کارآفرینی کارخانه برق شهری

مقدمه :
         اکنون بیش از نود سال تاسیس کارخانه برق شهری در ایران می‌گذرد و حدوداً سی سال تحت این مدت موسسات تولید و توزیع برق کلاً در دست بخش خصوصی بوده نه تنها صاحبان و مدیران آنها در گذشته‌اند بلکه متأسفانه دفاتر و اسناد مرتب و مدونی در دست نیست و در بیشتر موارد حتی یک نکته روشن کننده مطلب هم دشوار بدست می‌آید.

 
۱-۱-     تاریخچه
اگر کسی بخواهد که تاریخ علم الکتریسیته را تا قرن ششم قبل از میلاد بکشا ند. بر او خرده نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان گرفت زیرا در آن عصر کهربا و مغناطیس و برخی از خاصیتهای این دو ماده شنا‌خته شده بود و این سخن از طا لس ملطی  روایت شده است که گفته بود «مغناطیس در خود روحی دارد، چه آهن را به جنبش در می آورد .»
اما در واقع الکتریسیته از تاریخ ۱۷۸۵ میلادی که کولن  قانون اصلی الکتریسیته ساکن را یافت و شباهت بسیار نزدیک آن را با قانون جاذبه عمومی نشان داد  آغاز می‌شود.
از این زمان تا سال ۱۸۷۱ که گرم ماشین برقی خود را اختراع کرد ۸۶ سال طول کشید. انرژی، استعداد یک سیستم برای انجام دادن کار خارجی است . تأثیر گذاری هر عامل بر محیط اطرا فش به همین استعداد بستگی دارد. در میان تأثیر گذاران بر محیط، انسان از این امتیاز شگرف بر خوردار است. که می‌تواند با به کار بردن تمهیداتی، حاملهای انرژی را به خد مت خود در آورد و از استعداد کارزایی آنها در راههای مطلوب خودش سود ببرد.
انسان این مهم را به اختراع دستگاههای لازم تحقق بخشیده است. این دستگاهها واسطه‌ای هستند که گونه خاصی از انرژی را به گونه‌ دیگر تبدیل می‌کند به نحوی که از نظر کاربرد قابل استفاده و مطلوب باشد.
ماشینهای ساده مانند اهرم، چرخ، اره، چکش و سطح شیب دار از دیرباز توسط بشر شناخته شده بودند و کار آنها اساساً تغییر شکل انرژی مکانیکی حاصل از نیروی عضلانی بود. با گذ شت زمان و متنوع شدن نیاز بشر به انرژی انواع دیگری از ماشینها که تبدیلات پیچیده تری را انجام می‌دادند اختراع شد.
ماشینهای تازه، علاوه بر آنکه استفاده از انرژی عضلانی انسان را متنوعتر و کار آمد‌تر ساختند، توانستند منابع دیگری در بیرون از وجود انسان را نیز مهار کنند و به خدمت او در آورند.
ماشینهای بافندگی دستی، آسیابهای بادی و آبی و کشتیهای بادبانی را می توان از این زمره محسوب داشت.
دستیابی بدین گونه منابع انرژی، گام بزرگی در راه فراتر رفتن انسان از محدوده امکانات بدنی وی بشمار می‌رفت. ولی چون سیستمهای بکار رفته، نسبت به انرژی قابل استحصال از آنها بسیار حجیم بودند، ماشینها هم می‌بایست به همان نسبت حجیم و بزرگ باشند و همین امر محدودیتهای بسیاری را بر کم و کیف و کارائی ماشینها تحمل می کرد.
بنابراین، توجه دانشمندان به ساخت ماشینهایی که بتوانند منابع انرژی متراکم را به کار گیرند معطوف شد. اختراع ماشین بخار در سال ۱۷۶۴ میلادی توسط جیمز وات ، منشأ تحولی سریع و شدید در صنعت گردید. وجه تمایز این ماشین جدید با ماشینهای قبلی در این بود که با حجم بسیار مختصری می‌توانست انرژی متراکم در سوخت را به انرژی از نوع دلخواه (مکانیکی) تبدیل کند.
