تأثیر مهاجرت اتباع افغانی در بزه کاری آنان در شهر مشهد

فهرست :

فصل اول کلیات                                        2
۱- ۱ طرح مسأله                                    2
۱- ۲ سابق? پژوهش                                    4
۱- ۳ تعریف واژگان                                    5
۱- ۴ مفروض های این پژوهش                            11
۱- ۵ روش تحقیق                                    13
۱- ۶ سازمان دهی تحقیق                                14
فصل دوم پناهندگی و مهاجرت اتباع افغانی به ایران                        15
۲- ۱ مراحل ورود پناهندگان و آوارگان افغانی                        16
۲- ۱- ۱ علل ورود افاغنه به ایران ، قبل از انقلاب اسلامی                16
۲- ۱- ۲ علل ورود افاغنه به ایران ، بعد از انقلاب اسلامی                18
۲- ۲ بررسی ورود و استقرار مهاجران افغانی در ایران                     21
۲- ۳ وضعیت حقوقی ، اجتماعی و فرهنگی افاغنه در ایران                    23
۲- ۴ پیامدهای حضور آوارگان افغانی در ایران                        24
۲- ۴- ۱ پیامدهای سیاسی و امنیتی                         24
۲- ۴- ۲ پیامدهای اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی                 25
۲- ۵ نتایج بین المللی ، ورود افاغنه به ایران و بررسی قوانین مختلف در این زمینه        25
۲- ۵- ۱ وظایف دولت ایران طبق کنوانسیون ۱۹۵۱ و پروتکل ۱۹۶۷            26
۲- ۵- ۲ قوانین و مقررات داخلی ایران                        27
۲- ۵- ۳ اصل ممنوعیت اعاده ، و وظایف دولت ایران                27
۲- ۵- ۴ حقوق پناهندگان ، مهاجرین و آوارگان افغانی در ایران            29
۲- ۶ تکالیف پناهندگان افغانی نسبت به دولت ایران                    30

فصل سوم مهاجرت و بزه کاری                                33
۳- ۱ بررسی پیامدهای مهاجرت، از نظر علوم مختلف انسانی :                33
۳- ۱- ۱ از نظر علوم اجتماعی و جامعه شناسی                     35
۳- ۱- ۲ از لحاظ علوم اقتصادی                        36
۳- ۱- ۳ از دید علوم سیاسی و امنیتی                        37
۳- ۱- ۴ پیامد های مهاجرت و علم حقوق                    39
۳- ۱- ۵ پیامدهای مهاجرت از لحاظ روان شناسی و تربیتی            40
۳- ۲ رابط? مهاجرت و بزه کاری                            46
۳- ۲- ۱ تأثیر مهاجرت در بروز چگونگی جرایم                    48
۳- ۲- ۲ تأثیر مهاجرت در بروز کمیّت جرایم                    50
۳- ۳ موجبات بزه کاری اطفال ، محصلین ، نوجوانان و جوانان افغانی                53
۳- ۴ موجبات بزه کاری زنان افاغنه                             54
فصل چهارم  روش تحقیق ، فرضیات و یافته ها                            57
۴- ۱ روش تحقیق و نمونه گیری                             57
۴- ۱- ۱ فرضیات تحقیق                             58
۴- ۱- ۲ یافته ها                                59
۴- ۲ توصیف یک متغیری                                59
۴- ۲- ۱ سن افراد مجرم                            60
۴- ۲- ۲ سن افراد غیر مجرم                            61
۴- ۲- ۳ وضعیت تأهل افراد مجرم                        62
۴- ۲- ۴ وضعیت تأهل افراد غیر مجرم                        63
۴- ۲- ۵ وضعیت اشتغال مجرمین مهاجر افغانی                    64
۴- ۲- ۶ وضعیت اشتغال غیر مجرمین                        65
۴- ۲- ۷ تحصیلات افراد مجرم                        66
۴- ۲- ۸ تحصیلات افراد غیر مجرم                        67
۴- ۲- ۹ نوع جرم ارتکابی                            68
۴- ۲- ۱۰ محل ارتکاب جرم                            69
۴- ۲- ۱۱ موقعیت و وضعیت پناهندگی مجرمین ( از حیث ورود به کشور )        70
۴- ۲- ۱۲ موقعیت و وضعیت پناهندگی غیر مجرمین                71
