مقاله پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان دارای ۱۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان :

روانشناسی پس از جنگ جهانی دوم، بهصـورت علمـی درآمـد کـه بـهطور عمـده اختصـاص بـه شفابخشی داشت. این علم بر تقدم آسیب با استفاده از الگـوی بیمـاری تمرکـز یافـت. ایـن توجـه انحصاری به آسیبشناسی، موجب غفلت از این شد که تحقق تواناییها، مهمترین سـلاح کارآمـد در درمان است (کلانتری و همکاران، ۱۳۸۹، ص.(۱ در ایـن زمینـه در سـالهای اخیـر رویکـردی نوین در حوزه روانشناسی گسترش یافت که از آن بـا عنـوان »روانشناسـی مثبـت« یـاد میشـود (اشنایدر و لـوپز((Synder & lopez، ۲۰۰۷، ص.(۸ هـدف روانشناسـی مثبـت ایـن اسـت کـه در روانشناسی تغییر به وجود آورد و از توجه صرف بـه تـرمیم بـدترین چیزهـا، بـه سـوی سـاختن بهترین کیفیتها در زندگی حرکت کند. بدینمنظور، باید تحقق تواناییهـا در صـف مقـدم درمـان و پیشگیری از بیماریهای روانی قرار داده شود (کلانتری و همکـاران، ۱۳۸۹، ص(۱، کـه ازجملـه این تواناییها، میتوان به قدردانی اشاره کـرد (ایمـونز و کرامپلـر((Emmons & Crumpler، ۲۰۰۰، ص.(۵۷

واژه »قدردانی« بهمعنای سپاس، بزرگواری یا سپاسگزاری میباشد. همه مشـتقات ریشـه لاتـین ایـن واژه بر مهربانی، سخاوت، هدیه دادن و هدیـه گـرفتن دلالـت دارنـد (لامبـرت((Lambert و همکـاران، .(۲۰۰۹ قدردانی در روانشناسی یک حالت شناختی و عاطفی است. ایـن حالـت اغلـب بـا ایـن ادراک همراه است که فرد منفعتی دریافت کرده که سزاوار آن نبوده یا آن را به دست نیاورده اسـت، بلکـه ایـن منفعت به دلیل نیات خوب فرد دیگری به او رسیده است (بونو و مـککلـوف((Bono & Mccullough، .(۲۰۰۶ در این زمینه، ایمونز و مککلوف (۲۰۰۳) در تبیین شناختی قدردانی، به این موضوع میپردازنـد که در وضعیت قدردانی، ما تلاشهایی را که دیگران به دلیل رفاه و بهزیستی ما انجـام میدهنـد، بـه یـاد میآوریم. بهعبارت دیگر، ما تصدیق میکنیم که گیرنده خیر و خوبی بودهایم و فرد خیّـر آن نیکـی را از روی قصد و بهصورت عمدی برای ما انجام داده است. در اینجا این جـزء شـناختی قـدردانی مشـخص میشود که عبارت است از ادراک ما از عمل فرد کمـککننـده (خیّـر)، کـه اگـر مـا قصـد و نیـت فـرد کمککننده را انسانی و نوع دوستانه ارزشیابی کنیم و کمکی را که به ما کرده اسـت ارزشـمند بـدانیم، در این صورت احساس میکنیم که باید قدردان وی باشیم. در غیر این صـورت، احسـاس قـدردانی در مـا ایجاد نمیشود (ایمونز و مککلوف، .(۲۰۰۳

مفهومسازیهای فوق از قدردانی، میتواند در قالب نظریـهای واحـد و منسـجم در زمینـه »قـدردانی هیجانی دیگر- محور« درآید؛ یعنی قدردانی هیجانی است که معطوف به دیگری میباشد. بـرای نمونـه،

پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان ۱۰۱

یک فرد ممکن است از خودش ناراحت و یا نسبت به خودش خشمگین باشد، یـا احسـاس شـرمندگی از رفتار خود داشته باشد، اما به ندرت امکان دارد که نسبت به خودش احسـاس قـدردانی داشـته باشـد. این مهم میتواند مؤلفهای برای تمیز مفهوم قدردانی باشد.

