بررسی و شناخت کامپوزیت های دندانی

کامپوزیت های دندانی :
کامپوزیت های مورد استفاده در دندانپزشکی ترمیمی (کاموزیت دندانی) در اوایل دهه ۶۰ میلادی بوسیلهBowen به صورت تجاری معرفی شدند ]۱-۳[. از آن زمان در کامپوزیت های دندانی تحولات زیادی صورت پذیرفته تا خواص فیزیکی و مکانیکی آنها بهبود یابد . برای رفع مشکلاتی چون سایش کامپوزیت ]۴-۷[، جمع شدگی پس از پخت ]۸-۹[، جذب آب ]۱۰[ تلاشهای زیادی صورت پذیرفته است .
یک کامپوزیت دندانی از اجزای گوناگونی تشکیل شده است . این اجزاء شامل مونوسرهای مختلف ، پرکننده ، عوامل جفت کننده ، آغازگر ، شتاب دهنده‌. پایدارکننده و افزودنیهای دیگر است . شناخت ساختار شیمیایی ، ترکیب و خواص هر یک از این اجزاء می تواند به ساخت کامپوزیتی با خواص فیزیکی و مکانیکی خوب کمک نماید ]۱۱[.
کامپوزیت دندانی ترکیبی شامل فازی پراکنده با مقاومت زیاد و ماتریسی با مقاومت کمتر است که صورت ریزتر می توان آن را به فاز ماتریس ، فاز پراکنده و فاز بین سطحی تقسیم کرد.
۱- فاز ماتریس شامل مونومررزین ، شروع کننده برای آغاز پلیمریزاسیون رادیکال آزاد (نوری یا شیمیایی) و پایدار کننده است .
۲- فاز پراکنده شامل ذرات تقویت کننده ، مثل ذرات شیشه ، کوارتز ، سیلیکای کلوئیدی .
۳- فاز بین سطحی که شامل یک عامل جفت کننده مانند اورگانوسیلان است . جفت کننده دارای گروههای عاملی خاصی است که فاز ماتریس و پراکنده را به هم می‌چسباند .
در کامپوزیت های دندانی خواصی چون استحکام ، مقاومت سایشی و سختی ، بیشتر به فاز پراکنده و فاز بین سطحی و خواصی مانند پایداری رنگی و تمایل به نرم شدن به فاز ماتریس بستگی دارد . خواصی نظیر جمع شدگی ناشی از پخت و جذب آب به ویژگیهای هر سه فاز بستگی دارد]۱۲[.
هر چه در طول سالیان گذشته تغییرات زیادی در ترکیب دهنده کامپوزیت های دندانی ایجاد شده است . اما بیشتر آنها در مورد پرکننده ها و سامانه های شروع کننده پلیمر شدن بوده است و مونومری که امروزه در اکثر کامپوزیت های تجاری استفاده می شود مونومر دو اکریلاتی ، ۲۰۲ بیس ۴ ](۲-هیدروکسی-۳-متاکریلوکسی) پروپیلوکسی فنیل[پروپان (Bis-GMA) یا مشتقات آن است . بنابراین سامانه مونومرهای کامپوزیتهای دندانی هنوز می تواند هدفی برای چالش در زمینه بهبود خواص کامپوزیت ها باشد ]۱۲-۱۵[.

اجزای کامپوزیت دندانی :
فاز ماتریس (رزینهای مونومر)
رزینهای اپوکسی :
رزین اپوکسی توسط دندانپزشک امریکایی R.L.Bowen مورد توجه قرار گرفت . رزینهای اپوکسی (شکل ۱-۱) می توانند در دمای ااق سخت شوند و جمع شدگی کمتر دارند و چسبندگی آنها به اغلب سطوح جامد خوب است .
شکل ۱-۱ رزین اپوکسی : بیس فنل آ-دی گلیسیدیل اتر
ضریب انبساط حرارتی مناسب ، چسبندگی به ساختار دندان و پایداری رنگ رزینهای اپوکسی باعث شد تا اولین کامپوزیت های دندانی از ترکیب این رزینها با پرکننده هایی چون کوراتر یا ذرات چینی ساخته شود . هر چند این کامپوزیتها در ترمیمهای غیرمستقیم نتایج خوبی نشان دادند ولی سرعت سخت شدن پایین ، مانع از استفاده آنها بعنوان مواد پرکننده مستقیم شد ]۱۲[.