۴- ۲- ۱۳ علت مهاجرت مجرمین افغانی                    72
۴- ۲- ۱۴ علت مهاجرت افراد غیر مجرم                    73
۴- ۲- ۱۵ محل سکونت فعلی افراد مجرم تبع? افغان                74
۴- ۲- ۱۶ محل سکونت فعلی افراد غیر مجرم تبع? افغان                75
۴- ۲- ۱۷ محل سکونت والدین افراد مجرم                    76
۴- ۲- ۱۸ محا سکونت والدین افراد غیر مجرم                    77
۴- ۲- ۱۹ میزان درآمد مجرمین افغانی                        78
۴- ۲- ۲۰ میزان درآمد افراد غیر مجرم افغانی                    79
۴- ۳ تحلیل دو متغیری                                80
۴- ۳- ۱ فرضی? اول                             80
۴- ۳- ۲ فرضی? دوم                            80
۴- ۳- ۳ فرضی? سوم                            81
۴- ۳- ۴ فرضی? چهارم                            81
۴- ۳- ۵ فرضی? پنجم                            81
فصل پنجم پیش گیری و تقلیل مهاجرت و بزه کاری اتباع افغانی در مشهد                84
۵- ۱ نام آواره ، به جای پناهنده و مهاجر                        84
۵- ۲ ترس و واهم? مردم از تبع? افغان                            84
۵- ۳ طرد نمودن اجباری ، نه                             86
۵- ۴ پیش گیری از بزه کاری                                88
۵-۵ تقلیل مجازات های تنبیهی و ترذیلی                        90

منابع
۱- منابع داخلی                                    92
۲- منابع خارجی و یا ترجمه شده                            93
۳- جزوه ها ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی                    94
فهرست جدول ها                                        97   
فهرست نمودار ها                                        98
 ضمایم
پرسش نامه ها
نامه معرفی به ادارات و سازمان ها

چکیده
قسمت عمده افغانستان امروزی ( منطقه هرات ولایت‌های قندهار، هزاره و … ) در ادوار مختلف و تاریخی از دوره ایران باستان تا این دو صده اخیر تحت فرمانروایی ایرانیان اداره می شده است (به جزء ۷ سال حکمرانی این قوم به سرکردگی محمود خان در خاک ایران،۱۷۲۲میلادی ۲۲اکتبر) که در این میان عهدنامه پاریس مانند دیگر قردادهای ننگین دوران قجری، موجب پیوستن منطقه هرات به خاک آن سرزمین شده اگرچه این سرزمین سال‌های سال نتوانست استقلال را درکشور خود به معنای واقعی کلمه بشناسد و یا تحت استعمار انگلیس یا شوروی و بعد از آن با جنگ‌های داخلی نژادها، اقلیت ‌ها که با اشغال ایالات متحده همراه بود و مردم این سرزمین را مجبور به ترک وطن و پناهندگی به سایر کشورها نمود و از آن‌جا که مرزهای وسیع همجوار با ایران دارد مهاجرت بیشتر آنان درسه دهه اخیر به کشورمان علی الخصوص منطقه کلان شهر مشهد می‌باشد.
مهاجرت افاغنه به داخل کشور به صور مختلف است، پناهندگی دسته اقل به صورت قانونی بوده و گروه اکثر آنان به صورت غیر قانونی به مرزهای کشور داخل شده‌اند که از گروه اخیر به نام پدیده غیر مجازین نام برده شده است. به دلایل عمده‌ای بستر مناسبی برای بزهکاری را فراهم می‌نموده‌اند که از نوع بزهکاری ساده که مرتکب فاعل اصلی جرم، شریک یا معاون است و یا تبعه افغان از نوع بزهکاری‌هایی مرتکب می‌شود که به اهداف خاص و از پیش تعیین شده با گروه‌ها، جمعیت‌ها وتشکل‌هایی که بعضاً ایرانی یا خارجی‌اند و غالباً با حمایت کشور ثالثی که منافع فراوان می‌برد به بزهکاری های سازمان‌یافته مشهورند، دست می‌زند. که در این رساله سعی می شود با بسط موضوع از جمله بررسی بزهکاری‌های انجام شده توسط اتباع افغانی در سال‌های اخیر و در ثانی عوامل موثر در بازگشت مهاجرین و سیاستهای جمهوری اسلامی ایران و مقامات مسئول در خراسان رضوی نسبت به این افراد و آمار بزهکاری‌های اتباع افغانی در خاتمه با دامنه پیشگیری و راه‌حل‌هایی از مساله بحران بزهکاری در شهر مشهد امیدوارم بتوانم شایسته مطلوب را فراهم نموده باشم.