معنویت نیز که همچون قدردانی یکی از توانمندیهای شخصی و از سـازههای روانشناسـی مثبـت قلمداد میشود، میتواند در احساس و بیان قدردانی نقش مهمی داشته باشد (آقابابایی، .(۱۳۸۹ معنویـت و مذهب، که گاهی افراد آنها را با عنوان سلامت معنوی و اعمال مذهبی تعبیر میکنند، با هم همپوشـانی دارند؛ یعنی هر دو چارچوبهایی را ارائه میدهند کـه از طریـق آنهـا، انسـان میتوانـد معنـی، هـدف و ارزشهای متعـالی زنـدگی خـود را درک کنـد (ریپنتـرپ((Rippentrop و همکـاران، .(۲۰۰۶ سـلامت معنوی به رضایت ناشی از ارتباط با یک قـدرت برتـر اطـلاق مـیشـود (مـولر((Mueller و همکـاران، (۲۰۰۱ و با ویژگیهای ثبات در زندگی، صلح، تناسب و هماهنگی، احسـاس ارتبـاط نزدیـک بـا خـدا، جامعه، محیط و خویشتن مشخص میشود. اختلال در سلامت معنـوی، میتوانـد سـبب آشـفتگیهای روانی، افسردگی و از دست دادن معنی زندگی شـود (سـیدفاطمی و همکـاران، .(۱۳۸۵ افـراد دینـدار و دارای گرایشهای معنوی، در برابر هر اتفاق و رویدادی، با پیدا کردن معنـایی عمیـق در آن رویـداد و یـا نسبت دادن به یک معنایی فراتر از آن، در خود احساس صبر و ایجاد قدردانی مـیکننـد. از ایـن طریـق، معنا و هدف زندگی را خود بازمییابند و اراده و حکمت قدرت لایزال را در تمام رویـدادها و حـوادث جستوجو میکنند. این امر میتواند مصداقی از این آیه مبارک باشـدشـ:إِنسـ»َْیأْکِنِی الـرحَظْلیفَلْنَـی

ی ظَهْرِهِاتٍإِنلکُلذَلفِیکَصـ لَآیبارٍ شـ َ کُورٍ« (شـوری: (۳۳؛ اگـر او اراده کنـد بـاد را سـاکن میسازد تا آنها بر روی دریا بیحرکت بمانند، در این نشانههایی است برای هر صبور شکرگزار.

علاوه بر این، سطوح بالای حمایت اجتماعی موجب میشود که فرد حس قـدردانی را تجربـه کنـد. از سوی دیگر، قدردانی نیـز بـه سـطوح بـالاتر حمایـت اجتمـاعی منجـر خواهـد شـد (وود((Wood و همکاران، ۲۰۰۸، ص.(۸۵۶ حمایت اجتماعی، میزان برخورداری از محبت، مسـاعدت و توجـه اعضـای خانواده، دوستان و سایر افراد مرتبط بـا فـرد اسـت (حیـدرزاده و همکـاران، .(۱۳۹۲ ازایـنرو، میتـوان استنباط کرد هنگامیکه فرد در زیر سایه حمایت اجتماعی قرار میگیرد، میتواند با بیـان سپاسـگزاری و قدردانی خود، این پیام را به دیگران منتقل کند که ارزش بودنشان را میدانـد و قـدردان آنهـا میباشـد و دیگران (انسان و غیر) نیز این پیام را بهصورت محسوس دریافت خواهند کرد که لطـف و محبتشـان بـه هدر نرفته است. ازاینرو، پیرو همین قدردانی است کـه چرخـه بخشـندگی و حمایـت اجتمـاعی ادامـه

۲۰۱ ، سال هشتم، شماره اول، بهار ۴۹۳۱

خواهد ذنَیافت.خداوندرَبکُمْمیوَإِذْفرمادَنکُمْیلَئِنند:»تَأَشَکوَرْتُمْلَئِنکَفلأَزِـرْتُمْی إِن عَـذلَشـابِیَ دِدٌی « (ابراهیم: (۷؛ و نیز به یاد آورید هنگامی را که پروردگارتان اعلام داشت: اگر شـکرگزاری کنیـد بـر شـما فزون خواهم کرد و اگر ناسپاسی کنید مجازاتم شدید است.

از سوی دیگر، به نظر میرسد قدرشناس بودن یکی از راههای رسیدن به آرامـش و افـزایش تحمـل استرس در افراد میباشد (وود و همکاران، ۲۰۰۸، ص.(۸۵۶ لازاروس و فولکمن، استرس را شـرایط یـا رویدادهایی تعریف میکنند که فرد در زندگی با آنها روبهرو میشـود، ولـی بـا توانمنـدیها و امکانـات کنونی فرد هماهنگی ندارد. بنابراین، فرد دچار کشمکش و تعارض روانی میشود (بخشانی و همکـاران، .(۱۳۸۲ بسیاری از مردم تصور میکنند استرس چیزی است که برای آنها اتفـاق میافتـد، یـک رویـدادی مانند صدمه یا آسیب. درحالیکه استرس شامل رویدادها و پاسـخ مـا بـه رویـدادهایی اسـتکـه لزومـاً عوامل مهم و پرخطری نیستند (آراندا((Aranda و همکاران، .(۲۰۰۱

