دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور مقاله تأثیر پنج عامل بیوشیمیایی در ایجاد حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج (Sitophilus oryzae L.1) در استان مازندران
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله تأثیر پنج عامل بیوشیمیایی در ایجاد حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج (Sitophilus oryzae L.1) در استان مازندران دارای ۱۳ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله تأثیر پنج عامل بیوشیمیایی در ایجاد حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج (Sitophilus oryzae L.1) در استان مازندران کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله تأثیر پنج عامل بیوشیمیایی در ایجاد حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج (Sitophilus oryzae L.1) در استان مازندران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله تأثیر پنج عامل بیوشیمیایی در ایجاد حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج (Sitophilus oryzae L.1) در استان مازندران :
منابع و ماخذ
-۱ اسماعیلی، مرتضی، میرکریمی، اسداالله و آزمایشفرد، پروانه. .۱۳۷۴ حشره شـنـاسـی کشـاورزی (حشـرات، کنهها، جوندگان و نرمتنان زیانآور) و مبارزه با آنها. انتشارات دانشگاه تهران. ۵۵۰ صفحه.
-۲ باقری زنوز، ابراهیم. .۱۳۶۵ آفات فرآوردههای انباری و روشهای مبارزه، جلد اول، سخت بالپوشان زیـان آور محصولات غذایی و صنعتی. مرکز نشر سپهر، تهران. ۳۰۹ صفحه.
-۳ بلباسی، ماشااالله. .۱۳۸۰ بررسی ترجیح غذایی شپشه برنج Sitophilus oryzae (L.)نسبت به پنج رقـم بـرنـج شمال ایران. پایاننامه دانشکده کشاورزی تهران. ۷۹ صفحه.
-۴ بهرامی، منصور. .۱۳۷۹ بیماریهای مهم برنج و راههای کنترل آن، نشریه ترویجی، مدیریت آموزش و پرورش کشاورزی استان مازندران. واحد انتشارات فنی و مدیریت آموزش و پرورش واحد انتشارات معاونت مـؤسـسـه تحقیقات برنج. ۱۶ صفحه.
مقدمه
آفات برنج به طور عمده از حشرات خـانـواده هـای Ephydridae, Noctuidae, Pyralidae و Curculionidae میباشند (علینیا، (۱۳۷۹، که خانواده اخیر از لحاظ تعداد گونه و زیانهـایـی کـه بـه محصولات کشاورزی وارد میکنند، از مهمترین راسته سخت بالپوشان به شمار میآیند. از این خانواده، شپشه برنج Sitophilus oryzae، حشره همهجایی بوده و از مهمترین آفـات انـبـاری بـرنـج مـی بـاشـد
.(Dal Bello et al, 2001)
لارو و حشره کامل شپشه برنج علاوه بر غلات و مشتقات آنها گاهی به دانههای بقولات نیز حـملـه میکنند (علینیا، (۱۳۷۹ و با تغذیه از این دانهها سبب کاهش در میزان پروتئین و ویتامینها مـی گـردنـد
.(Dal Bello et al, 2001)
Kunike (1936)، گزارش نمود که شپشه برنج به سهولت روی دانههای نخود تکثیر پیدا میکـنـد. در جریان جنگ جهانی دوم میزان خسارت دانههای نخود توسط این حشره ۱۰۰ درصد و عـدس۳۰ درصـد گزارش شده بود .(Dal Bello et al, 2001)
طول عمر حشرات کامل این شپشه به طور متوسط ۵-۴ ماه و گاهی نیز ۸-۷ ماه مـی رسـد. تـعـداد تخمهای گذاشته شده در این مدت ۵۷۶-۴۰۰ عدد میباشد (باقری زنوز، .(۱۳۶۵ دوره لاروی ۲۰ تا ۲۵ روز و دوره شفیرگی ۵ روز است ( اسماعیلی، .(۱۳۷۴ در سال ۵ تا ۶ و گاهی نیز ۷ تا ۸ نسل میتواند ایجاد کـنـد
(باقری زنوز، .(۱۳۶۵
Haryadi and Fleurat-Lessard (1982)، عوامل مؤثر بر بقا و رشد S.oryzae را در لایـه هـای خارجی برنج بررسی نمودند و مشخص شد که به طور عمده دوره رشدی شپشه برنج روی برنج پوست کنده، طولانیتر است. نتایج مشابه آن به وسیله Mc Gaughey و Singh (1981) گزارش شده بود. مطـالـعـات
مذکور نشان داد که لایههای خارجی برنج یک عامل رشدی۱ برای شپشه برنج محسوب میشود و سـبـب
طولانی تر شدن دوره رشدی این حشره میگردد.