فصل اول کلیات
۱-۱ طرح مسئله
پدیده مهاجرت مردم افغانستان به کشورهای همسایه به ویژه ایران که یکی از اشکال مهاجرت بین‌المللی می‌باشد در سه دهه اخیر روند صعودی داشته است این نوع مهاجرت ازآن نظر که زاییده عوامل اجتماعی، سیاسی،و اقتصادی موثر می‌باشد قابل توجه است آغاز مشکلات و مسائل اجتماعی در افغانستان همزمان با فروپاشی ساخت سنتی ـ مبتنی بر سلطنت و رعایت قوم پشتون ـ و اعلام جمهوری در سال ۱۳۵۲ در این کشور است تجاوز شوروی به این کشور سبب شد اقوام مختلف مانند(هزاره‌ها، تاجیک، از بک، پشتون) هر یک به نوعی فریاد خود مختاری سر دهند و فرآیند جدایی گزینی خود را از سایر اقوام آغاز کنند . در نتیجه ساختی جدید و پراکنده از قدرت در افغانستان ایجاد شد که بر دامنه مشکلات این کشور افزود . رویاروئی‌ها و رقابت‌های قومی برای کسب قدرت در این کشور منجر به مهاجرت افراد زیادی از افغانستان به سوی کشورهای دیگر به‌ویژه ایران گردیده بعد فروپاشی شوروی سابق و کناره‌گیری این کشور از صحنه وقایع کشورهای همسایه اوضاع افغانستان رو به بهبودی نهاد .
اما دیری نپایید که تفوق طلبی‌های قومی و مذهبی همچنین قدرت‌ طلبی‌ها حزبی ا‌فراطی و در عقاید غیر اصلی به نام مذهب اسلام به نام  طالبان این کشور را صحنه جنگ‌های خونین داخلی کرد یکی از پیامدهای مهم جنگ داخلی در افعانستان کوچ یا مهاجرت تعداد زیادی از مردم این کشور شد. و همچنین بعد از ورود ایالت‌متحده و اشغال نظامی توسط دولت مزبور امنیت به طور کامل رخت بست و مهاجرت بی رویه و فراوان‌تر گردید . با تشکیل دولت اتحاد ملی هر چند وضعیت آرام‌تر شده ولی بهتر نشده از آن‌جا که از جمله پیامدهای مهاجرت به کشوری که خود تازه از بستر بسیاری از مشکلات با بحران انقلاب و نیز شروع جنگ و بعد از آن مشکلات اقتصادی مهاجرت این گروه نیز موجب فقر بیشتر و سایر علل دیگر موجب بزهکاری اتباع افاغنه در ایران را بیشتر فراهم می‌کرد.
