عوامل موثر در اشتغال و بیکاری در جامعه ایران

مقدمه:
یکی از مهمترین مباحث در کشورهای در حال توسعه توسعه یافته و یا جوامع بشری جهان امروز مسئله مبادرت ورزیدن به کاری مفید وسازنده برای افرادآن جامعه است.شغل مرتبط باتواناییهاواستعدادهای ذاتی هرفردامری است که هرشخص لزوما با آن در زندگی روزمره اش مواجه خواهدشد .
اما مشکل زمانی به وجود میاید که فرد شغل دلخواه خود را پیدا نکند وبه او لفظ بیکار تعلق گیرد.
بیکاری یکی ازمعضلات کشورهای توسعه نیافته از جمله ایران می باشد.
بدون شک در همه کشورها مسئله اشتغال از مهمترین اهداف برنامه ریزیهای توسعه به شمار میرود بطوریکه می توان گفت هیچ برنامه ای بدون توجه به مسئله اشتغال نمی تواند نتیجه مطمئنی را به همراه داشته باشد. اصولاً ایجاد اشتغال وحل مسئله بیکاری بهترین پشتوانه برای اجرا و پیشبرد دیگر اهداف برنامه ریزیها به حساب می آیدو معمولاً دولتها و نظامهایی در برنامه های خود موفق ترخواهند بودکه بتوانند مسئله اشتغال را به خوبی حل و فصل کنند چرا که ‍‍‍افراد بدون داشتن شغل ودرآمد فرصتی برای پرداختن به دیگر مسائل نخواهند داشت.
امروزه با پیشرفت علم وتکنولوژی وتغییرات جمعیتی از جمله افزایش جمعیت تحصیل کرده ، مسئله اشتغال به یک مسئله کاملا تخصصی تبدیل شده و نظامهای سیاسی واقتصادی را با چالشهای جدید وجدی روبرو ساخته است. بطوریکه در اکثر کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران این مسئله بصورت یک معضل بزرگ و اساسی درآمده است.
عوامل متعددی روی “مسئله اشتغال “تاثیر گذار بوده ویا از آن تاثیر می پذیرند.داشتن فرصتهای شغلی مناسب نیازمند اقتصادی پویا و کارآمد، زیر ساختهای مناسب ، سیستم آموزشی کارآمد، اشاعه فرهنگ کارو… می باشد .
ضمن آنکه نمی توان از عواملی همچون مسائل بین المللی، جریانهای سیاسی، اعتقادات ومسائل فرهنگی برروی آن چشم پوشی نمود همچنین نمی توان مسئله اشتغال را تنها به دولت محصورومحدود نمود  بلکه حل معضل بیکاری نیازمند عزم ملی در ابعادمختلف می باشد.
دراین تحقیق سعی شده عوامل اشتغال وبیکاری به خصوص قشر تحصیل کرده درکشور مورد بررسی قراربگیرد ،سپس در قسمت آخراشتغال وبیکاری دراستان یزد توسط مقاله ای که سازمان مدیریت دراختبار ماگذاشته مورد بررسی قرار گرفته است .
*همچنین لازم به ذکراست که آمارواطلاعات مربوط به سا ل۷۵ میباشد ،چون هنوز نتایج سرشماری سال ۸۵ نیامده است.

فهرست مطالب

          مقدمه                                                                                                   6- 5
         اشتغال وبیکاری وکشورهای درحال توسعه                                                          8-7
         تعریف بیکاری و انواع آن                                                                           12- 9
   ضرورت نگرش نو به مفهوم اشتغال                                                                   12
         ابهام ذهنی بودن مفهوم کنونی اشتغال                                                                15-12
         نتایج ابهام مفهوم اشتغال                                                                              16-15
         نگرشی به مفهوم جدید اشتغال                                                                       18- 16
       عوامل موثر بر آرزوهای شغلی                                                                        20-18
       آموزش و اشتغال
      چالشهای اشتغال فارغ التحصیلا ن کشور                                                               21 
       تحولات اشتغال بر اساس تخصص                                                                     35-22
      توزیع شاغلان درسال ۱۳۷۵به تفکیک سطوح تحصیلی                                                38-36
      مسائل اشتغال زنان در ایران                                                                               43-38     
      نظریه های تفاوت اشتغال زنان ومردان                                                                 46-44
      سهم زنان دراشتغال ایران                                                                                            47
     علل بیکاری                                                                                                  53-48 
     آسیب های ناشی ازعدم وجود شغل                                                                      57- 54                  
      تحولات اشتغال وبیکاری                                                                                  61-57
     تحولات بیکاری                                                                                             66-61
     وضعیت فعلی اشتغال وبیکاری درکشور                                                                        68-67
     بیکاری در استان یزد                                                                                          69
    بررسی و تحلیل روند تغییرات نرخ فعالیت و بیکاری استان طی دوره ۸۱ – 1375               116-70

منابع و مآخذ:

– جولی ، ریچارد و دیگران .ترجمه احمد خزاعی (۱۳۶۸)، اشتغال در جهان سوم : مسائل و استرتژی، انتشارات سازمان برنامه و بودجه
-امین زاده ،فرخ، جمعیت شناسی کار ،انتشارات دانشگاه ملی ایران،۱۳۵۸
-زیاری ،کرامت ا… ،بررسی ساختار اشتغال زنان ومردان درنقاط شهری وروستایی کشوروآینده نگری آن،۱۳۸۲
– فرجی ، یوسف (۱۳۷۵) ، اقتصاد کلان (۱) ، انتشارات کویر
-گروه مولفان ،بررسی مسائل اجتماعی ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور ،۱۳۸۳
علویون ،محمد رضا،کارزنان درحقوق ایران وحقوق بین المللی کار، انتشارات روشنگران ومطالعات زنان،تهران،۱۳۸۱
– سازمان برنامه و بودجه استان یزد ، آمارنامه استان یزد سالهای مختلف ، انتشارات سازمان برنامه و بودجه استان یزد
– سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد ، سالنامه آماری استان یزد سالهای مختلف ، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان یزد 
– گزارش نشست کارشناسان ارشد دفتر بین المللی کار درباره اشتغال .ترجمه عزیز کیاوند (۱۳۶۵) ، اشتغال وفقردر جهانی پرآشوب ، انتشارات سازمان برنامه و بودجه
– مرکز آمار ایران (۱۳۷۶) ، سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵ ، انتشارات مرکزآمارایران
– مرکز آمار ایران ، آمارگیری از ویژگیهای اشتغال و بیکاری خانوار سالهای مختلف ، انتشارات مرکز آمار ایران
– مرکز آمار ایران ، سالنامه آماری کشور سالهای مختلف ، انتشارات مرکز آمار ایران

و سایتهای:
www.dbase.iran.doc                                                                                                                       www.aftabT.ir
www.noormags.com
www.alef.ir
www.karafarin.sharif.edu