دانش رسان |
مرکز علم و دانش کشور مقاله تشیع عبدالله بن عباس از منظر مناظرات او
در حال بارگذاری
توجه : به همراه فایل word این محصول فایل پاورپوینت (PowerPoint) و اسلاید های آن به صورت هدیه ارائه خواهد شد
مقاله تشیع عبدالله بن عباس از منظر مناظرات او دارای ۳۲ صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله تشیع عبدالله بن عباس از منظر مناظرات او کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله تشیع عبدالله بن عباس از منظر مناظرات او
چکیده
مقدمه
مناظره و جایگاه آن در اسلام
زیست‌نامه و شخصیت ابن‌عباس
گرایش مذهبی ابن‌عباس
روش‌های ابن‌عباس در مناظره
۱ مناظره با عمر
۱ـ۱ استناد به قرآن کریم
۱ـ۲ جواب نقضی
۱ـ۳ سکوت یا پاسخ اجمالی
۱ـ ۴ سؤال از طرف مقابل
۱ ـ ۵ تظاهر به بی‌اطلاعی
۱ـ۶ جواب حلی
۲-مناظرات با خوارج
۲ـ۱ استناد به قرآن کریم
۲ـ۲ بیان سنت
-۳ مناظره با عایشه
گفت‌وگو از طریق توبیخ
منابع
بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله تشیع عبدالله بن عباس از منظر مناظرات او
ـ قرآن کریم، ترجمه مجتبوی
ـ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمدابوالفضل ابراهیم، بیروت، داراحیاء الکتب العلمیه
ـ ابن اعثم کوفی، احمدبن أعثم، الفتوح، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۱۱ق / ۱۹۹۱ م
ـ ابن جوزی، أبوالفرج عبدالرحمن‌بن علی‌بن محمدبن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۲ ق / ۱۹۹۲ م
ـ ابن حجر عسقلانی، الاصابه فی تمییز الصحابه، تحقیق شیخ عادل احمد عبدالموجود، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۵
ـ ابن حجر عسقلانی، فتح الباری شرح صحیح بخاری، بیروت، دارالمعرفه، ]بی‌تا[، چاپ دوم
ـ ابن حمدون، محمدبن حسن، التذکره الحمدونیه، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۷ ق
ـ ابن شهر‌آشوب، محمدبن علی، مناقب آل ابی‌طالب، تحقیق گروهی از اساتید نجف اشرف، نجف، مطبعه الحیدریه، ]بی‌تا[
ـ ابن عبد ربه، العقد الفرید، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۴
ـ ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۵ق
ـ ابن قتیبه دینوری، عبدالله‌بن مسلم، الامامه والسیاسه، تحقیق علی شیری، قم، شریف رضی، ۱۴۱۳ ق
ـ ابن کرامه، شرف‌الاسلام بن سعید المحسنی، تنبیه الغافلین عن فضائل الطالبیین، تحقیق تحسین آل‌شبیب، مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، ۱۴۲۰
ـ ابن منظور، محمدبن مکرم(قرن هفتم)، لسان العرب، بیروت، دار صادر، ۱۴۱۴ ق، چاپ سوم
ـ ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، ]بی‌تا[
ـ احمدی میانجی، علی، مواقف الشیعه، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، ۱۴۱۶
ـ اربلی، علی‌بن عیسی، کشف الغمه فی معرفه الائمه، بیروت، دارالأضواء، ۱۴۰۵، چاپ دوم
ـ ازدی نیسابوری، فضل‌بن شاذان، الایضاح، تحقیق سید جلال الدین حسینی ارموی، ]بی‌جا، بی‌تا[
ـ امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب والسنه، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۳۷۹ ق
ـ بحرانی، هاشم، حلیه الابرار فی احوال محمد و آله الأطهار، تحقیق شیخ غلام رضا مولانا بحرانی، مؤسسه المعارف الاسلامیه، ۱۴۱۱
ـ بلاذری، احمدبن یحیی‌بن جابر، انساب الاشراف، تحقیق شیخ محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ۱۳۹۴
ـ بیهقی، احمدبن حسین‌بن علی، السنن الکبری، بیروت، دارالفکر، ]بی‌تا[