با توجه به عبور غیر قانونی اتباع افغانی به کشورمان در دهه‌های اخیر و با عنایت به  این که این دسته از از آوارگان سال‌های سال در کشورمان ماندگار شده و اغلب با زنان تبعه کشور خودیا بیگانه و اکثر با زنان ایرانی ازدواج نموده‌اند و اقل زنان افغان با مردان ایرانی ازدواج و صاحب اولاد و خانواده شده‌اند و فرزندان آنان به گونه‌ای تبعه ایران نام گرفته‌اند . و اکثرا” از نظر اقتصادی فقیر و در منطقه‌های حاشیه شهرهای ایران زندگی می‌کنند که علل بعدی موجبات بزهکاری را فراهم نموده(محیطی ، اقتصادی) و مهاجرین اخیر اندکی که به صورت غیر قانونی داخل کشور سکونت گرفته‌اند ، بدون هیچ مدرک هویتی که در حال حاضر در بسیاری از مناطق شهر مشهد زندگی می‌کنند و به دلیل نبودن برج کنترل کننده‌ای بر آنان به علت نداشتن هیچ مدرک شناسایی آزاد در شهر سکونت دارند و به دلیل نداشتن مدارک هویتی اکثراً مرتکب بزهکاری‌های فراوان می‌شوند که بیشتر مقامات مسئول از این دسته از مهاجرین غیر قانونی ترس و واهمه دارند. زیرا دسته دیگر که به صورت قانونی با داشتن مدارک اقامتی چه موقت یاد دائم منسجم‌تر و در قالب یک مرجع هدایت شده‌ای قرر گرفته‌اند . با توجه به بروز بزهکاری افغان‌ها در سال‌های اخیر لااقل در نزد افکار عمومی اینجانب را مجاب کرد که رساله خود را در این رابطه بنویسیم که هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش است که مهاجرت اتباع افغانی چه تاثیراتی در افزایش بزهکاری در شهر مشهد داشته است یا به عبارتی آیا اکثریت مهاجرین افغانی در مشهد مرتکب بزهکاری شده اند ؟ هدف دیگر این است که اتباع افغانی تحت چه عواملی دست به ارتکاب جرم زده و بیشتر چه نوع بزهکاری هایی انجام می دهند ؟ و در خاتمه راه‌های پیشگیری و تقلیل از مساله بحران‌زای مهاجرت افغان‌ها به داخل خاک کشور و پیامد های آن که مهمترین آن بزهکاری اتباع افاغنه چه می‌باشد؟
در این پژوهش ابتدا بررسی جنبه‌های مهاجرت از نظر علوم مختلف انسانی ضمن این‌که رابطه مهاجرت و بزهکاری می‌پردازیم به پدیده مهاجرت خارجی پیامدهای مهاجرت افاغنه به ایران و نتایج بین المللی ورود افاعنه به ایران، بررسی قوانین مختلف در این زمینه، با تحقیق در خصوص بزهکاری‌های انجام شده توسط اتباع افغانی در مشهد، کمیت بزهکاری ونوع بزهکاری‌های انجام شده توسط اتباع افغانی، جرایم صورت گرفته با چه کیفیت‌های انجام شده علل و موجبات بزهکاری دسته‌بندی جرایم شرایط و کیفیت بزهکاری و نیز راههای پیشگیری و تقلیل از مساله بحران‌زای مهاجرت افغان‌ها به داخل کشور علی‌الخصوص به مشهد و اینکه چه نوع بزهکاری‌هایی به وفور دیده می شود؟ بزهکاری ساده یا اعتیادی و یا بزهکاری‌های سازمان‌یافته یا دائم که بیشتر به چشم می‌آید یا بزهکاری که معمول‌تر است از نوع عمومی یا اختصاصی است خواهم پرداخت .

۱- ۲  سابقه پژوهش
سابقه پژوهش در رابطه با موضوع مورد بحث را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد اول سابقه تحقیق در حوزه ورود غیر قانونی اتباع افغانی در ایران و نتایج بین المللی ورود افاغنه و بررسی بزهکاری‌های انجام شده توسط انان در مشهد به طور عام و سیاست جنایی ایران در قبال این بحران با ذکر راهکارهای پیشگیری و تقلیل از آن به طور خاص که در فصل سوم این پژوهش به این مقوله‌ها توجه شده است . سابقه تحقیق مهاجرت افاغنه به مشهد پیامدهای مهاجرت که در رابطه با مورد اخیر باید گفت علی رغم این‌که دو کشور ایران و افغانستان همسایه یکدیگرند و مرزهای مشترک و طولانی با هم دارندو اشتراکات تاریخی و فرهنگی آن‌ها را به هم پیوند داده است با این همه در ایران شناخت کافی نسبت به مسائل و شرایط سیاسی اجتماعی وجود ندارد و تلاش های انجام گرفته برای تعیین این شرایط نیز بسیار محدود بوده است. با مشکلات موجود جنگ‌های داخلی و نیز مهاجرت دو میلیون مهاجر افغانی زمینه ارتباط نزدیک بین دو کشور را به وجود نیاورد. و به این دلیل که اغلب قشر فقیر و تحصیل نکرده به ایران روی آورند.و اغلب تحصیل کرده ها و متخصصین افغانی در اثر مواجه با شرایط دشوار در ایران به خصوص بیکاری و عدم بهره‌گیری از تخصص آنان به سمت دیگر کشورها روی آوردند وقوع انقلاب در ایران با اشغال افغانستان توسط شوروی سابق ، شروع جنگ‌های داخلی ، سقوط شوروی ظهور مسائل دینی و مذهبی(طالبان) و ائتلاف ضد طالبان ، پیامدهای امنیتی سیاسی ظهور طالبان بر ایران و سقوط آنان با حمله نظامی آمریکا هیچ موقع مهاجرت بی رویه مردمان این سرزمین مخصوصاً قشر ضعیف و بی‌پول که فقط می توانستند از سرزمین خود فراری شوند ولی ایران هم مشکلات خاصه خودش را دانست که کمتر از فقر و هلاکت افغانستان نبود .

