مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک

توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد

 مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک دارای ۴۳ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک

چـکیده    
مقدمه    
۱ نزول آیات افک    
نقد روایات    
۲ توجیه داستان ماریه    
۳ تطبیق حادثه با آیات افک    
۴ اتهام به عایشه    
۵ نقد داستان    
کتاب نامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک

۱ قرآن کریم

۲ ابن ابى الحدید مدائنى، عبد الحمید (م ۶۵۶)، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء التراث العربى، ۱۳۸۵ ق

۳ ابن اثیر، على بن ابى الکرم (م ۶۳۰)، اسد الغابه، بیروت، داراحیاء التراث العربى، [بى تا]

۴ ابن اثیر، مبارک بن محمد (م ۶۰۶)، النهایه فى غریب الحدیث و الاثر، نحقیق طاهر احمد زاوى و محمود محمد طناحى، قم، انتشارات اسماعیلیان، ۱۳۶۷

۵ ابن ادریس حلى، محمد بن احمد (م ۵۹۸)، منتخب التبیان، به کوشش مهدى رجایى، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، ۱۴۰۹ ق

۶ ابن جوزى، عبدالرحمان بن على (م ۵۹۷)، صفه الصفوه، بیروت، دارالفکر، [بى تا]

۷ ابن حجر، احمد بن احمد بن محمد (م ۹۷۳)، الصواعق المحرقه على اهل الرفض و الضلال و الزندقه، تحقیق عبدالرحمان ترکى و کامل محمد خراط، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۹۹۷ م

۸ ابن حجر، احمد بن على (م ۸۵۲)، الإصابه فى تمییز الصحابه، بیروت، داراحیاء التراث العربى، ۱۳۲۸ ق

۹ ابن داود حلى، حسن بن على (م ۷۰۷)، رجال، نجف، مطبعه الحیدریه، [بى تا]

۱۰ ابن سعد، محمد بن سعد (م ۲۳۰)، الطبقات الکبرى، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۰ق

۱۱ ابن شَبَّه نُمیرى بصرى، عمر (م ۲۶۲)، تاریخ المدینه المنوره، تحقیق فهیم محمد شلتوت، قم، دارالفکر، [بى تا]

۱۲ ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على (م ۵۸۸)، مناقب آل ابى طالب، قم، چاپخانه علمیه، [بى تا]

۱۳ ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (م. ۴۶۳)، الاستیعاب فى معرفه الاصحاب، تحقیق على محمد ابجاوى، بیروت، دارالجبل، ۱۴۱۲ق

۱۴ ابن فارس، ابو الحسین احمد (م ۳۹۵)، معجم مقائیس اللغه، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، دفتر تبلیغات اسلامى، ۱۴۰۴ق

۱۵ ابن کثیر دمشقى، ابو الفداء اسماعیل (م ۷۷۴)، البدایه و النهایه، تحقیق گروهى، بیروت، دارالکتب العلمیه، [بى تا]

۱۶ ابن کثیر دمشقى، ابو الفداء اسماعیل (م ۷۷۴)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۹ق

۱۷ ابن منظور، محمد بن مکرم (م ۷۱۱)، لسان العرب، تحقیق على شیرى، داراحیاء التراث العربى، ۱۴۰۸ ق

۱۸ ابن هشام، عبدالملک حمیرى (م ۲۱۸)، السیره النبویه، تحقیق گروهى، بیروت، دارالمعرفه، [بى تا]

۱۹ ابوالفتوح رازى، حسین بن على نیشابورى (م نیمه اول قرن ۶)، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن، کوشش محمد جعفر یاحقى و محمد مهدى ناصح، مشهد، آستان قدس رضوى، ۱۳۶۸

۲۰ ابو الفرج اصفهانى، (م ۳۵۶)، الاغانى، تحقیق عبدالعلى مهنا و سمیر جابر، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ ق

