مقاله رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی دارای ۸ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله رابطه جهت گیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی :

مقدمه

آثار بهجا مانده از تمدنهای کهن، به روشنی نشان میدهد که دیـنداری از مؤلفـههای اصـلی زندگی بشر در همه دوران بوده است. مذهب و دین عنصری جداییناپذیر از فرهنـگ انسـانی در تمام ادوار است (بوش (Bush) و همکـاران، ۱۹۸۲، ص.(۱۲ پیونـد نزدیـک جامعـه و دیـن موجب میشود دستورات و قوانین دین بر زندگی خـانوادگی، اشـتغال و نحـوه حکومـت در جامعه تأثیر بگذارند (ویر((Weir، ۲۰۱۰، ص.(۲۲ دینشناسان نیز معتقدند: که دین و دینداری همزاد و همراه انسان بوده و هیچ جامعهای، حتی جوامع کوچک و ابتدایی، بدون تعلقات دینی نبــوده اســت (بــوبر((Buber، ۲۰۰۹، ص.(۲۸ درحالیکــه در دهــههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، برخــی صاحبنظران پیشبینی میکردند با پیشرفت علم و تکنولوژی، به تدریج دیـن و دیـنداری از صحنه زندگی آدمی حذف خواهد شد، اما یکبـاره قـرن بیسـتم شـاهد بزرگتـرین تحـولات انسانی بر پایه دین بود. از آن جمله، میتوان انقلاب اسلامی ایران را نام برد که در ربع چهارم قرن بیستم، بهطور کامل بـر پایـه باورهـای دینـی شـکل گرفـت (فرنانـدز((Fernandez، ۲۰۰۴، ص.(۱۵ موضوع دین مورد بحث روانشناسان و محققـان پیشـگامی همچـون جیمـز (۱۹۲۹)، فروید ( (۱۹۰۷ و یونگ ( (۱۹۶۱ و برخی روانشناسان معاصر (از جمله اسپیلکا و هود، ۲۰۰۳، ص( ۳۱ بوده است. برای دین، معانی اصطلاحی متعددی بیان شده است. در تعریف برگزیـده، دین مجموعهاى است از باورهاى قلبی و رفتارهـاى عملـی متناسـب بـا آن باورهـا ( مصـباح، ۱۳۸۰، ج ۳، ص. (۱۰ رابطه دینداری و پایبندی مذهبی، با متغیرهای گوناگونی مـورد بررسـی قرار گرفته است. پژوهشها، رابطه مثبت و معنـادار ایـن متغیـر بـا سـلامت روان (رجـایی و همکاران، ۱۳۸۸؛ بارزون((Burzun، ۲۰۰۶، ص (۲۲، شادکامی (آزموده و همکاران، ۱۳۸۶؛ کیم و همکاران، ۲۰۰۴، ص(۱۳، رضایت از زندگی ( عبدااللهپور و همکاران، ۱۳۹۰، ص(۵۴، احسـاس بهزیســتی (هادیــانفرد، ۱۳۸۴، ص( ۴۹، هــوش هیجــانی (توســلی و مرشــدی، ۱۳۸۳، ص(۵۲، سازشیافتگی (جانبزرگی، ۱۳۷۸، ص۷۸ )، اعتماد بهنفس (کـیم و همکـاران، ۲۰۰۴، ص(۱۹، هیجان مثبت مانند خوشخلقی، مهربانی، توجه و آرامش (پترسون و همکاران، ۲۰۱۱، ص(۵۳ و خودمهارگری و تسلط بر احساس درماندگی (پارگامنـت (Pargament) و همکـاران، (۲۰۱۱ را مورد تأیید قرار دادهاند. رابطه منفی و معنادار این متغیر، با بحران هویت (رجایی و همکـاران، ۱۳۸۸، ص(۲۰ ، اختلالهای روانی (بهرامی و تاشک، (۱۳۸۳، و روانپریشخویی، نوروزگرایی (بهرامیاحسان و پورنقاش تهرانی، (۱۳۸۸ نیز مورد تأیید قرار گرفته است.