بلباسی (۱۳۸۰)، همواره عامل دما را بهعنوان یک متغیر اساسی تأثیرگذار در رشد جمعیت S.orysae
در کنار دو عامل رقم و زمان (سن والدین) بررسی کرده و تفاوتهایی در دماهای مختلف مشاهده نـمـود.
نتایج بهدست آمده نشان داد که دوره نشوونمای این حشره در ۳۰ درجه سانتیگراد همیشه کوتاهتـر از ۲۵
درجه سانتیگراد بود و نسبت جنسی در تمام ارقام در ۲۵ درجه بیش از ۳۰ درجه سانتیگراد بود و بالاخره در
دماهای مختلف ارقام متفاوت بیشترین میانگین زادآوری را ایجاد نمودند.
در این ارتباط Anuradha et al. (1988) به منظور بررسی علل مقاومت برخی از ارقام برنج نسبـت به این حشره با استفاده از روش Anonymous (1960) و روش Anonymous (1976, 1980) عـوامـل بیوشیمیایی خصوصاً محتویات پروتئین۲ مغز دانه و سیلیس۳ و خاکستر۴ پوسته دانههای برنج را تخمین زدنـد.
در این آزمایش مشخص شد که محتویات پروتئین با شاخص حساسیت ارقام مورد نظر نسبت به شپشه برنـج دارای همبستگی مثبت میباشد. درحالیکه با افزایش خاکستر و سیلیس، شاخص حساسیت ارقام مختلف برنج
نسبت به S.oryzae (L.) کاهش مییابد .(Dobie, 1977)
در پی مطالعاتی که راجع به تغذیه و خسارت شپشه برنج در استان مازندران به عمل آمـد چـنـیـن
۴- Ash 3- Silica 2- Total Protein 1- Growth factor
۵
نتیجهگیری شد که از میان انواع برنج و شلتوکهای بومی فقط چند رقم هستند که بیشتر مورد تغذیـه ایـن
شپشه قرار میگیرند، از جمله ارقام بومی طارم محلی، ندا و ; در صورتی که شلتوکهایی نظیر نعمت، خـزر، ندا و ; کمتر مورد خسارت قرار گرفت. برای یافتن این موضوع اساس کار بر تفاوتهـای تـرکـیـبـات بیوشیمیایی موجود در بین ارقام مختلف قرار داده شد.
مواد و روشها
این آزمایش در دو شرایط تغذیه اختیاری و اجباری S.oryzae در قالب طرح کاملاً تصادفی بـا ۳
تکرار و ده تیمار در پاییز سال ۱۳۸۰ در مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران اجرا گشـت. در ایـن
تحقیق برای تجزیه دادهها، محاسبات آماری و مقایسه میانگینها از نـرم افـزارهـای STATGRAPH,
MSTATC و SAS استفاده گردید.
الف- پرورش گونه Sitophilus oryzae
به منظور پرورش شپشه برنج این حشره روی ارقام بومی استان مازندران به همراه مقداری بـرنـج و شلتوک آلوده به آفت جمعآوری گردید. رقم ندا به عنوان رقم مادری انتخاب شد و سپس میزان ۳۰۰ گرم از این دانهها، داخل ظروف آزمایش شیشهای به ارتفاع ۱۵ سانتیمتر و قطر دهانه ۵/۸ سانتیمتر ریخته شـد. روی درب این ظروف یک سوراخ جهت تهویه هوا به قطر ۴/۸ سانتیمتر ایجاد نموده و روی سوراخها نیز پارچـه توری چسبانده شد. تعداد ۴۰ جفت حشره کامل- نر و ماده به طور تصادفی- درون این ظروف رهـاسـازی گردید. با این روش در مدت ۲۸ تا ۳۰ روز و طی چند مرحله برای آغاز آزمایشهای مربوطه تعداد زیـادی حشره در اختیار بود.
