مقاله بررسی و ارزیابی مزایا و معایب انواع روشهای اجرای پروژه و مقایسه آنها

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی و ارزیابی مزایا و معایب انواع روشهای اجرای پروژه و مقایسه آنها دارای ۲۶ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی و ارزیابی مزایا و معایب انواع روشهای اجرای پروژه و مقایسه آنها  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی و ارزیابی مزایا و معایب انواع روشهای اجرای پروژه و مقایسه آنها،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی و ارزیابی مزایا و معایب انواع روشهای اجرای پروژه و مقایسه آنها :

چکیده

با ظهور شیوه های اجرای پروژه به صورتهای طراحی- ساخت (DB)، طراحی- ساخت – بهـره بـرداری (DBO)، مـدیریت ساخت (MC) و ساخت – بهره برداری – انتقال (BOT) ، بعنوان انتخابهای موفـق اجـرای پـروژه هـا در بخـش عمـومی، نگرش نوینی در احداث صنایع توسط دولتها و کارفرمایان ایجاد شـده اسـت. اسـتفاده از شـیوه هـای متنـوع تـامین کـالا و طراحی، منجر به موفقیتهای بیشتر در پروژه ها شده است. در پروژه های بخش زیر بنایی و عمومی این امر به معنی استفاده از منابع مالی غیر مستقیم، طراحی های خلاقانه و جدید، هزینه پایین تر انجام پروژه ها و امکـان برنامـه ریـزی بلنـد مـدت سرمایه می باشد. با استفاده از معیار هایی برای انتخاب شیوه اجرای پروژه ، کارفرمایان می توانند روش اجرای پـروژه هـای جدید خود را مشخص نمایند. در این مقاله به تحلیل این روشها و ابزارهایی که می توان با استفاده از آنها شیوه اجرای پروژه را انتخاب کرد و همچنین به مزایا و معایب شیوه های متداول اجرا در ایران پرداخته و در پایان آنهـا را بـا یکـدیگر مقایـسه کرده و سعی در ارائه پیشنهاد برای افزایش قابلیتهای آن برای آینده داریم.

– ۱ –

مقدمه

در سالهای اخیر، حکومتها در سطوح مختلف تلاش می کنند که هزینه هـا را محـدود کننـد بـدون اینکـه خـدمات را کاهش دهند. در سطح کشورها، ابتکارات مختلفی برای تغییر در نقش حکومت در مدیریت داراییها و املاکشان مورد ارزیابی قرار گرفته است. با توجه به نیازهای مالی ، وزارتخانه های کشورها به طور فزاینده ای بـه مـدیریت تاسیـسات زیربنـایی در یک روش شبه تجاری سوق پیدا کرده اند و به دنبال کشف راههای جدید از مشارکتهای بین حکومـت و بخـش خـصوصی هستند.

در نتیجه این ابتکارات، حالتهای مشارکت بسیار مختلفی به وجود آمده که بسیاری از آنها دارای همپوشانی با یکـدیگر هستند ولی در معنا و روش دارای اختلاف ظریفی می باشند.در این مقاله توضیح اجمالی بر تکنیکهای مشارکت که بیشترین استفاده را دارند و در حال حاضر در خدمت حکومت و بخش خصوصی قرار دارند داده می شود.

با توجه به برگزاری مناقصه های رقابتی در بخشهای نفتی ، صنعت برق و احداث بنادر کـه توسـط ارگانهـای دولتـی جهت سرمایه گزاریها انجام شده است، لازم است که تلاش فزاینده ای جهت هر چه بهتر شدن این روشـها، بـه خـصوص فرایند مناقصه و انتخاب پیشنهاد دهندگان که هم از نظر مالی و هم از نظر فنی، مشکلتر و پرهزینه تر از اسـتاندارد معمـول می باشد صورت پذیرد.

دو مشخصه تعیین کننده برای هر یک از روشهای اجرای پروژه ، چگونگی پیوستگی مراحل انجام پروژه و همچنین تامین منابع مالی مورد نیاز توسط بخشهای دولتی یا خصوصی می باشد. هر یک از این شیوه های گوناگون اجرا دارای نقاط قوت و ضعف متفاوت می باشند که با انتخاب استراتژی مورد نیاز انجام پروژه، پروژه بطور موفقیت آمیزی اجرا خواهد شد. اگر چه همواره نیازهای کارفرما با تغییر شرایط سیاسی و اقتصادی تغییر می یابد. در شکل-۱ طبقه بندی روشهای اجرای پروژه بر
اساس چگونگی پیوستگی مراحل انجام پروژه و همچنین تامین منابع مالی مورد نیاز آورده شده است.[۱]

دولتی

I
یرات و نگهداری PureO&M
آلید در دست با تامین اعتبار مالی Super TKY
طراحی -ساخت-بهره برداری DBO
طراحی-ساختبهره- برداری-نگهداری DBOM

IV

طراحی-مناقصه-ساخت DBB
پیمانکار اصلیآار( موازی) PP
مدیریت ساخت CM
آلید در دست TKY
طراحی-ساخت DB
ح و اجرای همزمان FT

ترآیبی

ساختبهره- برداری-انتقال BOT
ساخت-مالکیتبهره- برداری BOO
طراحی-ساختبهره- برداری-انتقال DBOT
ساخت-مالکیتبهره- برداری-انتقال BOOT

II

بودجه تامین منابع

پراآندگی مراحل پروژه

III

تفکیک ش ده

خصوصی

– ¦

– ۲ –

باتوجه به مطالب ذکر شده در بالا در این مقاله ، انواع مشارکتهای خصوصی و دولتی و مقایسه بین این مشارکتها توضیح داده می شود.