ـ تستری، نورالله، الصوارم المهرقه فی نقد الصواعق المحرقه، تحقیق سیدجلال‌الدین محدث، ]بی‌جا[، نهضت، ۱۳۶۷
ـ جوهری، السقیفه و فدک، تحقیق محمدهادی امینی، بیروت، شرکه الکتبی، ۱۴۱۳
ـ حاکم نیسابوری، حافظ، أبی عبدالله، المستدرک، تحقیق یوسف مرعشی، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۶
ـ حلی، کشف الیقین، تحقیق حسین درگاهی، ۱۴۱۱
ـ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۷
ـ خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، لجنه التحقیق، ۱۴۱۳، چاپ پنجم
ـ راوندی، قطب‌الدین، سعیدبن هبه الله، الخرائج و الجرائح، قم، مدرسهالامام المهدی
ـ سبط‌بن جوزی، تذکره الخواص، قم، انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۸
ـ سیدبن طاووس، علی‌بن موسی‌بن طاووس حلی، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوائف، قم، خیام، ۱۳۷۱
ـ شریف مرتضی، رسائل المرتضی، تحقیق سیداحمد حسینی، قم، انتشارات خیام
ـ شیخ طوسی، محمدبن حسن، اختیار معرفه الرجال، تحقیق میرداماد و محمدباقر حسینی و سیدمهدی رجایی، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع)، ۱۴۰۴
ـ صنعانی، عبدالرزاق، المصنف، تحقیق حبیب الرحمن اعظمی، چاپ مجلس العلمی
ـ ضبی اسدی، سیف‌بن عمر، الفتنه و وقعه الجمل، تحقیق احمد راتب عرموش، بیروت، دارالنفائس، ۱۳۹۱ ق
ـ طبرانی، سلیمان‌بن احمدبن ایوب، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی عبدالمجید سلفی، قاهره، مکتبه ابن التیمیه، ]بی‌تا[، چاپ دوم
ـ طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج، تحقیق سید محمدباقر، نجف، دارالنعمان، ]بی‌تا[
ـ طبری، محمدبن جریر بن رستم ، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق گروهی از علما، بیروت، مؤسسه الاعلمی، ]بی‌تا[
ـ طبری، محمدبن جریر بن رستم، تاریخ طبری، ترجمه ابو القاسم پاینده، تهران، اساطیر، ۱۳۷۵، چاپ پنجم
ـ ــــــــــــــــــ ، دلائل الامامه، قسم الدراسات مؤسسه البعثه، قم، ۱۴۱۳
ـ ــــــــــــــــــ ، المسترشد فی امامه امیرالمؤمنین، تحقیق شیخ احمد محمودی، قم، مؤسسه الثقافه الاسلامیه لکوشانبور، ]بی‌تا[
ـ طوسی، محمدبن حسن، الأمالی، دارالثقافه، ۱۴۱۴
ـ عبدالوهاب، حسین بن عبدالوهاب، عیون المعجزات، نجف، حیدریه، ۱۳۶۹ق
ـ عسکری، مرتضی، احادیث ام المؤمنین عایشه (ادوار من حیاتها)، توحید، ۱۴۱۴، چاپ پنجم
ـ فتال نیسابوری، روضهالواعظین، تحقیق سیدمحمدمهدی سیدحسن الخرسان، قم، رضی، ]بی‌تا[
ـ فرات کوفی، فرات‌بن ابراهیم، تفسیر فرات کوفی، تحقیق محمدکاظم، انتشارات التابعه لوزاره الثقافه و الارشاد الاسلامی، ۱۴۱۰
ـ قاضی نعمان، نعمان بن محمد، شرح الاخبار، تحقیق سیدمحمد حسینی‌جلالی، قم، نشر اسلامی
ـ قاضی، داوود بن سلیمان، مسند الرضا(ع)، تحقیق محمدجواد حسینی جلالی، مرکز النشر لمکتب الاعلام الاسلامی
ـ کحلانی، محمدبن اسماعیل، سبل السلام، مصر، شرکه مکتبه و مطبعه مصطفی البابی، ۱۳۷۹ق، چاپ چهارم
ـ کلینی، محمدبن‌یعقوب، الاصول من الکافی، تحقیق علی‌اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۸ق، چاپ سوم
ـ کوفی، محمدبن سلیمان، مناقب امیرالمؤمنین، تحقیق محمدباقر محمودی، مجمع إحیاءالثقافه الاسلامیه،۱۴۱۲
ـ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، ۱۴۰۳، چاپ دوم
ـ محقق داماد، محمدباقر، شارع النجاه و عیون المسائل(اثنا عشر رساله)، ]بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا[