ب- بررسی شاخص میزان حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج
برنج و شلتوکهای مورد آزمایش از ارقام گواهی شده تولیدی معاونت مؤسسه تحقیقاتی برنج کشـور
(با نام قبلی ایستگاه تحقیقات برنج آمل) تهیه گردید. ارقام شامل، برنج شلتوکهای طارم محلی، ندا، نعمـت، خزر و فجر بودند. سپس هر کدام از این رقمها که درون کیسه کتانی به طور جداگانه قرار داشتـنـد، درون پلاستیک بزرگی انتقال یافتند. آنگاه یک عدد قرص فستوکسین داخل این کیسه پلاستیکی به مدت ۲ روز قرار داده شد، تا آلودگی کاملاً از بین برود. در مرحله بعدی، برای تهویه هوا، در کیسهها باز گذاشته شدنـد.
پس از آن برنجها و شلتوکها الک شدند و برنجهای تمیز و دانههای سالم از دانههای خردشده جدا گشتند. با تهیه ارقام مذکور آزمایش در دو حالت مختلف انجام گرفت.
-۱ بررسی شاخص میزان حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنـج در شـرایـط
تغذیه اختیاری
در این آزمایش از ظروف استوانهای از جنس پلی استیرن۱ شفاف به قطر ۱۵/۴ سانتیمتر و ارتفاع ۶/۸ سانتیمتر تهیه گردید. آنگاه محیط آن با دیوارههای مقوایی به ۱۰ قسمت مساوی تقسیم شد. در مرکز ظـرف نـیـز
۱- Polystyrene
۶ مجله علمی پژوهشی علوم کشاورزی
فضایی استوانهای شکل برای رهاسازی حشرات منظور گردید. به ازای هر واحد آزمایشی ۴۰ گرم دانه وزن گردید و به طور کاملاً تصادفی داخل هر خانه ریخته شد. آنگاه ۱۰۰ عدد حشره نر و ماده ۱ تا ۳ روزه در مرکز ظروف آزمایش رهاسازی شدند. این بررسی در شرایط آزمایشگاهی دمای ۲۷±۱ درجه سانتیگـراد و رطوبت نسبی ۶۵±۵ درصد انجام گرفت.
پس از گذشت ۲۰ روز این حشرات به کمک آسپیراتور به سوش اصلی برگردانیده شدند. برای اینکه حشرات جدید F1 قابل شمارش شوند، ارقام مختلف به ظروف جداگانه منتقل شدند. این شیشههـا هـر روز کنترل و تعداد حشرات کامل خارج شده شمارش گردیدند. بعد از تفکیک نر و ماده تعداد آنها یـادداشـت شد. شاخص میزان حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنج با در دست داشتن میانـگـیـن روزهایی که ۵۰ درصد از نتایج این شپشه در طی ۲۵ روز شمارش میشدند و نیز میانگین متوسط دوره رشدی آن بر حسب روز با استفاده از فرمول (۱۴)Dobie Index محاسبه شد:
(کل تعداد نتایج شپشه نسلLn(F1
×۱۰۰ D.I =
متوسط دوره رشدی
-۲ بررسی شاخص میزان حساسیت ارقام مختلف برنج و شلتوک نسبت به شپشه برنـج در شـرایـط تغذیه اجباری
در این تحقیق نیز برای هر ده رقم از ارقام برنج و شلتوک مورد نظر ظروف استوانهای به ارتفاع ۹/۸
سانتیمتر و قطر ۵/۳ سانتیمتر تهیه شد. یک سوراخ جهت تهویه هوا به قطر ۴/۸ سانتیمتر ایجاد کرده و روی
سوراخها نیز پارچه تنزیب چسبانده شد. ۸ جفت حشره بالغ نر و ماده ۱ تا ۳ روزه توسط آسپیراتور در ایـن
ظروف رهاسازی گردید. این آزمایش در سه تکرار و در همان شرایط آزمایشگاهی ذکر شده انجام شد. پس از گذشت ۲۰ روز تغذیه این حشرات به سوش اصلی منتقل شدند. کنترل دانه به دانه ارقام هر روز صـورت
گرفت و اعداد مربوطه یادداشت گردید و سپس میزان حساسیت ارقام مختلف نسبت به این شپشه نسـل F1
تعیین شد و ملاک محاسبات آماری قرار گرفت.
