پروتئین کامل کومستول – ویتامین – لیپیدوعناصر معدنی است. کومستول در داخل بدن مشابه ااسترون می باشدکه این ترکیبات در لپه ها قرار دارند.پروتئین سویا در مکانهای مخصوصی در دانه سویا بنام مخازن پروتئین یا دانه الویرون ذخیره میشوند. لیپیدهای سویا شامل تری گلیسریدها وفسفولیپیدهاست ،که بصورت فشرده بین دانه های الویرون پراکنده اند.لیپیدها مهمترین ماده متشکله سویا از نظر اقتصادی به شمار می ایند.در سویا هیچ نوع کلسترول مضر وچربی وجود نداردوجزوترکیبات اشباع نشده است

میزان بذرلازم:
میزان بذرلازم درسویا ۵۰ کیلوگرم درهکتاربا فاصله کشت ۵۰
سانتی متربرای تراکم ۱۵۰ تا۲۰۰ هزاربوته درهکتار

خواص دارویی سویا:
این گیاه به تحریک گردش خون ورفع مسمومیت عمومی کمک میکندوهمچنین باعث تقویت سیستم ایمنی وکاهش خطرابتلا به بیماری قلبی می شود.به نظرمی رسددرطب چینی جوانه های سبزشده سویا به برطرف کردن گرمای تابستانه وکاهش تب کمک می کند
تهیه بستر:
نوع خاک عامل مهم درتهیه بستراستونوع ماشین الات نیزتا حدی تعیین کننده است.در گذشته یک بسترخوب عبارت بودازنرمی سطح وزیرخاک که ماشین الات قادرشوندبذررادرعمق مناسب کشت کنندوتماس بین بذروخاک که امرضروری برای تندش است برقرارشود.مزرعه سویا را درپاییزبا گاواهن نوکدار شخم ودربهاردیسک ودندانه زده وکشت می شود
آماده‌سازی زمین:
سویا می‌تواند از عملیات کامل زراعی، تا بدون عملیات زراعی، قابل تغییر باشد، در عملیات کامل زراعی، ابتدا زمین شخم خورده و پس از چند بار دیسک عمود بر هم، خاک کاملا نرم شده و بستر کشت آماده می‌شود.
همچنین با شخم زدن، تهویه خاک بخوبی صورت می‌گیرد و رشد ریشه‌ها آسان می‌شود اما این روش دارای معایبی از قبیل هزینه زیاد، تخلیه رطوبتی و تاخیر در کشت است. در کشت تابستانه که تسریع در آماده‌سازی زمین مهم است، حتی می‌توان پس از برداشت محصول قبلی و خارج کردن بقایای حاصل از آن، بدون هیچ عملیات زراعی اقدام به کشت کردد
کاشت :
خاکی که سویا در آن کشت می‌شود باید دارای بافت متوسط و زهکشی مناسب باشد. سویا به شوری خاک حساس بوده و به منظور فعالیت مطلوب باکتری‌های تثبیت کننده ازت اسیدتیه خاک باید بین ۸/۶-۶ باشد. زمین مورد کشت سویا معمولا توسط دیسک آماده می‌شود و کلوخه ‌‌ها باید کاملاً خرد گردند.
– بهترین شرایط برای کاشت سویا از نظررطوبت، هیرم کاری می‌باشد و درصورتی‌که رطوبت خاک جهت کاشت سویا مناسب نباشد سویا از جوانه‌زنی و سبز یکنواختی برخوردار نخواهد بود و این مسئله سبب بوجود آمدن مشکلات بعدی خواهد شد.
– کاشت سویا با ردیفکار‌های مخصوص سویا و یا ردیفکار‌های پنوماتیک انجام می‌شود. سویا معمولادرمناطق با اب وهوای گرم کشت می شودوخاکهای شنی برای این گیاه مناسب نیستندودرخاکهای غنی ازمواد الی وخاکی که مواد غذایی کافی ذخیره دارند بذرخوب تولید می کنندوخاکهایی با بافت متوسط وکاملا زهکشی شده برای این گیاه مناسبند گرچه زراعت سویا دربرخی مزارع بطورمداوم صورت می گیرد ولی این عمل پیشنهاد نمی شود زیراکه باعث تثبیت برخی بیماری ها وافات وعلف های هرزشده وباعث فشردگی خاک می شود.
– بذور سویا قبل از کاشت باید با باکتری مخصوص Rhizobium japonicum تلقیح و بلافاصله بعد از آغشته شدن به باکتری کاشته شود.
– در رابطه با تاریخ کاشت مناسب سویا لازم به ذکر است، به طور کلی سویا گیاهی حساس به طول روز می‌باشد و با کوتاهتر شدن روز‌‌ها سریعتر به گل رفته و رشد زایشی را زودتر شروع می‌کند. برای این‌که گیاه سویا از یک پتانسیل زایشی مطلوبی برخوردار باشد باید دارای یک دوره رویشی کافی باشد که معمولاً بر اساس منابع در حدود ۴۵ روز می‌باشد، بنا براین تاریخ کاشت

