دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور مقاله تعیین فعالیت ویژه هسته های پرتوزا در برخی از سنگهای آذرین منطقهی الوند همدان
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله تعیین فعالیت ویژه هسته های پرتوزا در برخی از سنگهای آذرین منطقهی الوند همدان دارای ۷ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله تعیین فعالیت ویژه هسته های پرتوزا در برخی از سنگهای آذرین منطقهی الوند همدان کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تعیین فعالیت ویژه هسته های پرتوزا در برخی از سنگهای آذرین منطقهی الوند همدان،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله تعیین فعالیت ویژه هسته های پرتوزا در برخی از سنگهای آذرین منطقهی الوند همدان :
مقدمه
انسان همواره در معرض پرتوهای یون ساز حاصل از منابع پرتوزای طبیعی قراردارد و این یک امر مداوم و غیر قابل اجتناب زندگی در روی کره زمین است. منابع پرتوزایی طبیعی شامل هستههای پرتوزایی که در اثر برهمکنش پرتوهای کیهانی با اتمسفر زمین بوجود میآیند و همچنین رادیونوکلئیدهای نخستین در برگیرنده رادیوایزوتوپهای منفرد مانند ۴۰K و سریهای واپاشی ۲۳۵U، ۲۳۸U و ۲۳۲Th و دختران آنها که به علت داشتن نیمه عمرهای طولانی قابل ملاحظه با عمر کره زمین تا به امروز دوام آوردهاند میباشند. عناصر اورانیوم و توریم با غلظتهای مختلف در پوسته زمین یافت میشوند این زنجیرههای واپاشی شامل رادیوم((۲۲۶Ra، رادن((۲۲۲Rn و بیسموت((۲۱۴Bi از محصولات واپاشی سری ۲۳۸U و دیگر نوکلئیدهای رادیواکتیو مانند ۲۲۸Ac، ۲۱۲Bi و ۲۱۲Pb متعلق به زنجیرهی واپاشی سری ۲۳۲Th هستند.[۱] مطالعات انجام شده نشان میدهد که گرانیتها یک غلظت بالایی از عناصر U و Th را در مقایسه با فراوانی خیلی کم این عناصر در پوستههای قارهای دارند
. زمین شناسان اعتقاد دارند که ذوب بخشی و تبلور تفریقی ماگما باعث میشود که اورانیوم و توریم در فاز ماگمایی غلیظ و در نهایت وارد محصولات غنی از سیلیس شوند و به این دلیل ترکیبات گرانیتی سنگهای آذرین غنی از عناصر U و Th میباشند(بطور میانگین مقدار ۵ppm برای U و ۱۵ppm برای (Th، در مقایسه با پوستههای زمینی (بطور میانگین مقدار ۱,۸ ppmبرای U و ۷,۲ ppm برای .[۲] (Th مقدار اورانیوم، توریم و پتاسیم سنگهای گرانیت اساساً به ترکیبات کانیشناسی و ویژگیهای پترولوژی سنگهای گرانیت( تاًثیرات
۴۶۵
آب و هوایی) بستگی دارد.[۳] پرتوهای حاصل از وجود عناصر پرتوزا در مصالح ساختمانی میتوانند باعث پرتوگیری داخلی و خارجی افراد گردند .[۴] هدف از این مطالعه تعیین نوع و مقدار فعالیت ویژه هسته های پرتوزا در نمونه مورد مطالعه است .
