بررسی و مقایسه تاثیر الگوی مبتنی بر روش مشارکتی و الگوی مبتنی بر روش یادگیری انفرادی

چکیده :
 هدف از انجام این پژوهش مقایسه تاثیر الگوی مبتنی بر روش مشارکتی و الگوی مبتنی بر روش یادگیری انفرادی بر میزان یادگیری و یاد داری در درس علوم دانش آموزان دختر پایه‌ی پنجم منطقه ۵ تهران بوده است .
دراین پژوهش فرضیه‌ها به این نکته اشاره دارند که بین دو الگوی مشارکتی و انفرادی تفاوت وجود دارد .
 جامعه آماری را کلیه دانش آمزان دختری که در منطقه ۵ درسال تحصیلی ۸۷- ۸۶ در شهر تهران به تحصیل مشغول بوده را شامل شده است .
 جهت نمونه‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای استفاده شده به این صورت که ۴۰ نفر به صورت کاملاً تصادفی انتخاب شد و در دو گروه ۲۰ نفری آزمایش و گواه تقسیم شده‌اند .
 ابزار جمع آوری اطلاعات آزمون محقق ساخته بود که قبل و بعد از اعمال متغیرهای مستقل بر روی دانش آموزان اجرا شد بعد از ۲۰ روز از اجرای متغیرها نیز آزمون یادداری اجرا گردید که این آزمون موازی آزمون یادگیری بوده . برای محاسبه معنی‌داری نتایج در بین گروهها از آزمون T مستقل استفاده شد .
 نتایج این پژوهش به این شرح است :
الگوی مبتنی بر روش یادگیری مشارکتی نسبت به الگوی مبتنی بر روش یادگیری انفرادی در یادگیری و یادداری تفاوت معنی داری را نتشان می دهد .

مقدمه
 درگذشته اعتقاد بر این بود در کلاسها یادگیری واقعی صورت می‌گیرد که دانش آموزان ساکت و آرام در گوشه‌ای نشسته و به صحبتهای معلم گوش فرا دهد . امروزه با توجه به تغییرات روز افزون فناوری از معلمان نیز خواسته می‌شود از روشها و برنامه‌هایی استفاده کنند که دانش آموزان را به فعالیت وادار کند .
 تغییر در شیوه‌های یاددهی – یادگیری و استراتژیهای تدریس و ابداع و نوآوری فراوان و مستمر در این زمینه ، راهبردهای یاددهی – یادگیری جدید کاربردی و اثر بخش را فراروی معلمان قرار داده که در صورت آموزش آنها توسط معلمان امکان آموزشی خوبی در اختیار آنها قرار می گیرد که می‌تواند به فراخور شرایط ، ویژگیها و مشکلات هر یک از کلاسهای خود از آنها که بالاترین بهره و استفاده را ببرند . به عنوان مثال راهبردهایی همچون ،‌حل مسئله ،‌شبیه سازی ، ایفای نقش و بارش مغزی که هم اکنون در کشورهای توسعه یافته به عنوان راهبردهای مشارکتی و تعاملی در امر یاددهی – یادگیری فراگیران کاربرد فراوانی یافته است ولی در حال حاضر در نزد اکثر معلمان مهجور و ناشناخته مانده است کاربرد این روشها درحین تدریس توسط معلمان ، در تعمیق یادگیری فراگیران و نهادینه شدن اطلاعات و کاربردی شدن آنها نقش بسزایی دارد و در واقع با این روشها ،‌می‌توان به جای انتقال صرف مفاهیم ، در نزد دانش آموزان مفهوم سازی کرد ( فضلی خانی ، ۱۳۸۰)
یکی از اهداف عمده آموزش و پرورش ، توانایی حل مسئله ، آفرینندگی ، خلاقیت و ابتکار در دانش آموزان است . با این توانائیها دانش آموزان می‌توانند با شرایط گوناگون زندگی و موقعیتهای جدید سازگار شوند و رشد این توانائیها از طریق روشهای تدریس فعال میسر می‌باشد .

