بررسی تفاوت های جنسی در اضطراب اجتماعی نوجوانان

فهرست مطالب

فصل اول :
مقدمه    2
بیان مسئله     4
هدف از تحقیق و اهمیت مساله     11
فرضیه تحقیق     13
متغیرهای پژوهش    13
فصل دوم : ادبیات پیشینه در تحقیق
اضطراب و فشار روانی    17
اجزای اضطراب    18
انواع اضطراب    21
اندازه‌گیری اضطراب    24
اضطراب امتحان    25
رویکردهای درمانی اضطراب (رفتار درمانی ، درمان شناختی – رفتاری)     29
بحران اضطراب در نوجوانی    31
دیدگاههای نظری درباره روانشناختی اضطراب    32
نظریه‌های اضطراب    45
کنار آمدن با اضطراب    49
مکانیسم‌های دفاعی    51
اضطراب طبیعی و اضطراب بیمارگونه    53
اضطراب و یادگیری    57
علتهای رایج اضطراب    59
آشوب و اضطراب نوجوانی (Adolescent Turmoil)     61
نظریه‌های روانکاوی ، رفتار ، وجودی و زیست شناختی درباره اضطراب اجتماعی  62
فصل سوم : طرح تحقیق
جامعه مورد تحقیق    68 
روش نمونه‌گیری     68
ابزار تحقیق     68
روش نمره‌گذاری     69
فصل چهارم :
ارائه داده ها     71
محاسبات آماری     73
فصل پنجم :
خلاصه ونتیجه‌گیری    77
محدودیتها و پیشنهادات تحقیقی     77
فهرست منابع    79
پیوست    81

مقدمه

اضطراب اجتماعی اضطرابی است که خصوصاً هنگام برخوردهای اجتماعی متقابل افراد با یکدیگر بوجود می‌آید افرادی که از اضطراب اجتماعی رنج می‌برند با افزایش مسائل روانی، ناتوانی در تمرکز حواس و حالتهای عصبی روبرو هستند . اشخاص دچار اضطراب اجتماعی به منبع ناراحتی خود که برخوردهای اجتماعی است که اکنون یا بزودی با آن مواجه خواهند شد آگاه هستند.
اگر چه هر کسی گاهی حداقل کمی از مصاحبه‌ای که قرار است در آن شرکت کند دچار حالت عصبی می‌شود. در واقع یعنی هر یک از ما در اضطراب اجتماعی قرار می‌گیریم ، اضطراب اجتماعی مانند خیلی از مسائلی است که روانشناسان و محققین ارتباطات در آن به تحقیق مشغول هستند.
اسامی که به این نظریه‌ها داده می‌شود عبارتند از :
خجالتی بودن، اضطراب زمانی ، اضطراب ارتباطی، کم‌گویی، وحشت در اثر ظهور در مقابل دیگران.
اگر چه برخی از روانشناسان بین اضطراب اجتماعی و نظریه‌های فوق تفاوتی قایل هستند. اما بیشتر محققین امروزه اصطلاح اضطراب اجتماعی را با خجالت‌زدگی هم معنی بکار می‌برند. نظریه‌های اضطراب زمانی، وحشت در اثر ظهور در مقابل دیگران اغلب به عنوان نمونه های خاص برای نظریه اضطراب اجتماعی عنوان می‌شود. علاوه بر این بررسیهای آماری نشان می‌دهد بین اضطراب اجتماعی و خجالت‌زدگی و دیگر نظریه‌ها ارتباط همبستگی وجود دارد. بنابراین ما اصطلاح اضطراب اجتماعی و خجالت‌زدگی را می‌توانیم در این مقاله بجای همدیگربکار ببریم.
به هر حال باید توجه داشت که اضطراب اجتماعی را نباید با درونگرایی همانند دانست. در حالیکه درونگراها اغلب بجای حضور در اجتماع با خودشان تنها هستند. بیشتر اشخاصی که دچار اضطراب اجتماعی هستند از خجالت‌زدگی متنفر‌اند.
تقریباً دو سوم این اشخاص در یک تحقیق ، خجالتی بودن خود را یک مشکل واقعی بیان نمودند و یک چهارم این افراد تمایل خود را برای یافتن راه‌حل این مشکل بیان نمودند.
(PIKONIS, 1992 A)
 