ساراسونو همکاران، بر این باورند که احتمالاً به دلیل ویژگیهای فردی، آثار استرس از شخصی بـه شخص دیگر متفاوت است (بخشانی و همکاران، ۱۳۸۲، ص.(۵۰ تغییر کوچکی در زندگی برخی افـراد، آنها را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد، درحالیکه برخی دیگر حتی در رویارویی با رویدادهای شدید و فراوان زندگی هم دچار اختلال نمیشوند و یا عوارض اندکی نشان میدهند. متخصصان بهداشت روانی بر این باورند که واکنش افراد در برابر رویدادهای استرسآمیز و نیز میزان فشارزایی رویدادها، تحت تأثیر عوامل گوناگون اجتماعی و فرهنگی است. افراد مقاوم در برابر رویـدادهای اسـترسزای زنـدگی، دارای ویژگیهایی نظیر سرسختی، معنویت (کلانتری و همکاران، ۱۳۸۹، ص(۳، امیدواری و حمایت اجتماعی میباشند (آگدن، ۲۰۰۱، ص.(۲۵ گرایش بـه شـکر، شـاید یکـی از ارزشهـایی باشـد کـه از طریـق آن، تراژدیها و شرایط استرسزا تبدیل به فرصتهایی برای رشد میشـوند. شـکرگزار بـودن، نـه بـه دلیـل شرایطی که پیش آمده، بلکه به دلیل مهارتهایی است کـه فـرد بـرای رویـارویی بـا آنهـا دارد. توانـایی شکرگزاری در رویارویی با وقایع استرسآمیز، از تواناییهای شگفتانگیز انسانی است.

بررسی پیشینه تحقیقاتی قدردانی، حکایـت از همبسـتگی و ارتبـاط قـدردانی بـا گسـتره وسـیعی از متغیرها نظیـر عوامـل پـنجگانـه شخصـیتی شـامل روانرنجـوری، بـرونگرایـی، گشـودگی بـه تجربـه، سازشپذیری و وظیفهشناسـی (وود و همکـاران، ۲۰۰۹الـف، ص(۴۴۵، بهزیسـتی ذهنـی (توسـاینت و فریدمن((Toussaint & friedman، ۲۰۰۹، ص(۶۳۵، بخشودگی (نتو((Neto، ۲۰۰۷، ص(۲۳۱۳، رضـایت از زندگی (وود و همکاران، ۲۰۰۸، ص(۴۹، بهبود کیفیـت خـواب (وود و همکـاران، ۲۰۰۹ ب، ص(۴۳ و کاهش احتمال خودکشی (لی((Li و همکاران، ۲۰۱۲، ص(۵۵ میباشد.

پیشبینی قدردانی بر اساس سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان ۳۰۱

پژوهش وود و همکاران (۲۰۰۸)، نشان داد که قـدردانی بـا سـطوح بـالاتر حمایـت اجتمـاعی دریافت شده و سطوح پایینتر استرس و افسردگی رابطه دارد و این مهم میتواند نقـش مهمـی در مداخلات بالینی داشته باشد. وود و همکاران ۲۰۰۷) الف)، نشان دادند که قدردانی با سطوح بالاتر حمایت اجتماعی درک شده و با سطوح پایینتر استرس و افسردگی رابطه دارد. این مهم میتوانـد نقش مهمی در مداخلات بالینی داشته باشد . همچنین وود و همکاران ۲۰۰۷) الف )، بیان میکند که افراد قدردان از شادکامی بالاتر و استرس و افسردگی کمتـری برخـوردار هسـتند . عـلاوه بـر ایـن، مشخص شد افراد قدردان در برخورد با مشـکلات، هـم حمایتهـای ابـزاری و هـم حمایتهـای اجتماعی بیشتری را دریافت میکنند. از سوی دیگر، فروه((Froh و همکـاران (۲۰۰۹)، بـه مطالعـه قدردانی و احساس بهزیستی روانشناختی در اوایل نوجـوانی پرداختنـد و نشـان دادنـد کـه رابطـه مثبتی بین قدردانی با عاطفـه مثبـت، رضـایت از زنـدگی، خـوشبینـی، حمایتهـای اجتمـاعی و رفتارهای مطلوب اجتماعی وجود دارد. در پژوهشهای ایرانی آقابابایی ۱۳۸۹) )، نشان داد قدردانی بیشترین همبستگی را با معنویت و عامل شخصیتی توافق دارد . البته قدردانی با همه ابعاد شخصیت همبستگی مثبت داشت. فرح بیجاری (۱۳۹۱) نیز نشان داد که ابعاد قدردانی، با رفتارهای جامعهگرا رابطه مثبت و معنادار دارد.

