کارآموزی اداره برق منطقه ایی باختر

فصل اول
آشنایی کلی با مکان کارآموزی:
اداره برق منطقه‏ای باختر در سال ۱۳۶۷ تاسیس شده است. این شرکت که در جاده کمربندی و جنب پل راه آهن قرار دارد کارهایی از قبیل انتقال و توزیع نیروی برق را بر عهده دارد. این شرکت به عنوان یک شرکت مادر، شرکتهای برق منطقه‏ای استانهای همدان و لرستان را نیز تحت پوشش خود دارد. شرکت برق منطقه‏ای باختر که یکی از شرکتهای بسیار مهم در استان می‏باشد در کارهای عمرانی نیز نقش موثری را ایفا می‏کند. این شرکت با ساخت دکلهای برق قدرت، که توسط مهندسین عمران ساخته می‏شود، برق را به سراسر ایران منتقل می‏کند. این شرکت کارهای عمرانی از قبیل ساخت نیروگاهها، ساخت ساختمانهای RDC ، ساخت دکلهای انتقال قدرت و غیره را نیز بر عهده دارد که از طریق مناقصه کارهای عمرانی خود را به پیمانکاران واجد شرایط واگذار می‏کند.
 این ساختمان که به عنوان ساختمان R.D.C نامیده می‏شد رو به روی ساختمان مرکزی قرار داشت. این ساختمان شامل پنج طبقه بوده که طبقه زیرزمین آن به عنوان پیلوت مورد استفاده قرار گرفته می‏شد. این سازه دارای اسکلت فلزی بوده و سقف آن تیرچه بلوک بوده که از بلوکهای به ارتفاع ۲۵ سانتیمتر استفاده می‏شد.

فصل دوم
ارزیابی بخش‏های علمی کارآموز:
گزارش حاصل ماحصل حضور اینجانب در محل اجرای یک پروژه ساختمانی و مشاهدات عینی و تجربیاتی است که در طول مدت اجرای پروژه به صورت شخصی کسب نموده‌ام.
اکثر مطالب این گزارش از طریق دریافتهای شخصی جمع آوری شده و موضوعاتی که به صورت مجهول از دید اینجانب می‌گذشت از طریق پرس و جو و تحقیق از عوامل اجرائی اعم از مهندس، معمار، بنا و کارگر مرتفع گردیده است.
در این گزارش سعی شده است حتی‌المقدور از اشاره به جزئیات ریز مختص این پروژه صرف نظر شود وصرفاً مطالبی عنوان گردد که به صورت کلی برای تمامی پروژه‌های ساختمانی از این قبیل عمومیت دارد لذا تا جایی که امکان داشت از ذکر جزئیاتی از قبیل شماره تیر آهن مصرفی ، نوع ورق و آرماتورها و . . . پرهیز شده است.
در هر بخش از این گزارش ابتدا مطالبی را که در طول مدت تحصیل در مورد موضوع مورد نظر آموخته بودم و با مشاهدات خود در محل اجرای پروژه مطابقت داشت ذکر نموده‌ام وسپس موضوعاتی را که علاوه بر آموخته های خود در ساختمان مذکور مشاهده نموده‌ام به صورت نکاتی ذکر کرده‌ام.
پی‌ریزی
پی یا فونداسیون پایین ترین قسمت ساختمان و در واقع قسمت حائل بین ساختمان و زمین است که ساختمان بر روی آن استوار می‌گردد.
وظیفه پی در یک ساختمان انتقال بارهای وارده از طرف ساختمان به زمین است لازم به ذکر است که ترتیب انتقال بارهای یک ساختمان به صورت زیر است :
۱- سقف   2- تیر  3- ستون  4- پی  5- زمین
و به همین علت است که ستون‌ها را بر روی پی‌ها قرار می‌دهند زیرا ستونها حامل بارهای وارده از طرف ساختمان هستند.
پی یا فونداسیون جسم صلبی است که در هنگام تحت فشار قرار گرفتن از طرف ستون هیچ گونه تغییر شکلی از خود نشان نمی‌دهد و تمامی بارهای وارده از طرف ستون را عیناً
به زمین منتقل می‌کند.
اگر قرار بود که در یک ساختمان از پی استفاده نشود ما ناگزیر بودیم که ستون ها را بر روی زمین قرار داده، همین بار ساختمان را مستقیماً و بدون هیچ واسطه ای به زمین وارد کنیم که در چنین حالتی زمین تاب تحمل وزن زیاد ستون را نداشته و در قسمت زیر ستون سوراخ می‌شود. پی علت استفاده از پی ها در ساختمان ها بر طرف کردن ضعف زمین در باربری است. به بیان دیگر اگر زمین مقاومت کافی را در تحمل وزن ساختمان داشت دیگر احتیاج به اجرای پی در ساختمان نبود و ما می‌توانستیم بار ساختمان را مستقیماً بر روی زمین وارد کنیم و از طرفی طبق قوانین فیزیک بار وارده بر یک جسم با سطح مقطع آن جسم نسبت عکس دارد یعنی هر قدر سطح مقطع پی بزرگتر باشد بار کمتری به اجزای پی وارد می‌شود و در واقع بار وارده از طرف ستون در پی پخش می‌شود و به همین علت است که سطح مقطع پی از سطح مقطع ستون بزرگتر است.از طرف دیگر اگر ما بخواهیم ستون را مستقیماً بر روی پی قرار دهیم به دلیل تیز بودن لبه های ستون، سطح پی را سوراخ کرده و در آن فرو می‌رود به همین خاطر در قسمت اتصال ستون به پی صفحه ای فولادی قرار می‌دهیم که این عیب را بر طرف کند.