رابطه جهتگیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی ۷۱۱
۸۱۱ ، سال هشتم، شماره اول، بهار ۴۹۳۱
یونگ معتقد است: تمامی مذاهب و حتی انواع بـدوی آن، بـا آیـینهـا و مراسـم خـود، نـوعی یکی از عواملی که بهطور روزافزون بـر نقـش آن در بهداشـت روان و ارتقـای سـلامت روان تأکیـد
رواندرمانی هستند که رنجهای روانی و جسمی انسـان را بهبـود مـیبخشـند (آذربایجـانی، ۱۳۸۹، میشود، عامل فرهنگ، و بهویژه جهتگیری مذهبی اسـت (آذربایجـانی، ۱۳۸۹، ص.(۲۵ پـژوهشهـای
ص.(۲۲ قدرت محافظتی مذهب، که ابتدا توسط دورکهایم مطرح شد، بعـدها توسـط راف، جیمـز، صــورتگرفتــه از جملــه (آلــواردو و همکــاران، ۱۹۹۵، ص۱۲۰؛ آکلــین((Akline، ۱۹۹۸، ص۲۳۸؛
یونگ، فرانکل و فروم مورد تأیید قرار گرفت. دو مکانیسـم موجـود در رفتارهـای مـذهبی، یعنـی بلات((Belat، ۱۹۹۹، ص۸۸؛ کالاپس((Calapess، ۲۰۰۰، ص(۱۰۵، حاکی از ارتبـاط و همبسـتگی مثبـت
»آرامسـازی« و »تخلیـه هیجــانی« نیـز از عوامـل اصــلی تأثیرگـذار بـر بهداشــت روانـی مـیباشــد بین ارزشهای مذهبی با بهداشت روان در افراد است.
(آذربایجانی و موسویاصل، ۱۳۹۱، ص.۳۲ )احتمالاً تـأثیر مثبـت مـذهب بـر سـلامت روانـی، بـه در عرصه اصول اخلاقی، مهمترین عملکرد دین، حمایت از اخلاق است (اولسـون، ۲۰۱۲، ص.(۱۶
دلایل زیر میباشـد: .۱ مـذهب بـه مـرگ و زنـدگی انسـان معنـا مـیبخشـد؛ .۲ مـذهب موجـب هیچ دینی نمیتواند مخالف عدالت، آزادگی و سایر اصول اخلاقی باشد (الیـاده، ۲۰۰۸، ص.(۱۱ تربیـت
امیدواری شده و خوشبینی افراد را افزایش میدهد؛ .۳ مذهب بـه افـراد مـذهبی نـوعی احسـاس نیروهای دارای ارزشهای درونی شده و با وجدان، یکی از عوامل اساسی پیشرفت و توسـعه اجتمـاعی،
کنترل و کارآمدی میبخشد که ریشه خدایی دارد و مـیتوانـد کـاهش یـافتگی کنتـرل شخصـی را اقتصادی و فرهنگی هر جامعه است. آگاهی اخلاقی، باید به اصول و انگیزه درونی تبـدیل شـود، هـدف
جبران کند؛ .۴ مذهب نوعی سبک زندگی سالمتر بـرای افـراد تجـویز مـیکنـد کـه بـر سـلامتی و نهایی، حصول به رفتار اخلاقی و ارزشهایی است که آگاهی اخلاقی و تفکر دربـاره تـأثیر آن در تـأمین
بهداشت روانی تأثیر مثبت دارد (ویر، ۲۰۱۰، ص.(۳۴ بهداشت روانی آشکار است (بوبر، ۲۰۰۹، ص.(۱۲
سازمان جهانی بهداشت، سـلامت روان را عبـارت از: قابلیـت ارتبـاط مـوزون و هماهنـگ بـا بسیاری از دانشمندان و روانشناسان از جمله پیاژه، کلبرگ، اریکسـون، اوسـر و آلکاینـد سـازههـای
دیگران، تغییر و اصلاح محیط فـردی و اجتمـاعی، حـل مشـکلات و تمـایلات شخصـی بـهطـور روانی انسان را در چارچوب تحول بررسی کردهاند. بیشتر تحقیقات انجامشده در زمینـه تحـول اخـلاق،
عادلانه و مناسب میداند (بوش و همکاران، ۱۹۸۲، ص.(۲۸ امروزه برخلاف چنـد دهـه قبـل، کـه از روش و نظریههای پیاژه و کلبرگ الهام یافته است. آلن (۲۰۰۹) معتقد اسـت: افـرادی کـه در سـطوح
انسان را موجودی سه بعدی متشکل از زیست، روان و اجتماع میدانستند، بعد چهارمی هـم بـدان بالای تحول اخلاقی نظریه کلبرگ قرار دارند، نسبت به افراد سطوح پـایینتـر، خشـونت کمتـری نشـان
اضافه نمودهاند و آن بعد روحـی و یـا معنـوی اسـت. در حقیقـت، ترکیـب انسـان، رفتـار انسـان، میدهند. این افراد در شرایط رقابت طبیعی بـرای پیـروزی خویشـتنداری، احتـرام متقابـل و اطاعـت از
سلامت انسان، بیماری انسان و سایر افعال و حالاتی که بر انسان حادث مـیگـردد، ناشـی از یـک مقررات مرسوم، اعتدال و نرمی بیشتری از خود نشان میدادند، نسبت به افرادی کـه در مراحـل پـایینتر
بعد خاص نیست، بلکه همه ابعاد چهارگانه با ترکیب و تأثیر متقابل بـر هـم، حـالاتی را بـر انسـان قرار دارند، خشونت کمتری دارنـد و دارای سـلامت روانـی بـالاتری هسـتند (دوتـران((Dutran، ۲۰۰۹،
حکمفرما مینماید (بوبر، ۲۰۰۹، ص.(۳۶ آلن معتقد است: در بالا بودن سـطح سـلامت افـراد، لازم ص.(۱۹ در بررسی صاحبی (۱۳۶۹)، سطح رشد قضاوت اخلاقی در پسران عـادی و تیزهـوش تفـاوتی
است تمامی سطوح و ابعاد آن با یکدیگر هماهنگ و یکپارچـه باشـند. چـاهن، سـلامت روانـی را نداشته و جنسیت در شرایط مساوی تعیینکننده نبوده است.
وضعیتی از بلوغ روانشناختی تعبیر مـیکنـد کـه عبـارت اسـت از: حـداکثر اثربخشـی و رضـایت دین تکیهگاه محکمی برای اخلاق است. مرجعـی اصـیل بـرای آن بـه حسـاب میآیـد (اسـپیلکا و
بهدستآمده از تقابل فردی و اجتماعی که شامل احساسات و بازخوردهای مثبت نسـبت بـه خـود همکاران، ۲۰۱۱، ص.(۱۰ هدف نهایی، رسیدن افراد به رفتار و ارزشهایی است کـه آگـاهی اخلاقـی و
و دیگران میشود. او به پنج الگوی رفتاری درباره سـلامت روان، چنـین اشـاره میکنـد: . ۱ حـس تفکر درباره آنها در تأمین بهداشت روانی تأثیر آشکار دارد (بوبر، ۲۰۰۹، ص.(۱۷ از سوی دیگر، اخـلاق
مسئولیتپذیری؛ .۲ حس اعتماد به خود؛ . ۳ هدفمداری؛ .۴ ارزشهای شخصی (فلسفهای خـاص، ریشه در شرایط اجتماعی و روان انسان داشته و از آنهـا ناشـی مـیشـود (تومـاس، ۲۰۱۰، ص.(۱۸ سـه
مبتنی بر اعتقادات، باورها و اهدافی که به سعادت و شادکامی خود یا اطرافیان میانجامد و خواهان رشته مهم روانشناسی شامل رشد، اجتماعی و شخصیت با مباحث کلی، چگونگی شکلگیری و تحـول
افزایش مشارکت اجتماعی است)؛ .۵ فردیت و یگانگی (آلواردو((Alvardo و همکاران، .(۱۹۹۵ اخلاقی (نظریه کلبرگ) و آسیبشناسی شخصیت اخلاقی افراد و مطالعه تأثیری که تعـاملات آدمـی بـا

