دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور مقاله بررسی فون هیرهها در لانه و بدن جوندگان انبارهای گندم در استان تهران
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله بررسی فون هیرهها در لانه و بدن جوندگان انبارهای گندم در استان تهران دارای ۱۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله بررسی فون هیرهها در لانه و بدن جوندگان انبارهای گندم در استان تهران کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی فون هیرهها در لانه و بدن جوندگان انبارهای گندم در استان تهران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله بررسی فون هیرهها در لانه و بدن جوندگان انبارهای گندم در استان تهران :
مقدمه
گندم مهم ترین منبع غذایی انسان میباشد و ۶۵ تا ۷۰
درصد از کربوهیدراتها، پروتئینها و همچنین قسمت زیادی از ویتامینهای گروه B، املاح و عناصر کم مقدار و ضروری رژیم غذایی مردم ایران از طریق غلات و فرآوردههای آن تامین می شود. گندم به علت راندمان تولید بالا و امکان کاشت آن در اکثر نقاط، مهم ترین غله در جهان میباشد و همچنین به دلیل خواص منحصر به فرد تغذیهای و کیفیت فوقالعاده گلوتن، هیچ غلهای نمیتواند با آن رقابت کند .(۶) در انبارها گروهی از آفات (حشرات، هیرهها،;) فقط به دانههای سالم حمله کرده و از آن برای تغذیه و تخمگذاری استفاده مینمایند که این دسته را
»آفات اولیه« مینامند (مانند .(Acarus siro گروه دیگری از آفات قادر به استفاده از دانههای کامل و سالم نیستند، بنابر
این یا از دانههای آسیب دیده به وسیله سایر موجودات و یا از دانههای شکسته استفاده مینمایند که این گروه را
»آفات ثانویه« میگویند. فعالیت آفات انباری که در محیط بستهای از جمله سیلوها و انبارهای غله انجام میشود و همچنین میزان محصولی که در اثر تغذیه این آفات از بین میروند از نظر افراد عادی پوشیده میماند .(۸) فرآورده های غذایی و صنعتی در انبارها بیشتر از طبیعت دستخوش حمله آفات شده و از بین میروند. با فعالیت آفات انباری تغییرات نامطلوبی در کیفیت محصول و ترکیب شیمیایی
(رنگ، بو و مزه) محصول اتفاق میافتد. آفات انباری ممکن است نه تنها به محصول اصلی، بلکه به مواد همجوار نیز خسارت سنگینی وارد سازند و در شرایط ویژه بخش عمدهای از مواد غذایی را به مصرف تغذیه خود
۳۱۴
مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران) جلد ۲۶، شماره ۳، ۱۳۹۲
برسانند و با این کار میکروبهای موجود در محیط را منتشر کرده، و موجب عفونتها، مسمومیتها و سایر مشکلات بهداشتی شوند. آفات باعث ۳۵ درصد کاهش محصولات قبل و بعد از برداشت در جهان میگردند که ۱۲ درصد آن مربوط به حشرات و هیرهها میباشد .(۱۰) در ایران میزان خسارت آفات انباری با توجه به شرایط آب و هوایی و نوع محصول سالیانه به ۱۰ تا ۲۰ درصد محصول برداشت شده میرسد .(۸) برای نیل به خودکفایی از طریق افزایش تولید داخلی میبایست از یکسو کلیه عوامل افزایش تولید را فراهم نمود و از سوی دیگر کلیه عناصر کاهش محصول که بیشک آفات از مهم ترین آنها میباشند را حذف و یا به حداقل ممکن تقلیل داد. از آنجایی که برای مقابله با حمله این عوامل زیانآور شناسایی و یافتن نقاط ضعف احتمالی آنها ضرورت دارد لذا انجام مطالعات فونستیک و شناخت آفات موجود الزامی هستند. نظر به اینکه ایران دارای اقلیمهای بسیار متفاوت است آفات موجود نیز تنوع بالایی دارند. بنابر این شناسایی آفات بالفعل هر محصول زراعی در نقاط مختلف و دشمنان طبیعی محدود کننده فعالیت آنان در هر منطقه میتواند نقش مهمی در کنترل آفات داشته باشد .(۵) با توجه به رشد روز افزون جمعیت دنیا و نیاز به تولید بیشتر گندم، ضرورت دارد که بیشترین توجهات و مطالعات و تحقیقات صرف این محصول گرانبها و استراتژیک شود .(۷) این مطالعه به منظور بررسی فونستیک هیرههای لانه و بدن جوندگان در سیلوها، کارخانهها، انبارها و آسیابهای آرد و گندم استان تهران و در فصل پاییز که معمولاً پر از محصول هستند، انجام شد.