۲۱ استرآبادى نجفى، سید شرف الدین (م قرن ۱۰)، تأویل الآیات الطاهره، تحقیق مدرسه امام مهدى (عج)، قم، مدرسه امام مهدى (عج)، ۱۴۰۷ق

۲۲ بحرانى، سید هاشم (م ۱۱۰۷)، البرهان فى تفسیر القرآن، بیروت، دارالهادى، ۱۴۱۲ق

۲۳ بخارى، محمد بن اسماعیل (م ۲۵۶)، صحیح، تحقیق قاسم شمّاعى رفاعى، بیروت، دارالعلم، ۱۴۰۷ق

۲۴ بلاذرى، احمد بن یحیى (م ۲۷۹)، انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودى، بیروت، مؤسسه الأعلمى، ۱۳۹۴ق

۲۵ بوطى، محمد سعید رمضان، فقه السیره النبویه، مع موجز لتاریخ الخلافه الراشده، بیروت، دارالفکر المعاصر و دمشق، دارالفکر، ۱۴۱۱ق

۲۶ بیهقى نیشابورى، احمد بن الحسین (م ۴۵۸)، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه، تصحیح عبدالمعطى قلعجى، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۵ق

۲۷ تبریزى، میرزا جواد، صراط النجاه، (استفتاءات خویى)، دفتر نشر برگزیده، ۱۴۱۶ق

۲۸ جصاص، احمد بن على رازى (م ۳۷۰)، احکام القرآن، بیروت، دار الکتاب العربى، [بى تا]

۲۹ حاکم نیشابورى، محمد بن عبدالله (م ۴۰۵)، المستدرک على الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، [بى تا]

۳۰ حلبى، على بن برهان الدین (م ۱۰۴۴)، السیره الحلبیه، بیروت، دار احیاء التراث العربى، [بى تا]

۳۱ حلى، حسن بن یوسف (م ۷۲۶)، اجوبه مسائل المهنائیه، قم، مطبعه الخیام، ۱۴۰۱ق

۳۲ حموى، یاقوت بن عبدالله (م ۶۲۶)، معجم البلدان، بیروت، دارالاحیاء التراث العربى، ۱۳۹۹ق

۳۳ حویزى، عبد على بن جمعه العروسى (م ۱۱۱۲)، نور الثقلین، تعلیقه هاشم رسولى محلاتى، قم، انتشارات اسماعیلیان، ۱۴۱۰ ق

۳۴ خازن بغدادى صوفى، على بن محمد بن ابراهیم (م ۷۲۵)، باب التأویل فى معانى التنزیل، بیروت، دارالفکر، ۱۳۹۹ ق

۳۵ خلیفه بن خیاط (م ۲۴۰)، الطبقات، تحقیق سهیل زکار، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۴ق

۳۶ ذهبى، محمد بن احمد (م ۷۴۸)، سیر اعلام النبلاء، تحقیق گروهى، بیروت، مؤسسه الرساله، ۱۴۱۰ ق

۳۷ راغب اصفهانى، حسین بن محمد (م ۵۰۲)، مفردات الفاظ القرآن فى غریب القرآن، تحقیق محمد سید گیلانى، تهران، مکتبه المرتضویه، ۱۳۶۲

۳۸ راوندى، سعید بن هبه الله (م ۵۷۳)، فقه القرآن، تحقیق سید احمد حسینى، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، ۱۳۹۹ ق

۳۹ زمخشرى، محمود بن عمر(م۵۳۸)، اساس البلاغه، تحقیق عبدالرحیم محمود، قم، دفتر تبلیغات اسلامى

۴۰ زمخشرى، محمود بن عمر(م۵۳۸)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربى، ۱۴۰۶ق

۴۱ سمهودى، على بن احمد (م ۹۱۱)، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفى، تحقیق محمد محیى الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، [بى تا]

۴۲ سهیلى، عبد الرحمن (م ۵۸۱)، الروض الاُنُف، تحقیق عبد الرحمن الوکیل، بیروت، دار احیاء التراث العربى، ۱۴۱۲ ق

