مقاله بررسی دعا و اثرات آن بر زندگی انسان

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله بررسی دعا و اثرات آن بر زندگی انسان دارای ۲۱ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی دعا و اثرات آن بر زندگی انسان  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی دعا و اثرات آن بر زندگی انسان،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله بررسی دعا و اثرات آن بر زندگی انسان :

چکیده

دعاها در بُعد تکاملی و سازندگی انسان نقش دارند و در آن درسهایی است از تصفیه روح، صفای دل، و موجبی است برای سازندگی و تکمیل وضع درون و اصـلاح امـور وجـودی و نفسانی، بهداشت و حفظ جسم و روان، آراستن وجود به فضائل نفسانی، داشتن اندیشـه خـوب، همت بلند، دروی از وسایس شیطانی.برای دعا سه حالت وجود دارد یکی خواستن واقعی که در وجود همه انسانها و موجودات است که همیشه نیاز به رحمت خداوند دارند. حقیقـت دعـا در ذات انسان وجود دارد، اظهار لسانی یکی از راههای بیان دعاست و دیگری مرحله عملـی اسـت که باید از خدا بخواهد تا علل و اسباب اجابت دعا را فـراهم آورد و خـودش هـم در ایـن راسـتا تلاش کند. دعاها در عین اینکه از یکسو چون پتکی بر سر آدمی کوبیده میشود و بدن خفته او را بیدار کرده به احساس درد وادارش میکند، از سوی دیگر روح آرامش را در آدمی می دمانند و خوف او را به امن مبدل می نماید. در این مقاله در چند مبحث بهمقوله دعا و مسائل مربـوط به آن پرداخته شده که در ابتدا با کنکاش در آیات وروایات و منابع معتبر دینی به مقوله دعا از دیدگاه اسلام و پیامبران الهی و اهل بیت پرداخته شده و سپس به فوائید و آثار دعا وعلل موانع پذیرش دعا در زندگی انسان ها اشاره گردید.

کلمات کلیدی: دعا، اسلام ، پیامبران، اهل بیت، آثار دعا، موانع پذیرش دعا

۱۳۳

دعا از دیدگاه آیات، روایات، پیامبران و اهل بیت

»دعا« در فرهنگ لغت به مفهوم خواندن، صدا زدن و عبادت و نیایش اسـت؛ خوانـدن، گــاهی تــوأم بــا خواســتن و زمــانی بــه شــکل راز و نیــاز و تضــرع مــیباشــد. اقبــال لاهــوری مینویسد:»نیایش خواه به شکل فردی و خواه به صورت اجتماعی، تجلی اشتیاق درونـی انسـان برای دریافت جوابی در سکوت است)«دلشاد،۱۳۷۷ ص .(۱۰۸

اگر بخواهیم تعریف جامعتری از دعا ارائه بدهیم، باید بگـوئیم دعا تجلیعشق به خـدا بـرای

نیل به تکامل و رفع نیازمندیهاست.

»علامه طباطبایی« میفرماید: »دعا و دعوت عبارت است از اینکه دعا کننده نظر مدعو را به سوی خود متوجه کند و پس از جلب توجه، فایده و نعمتی را از وی درخواست نماید. بنابراین، »سؤال»به منزلهی غرض و نتیجه دعا میباشد و این مفهوم به تمام موارد سؤال منطبق است، مانند پرسش در مورد مجهولات و سؤال به معنی محاسبه و پرسش در زمینه تقاضای کمک مادی و معنوی. خدای تبارک و تعالی چیزی را که زبان در آن دخالت دارد سؤال نامیده است. انواع نعمتهایی که از او درخواست کردید به شما عطا فرمود که اگر نعمتهای خدا را بخواهید به شماره در آورید هرگز حساب آن نتوانید کرد.(ترجمه آیه ۳۴، ابراهیم) »راغب اصفهانی« میگوید: دعا مثل نداشت، جز آنکه ندا گاهی فقط خواندن است، بدون ذکر