ـ مسعودی، أبوالحسن علی‌بن حسین‌بن علی، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق اسعد داغر، قم، دارالهجره، ۱۴۰۹ ق، چاپ دوم
ـ مفید، محمدبن نعمان، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، تحقیق مؤسسه آل‌البیت لتحقیق التراث، دارالمفید
ـ مفید، محمدبن نعمان، اوائل المقالات، تحقیق ابراهیم انصاری، بیروت، دارالمفید، ۱۴۱۴
ـ مقریزی، احمدبن علی، النزاع و التخاصم، تحقیق سیدعلی عاشور، ]بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا[
ـ مقریزی، تقی‌الدین أحمدبن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفده و المتاع، تحقیق محمد عبد الحمید نمیسی، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ ق / ۱۹۹۹م
ـ نسائی، احمدبن شعیب، فضائل الصحابه، بیروت، دارالکتب العلمیه، ]بی‌تا[
ـ نسائی، احمدبن‌شعیب، السنن الکبری، تحقیق عبدالغفارسلیمان، بنداری، سیدحسن کسروی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۱
ـ نویسنده نامعلوم، اخبارالدوله العباسیه، تحقیق عبدالعزیز دوری و عبدالجبار مطلبی، بیروت، دارالطلیعه
ـ هلالی، سلیم‌بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، تحقیق شیخ محمدباقر انصاری زنجانی، ]بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا[
ـ هندی، علی متقی‌بن حسام‌الدین، کنزالعمال فی سنن و الأقوال و الأفعال، تحقیق شیخ صفوه سقا، بیروت، مؤسسه الرساله
ـ یعقوبی، احمدبن أبی یعقوب‌بن جعفربن وهب، تاریخ الیعقوبی، بیروت ، دار صادر، ]بی‌تا[
چکیده
با گذشت زمانی طولانی از عمر اسلام، هنوز هم شاهد اختلاف بین فرقه‌های اسلامی هستیم. ریشه این اختلافات را که بیشتر بین شیعه و اهل سنت است، باید بعد از زمان پیامبر جست‌وجو کرد. بنابر اعتقاد شیعیان، برخی صحابه از وصایت منصوص پیامبرگرامی(ص) در مورد حضرت علی(ع) پیروی نکردند. در این میان، برخی از پیروان و دوست‌داران اهل‌بیت(ع)، از جمله ابن‌عباس از امیرمؤمنان علی(ع) دفاع نمودند. این نوشتار در پی تبیین و تحلیل مواضع ابن‌عباس با دیگران در زمان‌های مختلف و افراد متعدد است که با روش‌های متفاوت با آنها گفت‌وگو می‌کرد. چنین مناظره‌هایی نشان از تشیع اعتقادی وی به اهل‌بیت(ع) و حضور تشیع در نیمه اول قرن اول هجری است. این مقاله در دو بخش ارائه می‌شود که بخش اول آن در این شماره، و ادامه آن در شماره بعدی ارائه خواهد شد
واژگان کلیدی: حضرت علی(ع)، ابن‌عباس، تشیع، عمر، خوارج، عایشه، معاویه، عمروعاص، عبدالله‌بن زبیر.
مقدمه
گسترش اسلام مرهون تلاش افرادی است که در رکاب پیامبر(ص) تربیت شده بودند، به ویژه شخصیتی هم‌چون حضرت علی(ع) که اولین مسلمان نیز بود.[۱] تاریخ، گویای تلاش‌ها و خطرهایی است که بسیاری از صحابه، به‌خصوص حضرت علی(ع) برای پیش‌برد اهداف عالی پیامبر کشیدند. البته شکی نیست که تثبیت ارزش‌ها و حاکمیت اسلام از سویی و تداوم آن در طول حیات بشر از سوی دیگر، نیازمند رهبرانی هم‌تراز شخص رسول‌خدا(ص) بود، از این‌رو پیامبر طبق دستور وحی، از میان صحابه، برترین آنان از نظر علم، تقوا، شجاعت، سیاست، تدبیر و لیاقت، یعنی امیرمؤمنان علی(ع) را برای رهبری جامعه اسلامی پس از خود برگزید و بارها و بارها به مردم معرفی کرد و در یوم‌الدار ایشان را وصی خود قرار داد.[۲] پیامبر آن‌قدر در مورد جانشینی حضرت علی(ع) سفارش کرد و در این زمینه دغدغه داشت که حتی در آخرین لحظات عمر خود به صورت مکتوب می‌خواست بر آن تأکید کند، از این‌رو فرمود: «قلم و دواتی بیاورید مطلبی را بنویسم تا هیچ موقع گمراه نشوید». اما چون عمر منظور پیامبر را می‌دانست و از آنجا که نمی‌خواست توصیه پیامبر را بپذیرد، در پاسخ به تقاضای ایشان گفت: «ان هذا الرجل لیهجر»[۳] و به این وسیله، پیامبر(ص) را به جنون و هذیان‌گویی متهم کرد تا اعتبار کلام پیامبر را در آن لحظات خدشه‌دار کند
