مقاله نقش مدیریت بحران در کاهش تلفات جانی هنگام وقوع حوادث (مطالعه موردی: شرکت بهره برداری مترو تهران

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

  مقاله نقش مدیریت بحران در کاهش تلفات جانی هنگام وقوع حوادث (مطالعه موردی: شرکت بهره برداری مترو تهران دارای ۱۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نقش مدیریت بحران در کاهش تلفات جانی هنگام وقوع حوادث (مطالعه موردی: شرکت بهره برداری مترو تهران  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله نقش مدیریت بحران در کاهش تلفات جانی هنگام وقوع حوادث (مطالعه موردی: شرکت بهره برداری مترو تهران،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن مقاله نقش مدیریت بحران در کاهش تلفات جانی هنگام وقوع حوادث (مطالعه موردی: شرکت بهره برداری مترو تهران :

چکیده

مدیریت بحران در سازمان های ارائه دهنده خدمات حمل و نقل عمومی در هنگام بروز حوادث به واسطه ارتباط مستقیم با حجم زیادی از جمعیت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به مراحل تعریف شده برای مدیریت بحران شامل پیشبینی، پیشگیری و آمادگی، پیش از وقوع حادثه و مقابله و بازسازی پس از وقوع حادثه، کاهش تلفات جانی از اهداف اصلی برنامههای این مدیریت در هر سازمان به شمار می رود. این مقاله ساز و کار مدیریت بحران را در شرکت بهره برداری مترو تهران مورد بررسی قرار داده و به شرح اقداماتی که در هر مرحله در این سازمان انجام می شود، پرداخته است. مقاله حاضر یک مطالعه موردی است و با روش مطالعات کتابخانه ای و تحلیل اسناد و مدارک و گزارش های موجود در این خصوص انجام پذیرفته است. نتیجه حاصل از این مقاله نشان داد که با اجرای مراحل مدیریت بحران شامل پیش بینی، پیشگیری، آمادگی و مقابله با حوادث میتوان بطور چشمگیری موجب کاهش تلفات جانی شد. از آنجا که مدیریت بحران کارآمد در زمان وقوع حوادث بدون هماهنگی با سازمان های ارائه دهنده خدمات امدادی و ستاد بحران شهرداری تهران میسر نیست می بایست با انجام مانورهای مختلف بطور منظم به شکلی ایده آل به نقطه اوج هماهنگی با دیگر ارگانها دست یافت. در پایان این مقاله، پیشنهاداتی برای مدیران ارشد سازمانهایی با وظایف مشابه ارائه میدهد.

کلمات کلیدی: بحران، مدیریت بحران، تلفات جانی، مترو

مقدمه

در سال های اخیر مدیریت بحران بیش از پیش مورد توجه اکثر سازمانها قرار گرفته است این موضوع در سازمان های ارائه دهنده خدمات حمل و نقل عمومی به واسطه وظیفه جابجایی جمعیت و ارتباط مستقیم با مردم بسیار حائز اهمیت است. شرکت بهره برداری مترو تهران به عنوان یک سازمان ارائه دهنده خدمات حمل و نقل عمومی به دلیل موقعیت خاص کاربری و جغرافیایی، همواره در معرض بروز حوادث گوناگونی است. لذا نقش مدیریت بحران در این سازمان از اهمیت ویژهای برخوردار است. زیرا عملکرد صحیح موجب پیشگیری پیش از بروز حوادث و حفظ جان مسافران و بعد از وقوع موجب مقابله کارآمد و کاهش تلفات و دیگر اثرات منفی حادثه می شود.