این صفحه فولادی به صفحه ستون موسوم است که آن را به وسیله بولت هایی( پیچ هایی) به پی متصل می‌کنند. این بولت ها قبل از بتن ریزی پی درون آن قرار داده می‌شوند و پس از بتن ریزی درون پی محکم می‌شوند.
پی جسمی مکعب است که اجزاء آن را بتن و آرماتور(میلگرد) تشکیل داده است.
بتن برای انتقال بار از ساختمان به زمین و آرماتور برای حفظ حالت ثابت پی به کار می‌رود تا در اثر بار زیاد، پی متلاشی نگردد و اجزاء بتنی آن در کنار یکدیگر باقی بمانند، چون مقاومت کششی بتن بر عکس مقاومت فشاری آن بسیار ضعیف است. بتنی که برای ساختمان پی استفاده می‌شود باید دانه بندی تو پر و عیار بالای سیمان داشته باشد تا به بهترین نحو کار انتقال بار را انجام دهد. همچنین میلگرد های مصرفی در پی باید عاری از زنگ زدگی باشند و در ضمن آجدار نیز باشند تا بدینوسیله اتصال خوبی بین بتن و آرماتور بوجود آید.
برای اجرای پی، پس از آنکه محل اجرای فونداسیون بر روی زمین حفر شد ( عملیات پی کنی ) دور تا دور پی مورد نظر را با ارتفاع معینی دیوار چینی نموده تا فضای لازم برای
آرماتور گذاری و بتن ریزی پی بوجود آید. در واقع با این دیوار چینی مکعبی بوجود خواهد آمد که چهار طرف آن دیوار، کف آن زمین و روی آن باز است تا از طریق آن بتن و آرماتور مربوط به پی در جای خود اجرا شود.
اگر به جای دیوار چینی پی از همان دیوارهای خاکی بوجود آمده در اثر پی کنی،برای پی ریزی استفاده کنیم مشکلات زیر به وجود خواهد آمد.
اول آنکه در هنگام پی کنی به هیچ وجه نمی‌توان دیوارهای اطراف پی را دقیقاً صاف به همان اندازه مورد نظر حفر کرد، چون اگر حفاری به وسیله کارگر صورت گیرد در اثر کلنگ وی بر روی دیوارها باقی خواهد ماند علاوه بر آنکه دیوارها کاملاً عمود نخواهد بود و اگر حفاری با ماشین صورت گیرد تقریباً هیچگاه فاصله دیوارهای پی با طول ماشین مورد نظر برابری نخواهد کرد و با توجه به این مطلب که در هنگام طراحی پی از طرف مهندس محاسبه بر روی تک تک اجزاء پی از لحاظ باربری حساب شده است لذا اگر پی مورد نظر ذره ای از اندازه طراحی شده کوچکتر باشد دیگر قدرت باربری مورد نظر را نخواهد داشت و اگر پی مورد نظر از اندازه طراحی شده بزرگتر ساخته شود از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نخواهد بود.
دوم آنکه در هنگام بتن ریزی یا آرماتور گذاری پی امکان دارد قسمتی از خاک های دیواره اطراف پی به دخل بتن ریخته شود که این عمل باعث کم شدن مقاومت بتن پی مورد نظر خواهد شد.
لذا به منظور جلوگیری از به وجود آمدن اشکالات فوق و مسائلی از این قبیل در هنگام پی ریزی، اطراف پی مورد نظر را به وسیله دیوارهای آجری مهار می‌کنند.
نکته: قطر دیوارهای آجری مذکور معمولا ۲۰ سانتی متر است و به منظور جلوگیری  از تخریب این دیوارها در هنگام بتن ریزی به علت فشار زیاد وارده بر این دیوارها، پشت این دیوارها در هنگام بتن ریزی به علت فشار زیاد وارده بر این دیوارها، پشت این دیوارها را با خاک و نخاله‏های ساختمانی پر می‏کنند.
چون دیوارهای مذکور فقط به منظور اجرای دقیق پی و بتن ریزی صاف و تمیز ساخته می‏شود لذا در برخی از کارهای ساختمانی و صلاحدید پیمانکار، پس از بتن ریزی پی و خشک شدن بتن، این دیوارها خراب و از آجرهای آن در جاهای دیگر ساختمان استفاده می‏کنند.
چون این دیوارها عمدتا موقت بوده و پس از خشک شدن بتن خراب می‏شوند معمولا این دیوارها را به ارزان ترین نحو می‏سازند یعنی برای ملات این دیوارها از سیمان استفاده نمی‏کنند بلکه آن را از گل می‏سازند که هم ارزانتر است و هم راحت‏تر تخریب می‏کنند.