ارقام سویا باید طوری انتخاب شود که در اثر کاهش دوره ‌های رشد و نمو، گیاه کمتر خسارت ببیند. به همین جهت برای کشت‌های زود ( بهاره ) بهتر است از ارقام دیر رس مثل گرگان سه استفاده نمود و در کشت‌های دوم و تأخیری، ارقام متوسط رس مثل سحرو زود رس مثل ویلیامز مناسبتر می‌باشند. همچنین به علت شرایط خاص آخر فصل ( سرد شدن هوا و شروع بارندگی‌های پائیزه ) ارقام متوسط‌رس و زود رس به علت این‌که سریعتر مراحل رشدی را تکمیل می‌کنند در حقیقت از

شرایط نامناسب آخر فصل می‏گریزند. در رابطه با انتخاب رقم، از آنجائی‌که ارقام سویا دارای تیپ‌های رشدی مختلفی هستند لذا مسئله تیپ رشد سویا نیز اهمیت زیادی دارد، به طوری‌که در کشت‌های تأخیری که معمولاً احتمال برخورد با تنش‌های محیطی از جمله تنش گرمایی و رطوبتی

بیشتر می‌باشد، بهتر است از رقم‌های دارای تیپ رشد نامحدود و نیمه محدود( مشابه ویلیامز و سحر ) استفاده نمود، چون ارقام فوق، این توانایی را دارند که در صورت بروز تنش ‌های احتمالی خسارت حاصله را جبران کنند ولی در ارقام رشد محدود مثل گرگان سه توانایی جبران خسارت کمتر می‌باشد در نتیجه عملکردنهائی کاهش چشمگیری خواهد داشت.
داشت:
سویا به علت همزیستی با باکتری ‌های تثبیت کننده ازت، نیاز ی به کود ازته نخواهد داشت و در صورتی‌که شرایط برای تثبیت فراهم باشد ازت مورد نیاز خود را تامین می‌کنند .البته قبل ازکاشت باید کود فسفره و کود پتاسه به خاک اضافه شودکه تعیین مقدار دقیق آن براساس آزمون خاک صورت می‌گیرد و حداکثر۲۰۰ کیلوگرم درهکتارکود فسفره و۱۵۰ کیلو گرم در هکتارکود پتاسه مورد نیازمی باشد .
برداشت:
ارقام مختلف سویا براساس گروه رسیدگی آن‌‌ها معمولاً از اوائل مهر تا اواخر آبان آماده برداشت می‌شوند .رطوبت مناسب سویا جهت برداشت در حدود ۱۳ درصد است .رطوبت بیشتر بذر هنگام برداشت سبب وارد آمدن خسارت و مشکلات نگهداری خواهد شد و رطوبت کمتر از ۱۳درصد نیز

سبب شکافتن غلاف و ریزش بذور به زمین و همچنین شکستن دانه ‌‌ها خواهدشد .ریزش کامل برگ‌‌ها در زمان رسیدن گیاه نشان می‌دهد که محصول در مدت یک هفته آماده برداشت می‌باشد .ارقامی نیز وجود دارند که هنگام برداشت برگ‌های آن‌‌ها نمی‌ریزد .
کاهش میزان برداشت دراثرتاخیردربرداشت ویا کاهش زیاد رطوبت دانه افزایش می یابد.برداشت سویا درهنگام شب ویا درزمان وجود شبنم بربوته معمول است
برداشت سویا می‌تواند به دو صورت مستقیم و یا غیر مستقیم صورت گیرد .در برداشت مستقیم افت محصول بستگی به تسطیح زمین، رقم و ارتفاع اولین گره دارای غلاف، خواهد داشت