۴۳ سید مرتضى، على بن الحسین (م ۴۳۶)، امالى سید مرتضى، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، ۱۴۰۳ ق

۴۴ سیورى، مقداد بن عبدالله (م ۸۲۶)، کنز العرفان فى فقه القرآن، تعلیق محمد باقر شریف، تهران، مکتبه المرتضویه، ۱۳۴۳

۴۵ سیوطى، جلال الدین (م ۹۱۱)، الدر المنثور فى التفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، ۱۴۰۴ ق

۴۶ شُبّر، عبد الله، الجوهر الثمین

۴۷ شبیرى، محمد جواد، «نقد اعلام المکاسب»، مجله نور علم، شماره ۱۹، ۲۱ و ۲۳

۴۸ شوشترى، قاضى نورالله (م ۱۰۱۹)، الصوارم المهرقه، تصحیح سید جلال الدین محدث ارموى، تهران، چاپخانه نهضت، ۱۳۶۷

۴۹ صدوق، محمد بن على (م ۳۸۱)، الخصال، تحقیق على اکبر غفارى، قم، مؤسسه النشر الاسلامى، ۱۴۰۳ ق

۵۰ صنعانى، عبد الرزاق بن همام (م ۲۱۱)، مصنف، تحقیق حبیب الرحمن اعظمى، المجلس العلمى، [بى تا]

۵۱ طباطبایى، سید محمد حسین (م ۱۴۰۲)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسماعیلیان، ۱۳۹۲ ق

۵۲ طبرانى، سلیمان بن احمد (۳۶۰)، المعجم الکبیر، تحقیق حمدى عبدالمجید اسلفى، بیروت، داراحیاء التراث العربى (افست قاهره)، [بى تا]

۵۳ طبرسى، على بن فضل (م ۵۴۸)، اعلام الورى بأعلام الهدى، تهران دارالکتاب الاسلامیه، [بى تا]

۵۴ طبرسى، على بن فضل (م ۵۴۸)، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق هاشم رسولى محلاتى و فضل الله یزدى، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۶ق

۵۵ طبرى، محمد بن جریر (م ۳۱۰)، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث العربى، [بى تا]

۵۶ طوسى، محمد بن حسن (م ۴۶۰)، التبیان فى تفسیر القرآن، کوشش احمد حبیب قصیر عاملى، بیروت، دار احیاء التراث العربى، [بى تا]

۵۷ طوسى، محمد بن حسن (م ۴۶۰)، عده الأصول، تحقیق محمد رضا انصارى، قم، ستاره، ۱۴۱۷ق

۵۸ فخررازى، محمد بن عمر قرشى طبرستانى (م ۶۰۶)، التفسیر الکبیر، بیروت، داراحیاء التراث العربى، [بى تا]

۵۹ فرید گلپایگانى، بینات الفرید، تهران، افست مروى، ۱۳۹۹ق

۶۰ فیض کاشانى، محمد محسن (م ۱۰۹۱)، الصافى، مشهد، دار المرتضى، [بى تا]

چـکیده

بر پایه اخبار موجود، دو تن از همسران رسول خدا(صلى الله علیه وآله) متهم به زنا شدند که روایات هر یک با تفاوت ها و گاه تعارض هایى روبه روست. خلط اخبار مربوطه، و نیز نزاع هاى فرقه اى، به پیچیده تر شدن این مسئله کمک کرده است. این نوشتار اخبار آن دو حادثه را با نگاهى انتقادى، بررسى کرده و بر اساس روایاتِ شأن نزول، شواهدى از آیات ۱۱ ـ ۲۶ سوره مبارکه نور و قراین تاریخى، نزول آیات افک را در دفاع از شخص رسول خدا(صلى الله علیه وآله) و مبارزه با منافقان مدینه در خصوص اتهام زنا به عایشه دانسته است. اما این حادثه بعدها دستاویزى براى بزرگ نمایى عایشه و به نوعى مبارزه با امیر مؤمنان امام على(علیه السلام) شد و در دامن تعصبات مذهبى رشد کرد