۱-۳ تعریف واژگان
در این پژوهش بیشتر با واژه های بزهکاری، عوامل بزهکاری ، مهاجرت ، پناهنده و اتباع بیگانه مواجه ایم که در این جا لازم است مفاهیم و اصطلاحاتی که در پژوهش به کار رفته تعاریف مختصری را عنوان و روشن سازیم .
۱ـ بزه ، مترادف کلمه جرم ( crime ) عملی که قانون آن را از طریق تعیین کیفر منع نموده باشد .  مطابق ماده ۲ قانون مجازات اسلامی ( هر فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد جرم محسوب می شود .)  بزهکار ، فردی است که مرتکب بزه می‌شود و در لغت همان گناه کار ،خطا کار و مجرم نامیده می شود .  بزهکاری را می توان با بررسی و تحقیق قوانین کشورها و جوامع، تفاوت فراوان برداشت‌ها و تعابیر مقررات جزایی برداشت نمود  و امکان دارد عمل از لحاظ حقوق جزا مجرمانه باشد ولی اخلاقاً فاقد قباحت اجتماعی باشد علی رغم اختلافات موجود در مفهوم بزهکاری حقوق کیفری اکثر ممالک در برابر آن مواضع مشترکی دارند این مواضع عبارتنداز: الف) غیر قابل بخشش بودن جرم به طور کلی ب) متناسب نمودن مجازات با هرج‌ومرج اجتماعی ناشی از جرم ج) پیش بینی عکس‌العمل برای ارتکاب عمل مجرمانه،با توجه به این مفاهیم باید در هر زمان و مکان و در هر شرایطی که عمل بزهکارانه اتفاق می افتد باید قبل از انجام هر کاری مبادرت به شناسایی همه جانبه شخصیت مجرم و گذشته وی، امیال و هواهای سر کوفته، شرایط زندگی و بالخره علل وقوع جرم ورزید.