اسم، ولی دعا غالباً با ذکر اسم و ندا به مجرد بلند کردن صدا گفته میشود.(طباطبائی،۱۳۹۱،ج۲، ص(۲۴ این آیات انسان با وجدان و خردمند را به این حقیقت متوجه میکند که پناهگاه واقعی بشر
ذات خلاّق عالم است، چرا که هر کسی از طریق دل، راهی به خدا دارد، حتی شقیترین و معاندترین افراد، وقتی از علل و اسباب مادی ناامید میشوند بیاختیار به قدرت لایزال پناه میبرند، ولی در مواقع عادی به قدرتهای مادی و عقاید خرافی پناهنده میشوند: به جادوگران، ریاضتکشان، رمّالان، فالگیران، ساحران و کاهنان و )…ترجمه آیه ۶۴، انعام) انسان در دنیا پیوسته در معرض حوادث قراردارد، سکتهها، تصادفات، زلزلهها، حوادث و مصائب

ناگهانی و غیرمترقبه و همچنین بلاهایی که به صورت قضا و قدر میخواهد نازل شود. در ا اَمْواجَ الْبَلاءِ حدیثعَنکمدارد:بِالدعاء» قَبْلَ ورودِ الباءِ فَوَالذی فَلَقَ الحَبهَ وَ أْبَردالنسمَه، البلاءُ أسرعُ إلی المؤمن من إنحِدار اسیلِ من أَعلی التلْعَه الی أسْفَلِها).«مجلسی، ۱۴۰۳ ق،ج

۱۰،ص(۹۹ ادفعوا» أبوابَ البلاءِ بالدّعا.« (همان ، ج،۹۳،ص (۲۸۸

۱۳۱

در احادیث بسیاری آمده که دعا، حتی قضای مبرم و محکم را نیز دفع میکند.
قرآن مجید میفرماید: اگر دعا و تضرع و ابتهال شما نبود، خداوند هیچ عنایتی به شما نداشت؛ قل ما یَعْبَؤُبِکُمْ» لَولا دعاءکم).«کلینی،۱۳۸۸،ج۲،ص(۴۹۶

امام زینالعابدین در صحفیهفَسَمیتَسجادیهمیفرماید:دُعائَک» و تَرکَه استکباراَ و تَوعدْتَ علی ترکِه دخولَ جهنّم داخِرین«؛صدرباغی،۱۳۵۵، دعای ۴۵

دعا و خواندن خود را عبادت نامیدهای و ترک آن را استکبار و تهدید کردهای کیفر ترک آن ، با خواری وارد جهنّم شدن است.

امام صادق علیهمالسلاعلیم فرمود:بالدعاء »فإنّکم لا تُقَربُون بِمِثِله)«کاشانی،۱۰۹۱ق، ج

۲،ص (۲۸۳ شما را به دعا سفارش میکنم. زیرا با هیچ عمل دیگر همچون دعا، به خدا نزدیک نمیشوید.

پس دعا، درمان عطش قلب و تسکین سوزش جان و عروج به عالم بالاست.
در دعای شعبانیه که تمام ائمه علیهمالسلام بر آن مواظبت میکردند و حضرت امام خمینی(ره)، بخشی را پیوسته در قنوت میخواندند. »لهیا هب لی کمال الانقطاعِ إلیک.«

قائُک قُرهُ عینی »و وصلُک مُنی نفسی و إالیک شَوقی و فی مَحَبتِکَ وَلَهی …وفی مُناجاتِک روَحی و راحتی و عندک دَواءُ عِلتی و شفاءُ غُلّتی و بَردُ لَوعتی.« مناجات المریدن، از دعای

خمسه عشر حضرت علی علیهالسلام دربارهی نیازمندی بشر به دعا میفرماید:(مجلسی،۱۴۰۳ق، ج۹۳، ص

(۳۰۳ آنان که در آسایشاند و در معرض بلا، به دعا محتاجترند از کسانی که دچار بلاهای سخت هستند.

رسول خدا صلی االلهُ علیه و اله و سلم فرمود: در نیازهای خود، نزد خدا فغان و فریاد کنید و در بلاهای شدید به او پناه برید و تضرع کنید. زیرا دعا، مغز و اصل بندگی است و هیچ مؤمنی خدا را نمیخواند مگر اینکه مستجاب شود. و این قبولی دعا یا در دنیا و یا در آخرت است و یا اینکه موجب پوشش و محو گناهان است تا زمانی که گناه تازهای از مؤمن سر نزده باشد.