بیان مسئله(موضوع تحقیق)
» ویژگیهای اشخاص مبتلا به اضطرابهای اجتماعی«
اشخاصی که از اضطرابهای اجتماعی رنج می‌برند در موقعیتهای اجتماعی که قرار می‌گیرند دچار مشکل می‌شوند. این اشخاص می‌گویند هنگامیکه مجبور به گفتگو با دیگران هستند دچار حالت عصبی و احساس نامطلوبی می‌شوند.(CHEEK , BUSS1981)
آنان به نظر دیگران نسبت به خودشان توجه دارند. آنان وقتی که با افراد جدید آشنا می‌شوند و یا مجبور هستند در مقابل حضار صحبت کنند خیلی خجالتی می‌شوند. اغلب این افراد فکر می‌کنند ممکن است کارشان اشتباه باشد و یا احمقانه بنظر آید. اشخاص خجالتی اغلب دچار لکنت زبان می‌شوند ، درگفتار دچار اشتباه می‌شوند ، علائم عصبی در ظاهرشان دیده می‌شود ، مانند عرق ریختن و لرزش بدن. این احساسات فقط در ذهن اشخاص اضطراب اجتماعی نیست.
اشخاصی که با افراد خجالتی ارتباط برقرار می‌کنند آنان را افراد عصبی و بازداشته شده از احساسات و نیز غیردوستانه می‌دانند. (CHEEK , BUSS 1981) اشخاص خجالتی احتمالاً در موقعیتهای اجتماعی نسبت به بیشتر مردم در آنچه که می‌گویند یا انجام می‌دهند دچار خجالت و دست‌پاچگی می‌شوند و احتمالاً به همین علت است که اشخاص خجالتی نسبت به اشخاص غیر خجالتی بیشتر دچار سرخی صورت در اثر خجالت می‌‌شوند.
اشخاص مضطرب اجتماعی گاهی به این فکر می‌کنند که چگونه می‌توانند ارتباط برقرار کنند و منظور خودشان را به دیگران انتقال دهند. اشخاص خجالتی می‌گویند که گاهی دچار حالت عصبی و خجالتی هستند که نمی‌توانند فکر کنند تا چیزی برای گفتن پیدا کنند آنان ممکن است گفتگو را به سکوت بکشانند که این امر برای آنان خیلی ناراحت کننده می‌باشد(PILKONIS 1877) افراد مضطرب اجتماعی قبل از صحبت کردن و یا بعد از صحبت کردن در مقابل حضار دچار بالاترین سطح اضطراب می‌شوند.
این اشخاص بسختی سخن فردی که قبل یا بعد از آنان گفتگو کرده است را بخاطر می‌آورند . اضطراب مانع شرکت‌دادن آنان و بخاطر آوردن سخنان دیگران می‌شود. چنانچه اخیراً دیده شده افراد خجالتی درونگرا نیستند. برعکس آنان مایل هستند دوستان بسیاری را داشته باشند . خصوصاً افراد خجالتی بیان می‌کنند که هنگام نیاز به کمک مردم دوست دارند افراد بیشتری به آنان کمک کنند.(ZIMBARARDO 1997) خجالتی بودن آنان مانع می‌شود تا دوستان بیشتری داشته باشند و هنگام کمک نیز مانع درخواست آنان از دوستانشان میشود. مطالعه دیگری نشان داده است که دانش‌آموزان خجالتی تمایل کمتری برای گفتگو با مشاورین مشاغل از خودشان نشان می‌دهند.
در یک تحقیق دیگر محققین خواستار انجام کاری شدند که بدون کمک دیگران انجام آن میسر نبود.
(DEPAULT , DULL , GREENBEG , SWAIM) اشخاص مضطرب اجتماعی در این کار کمتر از دیگران تمایل به درخواست کمک از خود نشان می‌دهند ، این عدم درخواست همکاری ریشه در ترس اشخاص مضطرب اجتماعی دارد که دیگران نیز تمایلی به پاسخ کمک آنان ندارند. نه فقط افراد مضطرب اجتماعی در مورد اینکه دیگران نظر خوبی نسبت به آنان نخواهند داشت ترس دارند ، بلکه برداشت دیگران را از خود بطور منفی تعبیر می‌کنند، این موضوع در یک تحقیق از دانشجویان کالج خواسته شده بود که بر روی یک سری از تکالیف کار کنند. سپس از آنان سئوال شده که تصور می‌کنید دانشجویان دیگر در مورد شما چه برداشتی داشته باشند. دانشجویان مضطرب اجتماعی احساس می‌کردند که در انجام کارها نسبت به دانشجویان غیرمضطرب کمتر شایستگی داشتند.
در آزمایش دیگری که ( POZE , CARVER , WELLENS 1991) بصورت ارتباط دوطرفه بوسیله تلویزیون صورت گرفت ، همه افراد یک برنامه از پیش ضبط شده را تماشا کردند. در این حالت همه نوعی ارتباط را برداشت کردند. مضطرب اجتماعی- در شکل حالتهای صورت – از خود تمایل بیشتری برای تعبیر حالتهای صورت نشان میداد. خلاصه اینکه اشخاصی که دچار اضطراب اجتماعی بالایی هستند انتظار دارند برخورد اجتماعی ضعیفی داشته باشند و بدنبال دلیلی هستند که افراد دیگر آنان را مورد تأیید قرار نمی‌دهند. و این حالت بدبینانه با برخوردهای اجتماعی احتمالاً‌ موجب بروز مشکلاتی خواهد شد. اشخاص دیگر مایل نیستند افراد خجالتی اطمینان خود را از دست بدهند که دچار یک عدم پذیرش اجتماعی و موجب ترس آنان شود بعلاوه بدلیل اینکه آنان تصور می‌کنند که دیگران نسبت به آنان متنفر هستند ارتباط گفتاری خود را قطع می‌کنند و در اجتماعات آنان شرکت نمی‌کنند. در نتیجه ممکن است غنچه ایجاد ارتباط متقابل و دوستی نهایی آنان قبل از اینکه شکوفه بزند در اثر سرمازدگی از بین برود.
» توضیح اضطراب اجتماعی«
 چرا اشخاص خجالتی در شرایط خاص موقعیتهای اجتماعی دچار اضطراب زیادی میشوند؟ آنان از چه چیزی می‌ترسند؟
بیشتر محققین معتقدند که سنجش درک دیگران علت اصلی اضطراب اجتماعی است. بعبارت دیگر، اشخاص مضطرب اجتماعی از آنچه که دیگران درباره آنان فکر می‌کنند ترس دارند. مخصوصاً آنان از سنجش منفی دیگران می‌ترسند، اشخاص مضطرب اجتماعی نگران این هستند که اشخاصی که با آنان گفتگو می‌کنند ممکن است آنان را احمق، خسته کننده و یا بی‌تجربه تصور کنند. برخی از موقعیتهای اجتماعی موجب تحریک اضطراب آنان میشود.