رابطه جهتگیری مذهبی با سلامت روان و تحول اخلاقی ۹۱۱

دیگران در نگرش و رفتار اخلاقی او دارد، هم جهت بـوده، مـیتواننـد در گـرهگشـایی از معضـلات و معیارهای اخلاقی فردی و اجتماعی، به یاری علم اخلاق بیابند (گوریچ، ۲۰۰۹، ص.(۲۵

به دلیل اهمیت سطح دینداری و تحول اخلاقی و سلامت روان، این پژوهش به دنبال آن اسـت کـه رابطه آنها را در میان دانشآموزان دبیرستانی در شهر قم و توان پیشبینـی سـلامت روان از روی تحـول اخلاقی، جهتگیری مذهبی و برخی اطلاعـات جمعیتشـناختی، تفـاوت متغیرهـا در میـان دختـران و پسران را مورد بررسی قرار دهد.

روش پژوهش

این پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری شامل همه دانشآموزان پسر و دختر دوره دبیرستان شهر قم در سال تحصیلی ۱۳۹۱-۱۳۹۲ بودهاند. حجـم نمونـه بـر اسـاس جـدول کرچسـی و مورگان (بیابانگرد، ۱۳۸۴، ج ۱، ص(۱۲۹، معادل ۳۸۴ نفر میباشد که از میان نواحی چهارگانه شهرسـتان انتخاب شد. روش نمونهگیری، تصادفی چندمرحلهای انتخاب شدند. دادهها پس از جمعآوری، با استفاده از نسخه ۱۸ نرمافزار SPSS، همبستگی، رگرسیون گام به گام و آزمون t، تجزیه و تحلیل شد.