استفاده از ماشین بخار در وسائط نقلیه و کارخانه‌ها به سرعت پیشرفت نمود. در کارخانه ها، با سود جستن از یک محور انتقال انرژی و با کمک تعدادی چرخ فلکه و تسمه، انرژی مکانیکی را از ماشین بخار در یا فت و بین دستگاههای مصرف کننده توزیع می کردند و با این روش توانستند انرژی حاصل از ناشین بخار را مهار سازند.
ماشین بخار تا ۱۴۰ سال پس از اختراع آن، یکه تاز میدان بود و در عین حال، تلاش در   راه دستیابی به ماشینهای کار آمد‌تر ادامه داشت.مثلاً :
–    در سال ۱۸۷۶ نیکولاس آگرست اوتو  ماشین چهار زمانه خود را که با گاز کار می‌کرد اختراع نمود .
–    در سال ۱۸۹۲ رودلف دیزل  موتور اختراعی خود را به ثبت رسانید .
–    از اواخر قرن نوزدهم توربینهای بخاری و آبی باری تهیه انرژی مکانیکی از انرژیهای حرارتی و پتانسیل وارد بازار شدند.
 
۱-۲- نخستین کارخانه برق شهری در ایران
بی تردید، پرسابقه‌ترین و نام آورترین فرد در میان بنیاد گران صنعت برق در ایران را باید مرحوم حاج حسین امین الضرب (مهدوی) فرزند حاج حسن امین الضرب دانست. او نخستین کسی بود که با کسب امتیاز نامه‌معتبر اقدام به تأسیس کارخانه برق شهری در ایران کرد و با توجه به شرایط زمان،‌ جمعیت و نیاز مصرف،‌مولدهای مناسب وارد کشور کرد و در تهران به کار انداخت.
آن شادروان در سال ۱۲۴۶ هجری شمسی دیده به جهان گشود و در ۲۸ آذر سال ۱۳۱۱ بر اثر سکته در گذشت. وی در دوره اول مجلس شورای ملی به نمایندگی انتخاب شد و نایب رئیس مجلس گردید و در دوره ششم هم از تهران به نمایندگی رسید. علاوه بر اینها مدتی هم ریاست اتاق تجارت را بر عهده داشت.
چنانکه از امتیاز نامه حاج امین الضرب بر می‌آید، امتیاز کارخانه‌های برق، آجر سازی و تجاری تؤاماً گرفته شده بود. کارخانه آجر سازی، ابتدای جاده شهر ری در جنوب غربی میدان شوش احداث شد و به بهره برداری رسید. آجرهای محصول این کارخانه کاملاً شبیه آجرهای مشبک سفالی امروزی بود، ولی به علت نبودن ملات سیمان مشکل کلی ساختمانها و شیوه‌های رایج ساختمان سازی در آن زمان و همچنین گرانی آجرهای تولید کارخانه‌ در مقابل ارزانی اجرت کارگران خشت مال، آجرسازی ماشینی در این کارخانه چندان دوامی نیافت وبسیار زود تعطیل گردید، اما از کوره بلند آن سالها برای پخت آجرها معمولی استفاده می‌شد و می‌توان گفت که این کوره، بعدها به صورت الگویی برای احداث دیگر کوره‌های آجرپزی درآمد.
 
۲-۲- برقراری انشعاب و نحوه وصول مطالبات
با توجه به اعلان تاسیس کارخانه چراغ برق، تأمین لوازم الکتریکی و سیم کشی انشعاب و ساختمانها باید توسط کارکنان کارخانه انجام می‌شد. چون نه تنها در آن زمان بلکه بیست سال بعد هم شخص یا شرکتی اقدام به واردات و فروش لوازم الکتریکی ننمود و بعلاوه به هیچ وجه تخصصی هم برای اینکه در مملکت وجود نداشت. به این منظور لوازم مورد نیاز برای برقراری انشعاب و سیم کشی داخلی منازل و سایر اماکن و حتی لامپ و سرپیچ تهیه و نصب می‌شد و برای وصول هزینه‌های مربوطه در دو سال اولیه کار بخط و امضاء مدیر کارخانه که شخصی فرانسوی بنام هرمیه بود فاکتوری (قبض) نوشته و برای وصول به مشتری ارائه می شد.