منابع داخلی ( کتب و قوانین ترجمه شده )
۱-    امامی ، حسام الدین ، افغانستان و ظهور طالبان ، انتشارات شاب ۱۳۷۵
۲-    توانا ، علی ، جرم شناسی ، ناشر خط سوم ، چاپ ۸۱
۳-    توسعه و تحول حقوق پناهندگان ، گردآورنده دفتر سیاسی وزارت امور خارجه ، تهران ۱۳۷۳
۴-    جعفری لنگرودی ، محمد جعفر ، ترمینولوژِی حقوق ، انتشارات گنج دانش ، چاپ ششم ، سال ۱۳۷۲
۵-    دانش ، تاج الزمان ، مجرم کیست ؟ جرم شناسی چیست ؟ ، چاپ اول ، پاییز ۱۳۶۶
۶-    ساروخانی ، باقر ، درآمدی به دایره المعارف علوم اجتماعی ، تهران ، انتشارات کیهان ، ۱۳۷۰
۷-    شیخاوندی ، داوود ، جامعه شناسی انحرافات آسیب شناسی ، چاپ سوم دقت ۱۳۷۳
۸-    شابیاتی ، هوشنگ ، جرایم بر ضد مصالح عمومی کشور ، جرایم امنیتی ، اقتصادی ، اجتماعی ، چاپ تهران ، ۱۳۷۶
۹-    صفایی ، جواد ، توسعه و تحول حقوق پناهندگان ، تهران ، وزارت امور خارجه ، ۱۳۷۴
۱۰-    عبادی ، شیرین ، حقوق پناهندگان و نگاهی به مسائل حقوقی پناهندگان در ایران ، تهران ، ۱۳۷۳
۱۱-    کی نیا ، مهدی ، مبانی جرم شناسی ، جلد اول ، دانشگاه تهران ، مهر ۱۳۷۲
۱۲-    محمدی ، ابوالحسن ، حقوق کیفری اسلام ، مرکز نشر دانشگاهی ، تهران ، چاپ اول ، ۱۳۶۷
۱۳-    معین ، محمد ، فرهنگ فارسی ، یک جلد ، انتشارات سراشین ، چاپ ششم ، سال ۱۳۷۲

۲- منابع خارجی و یا ترجمه شده
۱-    اچ وورما راوی ولی ، آنتونی ، انطباق اقتصادی مهاجرین بین المللی ، ترجم? عبدالعلی لهسائی زاده ، از مجموعه مقالات نظریات مهاجرت ، چاپ اول ، انتشارات نوید شیراز ، ۱۳۶۸
۲-    استالکر ، پیتر ، کار در غربت ، ترجم? فرهنگ و ارشاد ، مؤسس? کار و تأمین اجتماعی ، سال ۱۳۸۰
۳-    بروس کوئن ،  در آمدی به جامعه شناسی ، ترجم? محسن ثلاثی ، چاپ پنجم ، پاییز ۱۳۷۷
۴-    بوریس گرومف ، ارتش سرخ در افغانستان ، ترجم? عزیز آریانفر ، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه تهران ، ۱۳۷۱
۵-    جرم شناسی نظری ، ترجم? علی شجاعی
۶-    ژان میشل بست ، جامعه شناسی جنایت ، ترجم? فریدون وحیدی ، ناشر : آستان قدس       رضوی ، ۱۳۷۲
۷-    رابین جی پریور ، یگانه سازی نظریات مهاجرت ، ترجم? عبدالعلی لهسائی زاده ، از مجموعه مقالات نظریات مهاجرت ، چاپ اول ، انتشارات نوید شیراز ، ۱۳۶۸
۸-    عهد عتیق و جدید ، ترجم? فارسی کتاب مقدس انجمن پخش کتب مقدس
۹-    لی اورت ، یک نظر به مهاجرت ، ترجم? بیژن زارع ، عبدالعلی لهسائی زاده ، چاپ اول ، انتشارات نوید شیراز ، ۱۳۶۸
۱۰-    ویلهم بتل ، گذرگاه افغانستان ، ترجم? سید محمد محسنیان ، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی ، ۱۳۶۵
۱۱-    هیمن ، آنتونی ، افغانستان زیر سلط? شوروی ، ترجم? اسدالله طاهری ، چاپ صنوبر ، ۱۳۶۴

۳ – جزوات ، مقالات ، پایان نامه ها و قوانین مرجوعی
۱-    آیین نام? اجرایی قانون برنام? سوم توسع? اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی گشور ، مصوب هیأت وزیران ، ۱۳۷۹
۲-    اعلامیه جهانی حقوق بشر مصوب ۱۹۴۸
۳-    بلاغی ، فاطمه ، ازدواج و تابعیت زن ایران ، نشری? کتاب زنان ، تابستان ۱۳۸۳
۴-    تبریز نیا ، شکوه ، بررسی وضعیت مهاجرین افغانی مقیم ایران ، پاین نامه کارشناسی علوم اجتماعی ، دانشگاه فردوسی مشهد ، سال ۷۶
