مقاله بررسی چالش ها و فرصتهای امنیتی در مرزهای شرقی

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی چالش ها و فرصتهای امنیتی در مرزهای شرقی دارای ۱۱ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی چالش ها و فرصتهای امنیتی در مرزهای شرقی  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی چالش ها و فرصتهای امنیتی در مرزهای شرقی،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی چالش ها و فرصتهای امنیتی در مرزهای شرقی :

چکیده

تامین امنیت مرزها، همواره یکی از موضوعات مهم و کاربردی در جغرافیایی سیاسی می باشد که نه تنها با گذشت زمان از اهمیت آن کم نشده بلکه معیارها و مسایل جدیدی نیز به ان اضافه گردیده است. در حقیقت آن چه که امروزه همه درباره آن متفقالقول هستند این است که داشتن مرزهای مطمئن و امن در اجرای سیاست حسن همجواری و اعمال حاکمیت دولت در هر کشوری نقش کلیدی و هدایت کننده داشته و از کاربرد وسیعی برخوردار میباشد و پیچیدگی مسایل مرزی در عصر کنونی ضرورت توجه به ابعاد گوناگون آن را خصوصا از بعد امنیتی بیشتر نمایان میسازد.مقاله حاضر درپی پاسخ به این سؤال است که اساسا در محدوده مرز ایران و افغانستان چه مسائل مهم و کلیدی امنیتی وجود داردکه دو کشور ایران وافغانستان را ملزم به همکاری پیرامون آن مینماید؟ با استفاده از تئوریهای مطرح درباره امنیت و استفاده از نظریه بحران اسپریگنز، با طرح مسائل مهم و برجسته سیاسی، امنیتی و اقتصادی مشترک میان دو کشور به ارائه راهکارهایی بپردازیم . بدون تردید همکاری در این حوزه ها ناشی از نفع مشترک ومتقابل است که میتواند به حل بحرانها و ایجاد فرصتها در مناطق مرزی کمک کند.

لذا برای کشورهایی چون ایران که دارای تنوع مرزها و تعدد همسایگان و تداخل های قومی و فرهنگی با کشورهای پیرامونی هستند، تصمیم گیری وتفکر در مورد امنیت ملی و امنیت داخلی کشور بدون توجه به امنیت مرزها غیر ممکن است. موضوع مدیریت و کنترل مرزها مسالهای بسیار حیاتی و استراتژیک محسوب می شود. بنابراین به منظور مدیریت و کنترل مرزها به طور کلی سه استراتژی تهدید محور، فرصت محور و تلفیقی را می توان مورد مطرح کرد.
گردآوری اطلاعات کتابخانهای و روش نگارش توصیفی تحلیلی است.

واژگان کلیدی: مرز، امنیت، بحران، توسعه، فرصت محور، تهدید محور.

مقدمه

تامین امنیت مرزها، همواره یکی از موضوعات مهم و کاربردی در جغرافیایی سیاسی می باشد که نه تنها با گذشت زمان از اهمیت آن کم نشده بلکه معیارها و مسایل جدیدی نیز به ان اضافه گردیده است. در حقیقت آن چه که امروزه همه درباره آن متفقالقول هستند این است که داشتن مرزهای مطمئن و امن در اجرای سیاست حسن همجواری و اعمال حاکمیت دولت در هر کشوری نقش کلیدی و هدایت کننده داشته و از کاربرد وسیعی برخوردار میباشد و پیچیدگی مسایل مرزی در عصر کنونی ضرورت توجه به ابعاد گوناگون آن را خصوصا از بعد امنیتی بیشتر نمایان میسازد. افزون بر این، تاثیرات مستقیم و گسترده مرزهای هر کشور بر استقلال، تمامیت ارضی، حاکمیت ملی، امنیت داخلی، اوضاع اقتصادی، فرهنگی و ;. ان کشور، اهمیت پرداختن به تاثیرات امنیتی مرزها را آشکار میسازد. اما نکتهای که باید در نظر داشته باشیم این است که؛ یکی از مسایلی که همیشه با مرز مطرح میباشد، حفظ امنیت در مرزها و راههای وصول به آن است. با این توجهات نگارنده سعی دارد که مسائل مهم و کلیدی امنیتیای را که در حیطه مرز ایران و افغانستان وجود دارد، با استفاده از تئوریهای مطرح درباره امنیت و