منابع

۱.Bowen R.L., Dental Filling Material Comprising Vinyl Silane Teated Fused Silica and Binder Consisting of the Reaction Product of Bisphenol and Glyciclyl Acrylate, U.S.Patent NO.3,066,112,1962.
۲.Bowen R.L.,Method of preparing a Monomer Having Phenoxy and Methacrylate Groups Linked by Hydroxy Glycidyl Groups, U.S Patent NO, 3,179,623,1962.
۳.Bowen R.L., Silica-Resin Direct Filling Material and Method of preparation, U.S.Patent NO.3,194, 783,1965.
۴.Powers M.Y.Fan P.L., Craig R.G.,Wear of Dental Resorative Resins, in Polymer Science and Technology, Vol.14:Blomedical and Dental Application of polymers, Edited by Gebelein C.G. and koblitz F.F., plenum press, N.y., 1981.
۵.Devries K.L., knutson M., Dravghn R., Friction and wear of Dental Polymeric Emposite Resorative in Polymer Science and Technology, Vol,17 : Biomedical and Dential Application of Polymers, Editted by Gebelein C.G. and Koblitz F.F., Plenum press, N.y.,1981.
۶.Wang W.,Dibendetro A.T.,Goldberg A.J.,Abrasive Wear Testing of Dental Restorative Materials . Wear 219, 1998, 213-219.
۷.Gohring T.N., Besek M.J., Schmidlin P.R.,Attritional Wear andd Abrasive Surface Alterations of Composite Resin Material in Vitro. Journal of Dentistry 30, (2-3), 2002, 119-127.
۸.Klee J. E., Neidhart F., FlammersheinH-J. Mulhaupt R., Synthesis of Branched Methacrylate and Their Application in Dental Composites, Macromol. Chem. Phys., 200, 1999, 517-523 .
۹.Chung C. -M., Kim J. -G.,Kim M.-S., Kim K. -M.,Kim K.-N., Development of a newphotocurable composite Resin with Reduced Curing Shrinkage, Dental Mterial 18,2002, 174-178.
۱۰.Bastioli C., Romano G., Migliaresic., Water Sorption and Mechanical Properties of Dental Composites, Biomaterials, II, 1990, 219-223.
۱۱.Atai M., Nekoomanesh M.,Light-cure Dental Composites : a Review, Iranian Journal of Polymer Science and Technology, Vol.9,3,1996,197-208.
۱۲.Peutzfeldt A., Resin Composites in Dentistry: The Monomer System, Eur.J.Oral Sc:103, 1997, 97-116.
۱۳.OH G., Composite Filling Material, Report No. S, Ivoclar-Vivaclent CO., 1990.
۱۴.Weintraub y., Dental Compositions Comparising Oligomer of Hexahydrophtalic Anhydride, Angydride, Galyeidyl Methacrylate and 2-Hydroxyethyl-methacrylate, U.S.Patent NO. 4,831,066,1989.
۱۵.Hammes fahr P.D., Kewany L., Silver P.A., Dental Compounds, Composition, Products and Methods U.S.Patent NO.S.716,194,1998.
۱۶.Data Sheet of Rohm Gmbh, (Degussa-Hulsgrouppe, Germany) .
۱۷.Sheela M.S., Tammare selvy K., Krishnan V.K., Pal S. N., Studies on the synthesis of a Methacrylate-based Dental Restorative Resin, J. Appl. Polym. SC. , 42, 1991, 561-573.
۱۸.Bagher: M., Atai M., Nekoomanesh M., Amani S., Studying The Effect Of Silane Coupling Agent and Amount of Filler on The Physical and Mechanical Properties of Dental Composities, Iranian Journal of Polymer Science and Technology, Vol.11, NO, 3, 1998, 187-196.
۱۹.Abell, A.K., Crenshow M.A., Turner D.T., Limiting Hardness of Polymer/Ceramic Composits, in Polymer Science and Technology, Vol.14 : Biomedical and Dentol Application of Technology, Vol.14 : Biomedical and Dental Application of Polymers, Edited by Gedelein C.G. and Koblitz F.F, Plenum Press, N,Y., 1981.
۲۱.Antouncc: J.M., Monomers for use in Dentistry, in Polymer Science and Technology, Vol, 141 Biomedical and Dental Application of Polymers, Edited by Gedelein C.G. and Kobitz F.F., Plenum press, N.y., 1981.
۲۲.Khati C.A., Stansburg J.W., Schultheisz C.R., Antoucci J.M.,Synthesis, Characterization and Evaluation of Urethane Derivatives of Bis-GMA, Dental Materials, 19, 2003, 284-588.
۲۳.Atsuta M, NAKABAYASHI N, MASUHARA E.Hard Methacrylic Polymers. II.Copolymers of methyl Methacrylate and 202 -di(4-Metharyloxyphenyl) Propane. J. Biomed. Mater Res 1971;183-195.
۲۴.KAWAGUCHI M, FUKUSHIMA T, MIYAZAKI K, HORIBE T, HABU T.SAWAMURAN. Synthesis and Physical Properties of Poly Functional Metharylates. Part4. Synthesis and Physical Properties Of Aromatic Climethacrylate Copolymeres. Dental mater J 1984″ 3:272-279
۲۵.MATSUKAWAS, HAYAKAWAT, NE MOTO K. Development of high- toughness resin for dental application. dent. mater 1999; 10:343-346
۲۶۳Richard Van Noort, Interoduction to Dental Material. 2nd ed. mosby, 2002
۳۲.K.P.Fouassier, x.Allonas. D.Burget, photo polymerization reaction under visible lights: priciple, mechanism and examples of application, progress in organic coatings, 47, 2003 16-36
۳۵.Kosar J.,Light sensitive system, New York , 1966
۳۶.Rogers, S.C., visible light curing provides low shrike and Godd depth adhesives age, vol.31.No.4, April1988. P.Lo.
۳۷.E.C., Perry, A.R. Nemcek., Imperial chemical Industries, Ltd, U.S.3, 874, 376, 1975
۳۸.Lawrence E. Nielsen, polymer, Rheology, marcel Dekker. INC., New York, 1977.
۳۹.colleye A.A., clegg D.W., Rheological measurement, Elsevier Allpied science publishers Ltd., 1988.