مقاله بررسی شاخصهای انتخاب در ارقام برنج

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی شاخصهای انتخاب در ارقام برنج دارای ۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی شاخصهای انتخاب در ارقام برنج  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی شاخصهای انتخاب در ارقام برنج،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی شاخصهای انتخاب در ارقام برنج :

چکیده

یکی از مهمترین اهداف اصلاحی در هر برنامه بهنژادی افزایش عملکرد دانه می باشد. از آنجایی که ارزش اقتصادی یک گیاه به ارزش صفات مختلف آن بستگی دارد لذا اصلاح کنندگان نباتات برای حداکثر نمودن ارزش اقتصادی یک گیاه همیشه گزینش هایی را بطور همزمان بر روی چندین صفت انجام داده اند. استفاده از شاخصهای گزینشی یکی از مهمترین معیارها برای رسیدن به این هدف می باشد. در این آزمایش تعداد ۴۹ رقم برنج ایرانی و خارجی از موسسه تحقیقات برنج کشور تهیه و در مزرعه تحقیقاتی مرکز آموزش کشاورزی تنکابن در قالب طرح لاتیس مربع با دو تکرار در سال ۱۳۸۰ مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ژنوتیپهای مورد مطالعه از نظر صفات بررسی شده دارای اختلاف معنی داری هستند. بررسی ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی نشان داد که تعداد پنجه بارور، تعداد کل پنجه و تعداد دانه در خوشه با عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنی داری بودند. تجزیه همبستگی ها از طریق روش تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه بخاطر تعداد پنجه بارور بوده است. علاوه بر آن تعداد دانه در خوشه و وزن ۱۰۰ دانه نیز اثر مستقیم معنی داری بر عملکرد دانه داشتند. در نهایت با استفاده از ۳ صفت انتخابی به همراه عملکرد دانه، شاخصهای گزینشی برآورد شدند و بترتیب ارقام عسگری طارم، آرژانتین و لبانت به عنوان ارقام برتر انتخاب گردیدند. به هر حال تکرار بیشتر آزمایشات مشابه و ارزیابی ارقام دیگر به همراه تعداد بیشتری از صفات برای نیل به نتیجه دقیق تر توصیه میگردد.

واژههای کلیدی: برنج, تجزیه علیت, شاخص های انتخاب, پیشرفت ژنتیکی

مقدمه نتواند به عنوان عاملی در افزایش عملکرد غلات دانه ریز
هدف اصلاح نباتات, اصلاح ژنتیکی یک گونه در بهترین مفید باشد (۱۹). اما اگر همبستگیهای ساده بین صفات بر
وجه ممکن است. بدیهی است که ارزش اقتصادی یک رقم اساس روش تجزیه علیت به اثرات مستقیم و غیرمستقیم
به صفات مختلف آن بستگی دارد. لذا چگونگی اعمال آنها تفکیک شوند، در این صورت میتوان به اهمیت هر یک
انتخاب برای چندین صفت به منظور حصول حداکثر ارزش از صفات موثر بر عملکرد پی برده و بر اساس آنها
اقتصادی همیشه مورد نظر بهنژادگران بوده است (۱, ۱۱). گزینشهای غیرمستقیم و هدفمندی را برای افزایش
هر چند که بین عملکرد و تعدادی از اجزاء آن رابطه مثبتی عملکرد دانه انجام داد (۱، ۹۱، ۲۳).
وجود دارد, اما وجود روابط منفی بین برخی از اجزای اصلاح کنندگان نبات معمولاً سعی در شناسایی
عملکرد سبب شده که انتخاب برای همه اجزای عملکرد دانه روشهای جدیدی دارند که بازدهی تولید ارقام جدید را

* نویسنده مسئول: ابوذر ابوذری گزافرودی تلفن: ۵۵۱۴۲۸۴۲۹۱۰ E-mail:shahroz52@yahoo.com

۹۴ مجله علوم کشاورزی ایران، جلد ۳۸، شماره ۱، سال ۱۳۸۶

افزایش دهد (۱). هنگامی که روش جدیدی پیشنهاد میشود، اصلاح کننده باید معیارهایی در اختیار داشته باشد تا بتواند روشهای جدید را با روشهای قدیمی از نظر پیشرفت ژنتیکی حاصل مقایسه نماید. یکی از موثرترین روشهای انتخاب غیر مستقیم استفاده از شاخصهای انتخاب۱ است (۴).
بنا بر گزارش بیکر (۶۸۹۱) شاخص انتخاب گیاهی برای اولین بار در سال ۱۹۳۶ توسط اسمیت و برمبنای تابع تشخیص فیشر ارائه شد. هیزل (به نقل از منبع شماره ۷)

تعریف جدیدی از ارزشهای اقتصادی به عمل آورد. از آن به بعد تئوری شاخص انتخاب گسترش یافته و با تغییرات زیادی مورد استفاده اصلاح کنندگان نبات قرار گرفته است

(۱۰). ویلیامز (۱۹۶۲) روش پیشرفته شاخصهای انتخاب را که توسط اسمیت عنوان گردیده بود شاخص بهینه نامید.

شاخص انتخاب در واقع یکی از کارآمدترین ابزارهای بهنژادگران در انتخاب ژنوتیپهای مطلوب است. براساس این شاخصها، انتخاب همزمان بر اساس چندین صفت، با توجه به ارزشهای فنوتیپی و یا ژنوتیپی و همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی بین آنها و وزنهای که به عنوان ارزش اقتصادی صفات نامیده میشود، صورت میگیرد (۱، ۱۲). گاهی ضرایب رگرسیون چند متغیره و یا وراثتپذیری صفات به عنوان ارزش نسبی در نظر گرفته میشود(۲۱). در بعضی از موارد نیز از ضرایب علیت صفات به عنوان ارزشهای اقتصادی استفاده شده است (۳۲). با استفاده از شاخص انتخاب و با در نظر گرفتن موارد فوق برای هر ژنوتیپ، لاین و یا رقم، عددی بنام شاخص تخمین زده میشود که به عنوان معیاری منحصر بفرد برای انتخاب افراد قلمداد میگردد و با توجه به شاخص، هر لاین یا ژنوتیپی که بیشترین مقدار را داشته باشد در اولویت اول انتخاب قرار میگیرد (۱، ۱۲). هدف از ساختن یک شاخص, یافتن ترکیب خطی از ارزشهای فنوتیپی است، بطوری که بهره مورد انتظار از نظر ارزش واقعی به حداکثر برسد (۶).

واریانسها و کوواریانسهای فنوتیپی و زنوتیپی با تجزیه و تحلیلهای آماری از دادههای حاصل از جامعه مورد نظر

۱ Selection index

بدست میآید، اما عوامل ارزیابی اقتصادی بوسیله بهنژادگر تعیین میشود که این امر طبعا سبب پیدایش مشکلاتی خواهد شد. ربیعی و همکاران (۴۰۰۲) طی بررسی شاخصهای انتخاب و ارزیابی ده نوع شاخص مختلف در ارقام برنج نشان دادند که صفات طول دانه, عرض دانه و ارتفاع گیاه با استفاده از ضریب علیت به عنوان ارزش اقتصادی به همراه صفت شکل دانه با ارزش اقتصادی برابر با یک, در بهبود شکل دانه به عنوان مهمترین معیار کیفیت ظاهری دانهها موثر خواهند بود. در آزمایشات انجام گرفته بر روی ارقام برنج توسط پنتووان و همکاران (۲۰۰۴),