۱ عضو هیئت علمی و استاد موسسه آموزش عالی فارابی

۲ نویسنده مسوول: کارشناس واحد بازرگانی تخصصی شرکت بهره برداری مترو تهران

در نگرش مدرن به موضوع مدیریت بحران، در رفتاری سیستماتیک تلاش میشود تا با طراحی (توسعه) صحیح سیستم، احتمال بروز پدیده بحران حداقل شود و با تعریف و ایجاد مجموعهای از طرحها و برنامههای عملیاتی منظم همواره آمادگی سیستم برای رویارویی با اتفاقات ناخوشایند آتی نیز تضمین میشود. (کاملی, و غیره (۱۳۹۲ مدیریت بحران به مجموعه اقدام هایی اطلاق میشود که قبل از وقوع، در حین وقوع و بعد از وقوع سانحه، جهت کاهش هر چه بیش تر آثار و عوارض آن انجام میگیرد (شمس, و غیره .(۱۳۹۰ با توجه به گستردگی جوامع انسانی و پیچیدگی حاصل از فعالیت خرده نظام های گوناگون اداری، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، بازآفرینی نظم در جریان بحران، اهمیت فوق العاده ای می یابد. چه بسا بی توجهی به باز آفرینی نظم، موجب بروز نوعی هم نیروکاهی۳ و افزایش سطح اختلال و بی نظمی و تشدید انتروپی مثبت۴ در نظام بحران زده میشود. از اینرو تاکید می شود که هدایت فعالیت هایی خرده نظام های درگیر بحران، از عمدهترین الزامات مدیریت اثربخش بحران است که چه بسا به دلیل اختلالات ناشی از بحران در زمان بروز حادثه، متولی معینی نداشته باشد (پورعزت و قلی پور .(۱۳۸۷ توجه به نکته ضروری است که همیشه نمی توان از بروز حوادث جلوگیری نمود، اما میتوان میزان تلفات و خسارات ناشی از آن را کاهش داد. حذف فاجعه غیر ممکن است، اما کاستن صدمات ناشی از آن امری ممکن است (شمس, و غیره .(۱۳۹۰ در این مقاله با هدف بررسی ساز و کارهای مدیریت بحران در جهت رسیدن به پاسخ این سوال حرکت می کنیم که یک سازمان با اجرای چه برنامه هایی می تواند در جهت کاهش تلفات جانی گام بردارد؟

پیشینه تحقیق

واژه بحران یا Crisis بیش از ۵ قرن پیش مطرح شد. عبارت امروزی مدیریت بحران برای اولین بار توسط مک فامارو- با توجه به امکان درگیری موشکی آمریکاو کوبا- عنوان گردید. و با موضوع مدیریت بحران در بلایای طبیعی اولین بار در سال ۱۹۸۹ در هشتمین کنفرانس جهانی زلزله در آمریکا توسط دکتر فرانس پریس مطرح شد (رمضان زاده .(۸۹

نخستین تلاش در جهت مدیریت ملی بحران در قانون امدادرسانی حادثه آتش سوزی مصوب سال ۱۸۰۳ میلادی بود که ردیف بودجه ای جهت

کمک رسانی به مردم شهر پورتموث۵ و یالت نیو همپشایر۶ برای بازسازی این مناطق پس از آتش سوزی گسترده در نظر گرفته شد. متمم قانون مذکور ۱۲۵ سال بعد در خلال حادثه سیل رودخانه می سی سی پی در سال ۱۹۲۸ میلادی جهت کمک رسانی به افراد حادثه دیده به تصویب رسید (Haddow, .Bullock and Coppola 2013)

در خلال دهه ۱۹۳۰ دولت فدرال، امداد رسانی در شرایط بحرانی را به عنوان بخشی از فرایند قانون گذاری وسیع خود جهت بازسازی اقتصاد ایالت متحده آمریکا تصویب نمود .(AnnaMariaCollege 2014) در سال ۱۹۳۳ میلادی رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا فرنکلین روزولت۷ برای

نخستین بار موسسه مالی اعتباری بازسازی ساختمان های حادثه دیده را با هدف پرداخت وام جهت بازسازی ساختمانهای عمومی آسیب دیده از زلزله تاسیس کرد Haddow, Bullock) و .(Coppola 2013 در کنار برنامه های انفرادی، در اواسط دهه مذکور فرایند قانون گذاری به مرحله ای رسید که بودجه های فدرال برای بازسازی امکانات بزرگراهها و پلهای عمومی خسارت دیده از بلایای طبیعی تخصیص یافت .(AnnaMariaCollege 2014) مجمع