-۱ روشهای متداول و سنتی اجرای پروژه در کشور

-۱-۱ کنتراتی ( ontractلاشValueشixف )

پیمانکار به وسیله تجهیزات و منابعی که از طرف کارفرما تامین می شود یک کار را با یک قیمت مشخص بـه اتمـام می رساند. (مخصوص کارهای با قیمت پایین).

-۱-۲ طبق فهرست بها ontract)لاشPriceشostلا )

پیمانکار به وسیله فهرست بهایی که از طرف کارفرما ارایه می گردد و با قیمتی که در طی مناقصه اعـلام مـی کنـد در صورت برنده شدن ، موضوع پروژه را انجام می دهد. روشی است که در کشور ایران متـداول اسـت و اکثـر پـروژه هـای عمرانی با این روش طراحی و ساخته می شوند.

-۱-۳ قرارداد امانی ontract)لاشPlusشostلا )

در این قرارداد کارفرما و پیمانکار توافق می نمایند در ازای هزینه های انجام شده شامل دستمزد ، ماشـین آلات و مصالح و ارایه مستندات کافی از سوی پیمانکار، کارفرما درصد مشخصی را به وی پرداخت نماید. در ایـن نـوع قـرارداد مـی بایست اطمینان کافی بین طرفین موجود باشد.

این سه شیوه انجام پروژه ها به طور سنتی در ایران بوده است. با توجه به اینکه در چند سال اخیر کشور ما به جمـع کشورهایی که از طرفداران خصوصی سازی می باشند درآمده است و بـالاخص تکنیکهـایMC, BOT و DB بـه عنـوان روشهای خصوصی سازی در توسعه بخش انرژی خصوصا در توسعه تاسیسات زیربنایی نفتی-گازی و اخیرا صنعت بـرق کـه نقش مهمی در رشد اقتصادی و اجتماعی کشور دارد پیدا کرده اند، مورد بررسی قرار می گیرند.

-۲ روشهای اجرای پروژه که به صورت مشارکت خصوصی جهت انجام پروژه های بزرگ و زیر بنـایی مـورد

استفاده قرار می گیرد

– ۳ –

OT -2-1ن (ساخت-بهره برداری- انتقال)

-۲-۱-۱ تاریخچه

اولین توسعه خصوصی واحدهای صنعتی تحت عنوان BOT در ترکیه در سال ۱۹۸۴ به وسیله اوزال نخست وزیر ترکیه استفاده شد که قسمتهایی از یک برنامه خصوصی سازی بزرگ برای توسعه تاسیسات زیربنـایی بـود ولـی اولـین بـار پروژه BOT در سال ۱۸۳۴ در پروژه توسعه کانال سوئز مورد استفاده قرارگرفت. این کانال که از نظر مالی توسط اروپایی ها اداره می شد به وسیله حمایتهای مالی مصریها سرمایه گزاری گردید و امتیاز انحصاری طراحی، ساخت و بهره برداری آن به پاشا محمد علی مصری محول گردید. اما با توسعه صنایع و تاسیسات زیربنایی، این روش از اوایل دهه ۸۰ یعنـی هنگـامی که ترکیه اعطای امتیاز چند نیروگاه را به مناقصه گداشت به رسانه های ملی راه یافت و هـم اکنـون در کـشورهای در حـال توسعه مورد استفاده قرار می گیرد.[۲]

-۲-۱-۲ تعریف OTن

در این روش یک پیمانکار مسئولیت طراحی و اجرا را داشته و برای مدت مشخصی از آن تاسیسات بهره برداری نموده، پـس از اتمام مدت قرارداد تاسیسات موجود را به کارفرما منتقل می کند. معمولا تامین منابع مالی پروژه نیز بر عهده پیمانکار مـی باشد. مالکیت پروژه در طول مدت زمان قرارداد بر عهده کارفرما است.
در اکثر حالتها، شرکای (پیمانکارها) خصوصی قسمتی یا تمام هزینه مالی جهت ساخت و بهره بـرداری واحـد عمرانـی را بـر عهده می گیرند، لذا طول دوره بهره برداری باید برای برگشت سرمایه ای که بخش خـصوصی در ایـن راه خـرج مـی کنـد کافی باشد. در پایان دوره، بخش دولتی می تواند حق بهره برداری از واحد صـنعتی را بپـذیرد یـا بـرای اعطـای حـق بهـره برداری ، با صاحب امتیاز خصوصی قبلی پیمان ببندد یا آن را تحت یک پیمان به یک بخش خصوصی جدید اعطا کند.

یک نشان ویژه و کلیدی قرارداد BOT سرمایه گزاری مالی بخش خصوصی اسـت. در BOT حکومـت بـرای فراینـدهای کامل توسعه قرارداد که شامل تمام ریسکهای مربوطه است با بخش خصوصی قرارداد می بندد. در روش BOT ، باید تعادل بین قیمت و کیفیت ایجاد گردد. با انتخاب درست شکل سرمایه گزاری، طراحی، ساخت، مواد و مصالح، قیمتهای نگهـداری و قیمتهای بهره برداری ، هزینه های عملیاتی کمتر می شود و بالاترین سودها به دست می آید.[۳]

پروژه های BOT شامل تعدادی شرکتها و تشکیلات هستند که همه آنها باید برای انجـام یـک پـروژه موفـق جمـع شـوند شکل ۲ شرکتهایی که غالبا در یک کنسرسیوم انجام پروژه بصورت BOT حضور دارند را نشان می دهد.[۴]

– ۴ –

–

حال این سوال پیش می آید که انجام پروژه BOT مفید و قابل اطمینان است یا خیر. برای رسیدن به جـواب ایـن سـوال باید اطلاعات کافی در مورد پروژه BOT ، ریسکها ، مزایا و معایب این پروژه در دسترس باشد که در ذیل آورده شده است.