مواد و روشها
ایستگاههای نمونهبرداری: بیست ایسـتگاه در استان تهران تعیین شد که عبارت بودند از: -۱ سیلوی شهید اسدا; زاده
(سیلوی تهران) -۲ سیلوی ورامین -۳ سیلوی کرج -۴
کارخانه آرد و گندم اطلس -۵ کارخانه آرد و گندم تابان
-۶ کارخانه آرد و گندم آریاکار -۷ کارخانه آرد و گندم
اسدی -۸ کارخانه آرد و گندم منصوبی -۹ کارخانه آرد ایران-۱۰ کارخانه آرد و گندم امین -۱۱ کارخانه آرد و گندم واحد تهران -۱۲ کارخانه آرد و گندم کردان کرج
-۱۳ کارخانه آرد و گندم تک -۱۴ کارخانه آرد و گندم زر
-۱۵ انبار بهمن مرکزی -۱۶ انبار طریق القدس -۱۷
آسیاب درویش -۱۸ آسیاب رمضان جوشقانی -۱۹ آسیاب اکبر جوشقانی -۲۰ آسیاب جعفر جوشقانی.
روش نمونه برداری از جوندگان: نمونههای زنده توسط تلههای زندهگیر صید شدند. باید هر روز تلهها بازرسی و در صورت لزوم طعمه گذاری در آنها تجدید میشد. در این تحقیق ابتدا نمونهگیری توسط تلههای چسبی صورت گرفت ولی به دلیل کارآیی کم آن در محیط انبار و سیلوها و نامساعد بودن شرایط جوی در فصل نمونهگیری و چسبیدن سایر موجودات کوچک برروی آن و آغشته شدن بدن جونده به چسب، امکان جداسازی هیره از سطح بدن آن غیر ممکن بود. به همین دلیل در ادامه تحقیق از تلههای چسبی استفاده نگردید.
شناسایی جوندگان: در تشخیص جوندگان دانستن اندازه بخشهای مختلف بدن و به خصوص جمجمه، بسیار حائز اهمیت است. در بسیاری از موارد فقط اختلاف اندازه است که گونهها و نژادها را از هم متمایز میسازد زیرا سایر صفات ظاهری، از جمله رنگ موهای بدن در افراد، سنین و شرایط مختلف کاملاً متغیر است. برای شناسایی آنها از کتاب پستانداران ایران استفاده شد .(۳)
روش نمونهبرداری از خاک لانه جوندگان: در این نمونه-
گیری از بیلچه و قاشقک استفاده میشد و سطح رویی خاک لانه جونده تا جای ممکن برداشته شد. سپس نمونه در ظرفهای مخصوص ریخته و درب آنها محکم بسته و پس از چسباندن برچسب حاوی اطلاعات مانند زمان و مکان نمونهگیری، نام میزبان و نام جمعآوریکننده، به آزمایشگاه منتقل گردید.
۳۱۵
مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران) جلد ۲۶، شماره ۳، ۱۳۹۲
روش استخراج هیرهها از خاک لانه جوندگان: در این تحقیق از قیف برلیز استفاده شد. نمونههای خاک برای حداقل ۴ روز در قیف باقی میمانند و برای نمونههای مرطوب دوره طولانیتری لازم است. پس از این مدت بشر را از زیر قیف بر داشته و برای جلوگیری از تبخیر الکل موجود در آن درب آن با فویل پوشیده میشود. هیرهها نباید به مدت طولانی درون الکل بمانند زیرا بافتهای داخلی محکم آنها تخریب میشود. سپس محتویات بشر درون پتریدیشهای درب دار ریخته و در زیر بینوکولر با استفاده از پنس، هیرههای موجود در آن جدا شده و درون میکروتیوب حاوی الکل ریخته می شود. در مورد نمونه-
های خاک که حاوی دانههای ریزی (کمتر از ۱ میلیمتر)
بودند استفاده از قیف برلیز ممکن نبود و به همین دلیل نمونه خاک لانه مستقیماً درون پتریدیش ریخته شده و در زیر بینوکولر، هیرههای آن برداشته و داخل میکروتیوب حاوی الکل ریخته میشدند.