۱۱۰۶

ھما ش م ی ی زی و ا ؛ چا ش و ر یا
۳۰ و ۳۱ فروردین – ۱۳۹۱ دانشگاه سیستان و بلوچستان
National Congress on Border Cities and Security; Challenges and Strategies – CBCS 2012

استفاده از نظریه بحران اسپریگنز، که معتقد است میتوان هر بحران یا مسئله را حول سه محور بررسی نمود: اول شناسایی آن، دوم علت یابی بحران و سوم راه حل یا راهکار حل بحران، که به عنوان الگوی تبیین تاثیرگذاریها، تاثیرپذیریها و نیز ناامنیهای موجود در این دو منطقه، با طرح مسائل مهم و برجسته سیاسی، امنیتی و اقتصادی مشترک میان دو کشور به ارائه راهکارهایی بپردازیم . بدون تردید همکاری در این حوزه ها ناشی از نفع مشترک ومتقابل است که میتواند به حل بحرانها و ایجاد فرصتها در مناطق مرزی کمک کند.

برای کشورهایی چون ایران که دارای تنوع مرزها و تعدد همسایگان و تداخل های قومی و فرهنگی با کشورهای پیرامونی هستند، تفکر در مورد امنیت ملی و امنیت داخلی کشور بدون توجه به امنیت مرزها غیر ممکن است. موضوع مدیریت و کنترل مرزها مسالهای بسیار حیاتی و استراتژیک محسوب می شود. بنابراین به منظور مدیریت و کنترل مرزها به طور کلی سه استراتژی را می توان مورد مطرح کرد:

استراتژی تهدید محور

پایه و مبنای این استراتژی بر تهدید زا بودن مرزها و مناطق مرزی استوار است. در این نگرش توجه به تهدیدها در مقابل فرصت ها در رابطه با مرزها پر رنگ است. در این استراتژی، چهارچوب کنترل و مدیریت مرز در قالب شیوه های نظامی و امنیتی محقق می شود و نیروهای نظامی و انتظامی، مجری و متولی سیاست ها و راهکارها در اداره مرزها و کنترل آنها خواهند بود.

استراتژی فرصت محور

در این استراتژی بر خلاف استراتژی قبلی که توجه به تهدیدات را مبنا قرار می داد، اولویت و توجه اصلی به مدیریت مطلوب مرزها برای رسیدن به فرصتهاست. بنابراین تلاش میشود که زمینههای خلق فرصتها در همه بخش های فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی فراهم شود و با توسعه مناسب در این بخش ها، بسیاری از عوامل تهدیدزا بر طرف شوند و از بین بروند. بر اساس این تفکر، قرار گرفتن مرزها در حصار امنیتی و انتظامی و کنترل های شدید نظامی موجب از بین رفتن فرصت ها و نابودی امکانات و ظرفیت های بالقوه و بالفعل منطقه می شود که در نتیجه شاهد یک سیکل معیوب توسعه نیافتگی و فقر در مناطق مرزی خواهیم بود.

استراتژی تلفیقی

در این نگرش تمام جنبه های تهدید و فرصت را در مدیریت مرز به طور همزمان در نظر می گیریم. بر مبنای این راهبرد در عین حال که ظرفیت های بالقوه و بالفعل موجود برای رشد و توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی مناطق مرزی و پیرامونی آنها در نظر گرفته می شود – که عاملی برای تولید قدرت ملی و توسعه کشور نیز خواهد بود- از عوامل تهدیدزا و آسیب هایی که منافع ملی را در این مناطق به مخاطره می اندازند، غفلت نمی شود؛ یعنی سیاست های مقابله ای و اقدامات اجرایی مربوط به عمران و توسعه مناطق مرزی به گونه ای همزمان دنبال می شوند. بنابراین به نظر می رسد مناسب ترین استراتژی ای که می تواند امنیت همه جانبه را در مرزهای ایران تامین کند و ریشه ها و عوامل ناامنی را از میان ببرد، استراتژی تلفیقی باشد؛ چرا که اجرای این استراتژی ضمن اینکه عوامل و زمینه های ناامنی متاثر از داخل را از بین می برد. با توجه به رویکرد امنیتی این مقاله و توجه به ایجاد امنیت پایدار در مناطق مرزی در ابتدا تبیین مفهوم امنیت و ویژگیهای آن ضروری به نظر میرسد.