رابطه هویت یابی و رشد اخلاقی در دانشجویان

فهرست مطالب
فصل اول : موضوع پژوهش    1
مقدمه    2
بیان مسئله    3
اهمیت و ضرورت انجام پژوهش    4
اهداف پژوهش    5
هدف کلی پژوهش    5
هدف های جزئی پژوهش    6
فرضیه های پژوهش    6
فصل دوم : پیشینه پژوهش    7
مقدمه    8
هویت یابی    9
رشد احساس هویت     10
هویت یابی در سایر فرهنگ ها    11
نظریه ی اریکسون درباره ی هویت    13
پژوهش های جیمز مارسیا در زمینه ی هویت یابی    16
عوامل موثر در شکل گیری هویت    18
ابعاد خانواده در شکل گیری هویت     18
رویکردهای موجود در بحث هویت     21
تعریف رشد اخلاقی    25
عناصر مختلف رشد اخلاقی    25
عناصرشناختی    25
رشد اخلاقی در دیدگاه های مختلف روانشناسی    26
نظریه ژان پیاژه    29
نظریه لارنس کلبرگ    31
پیشینه ی پژوهش    37
پژوهش های مربوط به رشد اخلاقی و هویت یابی در ایران    40
فصل سوم : روش پژوهش    43
روش پژوهش    44
جامعه ی آماری    44
روش نمونه گیری    44
ابزار پژوهشی    45
آزمون موضوعات روایتی (DAT)     45
پایایی و اعتبار مقیاسDAT    46
مقیاس هویت خود EIS    47
پایایی مقیاس EIS    48
اعتبار مقیاس EIS    48

مقدمه
از آن جا که یکی از بزرگ ترین مشکلات و معضلات که اکثر افراد جامعه را در گیر کرده است هویت یابی است یعنی این که افراد بدانند کیستند،چه هدفی دارند و به دنبال چه می گردند.که اگر فرد نتواند در نوجوانی این مسئله را حل کند و به یک تعریف دقیق و درست از خود و آن چه می خواهد بدست آورد برسد درگیر هویت یابی می شود.این معضل در تمام دوران جوانی و سال های عمر فرد را دچار خودبیگانگی و سر درگمی می کند و باعث می شود نتواند به درستی با مسائل و مشکلات زندگی کنار بیاید.
وی همیشه باید با پیامدهای بی هویتی مانند افسردگی ،بی هدفی ،احساس پوچی،روز مرگی و …
دست و پنجه نرم کند به نظر می رسد که رشد اخلاقی به عنوان عاملی مهم می تواند به فرد کمک کند تا بهتر و زود تر به هویت دست یابد.افراد با رشد اخلاقی بهتر می توانند با تلاش و کوشش با دیدی بهتر و بازتر به دنیای اطراف خود بنگرد.رشد اخلاقی در این زمینه نمی تواند بی تاثیر باشد زیرا هر چه فرد نگرش و دیدی بهتر و جامع تر به درست و غلط بودن مسائل و تصمیم گیری های خود داشته باشد زودتر می تواند طی طریق کرده و به هویت دلخواه خود دست یابد.