فهرست منابع فارسی
۱-آلن ا‎ُ. راس(۱۳۷۳). روانشناسی شخصیت (نظریه و فرایندها) ترجمه سیاوش جمالفر تهران موسسه انتشارات بعثت .
۲-ا.د.ایساک-ج.پ.لف (۱۳۷۱) ارزشیابی بالینی در روانپزشکی ترجمه دکتر احمد محیط- غلامحسین کاویانی- ناشر گلبرگ .
۳-بهروز میلانی فر(۱۳۸۲) رواشناسی کودکان و نوجوانان استثنایی- ناشر نشر قومس .
۴-پریرخ دادستان(۱۳۷۶) روانشناسی مرضی تحولی از کودکی تا نوجوانی- ناشر مشیری .
۵-حسین آزاد(۱۳۷۴) روانشناسی مرضی کودک (آسیب شناسی روانی کودک)- ناشر شرکت انتشاراتی پاژنگ .
۶-حمزه گنجی(۱۳۷۶) روانشناسی عمومی- ناشر انتشارات بعثت .
۷-عبدالله شفیع آبادی(۱۳۷۳) مبانی روانشناسی رشد- ناشر انتشارات سهامی چهر .
۸-سید احمد احمدی(۱۳۷۱) روانشناسی نوجوانان و جوانان- ناشر انتشارات ترمه- مشعل .
۹-محمد حسین فرجاد(۱۳۷۱) آسیب شناسی اجتماعی و جامعه شناسی انحرافات- ناشر انتشارات بدر .
۱۰-ذبیح الله فرجی(۱۳۷۶) انگیزش و هیجان- ناشر انتشارات خردمند .
۱۱-ریتال. اتکینسون- ریچاردس. اتکیسنون- ارنست ر. هیلگارد(۱۳۷۱) زمینه روانشناسی ترجمه دکتر محمد نقی براهنی، دکتر سعید شاملو، نیسان گاهان، دکتر یوسف کریمی، دکتر کیانوش هاشمیان- ناشر انتشارات رشد .
۱۲-کاپلان و سادوک (۱۳۷۶)- خلاصه روانپزشکی- ترجمه دکتر نصرت پورافکاری- ناشر انتشارات آزاده .
۱۳-محمد پارسا(۱۳۷۴) روانشناسی یادگیری بر بنیاد نظریه ها- ناشر مؤسسه انتشارات بعثت .

منبع انگلیسی :
Burger.J.M(1993) Personality , New York  Wads Worth Inc .