به منظور جلوگیری از نفوذ آب بتن، دیوارهای داخلی پی را به وسیله پلاستک یا ماده‏ای مانند آن که آب را از خود عبور نمی‏دهد می‏پوشانند و سپس بتن ریزی را انجام می‏دهند تا بدین ترتیب آب بتن جذب دیوارهای اطراف پی نشوند.
در هنگام دیوار چینی پی، بنا داخل پی ایستاده  و عملیات دیوار چینی را اجرا می‏کند تا بدین وسیله سطح صاف دیوار در داخل پی قرار گیرد. به عبارت دیگر بنا دیوار مذکور را از داخل شاقول می‏کند.
قبل از بتن ریزی پی و به منظور تمیز بودن و صاف بودن کف پی‏ها و شناژها در هنگام بتن ریزی، بتنی با عیار پایین و قطر حدود ۵ سانتی متر در کف پی‏ها و شناژها ریخته می‏شود که وظیفه تمیز نگه داشتن و صاف بودن کف پی را به عهده دارد که به آن، بتن مگر یا بتن نظافتی گفته می‏شود. در ضمن این بتن باعث جلوگیری از خروج آب بتن از کف پی می‏شود.
نکته: برای تراز کردن سطح بتن اعم از مگر، پی و. . . . بدین گونه عمل می‌کنیم که پس از بتن ریزی و ماله کشی روی بتن، شمشه ای را روی آن قرار داده( از طرف پهنای شمشه) به گونه ای که زیر شمشه کاملاً بتن پر باشد و سپس تراز را روی شمشه قرار داده و صاف بودن سطح بتن را بدین وسیله بررسی می‌کنند.
پس از بتن ریزی، واکنش های شیمیایی بین سیمان و آب آغاز شده و سفتی بتن بدین  وسیله تأمین می‌شود. در مدت زمان انجام این واکنش ها که قسمت اعظم آن در هفت روز اول بتن ریزی صورت می‌گیرد، توقف این واکنش ها به منزله از دست رفتن مقدار زیادی از مقاومت بتن می‌باشد. به همین دلیل در طول این هفت روز رطوبت بتن باید حفظ گردد.
در صورت عدم مراقبت از بتن در هفت روز اول به وسیله مرطوب نگه داشتن آن، در روی سطح بتن ترک هایی ایجاد می‌شود که نشانه ضعف در مقاومت فشاری آن است.
اگر این ترک ها بیش از حد مجاز در بتن بوجود آید می‌توان به وسیله تزریق بتن در این ترک ها، ضعف ناشی از مقاومت پایین بتن را تا حدودی مرتفع نمود.
با توجه به این موضوع که رطوبت بتن فقط از قسمتی از آن از دست می‌رود که در مجاورت هوا قرار دارد، باید پس از آنکه بتن کمی سفت شد شروع به مراقبت از آن نمود که این امر به وسیله آب پاشی روی بتن هر چند ساعت یک بار صورت می‌گیرد( منظور از مراقبت از بتن، حفظ رطوبت و دمای مناسب بتن در هنگام سفت شدن است) رطوبت بتن را علاوه بر آب پاشی از طریق قرار دادن پوشش های خیس روی بتن و یا تشکیل حوضچه های آب روی آن نیز می‌توان تأمین نمود.
 آرماتورها پی نیز به صورت شبکه های به هم بافته شده در بالا و پایین پی قرار می‌گیرند که فاصله این شبکه ها از اطراف پی در حدود ۵ سانتی متر می‌باشد که به آن کاور آماتور می‌گویند.
همانطور که اشاره شد وظیفه پی انتقال بار وارده از طرف ستون به زمین است. با توجه به این موضوع که در یک ساختمان بارهایی را که ستون های مختلف به پی ها وارد می‌کنند ممکن است متفاوت باشد، پی احتمال اینکه ابعاد پی ها در ساختمان با هم متفاوت باشد وجود دارد.
زمینی که در زیر پی وجود دارد در اثر بارهای وارده عکس العمل نشان داده و اگر مقاومت کافی را دارا نباشد، نشست کرده و در نتیجه باعث نشست پی و در واقع باعث نشست ساختمان می‌گردد. با توجه به این موضوع که هیچ راه علاجی برای جلوگیری از نشست ساختمان در چنین شرایطی وجود ندارد، ما فقط می‌توانیم با بکارگیری شناژها که در واقع رابط بین پی های ساختمان است نشست را در کل ساختمان به صورت یک اندازه به وجود آوریم.پس در واقع وظیفه شناژ اتصال کلیه پی ها به یکدیگر است تا در هنگام نشت یک پی کل پی های ساختمان به همان اندازه نشست کرده و مانع از تخریب ساختمان شود. لازم به ذکر است کلیه اعمالی که در پی ریزی انجام می‌شود در اجرای شناژها نیز باید اجرا شود.
در هنگام بتن ریزی پی ها و شناژها و به منظور جلوگیری از ریزش دیوارهای ساختمان مجاور فقط قسمتی از خاک های کنار دیوار را که زیر ستون واقع می‌شود( قسمت مربوط به پی) را خاکبرداری و بتن ریزی کرده و اجرای شناژهای کناری که با دیوار همسایه مجاور است را به بعد از اجرای اسکلت و مهار دیوارهای همسایه به وسیله پشت بندی ستون های کناری در تماس با دیوار موکول می‌کنیم.
