مقاله نقش اشتغالزایی و سرمایه گذاریهای دولتی در تثبیت جمعیت مناطق مرزی (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان خراسان جنوبی)

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله نقش اشتغالزایی و سرمایه گذاریهای دولتی در تثبیت جمعیت مناطق مرزی (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان خراسان جنوبی) دارای ۱۰ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نقش اشتغالزایی و سرمایه گذاریهای دولتی در تثبیت جمعیت مناطق مرزی (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان خراسان جنوبی)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله نقش اشتغالزایی و سرمایه گذاریهای دولتی در تثبیت جمعیت مناطق مرزی (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان خراسان جنوبی)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله نقش اشتغالزایی و سرمایه گذاریهای دولتی در تثبیت جمعیت مناطق مرزی (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان خراسان جنوبی) :

چکیده

در شرایطی که مرزها محل نا آرامیهای نظامی امنیتی و سیاسی باشد، جمعیت به تدریج از مناطق مرزی به محلهای امنتـری کوچ کرده و تراکم جمعیت در مناطق مرزی کمتر و ناپایداری جمعیت بیش تر می گردد. این پدیده در فرایند توسعه و امنیت مناطق مرزی تأثیر منفی می گذارد. به همین دلیل این مسئله به یکی از دلمشغولی های اصلی برنامه ریزان و سیاست گـذران استان تبدیل شده است. چرا که استان خراسان جنوبی با داشتن ۴۲۰کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانسـتان بـا معضـلات و تنگناهای متعددی روبروست. به منظور رفع برخی از این مشکلات مسئولین استان با اتخاذ رویکردهای مختلف از جمله احداث بازارچه های مرزی، یکجا نشین نمودن عشایر و احداث چاههای کشاورزی و ;;;. در راسـتای اشـتغالزایی و تثبیـت جمعیـت قدمهای مثبتی برداشته اند. نظر به این که بررسی همه این اقدامات در یک پژوهش کوتاه امکان نبوده است، تحقیق حاضر در نظر دارد یکی از این اقدامات یعنی نقش بازارچه های مرزی را در اشتغالزایی و تثبیت جمعیت مناطق مـرزی مـورد بررسـی و کنکاش قرار دهد. این بررسی به شیوه توصیفی و تحلیلی به انجام رسیده است. به این منظور چهـار شهرسـتان مـرزی اسـتان انتخاب شده است و نقش و عملکرد بازارچه های مرزی در آن مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این بررسی نشان می دهـد که وقتی اولویت ها و خواسته های مردم محلی که بیشتر حل مسئله بیکاری می باشد مورد توجه قرار گیرد، تثبیت جمعیت روستایی امکان پذیر خواهد بود.

واژگان کلیدی: بازارچه مرزی،تثبیت جمعیت، اشتغالزایی، مناطق مرزی، خراسان جنوبی

مقدمه

در دنیای آینده کشوری موفق خواهد بود که بتواند مشکلات جمعیتی خود را به حداقل برساند و با استفاده از راهکارهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و امنیتی بتواند جمعیت را به ماندن در نواحی مرزی و محل تولدشان علاقه مند نمایـد. اگرچـه این وضعیت برای تمام کشور ضروری به نظر می رسد، اما مناطق مرزی اولویت و اهمیت بیشتری دارند. چرا که نواحی مـرزی بواسطه دوری از مرکز، انزوای جغرافیایی و توسعه نیافتگی و ; مشکلات و تگناهای مختلفی را تجربه می کنند. به طـوری کـه تمامی امکانات رو به مرکز داشته و مناطق مرزی به عنوان کم توسعه یافته ترین پهنه ها به عنوان حاشـیه همیشـه مـورد بـی مهری بودهاند. این تفاوتهای عمده منجر به گسست این دو ناحیه و ایجاد یک رابطه استثماری به نفـع مرکـز مـی شـود. بـرای تغییر این روند باید نسبت به بهبود شرایط در مناطق مرزی اقدام نمود. راهکارهای متفاوتی در این مورد مطرح شده است کـه در اغلب نواحی مرزی نیز مورد توجه قرار گرفته است. هدف این بررسی تجزیه و تحلیل، ایجاد و توسـعه بازارچـه هـای مـرزی است. چرا که به نظر می رسد ایجاد بازارچه های مرزی یکطرفه یا مشترک در نقطه صفر مرزی، باعـث ایجـاد روابـط تجـاری،

۱۰۰۷

ھما ش م ی ی زی و ا ؛ چا ش و ر یا
۳۰ و ۳۱ فروردین – ۱۳۹۱ دانشگاه سیستان و بلوچستان
National Congress on Border Cities and Security; Challenges and Strategies – CBCS 2012

فرهنگی بین مرز نشینان دو سوی مرز می شود و علاوه بر آن به توسعه نسبی اقتصادی، افزایش فرصتهای تولیـد، درآمـد و
شغل ، دلبستگی بیشتر مرز نشینان به سرزمین آبا و اجدادی و ;.. کمک می نماید. این وضعیت در استان خراسـان جنـوبی
به دلیل داشتن ۴۲۰ کیلو متر مرز مشترک از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است. به این منظور مسئولین استان فعالیـت های متعددی را مورد توجه قرار داده اند. این بررسی در نظر دارد یکی از این اقدامات یعنی ایجاد و توسعه ۴ بازارچه مرزی در استان را مورد بررسی قرار دهد. دلیل این امر آن است که به ادعای مقامات مسئول این بازارچه ها به تثبیت جمعیت و بهبـود شرایط سیاسی و امنیتی این مناطق کمک کرده است.