۵-    ترابی ، یوسف ، گودرزی ، آیت ، کالبد شکافی رهیافت ، محرومیت نسبی در پیدایش  نوین و شورش های اجتماعی ، قطعنام? دانش انتظامی ، زمستان ۱۳۸۳
۶-    تهرانی ، مهدی ، بررسی علل و عوامل مهاجرت افاغنه به ایران و پیامد های ناشی از آن ، روزنام? جام جم ، ۲۲ دی ۱۳۷۹ ، شمار? ۲۱۱
۷-    حیدری ، محمد ، هویت و امنیت ملی ، مبانی نظری هویت و بحران هویت ، پژوهشکد? علوم انسانی و اجتماعی ، ۱۳۷۸
۸-    جمشیدی ها ، غلامرضا ، علی بابایی ، بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی ، فصلنام? علوم اجتماعی ، شمار? ۲۰ ، پاییز و زمستان ۱۳۸۱
۹-    رحیمی ، رضا ، جامعه پذیری فرهنگی ، ماهنام? جامع? سالم ، شمار? ۳۹ ، ۱۳۷۷
۱۰-    رودکی ، فاطمه ، وضعیت حقوقی آوارگان افغانی در ایران ، پایان نام? کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی ، دانشکد? حقوق ، ۱۳۸۳
۱۱-    سنجولی ، دولت علی ، حاکمیت افغان ها بر ایران ، پایان نام? کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید بهشتی ، ۱۳۷۶
۱۲-    شیخ الاسلامی ، عباس ، جزو? درس جرم شناسی ، کارشناسی ارشد ، سال ۱۳۸۴
۱۳-    صدری ، محمد ، هویت و امنیت ملی ، مجموعه مقالات هویت و بحران ، پژوهشکد? مطالعات راهبردی ، ۱۳۷۸
۱۴-    طالبیان ، امیر ، مهاجران افغانی و تغییر فرهنگی مطالع? موردی مهاجران کوی مطهری شهرستان مشهد ، پایان نام? کارشناسی ارشد دانشگاه تهران ، ۱۳۶۰
۱۵-    طولانی ، قاسم ، کشور میزبان کشوری دیگر ، روزنام? حیات نو ، بهمن ۱۳۸۰ ، سال دوم ، شمار? ۵۰۱
۱۶-    علوی ، محمود ، تأثیر مهاجرت افاغنه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ( با تأکید بر مسئل? اشتغال ) ، پایان نام? کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکد? علوم انسانی ، ۱۳۸۱
۱۷-    غلامی ، علی ، نحو? کنترل نظارت ناجا بر افاغنه و تأثیر آن بر جرایم و مقایس? تطبیقی آن با کشور پاکستان ، پایان نام? کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس ، دانشکد? علوم انسانی ، ۱۳۸۱
۱۸-    قانون راجع به ورود و اقامت اتباع خارجه در ایران ، مصوب ۱۹/۲/۱۳۱۰
۱۹-    قره باغیان ، رضا ، تأثیر برخی از علل مهاجرت نیروی کار در ایران ، مؤسس? تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس ، چاپ اول ، بهار ۱۳۷۵
۲۰-    کاظمی ، امیر ، پیامد های مهاجرت و بزهکاری ، تحقیق درس جرم شناسی کارشناسی ارشد ، زمستان ۸۴ ، استاد مربوطه عباس شیخ الاسلامی
۲۱-    کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد وضعیت پناهندگان مصوب ۱۹۵۱
۲۲-    گزارش پروژ? مهاجرت اتباع خارجی به ایران به ادار? کل امور اتباع و مهاجرین خراسان ، ۱۳۸۳
۲۳-    نظری تاج آبادی ، حمید ، بررسی جنبه های مختلف حقوقی مسئل? پناهندگی دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارج? تهران ، ۱۳۶۳
۲۴-    هدایت ، محمود ، اثرات مهاجرت های خارجی در ایران ، دفتر جمعیت و نیروی انسانی سازمان برنامه و بودجه ، ۱۳۶۹
۲۵-    منطقی ، مرتضی ، بحران های هویتی در جوامع در حال گذر ، مجموعه مقالات مبانی نظری هویت و بحران هویت ، پژوهشگاه علوم انسانی ، جهاد دانشگاهی ، ۱۳۸۲
۲۶-    متن صد و پنج توصی? کمیت? مطالعات پیرامون خشونت و بزهکاری