همچنین می‌توان به منظور جلوگیری از ریزش دیوارهای مجاور ساختمان به وسیله قرار دادن شمع هایی آنها را مهار نمود.
همانطور که قبلاً نیز ذکر شد پس از دیوار چینی اطراف پی ها و کار گذاشتن آرماتورهای آن و قبل از بتن ریزی، صفحه ستون و بولت های آن را بر روی پی کار گذاشته سپس اقدام به بتن ریزی می‌نمائیم.
چند روز پس از بتن ریزی، صفحه ستون پی باز شده و زیر آن را مجدداً بتن ریزی می‌کنند که هیچ گونه فضای خالی در زیر صفحه ستون باقی نماند که اصطلاحاً به این عمل رگلاژ صفحه ستون گفته می‌شود.
نکته: پس از رگلاژ صفحه ستون و اطمینان از تراز بودن صفحه ستون آن را به وسیله خال جوش به بولت هایی که به صفحه ستون پیچ شده است جوش می‌دهند و با این کار مانع از بر هم خوردن تراز صفحه ستون در هنگام اجرای اسکلت می‌شوند.

انواع قالب
۱- قالب بندی پی ها: در ساختمان های کوچک که بیشتر مورد نظر این کتاب می‌باشد معمولاً برای قالب بندی پی ها از آجر استفاده می‌کنند. بدین طریق که بعد از خاک برداری و تعیین محورها اندازه پی ها را با آجر چیده و بعد شناژها را نیز به آن متصل می‌نمایند ضخامت این آجر چینی حتی می‌تواند ۱۰ سانتی متر هم باشد بهتر است در این مورد از ملات گل استفاده شود زیرا در این صورت بعد از سخت شدن بتن می‌توان آجرها را برداشته و مجدداً استفاده نمود ولی در این طریق( دیوار ۱۰ سانتی متری و ملات گل) ممکن است در موقع بتن ریزی دیوارها قالب تحمل وزن بتن را ننموده و از همدیگر متلاشی شود که در این صورت می‌باید قبل از بتون ریزی پشت کلیه قالب ها را با خاک و یا آجر و یا مصالح دیگر بسته می‌شود بطوریکه به خوبی بتواند تحمل وزن بتون را بنماید. مشکل اساسی در این نوع قالب بندی آنست که آجر آب بتون مجاور خود را مکیده و آن را خشک نموده و فعل و انفعالات شیمیایی را در آن متوقف می‌نماید و در نتیجه حداقل به ضخامت ۵ سانتی متر بتون مجاور خود را فاسد می‌نماید برای جلوگیری از این کار بهتر است که رویه آجر با یک ورقه نایلون پوشانیده شود تا آجر و بتون مستقیماً در تماس نباشند. مزیت دیگر این ورقه نایلون آنست که بعد از سخت شدن بتون آجرها به راحتی از از قالب جدا شده و می‌تواند در محلهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد. بهیچ وجه نباید تصور نمود که قبل از بتون ریزی می‌توان دیوارهای قالب آجری را با پاشیدن آب سیراب نموده بطوریکه آجرها آب بتن را نمکند زیرا اولاً با پاشیدن آب آجر کاملاً سیراب نمی‌شود و در ثانی مقدار زیادی آب در قالب جمع شده که خارج کردن آن از قالب بسیار مشکل و حتی غیر ممکن می‌باشد و این آب داخل پی جای بتن را گرفته و موجب پوکی قطعه می‌شود.
۴- قالب بندی سقف:
در مورد سقف ساختمانهای بتونی آنچه که در ایران معمول است اغلب تیرچه بلوک می‌باشد. گاهی نیز دال بتونی پیش ساخته و یا بتون ریخته شده در محل می‌باشد در مورد دال بتونی پیش ساخته احتیاج به قالب بندی نیست زیرا کارخانه سازنده با توجه به دهانه و بارهای مرده و زنده دالهای مورد لزوم را به عرض حدود یک متر ریخته و با جرثقیل در محل روی تیرهای اصلی که قبلاً ریخته شده و کاملاً سخت گردیده است قرار می‌دهند ولی در مورد سقفهای بتونی ریخته شده در محل و سقفهای تیرچه بلوک برای هر کدام احتیاج به قالب بندی مخصوصی می‌باشد برای سقفهای بتونی که احتیاج به قالب بندی مفصل تر و محکم تر دارد معمولاً از بهم میخ کردن تخته ها و تشکیل صفحه ای به ابعاد مورد نیاز استفاده می‌کنند که این تخته ها را روی داربست های چوبی قرار داده آنگاه شبکه های فلزی( آرماتور بندی) را روی آن قرار می‌دهند و بتن ریزی می‌نمایند در مورد داربست سقف و تیر های اصلی در طبقه همکف که پایه های چوبی روی زمین قرار می‌گیرد و حتی ممکن است که این پایه ها روی خاک دستی واقع شود در اثر وزن بتن که به پایه ها منتقل می‌شود این پایه ها نشست کرده و تیر بتونی و یا سقف از جای خود حرکت نموده و از تراز خارج شده و در نتیجه شکم برمی‌دارد برای جلوگیری از این مطلب باید حتماً زیر این پایه ها تخته هائی به ضخامت ۴ تا ۵ سانتیمتر و به عرض حدود ۲۰ سانتیمتر و به طول حدود ۴ متر قرار دارد تا فشار وارده از تیر یا سقف در اثر وزن بتن نقطه ای نبوده و به سطح منتقل شده و خطر نشست پایه ها را کمتر بنماید به این تخته ها تخته زیر سری می‌گویند برای تنظیم قالب بندی و سهولت در قالب برداری از گوه استفاده می‌نمایند بدین طریق که دو عدد گوه زیر هر پایه قرار می‌دهد و بوسیله چکش آن را در جای خود محکم نموده و آنگاه آنرا بوسیله گچ در محل خود محکمتر می‌نمایند تا خطر هر گونه جابجائی پایه به حداقل برسد.