و در صورتی‌که این ارتفاع بالا باشد می‌توان مستقیماً با کمباین محصول را برداشت نمود و افت محصول بسیار کم خواهد بود .ولی در صورت کم بودن ارتفاع اولین غلاف‌بندی و ناهمواربودن زمین برای کاهش افت محصول حاصل از برداشت بهتر است که ابتدا بوته ‌ها توسط دست درو و سپس توسط کمباین کوبیده شود
تراکم بوته و میزان بذر مناسب سویا:
بستگی به نوع رقم و تاریخ کاشت آن دارد و معمولاً ارقام تک شاخه با تراکم بیشتری کاشته می‌شوند .در کشت‌های دوم و دیرتر نیز بهتر است فواصل خطوط کمتر شود تا ضمن جلوگیری از تبخیر از سطح خاک با پوشاندن سریع، از رشد علف‌‌های هرز نیز جلوگیری بعمل آید .بر این اساس معمولاً فواصل خطوط مناسب در کشت‌های بهاره ۶۰-۴۵ سانتیمتر و درکشت‌های تابستانه و دیر ۴۵-۲۵ سانتیمتر می‌باشد .میزان بذر مورد نیاز براساس وزن هزار دانه و تیپ شاخه‌بندی ارقام ۷۵-۶۰ کیلو گرم در هکتار در نظر گرفته می‌شود .
زیستگاه سویا:
سویا بومی اسیای جنوب غربی وشمال شرقی چین است
موارد مصرف سویا:
سویا منبع اصلی پروتئین وروغن است که روغن سویا به صورت های مختلف بخصوص مارگارین وروغن جامد تبدیل می شودو برای خوراک انسان مصرف می شود.بیش از۹۰% کنجاله سویا پس از روغن کشی درتغذیه مرغ ودام به عنوان منبع پروتئین مصرف می گردد.لیستین که یک فسفاتید است توسط حلال ازروغن خام سویا استخراج شده ودرتولید مواد تثبیت کننده ومرطوب کننده مصرف می شود.ترکیب روغن سویا با ایندریدمالیک به عنوان پوشش استفاده می شودومالیک سبب بهبود خاصیت جامد شوندگی وخشک شوندگی رزین می شود.خاصیت جذب اب وچربی احتمالا مهمترین خاصیت پروتئین سویا است

ترکیبات غذایی :
۱۵۰ کالری، ۱۴ گرم پروتئین، ۸ گرم چربی، ۹ گرم کربوهیدرات، ۲ میلی گرم سدیم و ۵ گرم فیبر.
نیاز آبی و دور آبیاری سویا:
نیاز آبی و دور آبیاری سویا به طور کلی بستگی به رقم و شرایط آب و هوایی منطقه مورد کشت دارد .اما در سه مرحله گلدهی، غلاف ‌دهی و پرشدن دانه، آبیاری سویا اهمیت و حساسیت بیشتری داشته و در صورت بروز تنش، خسارت شدیدی به عملکرد وارد خواهد شد .ریشه سویا تا

عمق ۱۵۰ سانیتمتری خاک رشدکرده ودرمناطقی که سفره آب بالا است (کردکوی ) می‌توان آن را بدون آبیاری کشت نمود .
اثرعوامل محیطی برسویا:
الف- نور:نورشدیدا برمورفولوژی گیاه سویا با ایجاد تغیرات درزمان گلدهی ورسیدن اثر می گذاردکه درنتیجه تفاوتهایی در قد بوته،ارتفاع،سطح برگ ورس و; بوجود می اید
ب-حرارت:که اثرحرارت برروی رشد ونمو،برتثبیت ازت،برروند

فیزیولوژی وبرکیفیت خواهد بود
پ- اب:بذرسویا جهت تنیدن باید ۵۰% وزن خود اب جذب کندوتوانایی سویا در شکستن سله وخروج ازخاک درصورت وجود اب بهبود خواهد یافت ومیزان اب مصرفی سویا با تغییروضعییت اب وهوا ،مدیریت وطول فصل زراعت متغیر خواهد یافت.
ت-باد:میزان حرارتی که سویا از دست می دهد ویا به دست می اورد را افزایش می دهد.میزان تبادل حرارتی بستگی به سرعت باد دارد.

