مقاله آسیب شناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده (مطالعه ی موردی: محله فیض آباد)


در حال بارگذاری
23 اکتبر 2022
فایل ورد و پاورپوینت
2120
1 بازدید
۶۹,۷۰۰ تومان
خرید

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله آسیب شناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده (مطالعه ی موردی: محله فیض آباد) دارای ۲۷ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله آسیب شناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده (مطالعه ی موردی: محله فیض آباد)  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله آسیب شناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده (مطالعه ی موردی: محله فیض آباد)،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد


بخشی از متن مقاله آسیب شناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده (مطالعه ی موردی: محله فیض آباد) :

مقدمه

در اکثر شهرها با ورود ماشین و توسعه راهها، ساختار ارگانیک شهرها دستخوش تغییرات اساسی شد و شالوده آنها تغییر نمود، سازمان محلات از هم پاشید و هیچ تدبیر و اقدام ویژهای برای تطابق این اقدامات با ماهیت این بافتها به عمل نیامد. در تحولات جدید شهرنشینی که در جهان و ایران رخ داد، مسائل و مشکلات خاصی بروز نمود. مناطق قدیمی بیش از سایر مناطق شهری در معرض تغییر و تحول قرار گرفتند (مشکینی، .(۵ :۱۳۸۶ بافت قدیم شهرهای ما از مشکلات در هم تنیده کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی رنج میبرند؛ مساله مداخله در بافت قدیم، بر همگامی و تعادل آنها با تحولات حادث شده معاصر در شهرها به منظور سازگاری با محیط جدید، بر کسی پوشیده نیست و در حال حاضر به مساله روز شهرها بدل شده است (حبیبی و دیگران، .(۹:۱۳۸۶ مطالعات آسیب شناسی مداخله در نوسازی بافت های قدیم از مراحل مهم برنامه ریزی شهری است که به طور سیستماتیک به بررسی و تحلیل آسیبهای کالبدی- فیزیکی، آسیبهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در ساختار فضایی شهر میپردازد (شماعی و پوراحمد، .(۱۰۱:۱۳۸۴

هیچ ساختمانی نباید قبل از آنکه برنامه ای برای آن و قلمروش وجود داشته باشد تخریب گردد که از آن به عنوان »سیاستهای تخریبی« نام میبرند. تملک و تخریب بافتهای قدیمی و فرسوده، بدون تدارک برنامههای متناسب و از پیش تعیین شده نه تنها سبب کاهش آن نمیشود، که باعث تشدید فرسودگی و ناپایداری بافت میگردد. تا قبل از دهه ۱۹۷۰، رویکردهای موجود برای راه حلها عمدتاً بر سیاست تملک و تخریب این سکونتگاهها و جابهجایی اجباری ساکنان آنها مبتنی بود .World (Bank, 2000) نتیجه چنین رویکردهای با توجه به بالارفتن هزینههای اجتماعی و اقتصادی در شرایط جدید باعث شد سازمانهای بینالمللی شروع به ارتقاء این مناطق نموده و از رویکرد تخریب و ترک اجباری اجتناب نمایند .(World Bank , 2005) به همان اندازه که برپا ساختن دیوارههای نو ساده

آسیبشناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده
۹۹

است، بر پا داشتن سازمان اجتماعی جدید دشوار خواهد بود. گسستگی اجتماعی ناشی از این فروریزی، عملاً به ناهنجاری رفتاری، روانی، شغلی، هویتی و; میانجامد (هنرور، .(۲۳ :۱۳۸۰ در این راستا رویکردهای جدید نوسازی مبتنی بر مشارکت ساکنان و درگیرکردن آنها در فرایند تهیه و اجرای طرحها در دستور کار قرار دارد و در بسیاری از موارد اقدام به تهیه طرحهای مشارکتی در این مناطق شده است که به صورت مطالعات سیستماتیک میباشد.
مشارکت مردمی در طرحها و برنامههای شهری، بسیار قابل توجه است و این موضوع در خصوص بافتهای قدیمی و فرسوده که موضوع اصلی آن شناخت نیازهای ساکنان به منظور برنامهریزی برای ادامه زندگی در بافت و احساس تعلق ساکنان به آن است، نسبت به پروژههای منفرد، از اهمیت بالاتری برخوردار است (حناچی و همکاران، .(۱۱۳:۱۳۸۶ در پارادایم جدید مدیریت شهری، اجرای پروژههای توسعه و مشارکت شهری جایگاه خاصی یافته است. در واقع در ادبیات جدید توسعه، با توجه به اهمیت نقش مردم در توسعه از مردم به عنوان ثروت واقعی هر جامعه یاد میشود اصطلاح تخصصی توسعه از پایین به بالا نیز ناظر بر نقش مشارکتی مردم است ( UNDP, 1999, (P2-7 به نقل از (نجاتی حسینی، .(۸ :۱۳۸۰

نوسازی شهری اس ساً باید توسط مردم انجام شود و دستگاههای متولی باید هدایت کننده، برنامهریز و سازمان دهنده باشند. یعنی ساماندهی محل توسط ساکنان با هدایت سازمانهای مداخلهگر میباشد.

طرح مسأله

با شکست خوردن سیاستهای حومهگرایی، مراکز شهرها و بافتهای قدیمی به دلیل اهمیتشان در ابعاد مختلف مورد توجه قرار گرفتند به طوری که در دهههای اخیر نوسازی این بافتها در حال اجرا است. از جمله سیاستهای موثر و حساس توسعه شهری را میتوان برنامههای مداخله در بافتهای قدیمی شهر دانست که در ابعاد مختلف قابل تجزیه و تحلیل هستند. بافت قدیم شهرهای ما از مشکلات درهم تنیده کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی رنج میبرند. از جمله سیاستهای موثر و حساس توسعه شهری را میتوان برنامههای مداخله در بافتهای قدیمی و فرسوده دانست که در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی قابل تجزیه و تحلیل هستند (حبیبی و دیگران، .(۹:۱۳۸۶

از مهمترین راهکارها و سیاستهای مداخله در بافت قدیمی، گذربندی و تحمیل بی مطالعه آن بر کالبد شهر است که این نوع مداخله در بافت به نحوی صورت گرفته که بیشترین میزان جابه جایی ساکنان و تخریب بافت را در پی داشته است. در صورتی که مداخله باید به نحوی صورت گیرد که کمترین میزان جابجایی ساکنان و تخریب بافت صورت گیرد. متأسفانه آنچه تاکنون در مداخلات انجام گرفته در بافت های قدیم مورد توجه سازمانهای مسوول و

۰۰۱ فصلنامهی علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارهی ۳۷، بهار ۱۳۹۱

مداخلهگر بوده مساله تملک و تعریض معابر بوده است که هیچگاه نمیتوان مساله پیچیده بافتهای قدیمی را در تملک و تعریض معابر خلاصه نمود (حبیبی، .(۱۲ :۱۳۸۵ در دهههای اخیر مدیران و برنامهریزان شهری، بافتهای قدیمی و فرسوده را مورد توجه قرار داده و جهت نوسازی این بافتها دست به مداخلاتی دادهاند که خود این مداخلات نیز به صورت متمرکز، اقتدارگرایانه، برخورد قهری و بدون در نظر گرفتن مشارکت ساکنان باعث آسیبهای بر بافت شده است. در این پژوهش به بررسی آسیب های مداخلات انجام شده در جهت نوسازی محله فیضآباد پرداخته شده است.