بهای هریک از لوازم طبق فاکتورهای موجود رقم قابل ملاحظه‌ای بوده، مثلاً لامپ ۱۶ شمعی ۵ قران بود و تعویض لامپ با پرداخت بهای آن هر سه ماه یکبار توسط کارخانه انجام می‌شد. بهای هر دستگاه کنتور نیز ۲۸۰ قران بود و به دلیل گرانی بعضاً کنتور را کرایه می‌داده‌اند.
در شروع کار حتی در منازل هم انشعاباتی بدون کنتور و از طریق لامپ شماری دائر می‌گردید و بهای برق براساس لامپ شماری برای پنج تا هفت ساعتی که کارخانه کار می‌کرد محاسبه و دریافت می‌شد و برای کسی هم امکان استفاده بیشتر نبود. از طرفی لوازم و تخصص کاری انحصاراً در اختیار کارخانه بود، البته بعد از چند سال که کنتور افزایش ارزانتر به مقدار کافی وارد شد در تمام منازل کنتور نصب گردید، ولی مغازه‌ها می‌توانستند از دو طریق یعنی نصب کنتور و یا لامپ شماری استفاده کنند.
سالهای بعد در خیابان چراغ برق مقابل کارخانه برق شخصی بنام حسن ضرابی شروع به واردات لوازم الکتریکی کرد و روی تابلوی مغازه خود نوشته بود اولین وارد کننده لوازم الکتریکی.
لامپها در آن زمان عموماً ۱۶، ۲۵، ۳۲،‌ و بندرت ۱۰۰ شمعی بودند و حدود ده دستگاه چراغ آرک که به شکل قوس الکتریکی کار می‌کرد نیز وارد شده بود که بیشتر برای مراسم و مبادین مورد استفاده قرار می‌گرفت (یک دستگاه از این چراغها بر روی سر در کارخانه در عکس دسته جمعی افتتاحیه دیده می‌شود) .
باید توجه داشت که تا حدود ۳۰ سال بعد از تاسیس کارخانه برق، امین الضرب تنها مصرف برق، روشنایی بود. ۱۳۱۰ بادبزن برقی و در سال ۱۳۱۸، رادیو و یخچال وارد بازار شد.
برای نمونه در قبض مصرف برق بنام مهمانخانه مرکزی (کازانچیان) از طریق محاسبه شماره کنتور کرایه‌ای،‌ برای ۴۳۱ هکتووات ۲۰/۹۶ قران مطالبه بود. از آنجائی که برق در آن زمان کالای بسیار گرانبهائی بوده واحد اندازه گیری ده برابر کوچکتر از امروز یعنی هکتو وات ساعت بوده، و کنتورها غالباً بر این اساس ساخته می‌شدند.
بهای برق بازاء هر کیلو وات ۲/۰ قران یعنی کیلو واتی ۲ قران بود (بهای تمام شده امروزی برق حدود یکصد ریال برای هر کیلو وات ساعت است) و علت اساسی بهای بسیار زیاد برق در آن زمان گرانی سوخت، تکنولوژی پائین، راندمان کم، نیاز به سرمایه زیاد و بهره وری کم بوده است.
برای وصول بهای برق مصرفی مغازه‌های بدون کنتور حدود شش نفر تحصیلدار از نیم ساعت به غروب مانده شروع به جمع آوری پول چراغ طبق صورت تنظیمی می‌دادند. دو ساعت از شب گذشته دخل را تحویل دفتر شبانه می‌نمودند. ولی برای منازل اعم از با کنتور یا بدون کنتور و مغازه‌های با کنتور ماهیانه قبض صادر می‌شد و با مراجعه به منازل یا مغازه‌ها وجه دریافت می شد، وصول این پول کار ساده‌ای نبود و بعضاً با مراجعات مکرر وصول می‌شد و گاهی نیز اصولاً وصول نمی‌شد.
جالب آنکه در شرایطی که وضع مالی کارخانه خوب نبود به کارمندان،‌برابر حقوقشان قبض برق یا فاکتور تحویل می‌دادند.
 
۱-۳- صنعت برق در برنامه اول عمرانی کشور
در اولین سالهای بعد از سال ۱۳۲۰ هجری شمسیی نظر به اشغال ایران توسط قوای خارجی و اثرات ناشی از آن، توسعه صنعت برق به کندی صورت گرفت. در این سالها که همزمان با ادامه جنگ جهانی دوم و ویران شده بسیاری از کارخانه‌ها سازنده لوازم و تجهیزان مختلف از جمله مولد برق در سراسر جهان بود، صنعت برق در ایران نیز نمی‌توانست از این بحران جهانی به دور باشد و در نتیجه پیشرفت قابل توجهی در این زمینه صورت نگرفت. با این وجود برای تأمین برق کشور اقدام به خرید و نصب چهار دستگاه مولد ۲۰۰۰ کیلو واتی ( در مجموع به قدرت ۸۰۰۰ کیلو وات) در محل شرکت برق منطقه‌ای فعلی تهران (میدان شهدا) شد که در مهرماه سال ۱۳۲۷ بهره برداری از آن آغاز شد.
احداث این نیروگاه و حتی استفاده از نیروی مولد برق کارخانه‌های دولتی از جمله سلطنت آباد، سیمان ری، سیلو، دخانیات و راه آهن نیز تکافوی پاسخگویی به نیازهای برق تهران را نمی‌کرد. چنانکه در زمستان سال ۱۳۲۸ کمبود نیروی برق در تهران به طور کامل محسوس شد و به همین خاطر مسئولان پس از مطالعه و بررسیهای لازم در سالهای ۱۳۳۲ و ۱۳۳۳ اقدام به خرید سه دستگاه مولد دیزلی ۱۳۰۰ کیلو واتی و در مجموع به قدرت ۳۹۰۰ کیلو وات از کارخانه «نردبرگ» آمریکا به مبلغ ۵۰۰۰۰۰ دلار نمودند .
این مولدها در فاصله‌ سالهای ۱۳۳۴ و ۱۳۳۵ مورد بهره برداری قرار گرفتند.
در طی این مدت در برخی از شهرها و روستاهای بزرگ، شهرداریها و یا بخش خصوصی به طور مستقل اقدام به نصب مولد و احداث شبکه توزیع برق نمودند. در این سالها به منظور رفع مشکلات ناشی از جنگ جهانی دوم و جبران عقب افتادگیهای امور کشور از جمله صنعت برق، اقدامات گسترده‌ای به عمل آمد و نظام اقتصادی کشور با پیاده شدن برنامه‌های عمرانی،‌ بصورت برنامه ریزی شده و منظم آغاز گردید.
در برنامه اول عمرانی کشور که هفت ساله در نظر گرفته شده بود و از مهر ماه سال ۱۳۲۷ به اجراء گذاشته شد، هدف اصلی در توسعه صنعت برق، تامین مصارف خانگی و روشنایی شهرها و فراهم آوردن رفاه اجتماعی بوده است. دراین برنامه مبلغ ۲۵۰ میلیون ریال برای خرید و مولدهای برق هزینه شده است. در طول برنامه مذکور، سازمان برنامه‌ مولدهای برق دیزلی ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ کیلو واتی را خریداری نمود و یا کارمزد و بهره ۳ درصد به شرکتهای برق خصوصی و شهرداریها فروخت. در این برنامه کمکهای سازمان برنامه محدود به تقاطی بود که مؤسسه‌های برق آنها قدرت پرداخت ۵۰ درصد سهم سرمایه گذرای برق را دارا باشند. در نتیجه توسعه صنعت برق در برنامه اول عمرانی تابع امکانات و نیاز جاری و آینده شهرها بود.