روش کار
توده پلوتونیک الوند یک کمپلکس آذرین با کشیدگی شمال غربی- جنوب شرقی میباشد که در غرب ایران با وسعت تقریبی ۴۰۰ کیلومتر مربع بر روی کمربند دگرگونی- پلوتونیک در شمال غربی زون سنندج-سیرجان قرار گرفته است.[۵] از این منطقه ۶ نمونه سنگ آذرین نمونه برداری و از آنها مقطع نازک میکروسکوپی تهیه شد. در جدول((۱ نام علمی، مناطق نمونه برداری و ترکیب کانیشناسی سنگهای مورد مطالعه وارد شده است. نمونه سنگهای جمع آوری شده پس از آسیاب کردن و عبور دادن از مش ۵۰ به منظور حصول به یک نمونه همگن در ظرفهای استاندارد نگین به مقدار ۲۹۳ گرم بسته بندی و آب بندی گردیدند. این کار به جهت جلوگیری از خروج گاز رادن حاصل از واپاشی زنجیرهی اورانیوم و توریم و رسیدن به تعادل ضروری میباشد. طیف نگاری از نمونهها بعد از مدت ۵۰ روز انجام شد. برای طیف نگاری پرتوهای گاما از سیستم اسپکترومتری HPGe با بازدهی نسبی %۳۸/۵ ،در برگیرنده تحلیل گر ۴۰۹۶ کاناله استفاده گردید. برای کاهش اثرات تابش زمینه، آشکارساز در یک حفاظ سربی با ضخامت ۱۰ cm و شامل دو لایه نازک از کادمیوم به ضخامتmm 1/5 برای جذب نوترونهای حرارتی و مس به ضخامت mm 2/5 برای جذب اشعه x گسیل شده از حفاظ سربی قرار گرفته است. با این حفاظ نرخ شمارش زمینه تا حد ۲,۵ ۱CPS کاهش مییابد. کالیبراسیون انرژی با استفاده از چشمههای ۲۴۱Am و ۲۲۶Ra در بازه انرژی بین۵۹/۵۴ keV تا ۲۰۰۰ keV کالیبره گردید. بازده مطلق آشکارساز به روش تجربی و با استفاده از نمونههای استاندارد نگین حاوی چشمههای ۲۴۱Am، ۱۰۹Cd، ۱۳۳Ba، ۱۳۷Cs، ۵۷Co و ۶۰Co با مقادیر اکتیویته مشخص تعیین گردید. برای داشتن شمارشهای کافی و کاهش خطای آماری شمارش، طیف سنجی پرتو گاما برای هر نمونه بین ۲۲ تا ۴۸ ساعت، توسط نرم افزار AKWIN انجام گرفت و با استفاده از نرمافزار OMNIGAM سطح خالص زیر قلههای فوتوپیک طیفها مشخص شد. فعالیت ویژه ۲۲۶Ra در نمونهها از پرتوهای گاما با انرژی ۲۹۵/۲۲keV و (۲۱۴Pb) 351/93 و انرژیهای ۶۰۹/۳۱ keV و (۲۱۴Bi) 1120/28، فعالیت ویژه ۲۳۲Th از پرتوهای گاما با انرژی ۳۳۸/۳۲ keV، ۹۱۱/۲ و (۲۲۸Ac) 968/97، فعالیت ویژه ۴۰K از پرتو گاما با انرژی ۱۴۶۱ keV، فعالیت ویژه ۲۳۵U از گامای ۱۴۳/۷۶keV و برای تعیین فعالیت ویژه ۱۳۷Cs در نمونهها از پرتو گاما با انرژی۶۶۱/۶۶ keV استفاده گردید. بدنبال آنالیز طیف، فعالیت ویژه هر نمونه طبق فرمول (۱) بر حسب Bq/kg محاسبه شده است.[۶]
۱ )Count Per Second
۴۶۶
کد
نمونه
(۱)
E N A
P(E)tm E
E
که در این رابطه :AE فعالیت ویژه نمونه بر حسب Bq/kg ، :NE سطح زیر قله با انرژی E، :E بازدهی آشکارساز در انرژی E، (E) احتمال تابش گاما با انرژی E، :t زمان شمارش، :m جرم نمونه اندازهگیری شده
بر حسب kg است.
جدول((۱ نام علمی و ترکیب کانیشناسی سنگهای گرانیت مورد مطالعه کانی فرعی کانی اصلی منطقه نوع نمونه نام سنگ
برداری
Granitoid
Or+Ms+Chl+Ap Qtz+Pl دره واریزه Leucogranite LOD
+ Zrn+Bt+ Ep
مرادبیک
Mc+Zrn+Tur+A Qtz+Or+Bt+Pl+Ms گنجنامه رخنمون Monzogranite MOG
p
Or+Ap+Zrn Qtz+Bt+Pl+Ms گنجنامه رخنمون Tonalite TNG
Ap+Zrn+Grt Qtz+Pl+Or+Bt+Ms تاریک دره واریزه Granodiorite GRT
Acidic rock
Zrn Qtz+Pl+Or+ Ms + تاریک دره واریزه Quartz syenite QST
Ru + Prh
Intermediate rock
Bt Pl+Amp+Spn+Ap+C گنجنامه رخنمون Monzodiorite MOD
hl
نام اختصاری کانیها: کوارتزQtz، اورتوکلازOr، پلاژیوکلازPl، بیوتیتBt، موسکویتMs، میکروکلینMc، آمفیبولAmp، زیرکنZrn، اسفنSpn، آپاتیتAp، اپیدوتEp، روتیلRu، کلریتChl، پرهنیت Prh، گارنت Grt، کانی اوپک Opqu، تورمالین .Tur خلاصه نام کانیها [۷]
نتایج
نتایج محاسبات مقدار فعالیت ویژه ۲۲۶Ra، ۲۳۲Th، ۴۰K، ۲۳۵U و ۱۳۷Cs در نمونه سنگهای مختلف آذرین در جدول((۲ ارائه شده است.
اشتراک‌گذاری:
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
