چارچوب نظری و پیشینه تحقیق زنان و زایمان

مفاهیم مسأله زنان و زایمان

اهمیت بررسی مسائل زنان در دوره بعد از زیمان

زنان نیمی از جمعیت راتشکیل می دهند وسلامتی آنان زیر بنای سلامت خانوادها وجوامع است، سلامت زنان و بویژه سلامت مادران از مفاهیم زیربنایی توسعه ورفاه اجتماعی است (پرویزی و همکاران۱۳۸۸). هر زنی احتمالاروزی مادر خواهد شد، اگر چه این موضوع بدلیل عمومی بودن، یک موضوع عادی تلقی می‌شود، اما بایددانست که نه تنها حادثه کوچکی اتفاق نیفتاده، بلکه دگرگونی عمیقی در زندگی زن پدید آمده است، عده ای تصور می‌کنند که با تولد نوزاد، مادر دوران سخت را پشت سر گذاشته است وتوجه همه به نوزاد جلب می‌شود در حالی که مادر پس از دوره پر اضطراب حاملگی وزایمان یک دوره پرمخاطره و خسته کننده دیگر را ممکن است احساس کند (هادیزاده طلاساز، بحری وتوکلی زاده۱۳۸۳). صاحب‌نظران اظهار داشته اند، به طور معمول شش هفته بعداز زایمان تغییرات ناشی از حاملگی به حالت اول بر می گردند، ولی اغلب اینطور نبوده وبسیاری ازمشکلات مربوط به سلامتی مادر ماه‌ها بعداز زایمان همچنان باقی می مانند (روحی وعلیزاده۱۳۸۴). بارداری یک پدیده فیزیولوژیک است، اما پایان آن یعنی زایمان حادثه ای است که همراه با درد، ترس، نگرانی وحتی وحشت از مرگ می‌باشد. زایمان پدیده ای چند بعدی و دارای ابعاد جسمی، هیجانی، اجتماعی، فیزیولوژیک، فرهنگی، وروانی است وبعنوان یک تجربه بحرانی در زندگی زن تلقی می‌شود (جمشیدی منش وهمکاران۱۳۸۷)و مادر در این دوره نیاز به تطابق‌‌های روحی وسازماندهی مجدد روابط بین فردی دارد. بنابراین همواره خطر بروز بیماری‌‌های روانی در دوره پس از زایمان وجود دارد (هادیزاده طلاساز، بحری وتوکلیزاده۱۳۸۳). عوامل زیادی روی کیفیت زندگی افرادتأثیر می‌گذارند از جمله انجام زایمان تأثیر زیادی برمادر داردوکیفیت زندگی او تحت تأثیرعوامل طبی، روانی، اجتماعی ومامایی قرار می‌گیرد (بهرامی وبهرامی۱۳۹۰). یکی از عوامل مؤثر برکیفیت زندگی در دوره بعداز زایمان نوع زایمان می‌باشد، در مورد ارتباط نوع زایمان با مشکلات جسمی، روانی ومیزان رضایت مندی بعداز زایمان مطالعاتی انجام شده، اما در مورد ارتباط نوع زایمان باکیفیت زندگی بعداززایمان در ایران مطالعات محدود است از طرفی پیشبرد سیاست‌‌های تشویق بارداری مستلزم اتخاذ برنامه‌هایی برای حمایت از زنان در دوره بارداری وبعداززایمان است؛ لذابررسی کیفیت زندگی ووضعیت روانی زنان امری ضروری است (عابدیان وهمکاران۲۰۱۰).

۲-۲-۲- تعریف انواع زایمان

۱. زایمان سزارین: یک عمل جراحی بزرگ برای انجام زایمان است معمولاً با بیهوشی عمومی ودر اتاق عمل از طریق برش ناحیه شکم وجدار رحم انجام می‌شود.

۲. زایمان طبیعی: به معنای شروع خود به خود درد زایمان که با خروج نوزاد از راه واژینال^[۱] همراه است ودر هفته ۳۷تا۴۲ بارداری اتفاق می‌افتد.

۲-۲-۳- عوارض انواع زایمان

۲-۲-۳-۱- عوارض زایمان سزارین

سزارین دارای عوارض جسمی وروحی برای مادر است که برخی درکوتاه مدت وبرخی در بلند مدت ممکن است بروز کنند.

عوارض جسمی: عبارت ازعفونت محل زخم، عفونت لگن، عفونت ریوی، عفونت مجاری ادراری، عوارض بیهوشی، عوارض احتمالی دارو‌های مصرفی، خونریزی‌‌های پس از عمل، لخته شدن خون که گاهی کشنده است، عفونت وچسبندگی دررحم ولوله‌‌های رحم وحتی روده‌ها، درد‌های مربوط به بخیه‌ها، مرگ، هزینه‌‌های مالی بیشترنسبت به زایمان طبیعی، دوره بستری شدن بیشتر در بیمارستان (شهبازادگان واسدزاده۱۳۸۸). احتمال پارگی رحم در حاملگی‌‌های بعدی بعلت باز شدن بخیه ها، احتمال چسبندگی جفت به محل بخیه‌ها در حاملگی بعدی، احتمال باز شدن بخیه‌‌های برش شکم در زایمان بعدی.

[۱]Vaginal