به رغم سفارش‌های مکرر و اکید پیامبر در مورد جانشینی حضرت علی(ع)، بعد از رحلت پیامبر عظیم‌الشأن(ص) ابوبکر به خلافت رسید و سفارش پیامبر در حق امیرمؤمنان علی(ع) اجرا نشد. در عین حال در میان اصحاب کم نبودند افرادی که با انتخاب ابوبکر مخالف بودند و با استناد به سخنان رسول خدا(ص) از حقانیت علی(ع) در امر خلافت دفاع می‌کردند، از جمله آنها عبدالله‌بن عباس است
در این نوشتار تلاش بر این است تا شخصیت مذهبی ابن‌عباس از رهگذر بررسی و تحلیل مناظره‌های او که در جهت حمایت از اهل‌بیت، به ویژه خلافت منصوص حضرت علی(ع) صورت گرفته، معرفی شود. بدیهی است این موضوع علاوه بر اینکه نشانه تشیع اعتقادی اوست، حاکی از حضور تشیع بلافاصله پس از رحلت رسول خدا(ص) نیز می‌باشد. بنابراین این نوشته نیز در صدد اثبات مواضع مثبت و حمایت‌های وی از اهل‌بیت(ع) و امامت منصوص امیرمؤمنان علی(ع) می‌باشد
این حمایت‌ها ارتباطی به تبلیغات عباسیان ندارد؛ یعنی این‌گونه نیست که عباسیان برای تثبیت جایگاه خود، این گونه گزارش‌ها را جعل کرده باشند، چون گزارش‌هایی که درباره حمایت‌های ابن‌عباس رسیده نه تنها نمی‌توانست برای تثبیت موقعیت آنها کمک کند، بلکه نتیجه عکس آن را در پی داشت
مناظره و جایگاه آن در اسلام
آن‌چه در مناظره اهمیت دارد، دعوت فرد مقابل به حق است و اگر بر خلاف این مسئله باشد، از دیدگاه یک فرد معتقد مورد پذیرش نیست، از این‌رو خداوند متعال به پیامبرش سفارش فرموده که برای دعوت به حق از روش مناسب استفاده کند و به بهترین شیوه دعوت به حق نماید، به گونهای که طرف مقابل از اعماق جان و دل، حق را بپذیرد
مردم را با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت بخوان و با بهترین شیوه با آنان مجادله کن، زیرا پروردگار تو به کسانی که از راه او منحرف شدهاند آگاهتر است و هدایتیافتگان را بهتر میشناسد.[۴]
با دقت در برخی از آیات قرآن می‌توان به مواردی از مناظره دست یافت، از جمله پاسخ خداوند متعال به کافران که می‌گفتند: چه کسی استخوان‌های پوسیده را زنده می‌کند
کسی آنها را زنده می‌کند که در آغاز آفریده است، و او به هر آفرینشی داناست.[۵]
بنابراین، مجادله و مناظره از بحث‌های مهم بوده که خداوند متعال هم به آن اشاره کرده است؛ البته نکته مهمی که برای خداوند متعال از اهمیت والایی برخوردار است، این است که دعوت به حق و مناظره به گونهای باشد که طرف مقابل پاره‌ای جز پذیرش حق نداشته باشد، همانند مناظره‌ای که حضرت ابراهیم انجام دادند؛ و در سه مرحله خدایی ستاره و ماه و خورشید را باطل نمودند.[۶]
در تاریخ اسلام از مناظره‌های بسیاری یاد شده است که برای نمونه به مواردی از آن اشاره می‌شود: امیرمؤمنان(ع) در احتجاج خود نسبت به عدم بیعتش با ابوبکر چنین فرمودند
من سزاوراتر هستم به این امر از شما، من با شما بیعت نمی‌کنم، چون شما خلافت را از انصار گرفتید و بر آنها به واسطه قرابت به پیامبر احتجاج کردید، و این امر را با غصب می‌گیرید، مگر شما با انصار احتجاج نکردید که به خاطر قرابت به رسول‌الله سزوار خلافت هستید، .. من هم با شما احتجاج می‌کنم به مثل احتجاجی که با انصار داشتید.[۷]
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