با در نظر گرفتن مداخلات انجام شده در جهت نوسازی محله فیض آباد سوالات زیر مطرح میگردد:

-۱ مداخلات انجام شده در جهت ساماندهی و احیای بافت به چه آسیبهای در محله فیض آباد منجر شده است؟ -۲ در مداخلات انجام شده در جهت ساماندهی و احیای بافت به مشارکت دادن ساکنان و شهروندان توجهی شده

است؟

مواد و روشها

در این تحقیق با نگرش سیستمی، رویکرد حاکم بر این تحقیق روش توصیفی- تحلیلی میباشد. جهت گردآوری اطلاعات و شناخت منطقه از دو روش کتابخانهای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، محله فیض آباد، محدودهای به مساحت ۳۵۹۱۹۰ مترمربع را در برگرفته و با جمعیت نزدیک به ۴۸۳۰ نفر و ۱۳۹۳ خانوار را داراست. به منظور نمونهگیری در این پژوهش از نمونهگیری تصادفی ساده که در آن همه اعضا از شانس برابر برای انتخاب برخوردارند، استفاده گردید. با استفاده از فرمول کوکران هم که یکی از فرمولهای رایج جهت به دست آوردن حجم نمونه است، تعداد خانوارهای نمونه ۲۶۲ خانوار محاسبه شد. از دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده میشود. آمار توصیفی شرایط موجود را توصیف میکند، به این طریق که از طریق به دست آوردن فراوانی، میانگین، انحراف معیار و واریانس، متغیرهای مورد مطالعه را مورد مطالعه قرار میدهیم. در بخش آمار استنباطی به منظور تعیین اثر متغیرها با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن و پیرسون و آزمون کای- دو (X2) استفاده شده است و کلیه محاسبات آماری از طریق SPSS انجام گرفته و برای ترسیم و تجزیه و تحلیل نقشهها از نرمافزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است.

پیشینهی تحقیق

از نیمه دوم قرن نوزدهم به بعد، امر دخالت در بافت کالبدی شهرها به دو شکل متفاوت صورت میگیرد. از یک سو انگلستان با تدوین قوانینی به تدریج برخی از مسائل هستههای پرجمعیت قدیمی شهرهای صنعتی را حل

آسیبشناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده
۱۰۱

میکند. از سوی دیگر فرانسه از طریق شهردار پاریس با دگرگونیهای وسیع، مسائل ناشی از نابسامانیهای »بارون هوسمن« امکانات اجرایی و تصمیم گیریهای بی سابقه شهر را تحتالشعاع قرار میدهد (فلامکی، .(۱۶۱ :۱۳۸۳ گرایشهای نوسازی در غرب پا به پای تحولات شهری و سیر تحول تکاملی آنها پیش رفت. به طوری که در قرن بیست و یکم میلادی و به دنبال سپری شدن دوران اقدامات اضطراری، مباحث کیفی کارکردی –کالبدی شهرها مدنظر قرار گرفته است. اقدامات گسترده یاد شده که پیدایش آنها مبتنی بر نظریههای رایج و مقبول زمان خود بوده، به طور عمده چهار نوع سیاستگذاری در تجدید حیات شهری را نشان میدهد .(Carmon, 1999, 158)

– تأکید بر ویژگیهای کالبدی و محیط مصنوع (تا سال (۱۹۶۰، باز زندهسازی محلات با تأکید بر مسایل اجتماعی (۱۹۶۰-۱۹۷۰)، توانبخشی بافتهای فرسوده در همه ابعاد اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و فرهنگی در قالب روشهای جامع مرمت شهری (۱۹۷۰-۱۹۹۰)، تأکید بر وجوه فرهنگی و هنری در ایجاد محیطهای سرزنده، پویا و جذاب شهری ۱۹۹۰) تاکنون).