ج- آزمایشهای بیوشیمیایی بر روی ارقام مختلف برنج و شلتوکهای مورد نظر
با توجه به نتایج بهدست آمده در آزمایشهای مربوط به شاخص میزان حساسیت ارقام نسبت به ایـن شپشه و بررسی منابع موجود این احتمال وجود دارد که بین ترکیبات بیوشیمیایی برنج و شلتوکها و شاخص میزان حساسیت این دانهها نسبت به شپشه برنج ارتباطی برقرار باشد. لذا ترکیبات بیوشیمیایی از جمله درصـد پروتئین کل را با استفاده از روش دستگاه کجلدال۱ و نیز درصد چربی دانهها را با استفاده از دستگاه سوکسله و استخراج مداوم تعیین گردید. درصد آمیلوز دانهها با استفاده از روش جولیانو و درصد خاکستر دانههـا بـا استفاده از کوره الکتریکی و همینطور درصد سیلیس دانهها با استفاده از روش طیـف سـنـجـی و روش A.O.A.C در دو تکرار اندازهگیری شدند .(Anonymous, 1960, 1976, 1980) درصد رطوبت دانه هـا نیز با استفاده از دستگاه رطوبتسنج مشخص گردید و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
۱- Kjeldahl
عاصمیعنوانوهمکارانمقاله ۷
نتایج و بحث
الف) تعیین شاخص میزان حساسیت ارقام مورد آزمایش نسبت به شپشه برنج
شاخص حساسیت ارقام مختلف برنج در ترجیح غذایی اختیاری و اجباری با توجه به داشتن طول دوره رشدی و تعداد نتاج تولید شده S.oryzae تعیین گردید. به این صورت که وقتی حشرات همسن ۱-۳) روزه)
به مدت ۲۰ روز برای تغذیه و تخمریزی قرار داده شدند، آنگاه از ظروف آزمایش خارج گشتند. تعـداد ۵۰
درصد نتاج تولید شده شپشه برنج طی ۲۵ روز شمارش شدند و سپس با در دست داشتن طول دوره رشدی و با استفاده از فرمول:
×۱۰۰ ( تعداد نتاج شپشه نسلLn(F1
(Dobie, 1977) Donie Index = میزان حساسیت ارقام
متوسط دوره رشدی
مختلف برنج و شلتوک تعیین گردید (جداول شماره ۱ و .(۲ با توجه به نتایج مندرج در جدول۱ مشاهده شـد که در بررسی شاخص حساسیت ارقام مختلف در تغذیه اختیاری این حشره، برنج طارم محلی با میـانـگـیـن
۱۲/۳۵ (میانگین ۳ تکرار) بیشترین حساسیت را دارا بود. بعد از آن ارقام برنج ندا و نعمت با میانگین شاخص حساسیت به ترتیب ۱۱/۷۸ و ۱۱/۱۶ حساسیت کمتری را نسبت به قبلی نشان دادند. برنجهای فجر و خزر نیز با میانگین ۷/۸۱ و ۷/۶۷ ارقام نیمهمقاوم و سایر شلتوکها بالاترین مقاومت را داشتند.
در بررسی شاخص حساسیت ارقام مختلف در تغذیه اجبار این شپشه نیز ملاحظه شد، ارقام برنج طارم محـلـی، ندا و نعمت به ترتیب میانگینهای ۱۱/۵۸، ۱۱/۴۹ و۱۰/۱۱ دارای بالاترین حساسیت میباشند. شلتوکها نیـز نسبت به سایر ارقام برنج مقاومت بیشتری نشان دادند (جدول (۲، که با نتایج Rao (1982) همخوانی دارد. Anuradha et al.(1988) نیز شاخص حساسیت ارقام مختلف برنج را بین ۰ تا ۵/۱۰ تعیین نمود. رقمهایـی که با میزان شاخص حساسیت صفر بودند، ارقام مقاوم و بین ۴/۴۸ تا ۵/۱۰ را ارقام حساس معرفی نمود.
اشتراک‌گذاری:
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