واژگان کلیدى: افک، همسران پیامبر(صلى الله علیه وآله)، عایشه و ماریه

مقدمه

حادثه افک در دوره رسول خدا(صلى الله علیه وآله) با نفاق و گروه منافقان پیوند خورده است. آنان براى رسیدن به اهداف خود در زمینه هاى تخریب و سمپاشى، شایعه پردازى و تخریب شخصیت، و حتى کشتن شخص پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) فعالیت مى کردند که بسیارى از آن ها با افشاگرى قرآن و رهبرى پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) دفع مى شد. منافقان در بازگشت از جنگ بنو مُصْطَلِق توطئه خطرناک افک را طراحى کردند. که نتیجه آن، انتشار شایعه افک بود. پذیرش آن در اجتماع مسلمانان موجب انزواى سیاسى اجتماعى پیامبر(صلى الله علیه وآله) و از دست دادن مقبولیت و پایگاه اجتماعى آن حضرت مى شد، که در این صورت امکان رهبرى جامعه وجود نداشت. در حقیقت، ماجراى افک اساسى ترین توطئه داخلى منافقان بر ضد حکومت نبوى (صلى الله علیه وآله) بود که جز اندک مردم هوشیار، همه را همراه توطئه گران به کام سرزنش الهى کشاند

پیکان توطئه در این حادثه، شخص پیامبر خدا (صلى الله علیه وآله) را هدف گرفت، لذا آیات افک در دفاع از رسالت نازل شد. همراهى عایشه با صفوان بن مُعَطَّل بهانه اى براى تخریب شخصیت رسول خدا (صلى الله علیه وآله) بود که نزول آیات افک این بهانه را از دست منافقان گرفت. از این رو اثبات نزول آیات افک درباره عایشه فضیلتى بیش از پاکدامنى او را نمى رساند و این مورد اتفاق فرقه هاى اسلامى است، همان گونه که رد آن، بیان گر فساد اخلاقى عایشه نیست و کسى از شیعه امامیه عایشه را به فساد اخلاق نمى شناسد.۳ هم چنین اثبات پاکدامنى او بیان گر سلامت وى در همه ابعاد زندگى، از جمله مسئله امامت و حتى دیگر فضایل اخلاقى نیست

حدیث افک از بحث هاى مهم و مشکل تاریخ اسلام است که با گرایش هاى مذهبى و مباحث تفسیرى، کلامى، فقهى و رجالى پیوند جدّى خورده و گرایش هاى مذهبى ـ سیاسى آن را پیچیده تر کرده است. راویان اخبار، حادثه افک را با گرایش هاى مختلفى روایت کرده اند و عایشه نیز که نقش محورى در این حادثه دارد، از موقعیت پیش آمده بهره بردارى کامل نموده با برداشت هاى خاص خود از اسلام، وحى و نبوت به بیان آن حادثه پرداخته است. او در این ماجرا و دیگر حوادث، بیش از آن که به اطرافش توجه داشته باشد از خود سخن گفته است و شاید همین باعث شده تا اهل سنت آیات افک را از فضایل وى بشمارند۵ و برخى از شیعیان اصل داستان را درباره وى انکار کنند.۶ کتاب ها و مقاله هایى که درباره حادثه افک تألیف شده یکى از این دو هدف مزبور را دنبال کرده اند. برخى از این تألیف ها عبارت اند از

خبر الافک، مدائنى، على بن محمد (م ۲۲۵ ق);

الرد على اهل الافک، ظاهرى، ابوسلیمان اصفهانى، داود بن على بن خلف کوفى (م ۲۷۰ ق);

حدیث الافک، ابن هیثم دیر عاقولى، عبد الکریم (م ۲۷۸ ق);

حدیث الافک، معافرى، ابوبکر محمد بن عبد الله بن عربى (م ۵۴۳ ق);

تنزیه عائشه عن الفواحش العظیمه، نصرالدین عبد الجلیل بن محمد قزوینى (م بعد از ۵۵۶ ق);