۳ negative synergy 4 positive entropy 5 Portsmouth 6 New Hampshire 7 Franklin Roosevelt

حوادث اضطراری ملی نیز بین سال های ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۹ با هدف رفع معضلات اقتصادی۸ در کاخ سفید تاسیس شد. که علاوه بر این وظیفه امدادرسانی به قربانیان بلایای طبیعی را نیز به عهده داشت Haddow, Bullock) و .(Coppola 2013

قانون کنترل سیل مصوب سال ۱۹۳۶ هیئت مهندسین ارتش را به عنوان آژانسی مهم برای مدیریت آبراههای ایالات متحده آمریکا منسوب کرد. در سال ۱۹۳۹ زمانی که رکود اقتصادی آمریکا رو به افول گذاشت، مجمع اضطراری ملی به دفتر اجرایی رئیس جمهور انتقال یافته و به دفتر مدیریت بحران تغییر نام داد. پس از این که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۹ نخستین بمب اتمی خود را آزمایش کرد، ترومن رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا اداره کل دفاع غیر نظامی فدرال را در دفتر اجرایی نهاد ریاست جمهوری پایهریزی نموده و آن را جایگزین دفتر مدیریت بحران کرد. مسئولیت این اداره رسیدگی به قربانیان بلایای طبیعی در این کشور بود (همان).

در دهه ۱۹۷۰ مسئولیت عملکرد مدیریت بحران در بیش از ۵ وزارتخانه و آژانس فدرال ظاهر شد که شامل وزارت تجارت، مدیریت خدمات عمومی، وزارت خزانه داری، کمیسیون قوانین هسته ای و وزارت مسکن و توسعه مناطق شهری ۹(HUD) بود .(Elsevier 2007)

در سال ۱۹۷۸، رئیس جمهور وقت آمریکا، جیمی کارتر فرایند شناسایی آژانس های فدرال مسئول برنامهریزی، پاسخگویی و بازیابی در شرایط بحرانی را پایهریزی کرد. سازماندهی مجدد آژانسهای مذکور به تأسیس آژانس مدیریت بحران فدرال ۱۰(FEMA)در سال ۱۹۷۹ انجامید که مدیر این آژانس موظف به ارائه گزارشات به شخص رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا بود. در سال ۱۹۸۳، آژانس مدیریت بحران فدرال، مفهوم سیستم یکپارچه

مدیریت بحران را (IEMS)11 به عنوان بخشی از راهبرد مدیریت جامع بحران (CEM)12 اقتباس نمود. ایده اصلی آژانس مذکور شناسایی وظایف عمومی در هنگام بروز بحران و توسعه واحدهای مورد نیاز برای مواجهه با این شرایط بود Haddow, Bullock) و .(Coppola 2013

در سال ۲۰۰۱ مفهوم مدیریت بحران فدرال با حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در نیویورک و واشنکتن دی سی وارد مرحله تازه ای شد، حملات مذکور ضعف دولت را در فعالیت های مرتبط با شرایط بحرانی و اضطراری آشکار کرد، متعاقب آن کنگره ایالت متحده آمریکا قانون امنیت میهن را در سال

۲۰۰۲ تصویب کرد که به تاسیس وزارتخانه امنیت میهن انجامید. این آژانس تازه تاسیس به منظور هماهنگی بهتر تلاشها در آژانسهای مختلف فدرال، جهت

آمادگی در شرایط بحرانی تاسیس شده بود. در سال ۲۰۰۳، (FEMA) با آژانس امنیت میهن ادغام شده و به عنوان بخشی از دستور العمل آمادگی در شرایط اضطراری مطرح شد .(AnnaMariaCollege 2014)