روش استخراج هیرهها از جوندگان: برای جداسازی هیرهها، نمونهای که توسط تله زندهگیر به دام افتاده در آزمایشگاه درون یک سطل درب دار که از قبل کف آن با کیسه پوشانده شده است قرار داده میشد. علت اینکه کف سطل با کیسه پوشانده میشد این بود که هیرههای موجود در بدن جونده در اثر ماده بیهوشکننده جدا شده و در کف سطل بریزند. سپس پنبه آغشته به کلروفرم یا اتر در داخل سطل قرار داده شد، به علاوه قفس جونده را نیز به شدت تکان داده تا سایر اکتوپارازیتهای باقیمانده در قفس نیز به درون کیسه بریزند. محتویات کیسه داخل سطل درون پتری دیش ریخته شده و در زیر بینوکولر به وسیله پنس، هیره-
های موجود در آن جداسازی و در میکروتیوب حاوی الکل ۷۵-۸۰ درصد قرار داده میشد. در مورد جانور مرده، آن را درون کیسه قرار داده و پنبه آغشته به کلروفرم یا اتر را داخل کیسه نهاده و درب آن را بسته تا بدین وسیله هیرههای موجود بر روی بدن جونده به داخل کیسه بیفتند.
علاوه بر این در اثر غوطهور کردن نمونههای زنده و مرده درون الکل ۷۵-۸۰ درصد و شستشوی بدن آنها، هیرهها از بدن نمونهها جدا شده و به درون الکل میریختند.
روش تهیه اسلاید میکروسکوپی هیرهها: بررسی هیرهها و تشخیص دقیق آنها توسط میکروسکوپ زمینه روشن و پلاریزه با بزرگنمایی بیش از ۱۰۰ برابر انجام شد. هیرههای موجود در الکل از میکروتیوب به داخل پتری رخته و برچسبی که با اتیکت نمونه یکسان بود روی پتری قرار داده شد. سپس توسط بینوکولر هیرههای موجود در پتری به وسیله پنس به شیشه ساعت حاوی ماده شفاف کننده به نام لاکتوفنل انتقال داده شد. پس از شفاف شدن هیرهها، در شیشههای ساعت کوچک در چند سری آب مقطر و الکل شستشو گردید. سپس بر روی لام به وسیله قطره چکان، یک قطره هویر ریخته شد و نمونهها با پنس از سطح شکمی به طوری که گناتوزومای هیره رو به بالا باشد در وسط هویر قرار داده و با احتیاط تا عمق فرو برده شدند.
سپس لامل به آرامی بر روی هویر قرار داده شد (۱۸) و
اسلایدها را به مدت یک هفته در حرارت ۴۵ تا ۵۰ درجه سانتیگراد در اتوکلاو قرار داده تا خشک و آماده مطالعه شوند.
تشخیص نمونههای هیره: در تشخیص نمونهها از منابع مختلف داخلی و خارجی استفاده گردید ۹)، ۱۷، ۱۸ و .(۱۹
نتایج
جوندگان: در این مطالعه سه گونه جونده شامل موش خانگیMus musculus، موش سیاه Rattus rattus و موش قهوهای Rattus norvegicus همگی متعلق به زیرخانواده Murinae، خانواده Muridae، فوق خانواده Muroidea،
زیرراسته Myomorpha و رده Rodentia شناسایی شدند.
در بین جوندگان به دام افتاده در تمامی مناطق نمونه-
برداری، گونه Mus musculus از نظر انتشار و پراکندگی
۳۱۶
مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران) جلد ۲۶، شماره ۳، ۱۳۹۲
گونه غالب بوده است. تنوع گونهای و تعداد جوندگان در کارخانهها بیشتر از انبارها، سیلوها و آسیابها بود.