بر همین اساس، سئوال اصلی تحقیق این طور مطرح می شود که آیا احداث بازارچه های مـرزی در چهـار شهرسـتان اسـتان توانسته است بر اشتغالزایی و تثبیت جمعیت مناطق مرزی تأثیر گذار باشد.

مبانی نظری

روند مرکزگرایی، منجر به بروز نوعی عدم تعادل شده است؛ به گونه ای که ما شاهد ارتقای سطح اسـتانداردهای زنـدگی در استانهای مرکزی و کاهش آن در مناطق مرزی هستیم. از حیث امنیتی، این پدیده منفی ارزیابی شده و می توانـد واکـنش هایی را به دنبال داشته باشد (علینقی، .(۱۲۸ : ۱۳۷۸

از اولین نظریه های مربوط به توسعه منطقه ای و تفسیر کننده عدم تعادل منطقه ای می توان به نظریه های مکان مرکزی اشاره نمود. بر اساس این نظریه در مناطق هموار توزیع جمعیت، فعالیت و به تبع آن خدمات به شکل مراکز سلسله مراتبی در پهنه سرزمینی صورت می گیرد که شکل قرار گیری آن ها در کنار یکدیگر به شکل کریستال های منظم هندسی نمایش داده می شود. یعنی توزیع خدمات به جمعیت از طریق مراکزی که در فواصل منظمی از یکدیگر در کل منطقه پراکنده اند، صورت می گیرد این نظریه مفاهیم مرز مناطق، عدم تعادل بین مراکز و نواحی دور از آنها با یکدیگر را تبیین می کند.

پس از کریستالر، نظریه قطب رشد توسط فرانسوا پرو در سال ۱۹۵۵ ارائه گردید. طبق این نظریـه، توسـعه را بایـد از یـک قطب رشد شروع کرد که شعاع آن بعد از توسعه قطب، خود به خود به اطراف پراکنده و منتشر مـی شـود (دارونـت، :۱۳۷۳ .( ۵۲

درحقیقت نظریه قطب رشد با پذیرفتن پدیده عدم تعادل منطقه ای (بین قطب رشـد و نـواحی دور از قطـب) آن را لازمـه توسعه کشورها یا مناطق بزرگ می داند.

پایه های نظری فوق که به پدیده عدم تعادل منطقه ای و دلایل توسعه نیافتگی مناطق می پردازند، در سالهای بعد توسـط پژوهشگران برنامه ریزی منطقه ای، برای تفسیر عدم تعادل منطقه ای میان مناطق مرکزی و مناطق مرزی بـه کـار گرفتـه شد. “نایلز هانسن” با مطالعاتی که در مناطق مرزی بین آلمان، سویس و فرانسه انجام داد، با اسـتناد بـه نظریـه کریسـتالر، سعی در تفسیر پدیده عدم تعادل منطقه ای در آن نواحی داشته است. “ژاندارم” نیز سعی در تفسیر مشکلات عـدم تعـادل منطقه ای و توسعه نیافتگی مناطق مرزی با استناد به نظریه قطب رشد داشت. او معتقد بود که موانع گمرکـی، نـاتوانی در بهره برداری از منابع طبیعی، وجود گرایش های غلط در زمینه احداث راه های حمل و نقل موازی با مرزها به جای احداث و توسعه راهها به درون کشور همجوار و مشکلات عرضه و تقاضا به دلیل تلفیق بازار کار، عوامـل عـدم تعـادل منطقـه ای در مناطق مرزی و توسعه نیافتگی آنهاست.

پس از هانسن و ژاندارم، “فیلیب جونز” و”تریور وایلد”با اتکا بر پایه های نظری مکان مرکزی کریستالر و کارهای لوش سعی در تفسیر پدیده عدم تعادل منطقه ای و عقب ماندگی مناطق مرزی نمودند .آنها معتقد بودنـد کـه شـرایط نامسـاعدی در مناطق مرزی، مانند هزینه های امنیتی بالا، گسیختگی فضایی ایجاد شده توسط خطوط مرزی از مناطق داخلـی عقـب تـر بماند. آنها همچنین به پیروی از روملی و مینچی((۱۹۹۱ معتقدند که نواحی مرزی علاوه بر پدیده توسعه نیافتگی ناشـی از موقعیت جغرافیایی (به عنوان مناطق دور از مرکز) تأثیرات مستقیمی بر ساختار فضایی و کالبدی کل کشور نیز دارند.

۱۰۰۸