در ایران نیز پس از دخالتهای سریع و بدون مطالعه در اکثر بافتهای قدیمی در اوایل سده حاضر به تدریج تجربیاتی در ساماندهی بافتهای قدیمی به اجرا درآمد. روش و چگونگی مداخله و مواجه با بافتهای قدیمی و فرسوده بسته به زمانها و مکانهای مختلف متفاوت بوده است. با توجه به اسناد و مدارک موجود مشخص میگردد که تا قبل از سالهای ۱۳۰۰ (ه. ش) اقدامات نوسازی شهرها به صورت ارگانیک و به وسیله مردم و منطبق و سازگار با اوضاع محیط جغرافیایی به صورت متوازن صورت میگرفته است. به عبارتی شهرسازی انسان گرا، حکمفرما بوده است. روند نوسازی مراکز شهری در ادوار مختلف تاریخی نمایانگر الگوهای مختلفی از جراحیهای شهری- مثله کردن بافتهای قدیمی (مداخلههای اولیه در بافتهای شهری و احداث خیابانهای عمود بر هم در دورهی رضاشاه) تا نوسازی بزرگ مقیاس (۱۳۵۷-۱۳۲۰) و الگوهای نوسازی و بهسازی در بعد از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷) تا کنون) بوده است. بررسی سیاستهای جدید نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده در ایران بیانگر دنبالهروی تأخیری از الگوهای رها شده در دهههای ۱۹۴۰ تا ۱۹۷۰ کشورهای غربی در برنامههای توسعه شهری است، منتهی با دخالت بیشتر دستگاههای دولتی در تخریب مراکز شهری و کم توجهی به شرایط اجتماعی و اقتصادی ساکنان محلات مرکزی شهرها، در نتیجه باعث تصاحب اجباری املاک شهروندان و افزایش مقاومت ساکنان محلی شده و فرایند احیای مراکز شهری را با چالش جدی مواجه کرده است (رهنما، .(۱۶۸ :۱۳۸۷

ضعف مبانی نظری مدون در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده، از ایرادات وارد بر آنها میباشد. و برخلاف کشورهای غربی با پیشینه قوی در تدوین مبانی نظری، در کشور ما تاکنون اقدامی جدی در تدوین این نظریههای شهرسازی انجام نشده و هر آنچه وجود دارد، یا الگوی بدلی از برخی از نظریههای شهرسازی غربی است و یا بدون

۲۰۱ فصلنامهی علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارهی ۳۷، بهار ۱۳۹۱

اطلاع از مبانی نظری، فقط روش تهیه طرحها تقلید شده است که ضرورت تعریف مبانی نظری جدید با رویکرد نو و با مفهومی فراگیر و همه جانبه و با تأکید بر رویکردهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بر مدیریتی یکپارچه و مشارکتی آشکار میباشد. یکی از بزرگترین مشکلات، ابهام در مفهوم »نوسازی بافت فرسوده«، برداشتهای متعدد از آن و ماهیت پیچیده موضوع و گستردگی آن میباشد (عندلیب، .(۲۴ :۱۳۸۵

آسیب شناسی سیاستهای مداخله

از جمله سیاستهای مداخله در بافتهای قدیمی و فرسوده سیاست حداکثر تملک و حداقل مشارکت است که سازمانهای مداخله گر بدون در نظر گرفتن ساکنان دست به تملک بافت بدون در نظر گرفتن آثار آن میپردازند. بهسازی و نوسازی شهری اساساً باید توسط مردم انجام شود و دستگاههای متولی باید هدایت کننده، برنامه ریز و سازمان دهنده باشند. بستر مشارکت در تهیه طرحهای شهری، در بسیاری از کشورها و در نوع نگرش شهروندان آمده است اما در کشور ما، با توجه به اینکه موضوع منفعل و حتی کاملاً بدبین هستند، بستر سازی فرایند مشارکت بسیار حیاتی است.

شکل شماره :۱ سیاست و اقدامات حمایتی سازمان عمران و بهسازی شهری

منبع:www.Urdo.org.ir

مشارکت مردمی

امروزه موضوع مشارکت مردمی در طرحها و برنامههای شهری، بسیار قابل توجه است و این موضوع در خصوص بافتهای قدیمی و فرسوده که موضوع اصلی آن شناخت نیازهای ساکنان به منظور برنامه ریزی برای ادامه زندگی

آسیبشناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده
۱۰۳

در بافت و احساس تعلق ساکنان به آن است، نسبت به پروژههای منفرد، از اهمیت بالاتری برخوردار است (حناچی و دیگران، .(۱۱۳:۱۳۸۶

نوسازی شهری اس ساً باید توسط مردم انجام شود و دستگاههای متولی باید هدایت کننده، برنامه ریز و سازمان دهنده باشند.