در اواخر برنامه اول عمرانی قدرت نصب شده نامی نیروگاههای برق کشور برابر ۴۰ مگاوات و میزان تولید انرژی برق نزدیک به ۲۰۰ میلیون کیلو وات ساعت بود. در این برنامه اقدامات بسیار محدودی برای ایجاد نیروگاههای برق آبی، بخاری و گازی نیز صورت گرفت و با نصب یک توربین بر روی رودخانه شوشتر با ژنراتوری به قدرت ۵۰۰ کیلو وات، استفاده از نیروی برق آبی در خوزستان آغاز گردید.
۲-۳- صنعت برق در برنامه دوم عمرانی:
در این برنامه که از مهر ماه سال ۱۳۳۴ تا مهر ماه سال ۱۳۴۱ ادامه یافت،‌ اجرای طرحهای مربوط به گسترش و ایجاد شبکه‌های برق به عنوان یک فعالیت عمران شهری در جهت بهبود وضع زندگی مردم در برنامه گنجانده شد. هدفهای اصلی در این برنامه بر پایه محورهای زیر استوار بود :
–    افزایش قابلیت تولید برق،
–    کاهش هزینه تولید برق، و
–    اصلاح نرخها و کاهش سطح عمومی نرخها .
برای تحقق اهداف فوق، کارشناسان داخلی و خارجی پیشنهاد داده بودند که محدوده جغرافیایی کشور به چهار منطقه تقسیم شده و برای هر منطقه با توجه به شرایط خاص آن منطقه، برنامه جداگانه‌ای برای توسعه تأسیسات برق تنظیم گردیده و به مورد اجراء گذاشته شود. این چهار منطقه عبارت بودند از :
۱-    منطقه خوزستان : در این منطقه افزایش قابلیت تولید برق می‌بایست براساس پیش بینی تقاضاهای برق پایه گذاری شده و هزینه‌ها کاهش داده می‌شد. همچنین سطح عمومی نرخها باید به قسمتی طراحی می‌شد که مشرق صنایع برای استفاده بیشتر از نیروی برق باشد.
۲-    منطقه تهران : تهران منطقه‌ای بود که می‌توانست عرضه کافی برق را در اختیار داشته باشد. لازم بود نرخ برق در تهران کاهش یابد تا از این راه مصرف برق صنایع افزایش یافته تحولی در صنعت بوجود آید.
۳-    شهرهای بزرگ : در شهرهای بزرگ به ویژه شهرهای اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز، ساری، بابل، قائم شهر و … لازم بود در مورد احداث نیروگاههای بخاری اقدام شود تا در این شهرها نیز از طریق کاهش سطح برق، مصارف صنعتی افزایش داده شده و بتواند رشد اقتصادی آینده را موجب شود.
۴-    شهرهای کوچکتر : گرچه در این شهرها برای رشد صنعت امکاناتی وجود داشت ولی در مرحله نخست تأمین برق برای مصارف روشنائی بیشتر مورد توجه بود.
برنامه دیگری که در طی سالهای برنامه دوم عمرانی کشور آغاز گردید شروع کار ساختمان سدهای بزرگ از قبیل سدهای دز، امیر کبیر و سفید رود و سپس احداث نیروگاههای برق – آبی در آنها به شرح زیر بود :
–    سد دز با ظرفیت نصب شده اولیه ۱۳۰ مگاوات ،
–    سد امیر کبیر با ظرفیت نصب شده اولیه ۹۱ مگاوات ، و
–    سد سفید رود با ظرفیت نصب شده اولیه ۳۵ مگاوات .
هدف این بود که عملیات اجرائی سدهای فوق درسالهای اولیه برنامه سوم عمرانی کشور پایان یافته و ظرفیت نیروگاههای برق آبی کشور راکد بسیار ناچیز و غیر قابل ذکر بود به حدود ۲۵۰ مگاوات برسد، و در آینده نیز به موازات افزایش نیاز به نیروی برق، ظرفیت این نیروگاهها به تدریج افزایش یابد.