سرُ اُدْعُ و لا تَقُلْقالاصادق:اِنیا»مُالْاَمْرَ قد فُرع منه اِن عِندْ االله عزوجل منزلهً لا تُنالُ إلّا سَد فاهُ و لم یَسْأَ لم یُعْطَ شیئاً فَسَلْ تُعْطَهیالَیسَمُیَسرُمِنْأّ بابٍ یُقْرَعیُوشَکُاِ
أن یُفْتَحَ لِصاحبه.«

پیوسته خدا را بخوان، چه به حاجت برسی یا نرسی، که در پیشگاه خدا برای انسان منزلت و مقامی است که جز از طریق دعا امکانپذیر نیست. اگر بنده دهانش را ببندد و چیزی سؤال نکند، به وی اعطا نمیشود. پس بخواه تا اعطا شود. ای میسر، انسان وقتی دری را بکوبد بالاخره به رویش باز میشود.

۱۳۳

حضرت امام صادق(ع) میفرماید:اِمّالدّعاء» انفـذ مـن السـلاح لحدیـد. دعـا نافـذتر از اسـلحه برنـده است.(مجلسی،۱۴۰۳ق، ج ۹۰، ص (۲۹۷ همچنین ایشان فرماید:می الدّعا انفذ من اسّنان الحدید. دعا از نیزهی تیز، نافذتر است.

امام موسی کاظم(ع)فرمیاید: علیکم بالدّعاء االله والمطّلب الی االله یردّ البلاء و قد قدر و قضـی و لـم یبق الاّ امضاؤه فاذا دعی االله عزّو جلّ و سئل صرف البلاءصرفه. اصول کافی، ج ۲، ص ۴۷۰ بر شما باد (که ملازمت کنید به دعا) زیرا دعا به درگاه خداو خواستن از او،بلایی را که مقـدّر شـده و جـز اجرای آن چیزی نمانده، برمیگرداند. پس چون خدای عزو جل خوانده شود و از او درخواست شود، یکباره بلا را بگرداند. امام رضا(ع) میفرماید: بر شما باد اسلحه پیامبران، به ایشان عرض شد:»اسـلحه

پیامبران چیست؟ فرمود»دعا)«مجلسی،۱۴۰۳ق، ج ۹۰، ص (۲۹۵ همچــین ایشــان مــیفرمایــد:دعــوه» العبــد ســرّاً دعــوه واحــده تعــدل ســبعین دعــوه علانیه.(کلینی،۱۳۸۵، ج ۲، ص ( ۴۷۶ یک دعا پنهانی بنده، برابر با هفتاد دعای آشکار است.

و در روایت دیگر است که: دعوه تخفیها افضل عنداالله من سـبعین دعـوه تظهرهـا. یـک دعـای پنهانی نزد خداوند ، محبوتر از هفتاد دعای آشکار است.(همان، ص (۴۷۶ حضرت نوح علیهالسلام: در قرآن از شکوههای نوح علیهالسلام نسبت به قومش، تحمّل و بردباری

او در مقابل آنان، نفرینهایش بر ستمکاران و دعاهای او برای مؤمنان، به تفضیل یاد شده استو نوح گفت: پروردگارا! هیچ یک از کافران را بر روی زمین باقی مگذار؛ چرا که اگر آنها را باقی بگذاری، بندگانت را گمراه می کنند و جز نسلی فاجر و کافر به وجود نمیآورند. پروردگارا! مرا و پدر و مادرم و تمام کسانی که با ایمان وارد خانهی من شدند و جمیع مردان و زنان با ایمان را بیامرز، و ظالمان را جز هلاک میفزا(ترجمه آیه،۲۶-۲۸،نوح) حضرت سلیمان علیهالسلام:سلیمان پیامبر، هنگام عبور از مسیری، متوّجه سخن گفتن

مورچگان با یکدیگر شد و شنید که چگونه رئیس آنها به مورچگان میگوید که برای حفظ جان خود، از مسیر راه سلیمان علیه السلام کنار بروند، در آنجا حضرت چنین دعا میکند: پروردگارا! به من توفیق شکر نعمت خود، که به من و پدر و مادرم عطا فرمودی عنایت فرما، و مرا به عمل صالح خالصی که تو بپسندی (اگر چه خلق نپسندند) موفّق بدار، و مرا به لطف و رحمت، در صف بندگان خاصّ شایستهات داخل گردان.(ترجمه آیه،۲۹،نمل) حضرت لوط علیه السلام: یکیز ا پیامبرانی که از قوم خود، بسیار اذیّت و آزار دید،