منابع فارسی
–    آقازاده، محرم، (۱۳۸۴)، ساختار یادگیری از طریق همیاری، نشریه رشد تکنولوژی آموزشی
–    آقازاده، محرم، ۱۳۸۴)، راهنمایی نوین تدریس، انتشارات آییز (بعد از این قسمت یک مورد دیگر در صحنه آخر وجود دارد)، اسکات، جوانا و همکاران (۱۳۸۵). یادگیری مشارکتی، ترجمه محمد امینی و منصور مرعشی، انتشارات مدرسه، چاپ چهارم.
–    ادیب نیا، اسد (۱۳۸۳) بررسی موانع اجرایی روش های تدریس فعال در مدارس ابتدایی شهر تهران، طرح پژوهشی، موسسه پژوهشی و برنامه ریزی درسی و نوآوری های آموزشی.
–    ادیب بنا، اسد (۱۳۸۵) روشهای تدریس پیشرفته، جزوه درسی، تهران
–    ادیب نیا، اسد (۱۳۸۶) روشها و فنون تدریس علوم تجربی در دوره ابتدایی، جزوه درسی، تهران
–    الیس، سوزان و والن، سوزان. «1382. (آشنایی با یادگیری از طریق همیاری». (چاپ هفتم)، ترجمه طاهره رستگار و مجید ملکان.
–    ایوبی، حسن (۱۳۷۷). «مقایسه یادگیری مشارکتی و یادگیری سنتی (متداول) بر پیشرفت تحصیلی و حرمت خود دانش آموزان دختر پایه سوم متوسطه رشته علوم انسانی». پایان نامه کار شناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.
–    امین فر، مرتضی (۱۳۷۸) . جزوه درسی.
–    با توانی آخوره، مرتضی (۱۳۸۵). «بررسی اثر بخشی روش یادگیری مشارکتی (الگوی جیگ ساو) بر یادگیری خود تنظیم و پیشرفت یادگیری در درس تاریخ دانش آموزان سال سوم، دوره متوسطه شهرستان نجف آباد»، پایان نامه ارشیدی
–    بدیع چراغی، علی (۱۳۸۰) «اثر بخشی روش مطالعه مشارکتی و پرسیدن دوجانبه بر درک مطلب و یادداری و انتقال یادگیری دانش آموزش پایه دوم راهنمایی». دانشگاه علامه طباطبائی
–    بنتهام، سوزان (۱۳۸۴). روانشناسی تربیتی، ترجمه اسماعیل بیابانگرد و علی نعمتی، انتشارات رشد، چاپ اول.
–    بلوم، س بنجامین «ویژگی های آدمی و یادگیری آموزشگاهی»، ترجمه علی اکبر نیمی (۱۳۷۴). چاپ دوم، مرکز نشر دانشگاهی تهران
–    پاکیزه علی (۱۳۷۶). «بررسی تأثیر یادگیری مشارکتی بر عملکرد تحصیلی و خود پنداره دانشجویان». پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
–    تجربه کار، مهشید (۱۳۷۹). «تأثیر تقویت گروهی و فردی در یادگیری مشارکتی و پیشرفت تحصیلی درس زبان انگلیسی دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهرستان کرمان » پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
–    زواران حسین، محسن (۱۳۸۴). «تأثیر تقویت گروهی و فردی در یادگیری مشارکتی و پیشرفت تحصیلی درس زبان انگلیسی دانش آموزان دختر پایه سوم راهنمایی شهرستان کرمان » پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
–    جویس، بروس، ویل ، مارشا و کالهون، امیلی(۱۳۸۰). الگوهای تدریس ۲۰۰۰، ترجمه محمد رضا بهرنگی، نشر کمال تربیت، چاپ اول.
–    تلخابی، محمد (۱۳۸۴)، پایه های فرهنگی یادگیری مشارکتی، مجله رشد تکنولوژی آموزش
–    حیدر تبار، محلی الدین ، (۱۳۸۵)، جور چین همیاری برای یادگیری، نشریه رشد معلم، مسلسل ۱۷۶
–    سیف، علی اکبر (۱۳۸۰). روانشناسی پرورشی، روانشناسی یادگیری و آموزش، انتشارات آگاه، چاپ هشتم.
–    سیف، علی اکبر (۱۳۷۹)، روانشناسی پرورشی (روانشناسی آموزش و یادگیری) چاپ سوم، تهران، انتشارات آگاه .
–    شعبانی، حسن (۱۳۸۲). روش تدریس پیشرفته (آموزش مهارتها و راهبردهای تفکر)، انتشارات سمت، چاپ اول
–    شعبانی، حسن (۱۳۸۲). مهارتهای آموزشی (روشها و فنون تدریس)، انتشارات سمت.
–    شعبانی، حسن (۱۳۸۳). چالشها و رویکردهای عصر اطلاعات و ضرورت تحول در ساختار و فرایند اجرای برنامه های درسی آموزش عالی، انتشارات انجمن برنامه ریزی درسی ایران، چاپ اول.