۳-۳- صنعت برق در برنامه سوم عمرانی :
در برنامه سوم عمرانی کشور که از مهرماه سال ۱۳۴۱ به مدت ۵ سال و نیم به اجراء گذاشته شده بود به نقش صنعت برق در تقویت زیر بنای اقتصادی اهمیت زیادی داده شد و ضمن آنکه تأمین برق برای مصارف صنعتی در درجه اول اهمیت قرار داشت، روشنائی شهرها و مصارف خانگی نیز از نظر دور نمانده و برنامه ریزیهایی به منظور تأمین رفاه اجتماعی صورت گرفته بود.
در این سالها برای نخستین بار برنامه‌ای جهت توسعه و گسترش صنعت برق تنظیم گردیده و در برنامه‌های عمرانی کشور گنجانیده شد. اعتبارات نسبتاً زیادی برای تولید، انتقال و توزیع نیروی برق در سراسر کشور، پیش بینی شده و به مصرف رسید. در این برنامه ریزی دو هدف اساسی به شرح زیر مورد توجه قرار گرفته بود :
۱-    تشویق و تسهیل کار صنایع .
۲-    افزایش و بهبود رفاه مصرف کنندگان .
برای تحقق بخشیدن به این دو هدف لازم بود از یک سو انرژی برق به میزان کافی، مطمئن و با نرخ مناسب در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گرفت و از سوی دیگر با نرخهای تشویقی و افزایش عرضه برق، موجبات رشد صنعتی فراهم می‌آمد. این امر فقط از طریق توسعه تأسیسات تولید، انتقال و توزیع به ویژه در مراکز عمده مصرف و شهرهای بزرگ و متوسط که از لحاظ صنعتی اهمیت بیشتری داشتند می‌بایست بر مبنای طرحهای جامع اقتصادی و پیش بینی مصارف آینده انجام می‌پذیرفت. به همین خاطر به بازارهای برق به سه گروه متمایز تقسیم شده و برای هر گروه برنامه ریزی جداگانه به شرح زیر انجام گرفته بود :
۱-    تأمین برق مراکز عمده مصرف با اعتباری به میزان ۱۴ میلیارد ریال.
۲-    تأمین برق ۱۷ شهر متوسط  با اعتباری به میزان ۵/۱ میلیارد ریال .
۳-    تأمین برق شرهای کوچک به اعتباری به میزان ۲/۱ میلیارد ریال .
همچنین برای بهینه سازی روشهای بهره برداری جهت بهبود کیفیت نیروی برق و کاهش هزینه تولید و اصلاح و ترکیب نرخها که می‌توان آنها را جزء هدفهای کلی و عمومی برنامه سوم عمرانی کشور به حساب آورده، اعتباری به میزان ۶۰۰ میلیون ریال در نظر گرفته شده بود .
در آخرین تجدید نظری که در اعتبارات برنامه سوم عمرانی کشور به عمل آمد هزینه سرمایه گذاری در صنعت برق به ۲۱ میلیارد ریال افزایش یافت.
از نکات مهمی که در بنامه سوم عمرانی کشور می‌توان به آنها اشاره کرد یکی پیش بینی تأسیس «سازمان برق ایران» بود که می‌بایست مسئولیت توسعه برق کشور را به عهده می‌گرفت و دیگری تشکیل مؤسسات برق منطقه ای و ناحیه‌ای در سراسر کشور بود.
 
شرکت ماشین سیم و کابل حسام درسال ۱۳۷۱ به شماره ۳۲۱۹ در اداره ثبت شرکتهای داخلی ثبت شده و از همین تاریخ شروع به فعالیت نموده است. این واحد تولیدی اقدام به تولید ماشین سیم و کابل سازی و همچنین سیم‌ها و کابل‌های مختلف می‌کند. از اهداف مدیران این شرکت کمک کردن به رشد اقتصادی کشور و خود کفا نمودن کشور به محصولات فوق الذکر و تهیه آن در داخل کشور و عدم خروج ارز از داخل کشور همچنین ایجاد اشتغال در کشور و بهره ور نمودن نیروی کار مدیر عامل این واحد تولیدی آقای حسن ابراهیم خانی هستند.