در مورد سقفهای تیرچه بلوک احتیاج به بستن تمام سقف یا تخته نیست فقط باید کمر تیرچه ها به فاصله های حدود ۵/۱ تا ۲ متر بسته شود تا از شکم دادن آنها جلوگیری شود برای داربست سقفهای تیرچه بلوک نیز باید همان مطالبی را که در مورد سقفهای بتونی گفته شد رعایت گردد در قسمت سقف تیرچه بلوک در این مورد توضیح بیشتر داده خواهد شد.
قالب های فلزی
قالب های فلزی به مراتب از قالب های چوبی گرانتر تمام می‌شود و در ساختمان های معمولی بهیچوجه مقرون به صرفه نیست. در دو حالت در ساختمان های بتونی از قالب فلزی استفاده می‌شود اول آنکه بخواهیم از بتن اکسپوز استفاده نمائیم به عبارت دیگر بعد از قالب برداری روی بتن را با مصالح دیگر از قبیل گچ و خاک و یا سیمان و یا سنگ نپوشانیم در این حالت باید سطح بتن کاملاً صاف و بدون کرمو بودن باشد. قالب چوبی سطح بتن را تا این حد صاف تحویل نمی‌دهد لذا مجبوراً در این قسمتها از ساختمان که بتون در نما دیده می‌شود از قالب فلزی استفاده می‌نمائیم.
فولاد
کلیه مصالح بنائی از جمله بتون تاب تحمل کشش را نداشته و در اندک مدت در مقابل نیروی کششی از همدیگر گسسته می‌شوند و حداکثر نیروی کششی که بتون می‌‌تواند تحمل نماید ۳۲ کیلوگرم برسانتیمتر مربع می‌باشد و این در صورتی است که بتون با مشخصات عالی ساخته شود که در کارگاه های معمولی کمتر می‌توان باین نتیجه رسید برای اینکه تاب تحمل نیروی کششی در بتن به حد دلخواه برسد از فولاد که معمولاً بصورت میله گرد آجدار یا ساده می‌باشد استفاده می‌نماید در مقاطعی که بتون تحت تأثیر نیروی کششی باشد فولاد گذاری می‌شود. فولاد آلیاژی است که از آهن و کربن تشکیل شده هر قدر درصد کربن بیشتر باشد فولاد سخت تر و شکننده تر شده و خاصیت شکل پذیری آن کمتر می‌شود فولادی که در ساختمان مصرف می‌شود باید به راحتی شکل پذیر باشد.

آرماتور بندی
آرماتور بندی از حساس ترین و با دقت ترین قسمتهای ساختمان بتونی می‌باشد،بدین لحاظ در اجرا آرماتور بندی بتونی باید نهایت دقت بعمل آید. برای تعیین قطر و تعداد میله گردهای هر قطعه بتونی دو منبع تعیین کننده وجود دارد اول محاسبه – دوم آئین نامه در مورد اول مهندس محاسب با توجه به مشخصات قطعه بتونی قطر میله گرد را تعیین نموده و در نقشه های مربوطه مشخص می‌نماید. کارگاه آرماتور بندی باید درقسمتی جدا از کارگاه اصلی تشکیل گردد. در کارگاه های کوچک آرماتورها را با دست( آچار گوساله و کارگاه) خم می‌نماید ولی در کارگاه های بزرگ خم کردن آرماتور بوسیله ماشین انجام می‌شود مسئول کارگاه آرماتور بندی باید از روی نقشه تعداد و شکل هر آرماتور را تعیین نموده و به کارگران مربوطه داده و خم کردن هر سری را دقیقاً زیر نظر داشته باشد تا طول آرماتور و محل خم کردن و زاویه خم کردن و طول قلابها طبق نقشه انجام شود. میله گردها باید از نوع ذکر شده در نقشه باشد. در کارگاه های کوچک که مصرف کل آماتور آن از ۵۰ تن بیشتر نیست اگر میله گرد خمیدگی موضعی داشت می‌باید این خمیدگی ها قبلاً بوسیله کشیدن صاف گردیده بعد اقدام به شکل دادن آرماتور بشود. برای صاف کردن میله گردها چکش کاری مجاز نیست آرماتورها باید تمیز بوده و در موقع کار فاقد گل و مواد روغنی و مواد رنگی باشد. میله گردهای نمره پایین مثلاً نمره ۸ و ۱۰ که گاهی بصورت کلاف به کارگاه آورده می‌شود این میله گردها را باید قبلاً بطول های مناسب بریده و بوسیله کشیدن صاف نموده و آنگاه مصرف نمائیم. آرماتورها باید طوری بهم بسته شود تا در موقع بتون ریزی از جای خود تکان نخورده و جابجا نشود و فاصله آنها از یکدیگر باید طوری باشد که بزرگترین دانه بتون براحتی از بین آنها رد شده و در جای خود قرار گیرد.