بیان مسئله:
یکی از مسائل عمده ای که سال ها ذهن دانشمندان حوزه های مختلف روان شناسی از جمله روان شناسی مرضی ،روان شناسی اجتماعی،روان شناسی رشد و روان شناسی شخصیت را به خود مشغول داشته است بحث هویت و تاثیر آن بر رفتار و شیوه زندگی افراد است.
به کمک هویت فرد می تواند از خویشتن تعریفی داشته باشد و به وسیله ی آن خود را معرفی کند.از طرفی دیگر فرد باید تصویری که از خود دارد و تصویری که از انتظار دیگران از خودش دارد هماهنگی و یکپارچگی را ایجاد کند.اگر این تعریف (تعریفی که از خود دارد)با واقعیت اجتماعی فرد در تعارض باشد وی دچار فشار روانی و مشکلات رفتاری بسیاری می باشد.فرآیند هویت یابی با این سوال شروع می شود که «من کیستم»؟وقتی فرد می تواند به این سوال جواب دهد که به دیدگاهی ارزشی ،سیاسی،مذهبی و شغلی مناسب متعهد شده باشد.در این زمان است که فرد توانسته روند هویت یابی را طی کند.در غیر این صورت فرد دچار بی هویتی می شود.
باور و اعتقاد درباره ی موفقیت ها و شکست هایی که افراد بدست می آورند تفاوت است.نگرش آنها در مورد این موفقیت ها و شکست ها و نیز تقویت کننده هایی که دریافت می کند در کنترل خودشان است یا عواملی دیگر در آن دخیلند،عامل مهمی در تعیین ویژگی های رفتاری و شخصیتی آن هاست و می تواند عامل پیش بینی کننده ای برای تلاش ها و انتظارات فرد در موقعیت های زندگی باشد.این در حالی است که نوجوانان و جوانان امروزی با مشکلاتی از جمله نداشتن هدف با معنایی برای زندگی ،مشکل در عرصه ی تصمیم گیری ،مشکل ناامیدی و اضطراب و……مواجه اند که این مسئله با یک بحران جدی برای متولیان امور اجتماعی مبدل شده است .(رحیمی نژاد(۱۳۷۹))
در پژوهشی که روی دانشجویان سال اول تا چهارم انجام شد،نشان داد که ۵۴تا ۷۱%آنان دچار بحران زدگی هویت بودند که عوامل مختلفی می تواند در این پدیده نقش داشته باشند و از آن جمله می توان به جهانی شدن و اقتضائات آن،توسعه ی سریع تکنولوژی ارتباطی و دست رسی افراد به اطلاعات جدید از تجربیات فرهنگی مختلف ،مقوله ی تهاجم فرهنگیو….اشاره کرد.در پژوهش حاضر سعی شده است که این موضوع مورد بررسی قرار گیرد که:«آیا بین هویت یابی و رشد اخلاقی در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اندیمشک رابطه ای وجود دارد؟»
اهمیت و ضرورت انجام پژوهش
با توجه به نقش موثر نهادهای اجتماعی مانند خانواده،مدرسه و دانشگاه بر هویت یابی و رشد اخلاقی به نظر می رسد که بتوان به وسیله ی این گونه پژوهش ها به والدین و معلمان و سایر اقشاری که با تربیت و پرورش نوجوانان سر و کار دارند کمک کرد تا با شناخت و آگاهی بهتر راجع به این دو مولفه روش بهتر و مناسب تری برای کمک به نوجوانان و جوانان ارائه داد.به طور مثال و وقتی نوجوانان وجوانان یک جامعه دچار بی هویتی نباشند و رشد اخلاقی سطح بالا داشته باشند آن جامعه هم می تواند امیدوار باشد در آینده به شکوفایی برسد و از بهداشت و سلامت روانی بیشتری برخوردار باشد.
اهداف پژوهش
با در نظر گرفتن این که مبحث هویت یابی و رشد اخلاقی از مولفه های مهم در مباحث روان شناختی است و روان شناسان بسیاری در حوزه های مختلف در مورد آن پژوهش کرده و دارای نظریه های متعددند به نظر می رسد افرادی که در این رشته تحصیل و مطالعه می کنند باید بهتر از دیگران نسبت به آنها آشنایی داشته باشند و کمتر با مشکل مواجه شوند.بر همین اساس،بر آن شدیم که با بررسی رابطه هویت یابی و رشد اخلاقی مقایسه ای میان تعدادی از دانشجویان دختر و پسر داشته باشیم تا تاثیر اطلاعات کسب شده را در آن بیابیم.
هدف کلی ژوهش
بررسی این که آیا هویت یابی و رشد اخلاقی در دانشجویان دختر و پسر رابطه ای وجود دارد یا خیر.