یکی از مسایل و مشکلات طرحهای بهسازی و نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده، مشارکت ناپذیری آنها و ناچیز انگاشتن نقش و جایگاه مالکان املاک چنین بافتهای در فرآیند تجدید حیات است که باعث آسیبهای اجتماعی و تأخیر در اجرای این طرحها و عدم تحقق اهداف آنها در افق زمانی پیش بینی شده است.

در رابطه با نوسازی بافتهای فرسوده، مشارکت مردمی سهم بسزایی را در فرآیند توسعه این بافتها دارا میباشد و آگاهی از نحوه و میزان مشارکت مردمی در عمران و توسعه و به ویژه توسعه شهرى برنامه ریز را قادر خواهد ساخت تا به این پدیده به عنوان یکی از ارکان مؤثر در اجراى پیشنهادات و برنامههای توسعه شهرى توجه خاصی داشته باشد و میزان مشارکت را برپایه روزهاى گذشته و فعلی برآورد و سهم آن را در عرصه توسعه نمایان سازد (رفیعیان و پولادی، .(۵ :۱۳۸۷

منطقهی مورد مطالعه

محله فیض آباد یکی از قدیمیترین محلات شهر کرمانشاه و در مرکز تجاری شهر(CBD) 4 قرار گرفته است. در تقسیمات شهری کرمانشاه، در بخش مرکزی شهر در منطقه ۳ و در پاره شهر مرکزی شهر واقع شده است. محدودهای به مساحت ۳۵۹۱۹۰ مترمربع (قریب به %۱۳ بافت قدیم و تاریخی ۲۸۵ هکتار شهر کرمانشاه) را در برگرفته و جمعیت نزدیک به ۴۸۳۰ نفر را داراست؛ و با سطح مسکونی ۳۲۷۵۶۲ متر مربع، سطح خالص ۳۲۷۵۶۲ مترمربع، با تراکم ناخالص جمعیت ۱۳۴/۵ نفر در هکتار، تراکم خالص جمعیت آن ۱۴۳ نفر در هکتار و تراکم خالص مسکونی ۳۱۲ نفر در هکتار میباشد که نشان میدهد ظرفیتهای جمعیتی آن (با توجه به آنکه جزو هسته اصلی و مرکزی شهر میباشد) هنوز خالی مانده و دارای تراکم بسیار پایینی میباشد. بنابراین ظرفیت جمعیت پذیری آن بالا میباشد و با ۸۶۷ واحد مسکونی و ۱۳۹۳ خانوار، با بعد خانوار ۳/۴۶ نفر در واحدهای مسکونی که در مقایسه با شهر ۴/۰۲ میباشد و با تراکم ۱/۶ خانوار که در مقایسه با شهر که ۱/۱۷ میباشد نسبت بالاتری را به خود اختصاص داده و به علت قدمت زیاد و بافت ارگانیک و قدیمی در دهههای اخیر مداخلاتی در جهت معاصر سازی

۴- Central Business District

۴۰۱ فصلنامهی علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شمارهی ۳۷، بهار ۱۳۹۱

آن انجام گرفته شده است. طرح بهسازی و نوسازی بافت مرکزی شهر کرمانشاه، محله فیض آباد را به علت این که دارای بافت فرسودهتری در مقایسه با سایر محلات بوده، در اولویت نوسازی قرار داده است.