جدول ۱ـ انتشار و فراوانی هیرههای لانه و بدن جوندگان در استان تهران
جمع تعداد روی تعداد در لانه
بدن میزبان
۱۳۶ – ۱۳۶
۸ ۲ ۶
۵ – ۵
۴۴ – ۴۴
۱ – ۱
۱۰ – ۱۰
۸۴ – ۸۴
۱ – ۱
۱ – ۱
۲۴۵ – ۲۴۵
۵۷ – ۵۷
۴۹ ۴۹ –
۴۰ ۴۰ –
۱۱۸۷ ۴ ۱۱۸۳
۳۱ – ۳۱
۴ – ۴
۴۸ – ۴۸
۲ – ۲
۴ – ۴
۱۰ ۱ ۹
۴ – ۴
۲ ۲ –
۱ – ۱
۱ – ۱
۲۸ ۱ ۲۷
۵ – ۵
۹ – ۹
۲۱۹۱ ۹۹ ۲۰۹۲
گونه خانواده راسته
Acaropsellina sollers Cheyletidae Prostigmata
Cheyletus malaccensis
C.trouessarti
C.carnifex
C.bidentatus
Acarophenax tribolii Acarophenacidae
Peymotes herfsi Peymotidae
Tarsonemus sp. Tarsonemidae
Tetranychus sp. Tetranichidae
Tydeus sp. Tydeidae
Spinibdella sp. Bdellidae
Myobia murismusculi Myobiidae
Radfordia affinis
Acarus siro Acaridae Astigmata
Acarus farris
Acarus immobilis
Aleuroglyphus ovatus
Tyrolichus casei
Tyrophagus longior
Tyrophagus putrescentiae
Cosmoglyphus oudemansi
Caloglyphus berlesei
Acotyledon rhizoglyphoides
Tyroborus lini
Lepidoglyphus destructor Glycyphagus
Glycyphagus privatus
Myocoptes musculinus Myocoptidae
جمع کل
هیرهها: در این مطالعه ۲۱۹۱ نمونه هیره از خاک لانه و پیشاستیگمایان و بیاستیگمایان شناسایی شدند. تنوع
سطح بدن جوندگان جمعآوری گردید. و در مجموع ۲۷ گونهای و تعداد هیرهها در آسیابها بیشتر از سیلوها و
گونه هیره متعلق به ۲۱ جنس و ۱۱ خانواده از دو راسته کارخانهها بود. جدول ۱ انتشار و فراوانی هیرههای لانه و
۳۱۷
مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران)
بدن جوندگان در برخی انبارهای غله استان تهران را نشان میدهد. هیرههای شناسایی شده عبارت بودند از:
Iـ راسته پیشاستیگمایان :Prostigmata
۱ـ خانواده Acaropsellina sollers (Kuzin , :Cheyletidae
۱۹۴۰)، Cheyletus malaccensis Oudemans, 1903،
Cheyletus trouessarti Oudemans, 1903، Cheyletus
carnifex Zachvatkin, 1935 (=Cheyletus aversor
Rohdendorf, 1940) و Cheyletus bidentatus Fain & Nadchtram, 1980
۲ـ خانواده Acarophenax tribolii :Acarophenacidae
(Newsted & Duvall, 1918)
۳ـ خانواده Peymotes herfsi Oudemans, :Peymotidae
۱۹۳۶
۴ـ خانواده Tarsonemus sp :Tarsonemidae
۵ـ خانواده Tetranychus sp :Tetranychidae
۶ـ خانواده Tydeus sp : Tydeidae
۷ـ خانواده Spinibdella sp : Bdellidae
۸ـ خانواده Myobia murismusculi :Myobiidae
(Schrank, 1781) و(Radfordia affinis (Poppe, 1896
IIـ راسته بیاستیگمایان Astigmata
۱ـ خانواده Acarus siro Linnaeus, 1758 :Acaridae،
Acarus farris (Oudemans, 1905)، Acarus immobilis
Griffiths, 1964، Aleuroglyphus ovatus (Troupeau,
۱۸۷۸)، ۱۹۱۰ casei Oudemans, Tyrolichus،
۱۸۴۴) Tyrophagus longior (Gervais,، Tyrophagus
۱۷۸۱) (Schrank, putrescentiae، Cosmoglyphus
۱۹۳۷) (Zachvatkin, oudemansi، Caloglyphus
۱۹۰۳) (Michael, Berlesei، Acotyledon
rhizoglyphoides (Zachvatkin, 1937)، Tyroborus lini
.Oudemans, 1924
جلد ۲۶، شماره ۳، ۱۳۹۲
۲ـ خانواده Lepidoglyphus destructor :Glycyphagidae