خم کردن آرماتور
آرماتورهای تا قطر ۱۲ میلیمتر را می‌توان با دست خم نمود ولی آرماتورهای بزرگتر از ۱۲ میلیمتر بهتر است با دستگاه مکانیکی مجهز به فلکه خم شود قطر فلکه خم متناسب با قطر آرماتور بوده و باید بوسیله مهندس محاسب و مهندس کارگاه تعیین گردد.
وصله کردن آرماتورها
با توجه به اینکه طول میله گرد که به بازار عرضه می‌شود ۱۲ متر می‌باشد در اغلب قسمتهای ساختمانها مخصوصاًدر شناژها میله گردهائی با طول بیشتر مورد نیاز می‌باشد و همینطور قطعات باقیمانده از شاخه های بلند که بالاخره باید مصرف شود.ناگزیر از وصالی میله گردها هستیم، بهتر است دقت شود حتی المقدور این وصالی به حداقل برسد و در صورت اجبار این اتصالات با نظر مهندس ناظر در جائی باشد که تنش ها در آنجا حداکثر نیست.
اتصال دو آماتور در ساختمانهای بتون آرمه اغلب بصورت پوششی بوده و با روی هم آوردن دو قطعه انجام می‌شود. این نوع اتصال برای آرماتور تا نمره ۳۲ مجاز می‌باشد و آن بدین طریق است که دو قطعه آرماتور را در کنار هم قرار داده و بوسیله سیم آرماتور بندی بهم دیگر متصل می‌نماید طول روی هم آمدن دو قطعه باید به اندازه قید شده در نقشه باشد و چنانچه در نقشه ها قید نگردیده باشد به اندازه ۴۰ برابر قطر میله گرد مصرفی است.
سقفهای تیرچه بلوک:
اجزاء تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک
۱.    تیرچه
۲.    بلوک
۳.    میله گرد ممان منفی
۴.    میله گرد عرضی
۵.    کلاف عرضی
۶.    بتون
۱.    تیرچه:
متداولترین نوع تیرچه تیرچه‏های بتونی می‏باشد که با قابل سفالی و یا بدون قالب سفالی تهیه و عرضه می‏گردد.
تیرچه‏های معمولی با خرپا مسلح می‏باشند. خرپا از سه قسمت تشکیل می‏شود. ابتدا میله‏گردهای کف خرپا می‏باشد که تعداد دو قطر آن طبق محاسبه به دست می‏آید.
باید از لحاظ طول و تعداد و نوع میله گرد ( ساده یا آجدار ) کاملا مطابقه نقشه باشد. خرپای بعضی از تیرچه‏ها از ورق و یا تواما از ورق و میله‏گرد می‏باشد ولی متداولتیرین نوع خرپا از میله گرد ساخته می‏شود این خرپا را در داخل قالب فلزی و یا سفالی قرار می‏دهند. آنگاه بتونی با عیار ۴۰۰ یا ۴۵۰ کیلوگرم سیمان و مصالح سنگی ریز دانه تهیه نموده و قالب را که در حدود ۱۰ سانتیمتر پهنا و ۴ سانتیمتر ارتفاع دارد از این بتون پر کرده و به وسیله میز لرزان آنرا ویبره کرده می‏نمایند. اگر قالب فلزی باشد بعد از سخت شدن بتون آن را از قالب جدا کرده و چند روزی در حوضچه‏های آب قرار داده آنگاه به بازار عرضه می‏کنند ولی اگر قالب سفالی باشد این قالب همیشه همراه تیرچه خواهد بود. در هر حال چه قالب سفالی و چه قالب فلزی باشد تیرچه باید چند روز در حوضچه‏های آب قرار گیرد.
اگر از قالب سفالی استفاده می‏شود بهتر است قبل از بتون ریزی انرا ئر حوضچه‏های آب قرار داده تا کاملا زنجاب شود زیرا در غیر اینصورت آب بتون مجاور خود را مکیده و آنرا پوک می‏نماید. در موقع بتون ریزی تیرچه بهتر است خرپا را قدری جا به جا کنیم تا مطمئن شویم که کلیه میله گردهای تحتانی آن داخل بتون واقع شده و کاملا در بتون غرق می‏باشد.