شکل شماره :۲ موقعیت محله فیض آباد در بافت قدیم و شهر کرمانشاه
جدول شماره :۱ مقایسه شاخصهای کرمانشاه، بافت قدیم و محله فیض آباد

شاخص جمعیت تراکم تعداد بعد خانوار واحد تراکم خانوار در مساحت
محدوده ناخالص جمعیت خانوار مسکونی واحد مسکونی
کرمانشاه ۷۹۴۸۶۳ ۷۹/۴۸ ۱۹۷۴۵۸ ۴/۰۲ ۱۶۱۱۹۵ ۱/۱۷ ۱۰۰۰۰
بافت قدیم ۳۳۳۲۸ ۱۱۷ ۹۰۴۱ ۳/۶ ۶۱۶۲ ۱/۴۶ ۲۸۵

محله فیض آباد ۴۸۳۰ ۱۳۴/۵ ۱۳۹۳ ۳/۴۶ ۸۶۷ ۱/۶۲ ۳۵/۹۱

مأخذ: بلوک آماری، طرح تفصیلی بافت قدیم، طرح بهسازی بافت مرکزی و اصلاحات نگارندگان

روند تغییر و تحولات جمعیتی محله فیض آباد

در محله فیضآباد تحولات جمعیتی بسیار بحرانی است. نرخ رشد این محله طی دوره ۷۵-۶۵، -۰/۵۶ و در فاصله ۷۵ – ۷۰، -۰/۵۸ درصد و در سال ۱۳۷۵ در حدود ۵۵۹۱ نفر بوده که با رشد -۱/۴۵ درصد در سال ۱۳۸۵ به حدود

آسیبشناسی مداخلات در نوسازی بافتهای قدیمی و فرسوده
۱۰۵

۴۸۳۰ نفر رسیده که همواره منفی بوده و سیر نزولی داشتهاست و این امر نشان دهنده روند مهاجرت مستمر و جداییگزینی اکولوژیکی برونکوچی از این محدوده است.

جدول شماره :۲ روند تغییرات تعداد جمعیت، رشد جمعیت، تعداد خانوار و بعد خانوار در محله فیض آباد

سال جمعیت رشد جمعیت تعداد خانوار بعد خانوار

۱۳۶۵ ۶۰۴۴ -۰/۵۶ – –

۱۳۷۵ ۵۵۹۱ -۰/۷۸ ۱۴۳۳ ۳/۹

۱۳۸۵ ۴۸۳۰ -۱/۴۵ ۱۳۹۳ ۳/۴۶

مأخذ: طرح بهسازی و نوسازی بافت مرکزی شهر کرمانشاه، بلوک آماری ۱۳۸۵ و اصلاحات نگارندگان

یافتهها

مداخلات انجام شده در محله فیض آباد در سال ۱۳۷۶ آغاز شد. به همین سبب تمامی عرصههای که مهندسان مشاور طرح و آمایش برای اجرای طرح لازم میدانست تحت تملک قرار گرفت و شرکت مسکن سازان استان با استفاده از اعتبارات دولتی به صورت تنخواه شروع به خرید املاک واقع در طرح و تنظیم مبایعهنامه نمود.
به طور کلی اقدامات به عمل آمده به عنوان مداخله در بافت قدیم کرمانشاه (محله فیض آباد) را میتوان به سه بخش متمایز تقسیم نمود:- ۱ عملیات تملک -۲ عملیات تخریب و پاکسازی -۳ عملیات اجرایی.

تملک

مداخلات انجام شده در جهت نوسازی محله فیض آباد با سیاست حداکثر تملک پلاکها بدون در نظر گرفتن مشارکت ساکنان دست به تملک ۱۸۷ پلاک در محله زد که کل مساحت تملک شده بافت برابر ۳۴۰۹۶ مترمربع میباشد ۹/۵۰ درصد از سطح محله را پوشش میدهد که بیشتر این پلاکهای تملک شده به صورت اراضی تخریبی و مخروبه در بافت درآمده است. این بافتهای تملک شده که به صورت مخروبه و تخریبی درآمده، چشم انداز زشت و نامناسبی را از بافت نشان میدهد. که آسیبهای زیادی را بر محله بر جای گذاشته است.

اشتراک‌گذاری:

  راهنمای خرید:
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.