بازار خرید و فروش کالا :
بازار خرید مواد اولیه بین ۸۰% – ۹۰% داخلی می‌باشد. و ۱۰%- ۲۰% آن نیز بازار خارجی است که عمده آن از کشورهای آسیای جنوب شرقی تهیه می‌شود.
بازار فروش کالای ساخته شده کاملاً داخلی می‌باشد به دلیل اینکه کشور در این رشته از صنعت برتری خاصی برخودار نیست و کشورهای جنوب شرق آسیا این کالاها را با قیمت مناسبتر و کیفیت بهتر به بازار عرضه می‌کنند.
رقابت :
رقابت در این رشته از صنعت به صورت شدید است و رقیب عمده این شرکت، شرکت تک می‌باشد.
مراحل ساخت ماشین سیم وکابل سازی :
ساخت این دستگاه که راد نام دارد به همراه دو دستگاه ضمیمه که پیشکش و جمع کن نامیده می‌شوند شامل ۷ یا ۸ این مراحل به صورت اجمال شامل :
ساخت شاسی     
ساخت قطعات منفرد
ساخت قطعات ساب اسمبلی
اسمبل کردن قطعات
نقاشی ماشین
مونتاژ نهایی
راه اندازی و آزمایش
شرح مراحل ساخت به تقضیل به شرح زیر است:
بخش اول : ساخت شاسی :
۱-    برشکاری
۲-    جوشکاری
۳-    سنگ زنی
۴-    سوراخکاری
در این بخش پروفیل‌های چهار گوش برش داده می‌شود و مقاطع بریده شده توسط دستگاه جوش به هم متصل شده و به قسمت سنگ زنی برای صاف کردن و سنگ زدن قسمت‌های اضافی انتقال داده می‌شود. در قست سوراخکاری توسط دریل برای نصب بقیه مواد این پروفیل‌ها سوراخ زده می‌شوند.
پروفیل‌ها انواع مختلف دارند. سی شکل، ال شکل، چهار گوش، دایره‌ای
 
بخش دوم : ساخت قطعات منفرد
این قطعات روی شاسی اصلی سوار می‌شوند این قطعات به ۲ صورت است :
قطعاتی که باید ساخته شوند : یاطاقان- شفت- فلنچ- فولی- چرخ دنده- بوش- کاپیستن .
قطعاتی که باید خریداری شوند : بلبرینگ- تسمه صنعتی- زنجیر- قالب- الکتروموتور
دستگاه راد همیشه همراه ۲ دستگاه جانبی است :
۱-    پیش کشش
۲-    جمع کن (ریوایندر) Rewinder
بخش سوم  : ساخت قطعات ساب اسمبلی .
در این بخش یاطاقان، چرخ دنده،‌ بوش،‌ بلبرینگ، شفت و کاپیستن روی هم سوار شده و جمع می‌شوند یک دستگاه راد شامل ۴ قسمت کشش است که سایزهای مختلف دارد.
بخش چهارم : اسمبل (سرهم) کردن قطعات
۴ واحد کشش روی شاسی سوار شده و از طریق سیستم انتقال نیرو، به الکتروموتور محرک دستگاه مرتبط می‌شوند در این بخش دستگاه مورد آزمایش و راه اندازی سبک قرار می‌گیرد.
 
بخش پنجم : نقاشی ماشین
در این بخش ابتدا دستگاه مونتاژ شده یعنی بعضی قسمتهای دستگاه باز شده این قسمتها که باز می‌شوند شامل درها و کاورها می‌باشند بقیه قسمتها که باز نمی‌شود توسط روزنامه پوشیده و کار رنگ آمیزی ماشین انجام می‌شود.