بلوک:
بلوکهای مورد استفاده در سقف‏های تیرچه بلوک معمولا بتونی یا سفالی است و هیچگونه باری را تحمل نمی‏نماید و فقط به عنوان قالب مورداستفده قرار گیرد. بلوک های سفالی از لحاظ وزن سبکتر بوده و بار کمتری را به ساختمان وارد می‏نماید عرض بلوک‏ها معمولا ۴۰ سانتیمتر بوده گاهی نیز تا ۶۰ سانتیمتر هم می‏رساند و ارتفاع آن تابع ضخامت سقف و بار سقف بین ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر است. بلوک‏ها دارای لبه‏ای هستند که به وسیله آن بر روی تیرچه قرار می‏گیرند. اگر از تیرچه با قابل سفالی استفاده می‏شود بهتر است از بلوک  سفالی نیز استفاده گردد زیرا به علت هم آهنگ بودن مصالح بعد از سفید کاری روی سقف ایجاد سایه می‏نماید.
میلگرد حرارتی:
بعد از اتمام سقف و گذاشتن کلیه آهنها یک سری میله‏گرد در جهت عمود بر میلگردهای بالای تیرچه به فاصله تقریبی ۲۵ الی ۴۰ ساتیمتر قرار می‏دهند. قطر این میاه‏گردها به وسیله محاسبه تعیین می‏شود و معمولا میله گردی با قطر ۶ یا ۸ یا ۱۰ میلیمتر می‏باشد به این آهنها میلگرد حرارتی می‏گویند این میله گردها باید به کلیه آهنهای تیرچه با سیم آرماتوربندی بسته شود.

بتون ریزی
پس از چیدن تیرچه و بلوک و بستن آرماتورهای تیرها و میله‏گردهای حرارتی اقدام به بتون ریزی می‏نمائیم قبل از بتون ریزی باید یک بار دیگر کلیه آرماتورهای تیرها و آرماتورهای سقف کنترل شده و مخصوصا فاصله آنها از یکدیگر و اتصال آنها به همدیگر بازدید شود. بهتر است برنامه ریزی طوری بشود که کلیه بتون سقف در یک روز ریخته شود.

کارآموزی اینجانب شامل دو قسمت بود:
قسمت اول طراحی و محاسبه سازه و قسمت دوم مرحله اجرایی ساختمان بود. در مرحله طراحی، در دفتر طرحها با جناب آقای مهندس رجبی مشغول به کار شدم. در این قسمت در مورد طراحی بادبندها، طراحی تیرها و ستونها اطلاعات جدیدی را از ایشان دریافت کردم. به خصوص در مورد  بادبندهای همگرا و واگرا که طراحی زیر بر اساس UBC انجام می‏شد.
در مورد طراحی بادبندهای واگرا این نکته بسیار مهم بود که طراحی آنها بر اساس ۱.۵ برابر نیروی زلزله انجام می‏گرفت و همچنین در استفاده از این بادبندها نباید تیر رابط به صورت  لانه  زنبوری باشد. در جان این تیر رابط باید سخت کننده‏هایی برای جلوگیری از برش تیر در حین زلزله تعبیه می‏شود و همچنین جوش آنها نیز باید با دقت هر چه تمام‏تر انجام شود. ایشان نیز در مورد طراحی دکلهای انتقال قدرت برق نیز اطلاعاتی که در اختیار اینجانب قرار دادند از جمله اعمال نیروی باد به سطح اعضای آن و چگونگی مدل کردن آن در SAP و همچنین بارگزاری آن که به صورت قائم، افقی و عمود بر صفحه انجام می‏گرفت که به صورت متمرکز اعمال می‏شد. جناب آقای مهندس رجبی در مورد کاربرد فندانسیونهای تجهیزات نیز توضیحاتی دادند که دارای اهمیت خاصی می‏باشد. این فندانسیونها که در دکلهای انتقال قدرت به کار برده می‏شوند تحت عنوان پد استال (pad stall)  می‏باشد که دارای یک پد (Pad) ستونچه (stau) می‏باشد که بدین صورت یک فندانسون اصطکاکی طراحی شود. طراحی پد همانند یک فندانسون با ضمانت (۵۰-۶۰cm) می‏باشد که دارای آرماتورهای طولی و عرضی و همچنین دارای آرماتورهای حرارتی می‏باشد. طراحی استال به صورت یک ستون چاق می‏باشد. اینجانب در حدود یک هفته در دفتر مهندسی طرحها مشغول کار بودم و در حین انجام طراحی به کارهای اجرایی که در بخشهای بعدی گفته خواهد شد نیز مشغول بودم. بعد از یک هفته به دفتر اجرایی ساختمانها رفتم. در آنجا نقشه‏ها و طراحی ساختمانها و سازه‏های غیر ساختمانی را از دفتر مهندسی طرحها تحویل گرفته و اجراء می‏کردند. ترتیب کار بدین صورت بود که بعد از طراحی سازه، شروع به متره و برآورد آن کرده که این کار توسط یک نرم افزار  بسیار قوی تحت عنوان متره و برآورد صورت می‏گرفت و مقدار مبلغ مورد نیاز را بعد از در نظر گرفتن ضرایب تبدیل به مدیر قسمت ارجاع داده و بعد از تایید آن را به مناقصه گذاشته و پیمانکار مورد نظر را انتخاب می‏کردند. در این قسمت با جناب آقایان مهندس کریمی، مهندس شفیعی و مهندس حرآبادی آشنا و مشغول به کار شدم. در آنجا مهندس حرآبادی یک زمین به ابعاد ۱۲*۱۵ متر را به من داده و از من خواست که پلان معماری آن را ترسیم و طراحی کنم این طرح معماری یک اداره در ازنا و محلات که باید تا آخر ماه تحویل داده می‏شد و تعداد طبقات آن ۳ طبقه بود. اینجانب در ابتدا یک پلان مستطیلی طرح کردم که مورد پسند واقع نشد. زیرا مهندس یک طرح جدید را می‏خواست. من در ابتدا طرحی به صورت بیضی، مثلثی، و … پیشنهاد دادم ولی به دلیل سختی اجرا مورد قبول واقع نشد ولی در نهایت یک طرح هشت ضلعی در دو طرف ساختمان پیشنهاد دادم که مورد قبول واقع شد. این طرح شامل دو هشت ضلعی در اطراف به یک راهرو در وسط بود که طبقه زیرزمین به صورت پیلوت و انبار و موتورخانه بود و طبقه همکف شامل اتاق امور مشترکین، اتاق کارکنان، آبدارخانه، دستشویی و همچنین امور اتفاقات می‏شد و طبقه اول شامل اتاق آقای رئیس، اتاق کارکنان، آبدارخانه و دستشویی و نمازخانه می‏شد. دیوارهای خارجی آن دارای ضخامت ۳۵ سانتیمتر و داخلی  آن دارای ضخامت ۲۲ سانتیمتر بود. در اصراف ساختمان سعی شده بود که فضای سبز زیبا ایجاد شود.

