روش تحقیق بررسی رابطه پیشرفت تحصیلی با هوش هیجانی

بررسی رابطه هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی

چکیده
این پژوهش تحت عنوان بررسی رابطه هوش هیجانی و پیشرفت تحصیلی در دانشگاه  است. این پژوهش در صدد پاسخگویی به سوال های زیر می باشد:
۱-آیا میان هوش هیجانی بالا وپیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد؟
۲-آیا میان هوش هیجانی پایین و پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد؟
۳- آیا هوش هیجانی مردان و زنان برابر است؟
برای اجرای پژوهش مذکور ۴۰۰ نفر(۲۰۰ دختر و ۲۰۰ پسر)
از ۵۰۰۰ نفر دانشجو ه صورت تصادفی انتخاب شدند.
برای بررسی هوش هیجانی از پرسشنامه رگه فرا خلقی و برای ارزشیابی تحصیلی از معدل کل استفاده شد.
به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری همبستگی پیرسون استفاده گردید.

-۱مقدمه :
تعلیم و تربیت فرآیندی است پر دامنه و وقت‌گیر در عین حال پر ثمرترین دستاورد انسان می‌باشد . اهمیت آن را از این زاویه می‌توان نگریست که حقیقت آدمی به برکت تعلیم و تربیت معنا و مفهوم می‌یابد و به برکت این فرآیند است که استعدادها و توان بالقوه آدمی بارور و شکوفا می‌شود ، اهمیت جایگاه تعلیم و تربیت را نیز می‌توان در زیان‌ها و خسران‌هایی دید که بر اثر فقدان و نقصان این حرکت پویا دامن‌گیر فرد و جامعه می‌شود و چنان است که در راه حل معضلات اجتماعی و فرهنگی باید از تعلیم و تربیت به تمام کمال مدد طلبید . یکی از نشان دهنده‌های ارایه تعلیم و تربیت خوب و مناسب در جامعه پیشرفت تحصیلی افراد است . ( تدینی ۱۳۸۰ )
پیشرفت تحصیلی که دارای ملاک‌ها و معیارهایست که اغلب با افزایش نمره معدل دانش آموختگان همراه است .
دانش آموزان در یادگیری درسهای آموزش داده شده دارای توانمندیهای متفاوتی اند عده‌ای مستعد یادگیری و عده‌ای فاقد استعداد لازم برای یادگیری ‌اند . به عنوان مثال از میان دانش آموزانی که دارای شرایط یکسان برای آموزش درس‌هایشان هستند  عده‌ای دارای نمرات خوب و مناسب و عده‌ای پیشرفت تحصیلی را هرگز تجربه نکرده‌اند.  اگر سن ، انگیزه و بقیه شرایط این دانش آموزان را یکسان در نظر بگیریم دلیل بروز این تفاوتها واقعاً در چیست ؟
به عقیده گلمن حدود ۸ درصد دلیل موفقیت‌ها را می‌توان به هوش هیجانی نسبت داد.  گلمن هوش هیجانی را این گونه تعریف می‌کند : « هوشی که شامل قابلیت‌های زیر باشد : برانگیختن انگیزه در خود ، پافشاری در صورت ناکامی ، کنترل غرایز و به تأخیر انداختن حس رضایت ، تنظیم حالات شخصی و مانع شدن از این که رنج و ناراحتی جلوی توانایی‌هایی مانند فکر کردن ، اصرار ورزیدن و امید داشتن را بگیرد » . چندی بعد گلمن تعریف دیگری از هوش هیجانی ارایه داده و آن را به ۲۵ گونه مختلف از قابلیت‌های هوشی تقسیم می‌کند که در میان آنها اعتماد به نفس خودآگاهی و انگیزه به چشم می‌خورد .( گلمن ۱۹۹۸ )
نتایج بسیاری از تحقیقات حاکی از آن است که هوش هیجانی بیشتر از ضریب هوشی در موفقیت زندگی و تحصیل نقش دارد . همچنین این تحقیقات حاکی از اهمیت وجود هوش هیجانی در محیط‌های کاری ، کلاس‌های درس ، بهبود عملکرد در مصاحبه‌ها ، کارهای گروهی و مسائل ذهنی است .
با توجه به ماهیت کلاس‌های درس که در آن افراد می‌بایست با یکدیگر همکاری داشته باشند و گاهی نیز تحت فشار و استرس زیادی‌اند به نظر می‌رسد هوش هیجانی در این کلاس‌ها اهمیت زیادی دارد . بنابراین هدف از انجام این پژوهش تعیین نقش هوش هیجانی در پیشرفت تحصیلی است . در این مطالعه ، نقش هوش هیجانی در معدل نمرات دانشگاهی بررسی شده است .
 
۱-۲ بیان مسأله :
از میان آزمونهای هوش مختلفی که در اختیار متخصصان و کارشناسان ایران می‌باشد ، به آزمونی برنمی‌خوریم که برای کودکان ایران استاندارد شده باشد و بتوان با اطمینان از آن استفاده نمود . بیشتر آزمونهایی که در اختیار دست‌ اندرکاران روانسنجی است متعلق به کشورهای غرب بوده که متأثر از فرهنگ ویژگیهای خاص خود می‌باشد در میان این آزمونها به دسته‌ای از آزمونها برمی‌خوریم که با عنوان آزمون‌های غیر کلامی ، هدفشان این است که بدون توجه به زبان بخصوصی و بعضاً با کمترین دخالت فرهنگی به اندازه‌گیری هوش بپردازد و نتایج آن را در ارتباط با مسائل دیگر مانند خلاقیت ، سازگاری ، پیشرفت تحصیلی و غیره بررسی کنند . ( شریفی ۱۳۸۲ )

منابع
 
۱- پاشا شریفی.حسن،نظریه وکاربرد هوش و شخصیت،انتشارات رشد سخن(۱۳۷۹)
۲- دلاور،علی(۱۳۶۷)،روش آماری در روانشناسی و علوم تربیتی(چاپ چهارم) دانشگاه پیام نور تهران
 3-سیف،علی اکبر(۱۳۷۸)روانشناسی پرورشی، چاپ ششم انتشارات آگاه
 4-سلیمی،ابوالفضل(۱۳۸۵) بررسی رابطه هوش و پیشرفت تحصیلی،دانشگاه تربیت معلم تهران