بیماری های سویا:
که می توان به صورت الودگی زا ویا غیر الودگی زا طبقه بندی کردکه بیماری های الودگی زا که توسط قارچ ها،باکتری ها، ویروس ونماتد ها ایجاد می شودکه شامل :
۱-بیماری های باکتریایی: سوختگی باکتریایی ، تاول باکتریایی، اتشک، سرطان طوقه
۲-بیماری شبه مایکوپلاسمایی: شامل ماشیسمو،جاروی جادوگر،;
۳-بیماری های قارچی:شامل پوسیدگی زغالی،داغ زدگی،انتراکنوز،..
۴-بیماری های ویروسی:شامل موزاییک زرد لوبیا،ویروس موزاییک توتون، ویروس چروکیدگی سویا
بیماریهای غیر الودگی زا که توسط شرایط مختلف تغذیه ومحیطی نامساعد ایجاد می شود که شامل سله بستن ، سرما زدگی ، تگرگ ،تنش اب;است.
روشهای محافظت از بیماریهای سویا:
روشهای محافظت سویا شامل استفاده از افات کشها وعملیات زراعی است.
که خود افت کشها می تواند شامل:
۱) قارچ کشها:الف- که برای تیماربذر بکار میروند.که میتوان به کاپتان،تیرام، ترکیبات مسی،و;اشاره نمود.
ب-قارچ کش برگی: که هر دو قارچ کش سیستمیک وپوشش دهنده را شامل میشود ولی قارچ کش سیستمیک از جمله بنومیل ، تیوفنا، بهتر از قارچ کش پوشش دهنده مانند مانکوزب،کلروتا لونیل است.
۲) نماتدکشها: که شامل نماتد کش دانه ای مانند کاربوفوران واتو پروپ ونماتد کش تدخینی مانند D-D یا مخلوطی از D-D وکلروپیکرین می باشد
۳) حشره کشها

کنترل زراعی: عملیات زراعی از جمله PH مناسب خاک، کنترل علف هرز، خود اری از تراکم بیش از حد بوفه، انتخاب علف کش برای کنترل علف هرز است برای مثال کلرا مبن شدت پوسیدگی تیلاویوپسیس ریشه را افزایش میدهد وعلف کش الا کلر تاثیر نماتد کش رادرکنترل نمات

دکیستی سویا کاهش میدهد.
تناوب زراعی: سویا می تواند با اعضای خانواده گندمیان از جمله ذرت Zea mays،ذرت خ

وشه ای Hordeum vulgar ، چاودار Secale cereale است.

خشک کردن وانبار کردن سویا:
بذور برداشت شده باید قبل ازانبارکردن خشک شوند.سویارامی توان دررطوبت ۱۱% به مدت طولانی انبارکردومدت زمان انبارداری سویا بدون ازدست دادن قوه نامیه ازفرمول زیربه دست می ای
X10z + y ( زمان نگهداری بر حسب ماه) = شاخص سن
که حرفx برابر۱۴۴/۰ وy برابربا ۰۶۴۵/۰ حرارت انبار بر حسب سانتی گراد است . دانه با کاهش رطوبت دستگاه خشک کن سریع خشک شده ودرصد ترک خوردگی زیاد می شود انبار مجهز به کف مشبک مناسب ولی سیستم منفذ دار نیز مناسب است .سویای خشک شده در خشک کن ویا توسط جریان هوا بعد از انتقال به انبار باید خنک شود که این عمل با ایجاد سیستم تهویه در انبار انجام می شود.

پوسیدگی زغالی

منابع:
********
۱) دایره المعارف گیاهان دارویی ترجمه عباس زرع زاده (۲زراعت سویا ترجمه دکتر ناصر لطیفی
۳)بیماریهای سویا ترجمه اباذر رجبی
۴)www.databes . Irandoc .ac .ir 5)گیاهان دارویی دکتر علی زرگری