ابزار پژوهش

الف. پرسشنامه جهتگیری مذهبی: مقیاس جهتگیری مذهبی، توسط آذربایجانی (۱۳۸۲) تهیـه شـده اسـت. پرسشنامه نهایی آن، مشتمل بر هفتاد سؤال و دارای دو زیرمقیاس عقاید- مناسک (R1) و اخـلاق (R2) است. آذربایجانی (۱۳۸۲) ضریب آلفای کرونبـاخ R1 معـادل ۰/۹۴۷، R2 معـادل ۰/۷۹۳ و جهـتگیری مذهبی کل (R) را معادل /۹۳۶ گزارش نموده است. در بررسی روایی محتوای مقیاس، از راه جمـعآوری نظرات کارشناسان اسلامی، میزان موافقت ۰/۷۷۵ به دست آمد (آذربایجانی، ۱۳۸۹، ص.(۸۹

ب. پرسشنامه تحول اخلاق: حداقل ۱۲ و حداکثر ۶۰ نمره دارد. متن اصـلی ایـن آزمـون داسـتانی شـبیه داستان کلبرگ (هاینز) است، اما به دلیل عدم هماهنگی اسامی آن با فرهنگ اسـلامی- ایرانـی و احتمـال تأثیرگذاری بر قضاوت آزمودنیها، همانند غلامی (۱۳۸۶) از داستان آشنا و قابل درک برای آزمـودنیهـا استفاده شد. ازاینرو، داستان »روزنامه دیواری«، که دانشآموزان در محیط دبیرستانها با آن بسیار مواجـه میشوند، استفاده شده است. این پرسشنامه از نوع لیکرت و دارای ۱۲ سؤال کـه سـؤالات بـه صـورت جملات خبری است و آزمودنی، باید گزینه موردنظر خویش را انتخاب کند. گزینههـا در طیـف »خیلـی کما یاصلاً تا بسیار زیاد« قرار دارد. با توجه به تحقیقات انجامشـده توسـط مکنـامی((۱۹۷۸) (Macnamy

۰۲۱ ، سال هشتم، شماره اول، بهار ۴۹۳۱

و بلازی((۱۹۸۰) (Belazy، که جهت بررسی رابطه تحول اخلاقی با رفتار سازگارانه انجام شـد، پایـایی و روایی آن بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب برابـر بـا ۰/۶۳ و ۰/۷۳۴ بـهدسـت آمـد. در تحقیـق صفورایی (۱۳۸۶)، که در شهرستان کرج در مناطق چهارگانه انجام گرفت، روایی و اعتبار آن بـر اسـاس ضریب آلفای کرونباخ، به ترتیب برابر ۰/۶۹ و ۰/۶۹۷ بهدست آمد.

ج. پرسشنامه سـلامت روان :(SCL-90-R) شامل ۹۰ سؤال برای ارزشیابی علایم روانی که فـرم اولیـه آن توسط – درگاتیس((Dergoties و همکـاران ( ۱۹۷۳)، بـرای نشـان دادن جنبـههای روانشـناختی، بیماریهای جسمی و روانی مطرح گردید. این آزمـون ۹ بعـد مختلـف شـامل شـکایات جسـمی، وسواس، حساسیت در روابـط متقابـل، افسـردگی، اضـطراب، پرخاشـگری، تـرس مرضـی، افکـار پارانوئیدی و روانپریشی را دربر میگیرد.

پایایی و روایی تست، بر اساس ضریب آلفای کرونباخ برابر، به ترتیب برابـر بـا ۰/۹۰ و ۰/۷۷ توسـط آنها گزارش شد. نتایج فراتحلیل ۴۳ پژوهش، که توسط ویلیامز و ماری انجام شد، میـانگین »حساسـیت« ۰/۸۴ و متوسط »ویژگی۰/۸۲ « بهدست آمد. همچنین نتایج بررسی مقدماتی در کرمان توسـط رضـایی و رحمتی (۱۳۸۴)، نشان داد که حساسیت این آزمون در بهترین نمره برش ۳۴ برابـر بـا ۰/۹۱/۵ و ویژگـی آن برابر با ۰/۸۲ میباشد. ضریب پایایی و روایی آن به روش آلفای کرونباخ در ایـن مطالعـه، بـه ترتیـب برابر با ۰/۷۹ و ۰/۸۸ بهدست آمد (توسلی و مرشدی، ۱۳۸۸، ص.(۲۵