حدیث الافک، مقدسى، عبد الغنى (م ۶۰۰ق);

حدیث الافک، مرتضى عاملى، جعفر (دامت افاضاته);

حدیث الافک، ابن دیزل، ابراهیم بن حسین کسائى;

شرح حدیث الافک، عبدالله بن سعد بن ابى جمره ازدى (م ۶۷۵ ق)

پیش از آغاز بحث، آیات مربوط به این حادثه را مرور کنیم

إِنَّ الَّذِینَ جَآءُو بِالاِْفْکِ عُصْبَهٌ مِّنکُمْ لاَ تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَّکُم بَلْ هُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ لِکُلِّ امْرِى مِّنْهُم مَّا اکْتَسَبَ مِنَ الاِْثْمِ وَ الَّذِى تَوَلَّى کِبْرَهُو مِنْهُمْ لَهُو عَذَابٌ عَظِیمٌ * لَّوْلاَ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَـتُ بِأَنفُسِهِمْ خَیْرًا وَ قَالُواْ هَـذَآ إِفْکٌ مُّبِینٌ * لَّوْلاَ جَآءُو عَلَیْهِ بِأَرْبَعَهِ شُهَدَآءَ فَإِذْ لَمْ یَأْتُواْ بِالشُّهَدَآءِ فَأُوْلَـلـِکَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْکَـذِبُونَ * وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُو فِى الدُّنْیَا وَالاَْخِرَهِ لَمَسَّکُمْ فِى مَآ أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ * إِذْ تَلَقَّوْنَهُو بِأَلْسِنَتِکُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْوَاهِکُم مَّا لَیْسَ لَکُم بِهِ ى عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُو هَیِّنًا وَ هُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِیمٌ * وَ لَوْلاَ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا یَکُونُ لَنَآ أَن نَّتَکَلَّم بِهَـذَا سُبْحَـنَکَ هَـذَا بُهْتَـنٌ عَظِیمٌ * یَعِظُکُمُ اللَّهُ أَن تَعُودُواْ لِمِثْلِهِ ى أَبَدًا إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ * وَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الاَْیَـتِ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ * إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَـحِشَهُ فِى الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِى الدُّنْیَا وَ الاَْخِرَهِ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ * وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُو وَ أَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ * یَـأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَ تِ الشَّیْطَـنِ وَ مَن یَتَّبِعْ خُطُوَ تِ الشَّیْطَـنِ فَإِنَّهُو یَأْمُرُ بِالْفَحْشَآءِ وَ الْمُنکَرِ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُو مَا زَکَى مِنکُم مِّنْ أَحَد أَبَدًا وَ لَـکِنَّ اللَّهَ یُزَکِّى مَن یَشَآءُ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ * وَ لاَ یَأْتَلِ أُوْلُواْ الْفَضْلِ مِنکُمْ وَ السَّعَهِ أَن یُؤْتُواْ أُوْلِى الْقُرْبَى وَالْمَسَـکِینَ وَ الْمُهَـجِرِینَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ وَ لْیَعْفُواْ وَلْیَصْفَحُواْ أَلاَ تُحِبُّونَ أَن یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ * إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَـتِ الْغَـفِلَـتِ الْمُؤْمِنَـتِ لُعِنُواْ فِى الدُّنْیَا وَ الاَْخِرَهِ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ * یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَیْدِیهِمْ وَ أَرْجُلُهُم بِمَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ * یَوْمَـلـِذ یُوَفِّیهِمُ اللَّهُ دِینَهُمُ الْحَقَّ وَ یَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِینُ * الْخَبِیثَـتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَـتِ وَ الطَّیِّبَـتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَـتِ أُوْلَـلـِکَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُم مَّغْفِرَهٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ;۷ در حقیقت، کسانى که آن بهتان (داستان افک) را (در میان) آوردند، دسته اى از شما بودند. آن (تهمت را شرّى) براى خود تصور مکنید براى شما در آن مصلحتى (بوده) است. براى هر مردى از آنان (که در این کار دست داشته) همان گناهى است که مرتکب شده است، و آن کسى از ایشان که قسمت عمده آن را به گردن گرفته است عذابى سخت خواهد داشت.* چرا هنگامى که آن (بهتان) را شنیدید، مردان و زنان مؤمن گمان نیک به خود نبردند و نگفتند: «این بهتانى آشکار است»؟ * چرا چهارگواه بر (صحت) آن (بهتان) نیاوردند؟ پس چون گواهان (لازم) را نیاورده اند، اینانند که نزد خدا دروغگویانند. * و اگر فضل خدا و رحمتش در دنیا و آخرت بر شما نبود، قطعاً به (سزاى) آنچه در آن به دخالت پرداختید، به شما عذابى بزرگ مى رسید. * آنگاه که آن (بهتان) را از زبان یکدیگر مى گرفتید و با زبانهاى خودچیزى را بدان علم نداشتید، مى گفتید و مى پنداشتید که کارى سهل و ساده است با اینکه آن (امر) نزد خدا بس بزرگ بود. * و (گرنه) چرا وقتى آن شنیدید نگفتید: براى ما سزاوار نیست که در این (موضوع) سخن گوییم. (خداوندا،) تو منزهى، این بهتانى بزرگ است. * خدا اندرزتان مى دهد که هیچ گاه دیگر مثل آن را ـ اگر مؤمنید ـ تکرار نکنید. * و خدا براى شما آیات (خود) را بیان مى کند، و خدا داناى سنجیده کار است. * کسانى که دوست دارند که زشتکارى در میان آنان که ایمان آورده اند، شیوع پیدا کند، براى آنان در دنیا و آخرت عذابى پر درد خواهد بود، و خدا(ست که) مى داند و شما نمى دانید. * و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود و اینکه خدا رئوف و مهربان است (مجازات سختى در انتظارتان بود). * اى کسانى که ایمان آورده اید، پاى از پى گامهاى شیطان منهید، و هر کس پاى بر جاى گامهاى شیطان نهد (بداند که) او به زشتکارى و ناپسند وا مى دارد، و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود، هرگز هیچ کس از شما پاک نمى شد، ولى (این) خداست که هر کس را بخواهد پاک مى گرداند و خدا(ست که) شنواى داناست. * و سرمایه داران و فراخ دوستان شما نباید از دادن (مال) به خویشاوندان و تهیدستان و مهاجران راه خدا دریغ ورزند، و باید عفو کنند و گذشت نمایند. مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید؟ و خدا آمرزنده مهربان است. * بى گمان، کسانى که به زنان پاکدامن بى خبر (از همه جا) و با ایمان نسبت زنا مى دهند، در دنیا و آخرت لعنت شده اند، و براى آنها عذابى سخت خواهد بود، * در روزى که زبان و دستها و پاهایشان، بر ضد آنان براى آنچه انجام مى دادند، شهادت مى دهند. * آن روز خدا جزاى شایسته آنان را به طور کامل مى دهد و خواهند دانست که خدا همان حقیقت آشکار است. * زنان پلید براى مردان پلیدند، و مردان پلید براى زنان پلید، و زنان پاک براى مردان پاکند، و مردان پاک براى زنان پاک. اینان از آنچه درباره ایشان مى گویند برکنارند، براى آنان آمرزش و روزى نیکو خواهد بود

از آیات مبارکه بالا استفاده مى شود که

۱ اتهام به یکى از همسران رسول خدا (صلى الله علیه وآله) متوجه بوده است;

۲ جمعیتى، هم فکر و هم داستان براى انتشار شایعه افک، دست اندرکار بودند;

۳ انتشار شایعه افک درسطح وسیع و نقل دهان به دهان;

۴ طراح شایعه یک نفر و آن هم مرد بوده است;

۵ گسترش فحشا از اهداف نخستین شایعه پراکنان بود;