بخش ششم : مونتاژ نهایی
همه قسمتها رنگ آمیزی شده و مونتاژ می‌شود و همه قسمتهای باقیمانده روی آن سوار می‌شود.
بخش هفتم : راه اندازی آزمایشی
این بخش که راه اندازی دستگاه است با نصب تابلو برق همراه است که خود تابلو برق نیز مراحل ساخت خود را دارد. مراحل ساخت تابلو برق به شرح زیر است :
۱-    ساخت شاسی (تابلو)
۲-    سیم کشی مدار قدرت و فرمان
۳-    نصب روی شاسی (پانل اپراتور)
تابلو برق را به دستگاه وصل می‌کنیم و راه اندازی و آب بندی می‌شود. صداگیری و رفع اشکال دستگاه انجام می‌‌شود.
در پایان یک دستگاه راد می‌تواند مس ۸ میلیمتر را به مس ۳۸/۱ را تبدیل کند.
دستگاه فاین هم مثل دستگاه راد ساخته می‌شود فقط ۴ قسمت کشش آن ریزتر و سایز آن کوچکتر است که مس ۳۸/۱ را تبدیل به مس ۱۶/۰ میلیمتر، ۱۸/۰ میلیمتر و ۲۰/۰ میلیمتر می‌کند و بلافاصله سیم نازک شده را عملیات حرارتی می‌کند و بر روی قرقره‌های ویژه‌ای می‌پیچد.
 
۱-    قطعات منفرد دستگاه راد و مبالغ آن :
ردیف    نام قطعه    تعداد    قیمت واحد    قیمت کل
۱    یاطاقان    یک دست (۱۰ عدد)    180000    1800000
۲    چرخ دنده    یک دست (۱۵ عدد)    200000    3000000
۳    فولی    یک دست (۴ عدد)    120000    480000
۴    تسمه صنعتی    یک دست (۵ عدد)    70000    350000
۵    بوش    یک دست (۱۴ عدد)    50000    700000
۶    شفت    یک دست (۵ عدد)    280000    1400000
۷    بلبرینگ    یک دست (۲ عدد)    90000    1800000
۸    زنجیر    3 متر (یک بسته)    160000    480000
۹    الکتروموتور    یک دست (۳ عدد)    400000    1200000
۱۰    فلنچ    یک دست (۱۴ عدد)    40000    160000
۱۱    قالب    یک دست (۱۶ عدد)    350000    5600000
۱۲    کاپیستن     یک دست (۱۶ عدد)    220000    3520000
    جمع کل            20490000

 
قطعات منفرد فاین و مبالغ آن :
ردیف    نام قطعه    تعداد    قیمت واحد    قیمت کل
۱    یاطاقان    یک دست (۷ عدد)    180000    1260000
۲    شفت    یک دست (۷ عدد)    280000    1960000
۳    تسمه صنعتی    یک دست (۱۲ عدد)    70000    840000
۴    فولی    یک دست (۱۷ عدد)    120000    2040000
۵    الکتروموتور    یک دست (۲ عدد)    400000    800000
۶    بوش    یک دست (۴ عدد)    50000    200000
۷    درپوش    یک دست (۷ عدد)    40000    280000
۸    بلبرینگ    یک دست (۲۰ عدد)    90000    1800000
۹    کاپیستن    یک دست (۴ عدد)    220000    880000
    جمع            10060000

 
قطعات منفرد اکسترودر و مبالغ آن :
ردیف    نام قطعه    تعداد    قیمت واحد    قیمت کل
۱    یاطاقان    یک دست (۲ عدد)    180000    360000
۲    چرخ دنده    یک دست (۷ عدد)    200000    1400000
۳    شفت    یک دست (۴ عدد)    280000    1120000
۴    فولی    یک دست (۱۰ عدد)    120000    1200000
۵    تسمه صنعتی    یک دست (۱۰ عدد)    70000    700000
۶    الکتروموتور    یک دست (۲ عدد)    400000    800000
    جمع            5580000