(Schrank, 1781)، Glycyphagus privatus Oudemans, 1903
۳ـ خانواده Myocoptes musculinus :Myocoptidae
(Koch , 1844)
نتایج حاصل از اختلاف ذخیرهگاههای مختلف گندم در رابطه با انتشار هیرهها به شرح زیر است (جدول :(۲
-۱ سیلوهای گندم: در نمونهبرداریهای انجام شده از سه سیلوی گندم ۱۳ گونه هیره از دو راسته پیش استیگمایان و بیاستیگمایان شناسایی شد که سیلوی کرج با داشتن ۱۱
گونه بیشترین تنوع گونهای و سیلوی تهران با ۲ گونه کمترین تنوع گونه ای را به خود اختصاص دادند. بررسی پراکندگی گونههای متعلق به راسته بی استیگمایان در سیلوها نشان داد گونه Acarus siro که مهمترین آفت آرد
و گندم است و گونههای Aleuroglyphus ovatus,
Glycyphagus privatus Tyrophagus putrescentia, تنها در سیلوی کرج مشاهده شدند. از مهم ترین گونههای شکارگر از راسته پیش استیگمایان که همراه با خانواده آکاریده یافت شد گونه Acaropsellina sollers است که به جز سیلوی ورامین در بقیه سیلوهای نمونه برداری شده دیده شد. نتایج حاصله از بررسی فراوانی گونههای مختلف در سیلوها نشان میدهد که از بین هیرههای شناسایی شده گونه A. sollers در سیلوی کرج با ۶۸ عدد بیشترین فراوانی و گونه C. malaccensis در سیلوی ورامین و گونههای A. tribolii، C. carnifex، T. Putrescentiae و G. Privatus به تعداد یک عدد در سیلوی کرج کمترین فراوانی را داشتند. به طور کلی میتوان گونه A. sollers را از نظر انتشار و فراوانی، گونه غالب در بین سیلوها دانست.
در مجموع، سیلوی کرج با ۱۲۷ عدد هیره فراوان ترین تعداد هیره و سیلوی ورامین با ۱۳ عدد هیره کمترین فراوانی را در بین سیلوها به خود اختصاص دادند.
۳۱۸
A. sollers
مجله پژوهشهای جانوری (مجله زیست شناسی ایران) جلد ۲۶، شماره ۳، ۱۳۹۲
-۲ کارخانههای آرد: در نمونهبرداریهای انجام شده از یازده کارخانه آرد، ۱۷ گونه از دو راسته پیشاستیگمایان و بیاستیگمایان شناسایی شد که کارخانه آرد تابان با ۱۱
گونه بیشترین تنوع گونهای و کارخانه آرد ایران، اسدی و تک هر کدام با دو گونه کمترین تنوع گونهای را داشتهاند.
نتایج حاصله از بررسی فراوانی گونههای مختلف در کارخانههای آرد نشان میدهد که از بین هیرههای شناسایی شده گونه.Tydeus sp در کارخانه آرد تابان با ۱۱۳ عدد هیره بیشترین فراوانی، گونههای C. malaccensis و C. oudemansiدر کارخانه آرد اطلس؛ A. sollers، C.
malaccensis، P. herfsi، A. ovatus و T. putrescentiae
در کارخانه آرد تابان؛ Tarsonemus sp.، Tydeus sp. و
Myocoptes musculinus در کارخانه آرد امین؛ C.
malaccensis در کارخانه آرد واحد تهران و T.
putrescentiae در کارخانه آرد زر با تعداد یک عدد هیره کمترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. به طور کلی در
مقایسه کارخانهها با یکدیگر گونههای و
Tydeus sp. بیشترین پراکندگی را داشتند. در مجموع
کارخانه آرد تابان با ۱۸۱ عدد هیره، فراوانترین تعداد هیره و کارخانه آرد امین با ۳ عدد هیره کمترین فراوانی را در بین کارخانهها به خود اختصاص دادهاند.
اشتراک‌گذاری:
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