بعد از مرحله طراحی به مرحله اجرایی ساختمان می‏رسیم. این ساختمان که به عنوان ساختمان R.D.C نامیده می‏شد رو به روی ساختمان مرکزی قرار داشت. طراحی و محاسبه آن را جناب آقای مهندس رجبی بر عهدا داشتند. در ابتدا از اطراف و قسمتهای مختلف زمین نقشه برداری شد تا ارتفاع تستهای مختلف زمینی را پی کنی، محاسبه و به دست آورند که این کار توسط تئودولیت انجام می‏شد. بعد از انجام نقشه برداری قرار بر این شد که ۴۰ اصله از درختان مثمر را که ساختمان قرار بود که در آنجا ساخته شود را قطع و ریشه کن کنند که مورد موافقت قرار گرفت.
نقشه برداری از زمین:
در ابتدا از اطراف و قسمتهای مختلف زمین نقشه برداری شد تا ارتفاع تستهای مختلف زمینی را پی کنی، محاسبه و به دست آورند که این کار توسط تئودولیت انجام می‏شد. بعد از انجام نقشه برداری قرار بر این شد که ۴۰ اصله از درختان مثمر را که ساختمان قرار بود که در آنجا ساخته شود را قطع و ریشه کن کنند که مورد موافقت قرار گرفت.
پی کنی:
بعد از پاک کردن زمین از درختان شروع به پی کنی زمین کردند. که این کار را توسط لودر انجام دادند. ابتدا پی کنی را به عمق یک متر انجام دادند ولی بعد از اتمام کار به یک مشکل برخورد کردند. ابتدا فرض بر این بود که زمین سخت است ولی بعد از پی کنی در عمق یک متر متوجه شدند که زمین دارای خاک رس سست (مارن) می‏باشد این خاک برای قرارگیری فندانسیون روی آن بسیار بد وضعیت می‏باشد که باعث نشستهای بسیار زیادی در سازه می‏شود. به همین جهت تقسیم برآن شد که یک متر دیگر را پی کنی کنند. بعد از کندن یک متر دیگر خاک نسبتا سفت شد ولی باز هم ضعیف بود. به همین دلیل تقسیم بر آن شد که پی کنی را تا عمق دو متر متوقف ساخته و برأی محکم شدن زیر پی از لاشه چینی استفاده کنند.

لاشه چینی:
لاشه چینی به دو منظور مورد استفاده قرار می‏گیرد: یکی برای محکم کردن زمین زیر پی در هنگامی که خاک زیر پی ضعیف و سست است ودیگری برای موقعی که پی کنی زیاد انجام شده و با این ارتفاع پی را به حد لازم اولیه که در طراحی آمده است برسانند. لاشه چینی را توسط صخره و تخت سنگهایی که به صورت تخت، نوک تیز و نامنظم هستند انجام می‏دهند. این تخته سنگها را از کوه تهیه می‏کنند. بعد از تهیه این سنگها  آنها را به محل مورد نظر حمل کرده و شروع به چیدن آنها می‏کنند. چیدن سنگها باید به گونه‏ای باشد که سنگها بطور کامل درون هم قفل شوند. بعد از چیدن سنگها در یک ردیف روی آنها رابا ملات و سیمان پر کرده طوریکه درون سنگها پر از ملات شود این کار را تا رسیدن به ارتفاع مورد نظر انجام می‏دهند. در مکانی که من در آنجا مشغول به کار بودم ارتفاع لاشه چینی را تا ارتفاع ۷۵ سانتیمتر انجام دادند. بعد از انجام لاشه چینی روی آن به صورت نم آب می‏گیرند تا روی آن خشک نباشد رطوبت لازم را داشته باشد. بعد از انجام لاشه چینی شروع به پی ریزی سازه می‏کنند…