نظر به روزآمد بودن حوزه روانشناسی مثبـت بـهطور عـام و حـوزه تحقیقـاتی قـدردانی بهصورت خاص، این پژوهش همگام و همسو با پژوهشهای جدیـد مطـرح در روانشناسـی میباشد . قدردانی، شرط باهم بودن در جوامع پیشرفته امروزی استامروزه. قدردانی صرفاً نه بهعنوان یک سازه اخلاقی، بلکه بهعنوان یکی از ویژگیهای شخصیت سالم و حتی بـهعنـوان یکی از عناصر روانشناسی مثبت مورد توجه قرار گرفته است. درحالیکه در ایران، مطالعـات برخی به بررسی این سازه در ارتباط با مجموع متغیرهای روانشناختی پرداختـه شـده اسـت. علاوه بر این، بررسیهای محقق در داخل کشور حکایت از این دارد که شناسایی عوامل مؤثر بر قدردانی، تاکنون در گروه سنی نوجوان بررسی نشده اسـت. ازایـنرو، ایـن خـلأ احسـاس میشود که این سازه در گروه سـنی نوجـوان مطـرح گـردد؛ چراکـه نوجـوانی، بـه نظـر اکثـر صاحبنظران و متخصصـان مرحلـهای حسـاس و بحرانـی نسـبت بـه مراحـل رشـدی دیگـر محسوب میشود. بر این اساس، در این مطالعه، پیشبینی قدردانی بر اساس سـلامت معنـوی، حمایت اجتماعی و استرس در دختران نوجوان مورد بررسی قرار گرفت.

۴۰۱ ، سال هشتم، شماره اول، بهار ۴۹۳۱

روش پژوهش

این پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری آن، کلیه نوجوانـان دختـر شـاهین شـهر در زمستان ۹۱ و بهار ۹۲ بود. روش نمونهگیری، بهصورت تصادفی مستقل بـود و در مجمـوع ۳۳۷ نفـر در این پژوهش شرکت نمودند. نمونهگیری، پس از کسب معرفینامه از سـوی دانشـگاه، بـه ایـن صـورت انجام شد که از نقاط مختلف شاهین شهر، شامل مـدارس مقطـع راهنمـایی و متوسـطه، فرهنـگسـراها، آموزشگاههای زبان و سایر مراکز تفریحی، تجاری و فرهنگی مکانها یـا مراکـزی بـهصـورت تصـادفی انتخاب و از بین آنان، دختران نوجوان در حیطه سنی ۱۲-۱۸ سال، به شـیوه تصـادفی انتخـاب و مـورد ارزیابی قرار گرفتند. در این مطالعه، منظور از تصادفی بودن و انتخاب مستقل، انتخاب پراکنده و مسـتقل آزمودنیها از یکدیگر و نداشتن وابستگی آنان بـه هـم در ارزیـابی بـود (دلاور، ۱۳۹۰، ص.(۳۰ در ایـن پژوهش، به دلیل داشتن آگـاهی کامـل آزمـودنیهـا از اهـداف تحقیـق و چـک کـردن نهـایی سـؤالات پرسشنامههای مربوط، زیرنظر متخصصان روانشناسی و بهتبـع، نداشـتن هـیچ نـوع مخـاطرهای بـرای شرکتکننـدههای پـژوهش، ایـن پـژوهش بـا رعایـت ملاحظـات اخلاقـی انجـام گرفتـه اسـت. ابـزار اندازهگیری، پرسشنامههای قدردانی، سلامت معنوی، حمایت اجتماعی و استرس بود. همچنین در ایـن پژوهش، از پرسشنامه جمعیتشناختی استفاده شد.

پرسشنامه قدردانی :GQ-6 این پرسشنامه توسط مک کلوف و همکاران طراحی شده است (مـککلـوف و همکاران، (۲۰۰۲ و مشتمل بر شش گویه میباشد که صورتبه کاملاً مخالفم ۱()تـا کـاملاً مـوافقم (۷) نمرهگذاری میشود. دو گویه از سؤالات مقیاس، بهصورت معکوس نمرهگـذاری میشـوند. هـر گویـه، میزان و شدت قدردانی را که فرد تجربه میکند، انـدازه میگیـرد. اعتبـار درونـی GQ-6 از ۰/۸۲ تـا ۰/۸۷ متغیر است. این اندازهگیری در طول هر دو پیشآزمون و پسآزمون انـدازهگیری شـده اسـت. در ایـران، آلفای کرونباخ این پرسشنامه از ۰/۷۵ تا ۰/۸۲ گزارش شده است (آقابابایی، .(۱۳۸۹ ضریب پایایی ایـن پرسشنامه، در این پژوهش با روش آلفای کرونباخ ۰/۷۳ برآورد گردید.